[73]

MU THAGHADH FEARAINN, &c .

An àm a bhi tùradh air a ghnothach chudthromach so, chan fheum sinn cleas nan sgriobhairean Galldadheanamh, a théid a null do dhAmericasa ruitheas troi’ ’n dùthaich mar gum biodh cearc-ghuir air greidil theith ann, ’sa thig an sin a nall agus a dhéigheas àird an ceannsan cluas, nach eil taghadh ri dheanamh air fearann America, ach far an gairbhe tha choillefàs. Nom b-ann mar so bhiodh a chùis, chaomhnadh e beagan de mo dhraghsa agus mòran de bhur saothair-se; ach o nach ann, cha ghearain mise air-son mo dragha féin uile mas urrainn domh achur saothair-sa lughdachadh. Ach an àit a choille ìs truime bhi air an fhearann is fhearr, ’sann a tha i mar is trice air ann fhearann is miosa; cha neil mig ràdh gur e grùnnd is miosa nam biodh seòl air feum a thoirt ás, ach ciod is fheairde sibhse no mise sin, ’nuair nach tig-dìlinn an latha a b-urrainn duinn luach cinn cudaig a mhath a dheanamh dheth? A choille is gairbhechunnaic mise, no fear eile tha misaoilsin, ’an America, ’sann a bha ifàs air talamh marbhanta, fliuch, iosal, air am faodadh duine bhig obair deich bliadhna, mum faigheadh e, luach na dhitheadh en aon bhliadhna dhiubh sin, ás. Tha gu h-àraidh darach fuasach trom, ro thrice air a shamhuil so de thalamh, maille ri caochladh sheòrsana giuthais agus seudarsiùcar bog, bèithe buidhe, agus leamhan lòin; fiodhanachomhairlichinn do dhuine sheachnadh air na h-


[74]

uile cor, gu sònraichte ma bhios gach seòrsa dhainmich mi afàs dlù do chéile. Roghnaicheadh am fear ìmrich am fearann air am faic ena seòrsana de dhfhiodh cruaidh a leanas: —an crann siùcair, an crànn-bhile, an t-uiseann bàn, an leamhan dubh, an leamhan dearg, an leamhan ronnach, a ghall-chnò, a chnò ime, an crann còsach, agus an crann sirist. Ma gheibh neach gach gnè dhiubh sin a dhainmich mi, afàs air feadh a chéile air mìr de dhfhearann còmhnard, tioram, ma bhios gach goireas eile ga réir, chan urrainn da bhi fad am mearachd; gidheadh, bu mhath leam gum ben crann siùcair bu lionmhoire ann gu mòr; agus gum biodh na craobhan àrd, réidh, dìreach, agus bàrr sùghar, bogar, orragus na duilleagan acanbarach snuaghar, maoth. Nom faightechoille mar so, ’se cothar is fhearr air a ghrunnd no i bhi garbh, (ged a tha i garbh, agus ro gharbh far am bhi i mar so cuideachd); agus mar is gairbhe shligichechithear a chairt air a chrann shiùcairse cothar is fhearr, ach mar is luime ghuirmebhios i air a bheechse feothas na cuise e. Far am bi gach fiodh a dhainmich mi air feadh a chéile, is còir do na craobhan am bitheantas a bhi o leth cheud gu trì fichead troidh air fad om bun gu ruig na geugan is ìsle, gu sònruichte an leamhan an t-uinseann bàn agus an còs-chrann; trì seòrsan tha ro fheumail air-son challaidean. Far am bi iad so uile cha chòir don choille-làir a bhi ach ro thana ann cuideachd. Ach ged a dhaithnichear am fearann math air an


[75]

dòigh so, tha dòigheannan eile air an aithnichear e thuille oirre: —tha craobhan an comhnuidh dol thairis leis an stoirm feadh na coille, agus ma sheallas neach air-son àitesna thachair a leithid sin, chì e ciod é an seòrsa fuinn a bhìos ann, le dhà shuil, gun a bhin comain duineile air-son innseadh dhà. ’Sen gliocas don fhear-ìmrich sealltainn amach am beil uisge math air an fhéarann a bhios e ceannachadh; mur bi uisge air a bheir dùbhlan do thàrt an t-sàmhraidh agus do reòtha gheamhraidh chan fhaigh e mòr thoileachacha dheth. Feumaidh e airethoirt mar an ceudna gum bi cnocan tioram àrd air; goireasach ris an uisgfar am faigh e taigh agus seillear a dheanamh, agus deanadh echruaidh dhìchioll air a bhi fagus do rathad mòr, do bhaile, agus seach na h-uile , do mhuileann.

title13
internal date1841.0
display date1841
publication date1841
level
reference template

Mac Dhughaill Ceann-iuil an Fhir-imrich %p

parent textCeann-iuil an Fhir-imrich do dh’America Mu-thuath
<< please select a word
<< please select a page