---

[199]

ORAN do ’n fhreiceadan dubh Ghaidhealach; Le Alasdair Mac Griogair Maigh’stir-sgoil an Dul, Apuinn a Mheinnearaich.

Air fonn an siubhail fein.

FAIGHEADH cliuth o gach rann-fhear,
Gu ceolar ’s gu binn,
An dubh fhreiceadan Gaidhealach,
Dh’ araicheadh ’s na Glinn;
Cuimir’ fuasgailte’ finealta,
Slainteil ’sa chom,
Fearail, ceansgalach, cruadalach,
Treun agus trom.

SEISD.

’S gu robh buaidh leis na seoid,
Ghuinneach gharg agus bheo,
Chaidh do bhuillsgein na ’m Frangach,
Mur dhaimh dol ’sa cheo,
’S nach d’ fheuch fhathasd cul,
Do ’n dream nach robh leo,
Oir cha striochd sliochd na ’n Garbh-chrioch,
A’s annt-san an deo.

’S math thig breacan an fheilidh,
Gu leir do no suinn,
Osain ghearr air an calpanna’,
Domhail, geal, cruinn,
Iteagan dorcha, air slios gorm uigheam cheann,

---

[200] Sud i éideadh na ’m blar,
’S cha b’ i ’n té fhada theann.
’S gu robh buaidh, &c.

’S ceart a labhras iad canmhuin
Na h-Alba o chian,
Mur a bha i aig Fionn,
Agus Oisein gu dian,
Cha do ghluais thun na tuasaid,
’Sa choidhch iad cha ghluais,
Gun am bolg-fheadan meur-thollach,
Fhuaimneach na ’n cluais.
’S gu robh buaidh, &c.

Cha tearc gabhadh a’s àit
As an d’ thainig le buaidh,
Gaisgich chalma na co’ruig,
’Sna ’n dluth bhuillean cruaidh,
Roimh diomhanas saobh,
Aidhear, ’s aoibhneas a thaobh;
Bhi deanadh an saorsa,
An duthchas ’sa ’n lagh
’S gu ’n robh buaidh, &c.

’S ioma deuchainn a fhuair,
Na fir ardanach bhras,
O nach geilleadh dhiu lamh,
’S nach tionndadh dhiu cas,
O nach faodadh gu ’n caochladh,
An dualchas na ’n cleachd,
Leis an d’ fhagadh gun samhla;
An sinnsreadh ’sa ghleachd.
’S gu robh, &c.

Mur bhlath mhaduinn shamhraidh,
Iad ciùin ann an sìth,

---

[201] Ach mur gheamhradh na ’m beann aca,
Geur ann an strìth,
Sgaiteach, gruamach, a luaithreadh,
Na ’n naimhdean le feirg,
Ga ’n cas ruagadh ’s ga ’n sguabadh,
A àraichean dearg.
’S gu robh buaidh, &c.

Cha ’n eil iongnadh ni ’s mo,
Ruith dhàsan nach geill,
Bhi mur dhearbh corp marbh,
Gu ’m bu ghann e da cheil;
Seach an Ti leis nach b’ fhearr,
Gun an eigni bhi slan,
Casadh riusan a suas,
A ta millteach a’s dàn.
’S gu robh, &c.

Mur is gairge an namh,
Mur is cruaidhe an cath,
’S ann is airde ’n sin inntinn,
Luchd trusgan na ’n dath;
Tha ’sa ’n doruinn a fàs,
Ainm mor dhoibh air fad,
Leis an reub, leis am mill,
Leis an claoidh iad gun stad.
’S gu robh, &c.

’S i so ’n fhirinn gu dearbh,
Air gach seoil agus doigh,
’S ga comh-dhaingneach gu dìlinn,
Bidh la Fontanòi;
Sud an la a thug ainm,
Dhoibh an tùs anns an fheachd,

---

[202] Bha an run uile dìleas,
Do ’n Righ ’s do gach reachd.
’S gu robh, &c.

Chaidh an sàrach’ ’sa ’n leon,
A bha ’n ceud charraid teith,
Aig Tecanteròca,
Ged a chaill iad an leith,
Na sheas, bhuannaich leo congnadh,
Na dh’ aom gu ro threun,
Rinn a cho’ strith so rioghail iad,
Nuas feadh gach linn.
S gu robh, &c.

Rinneadh gniomhradh leo,
Anns’ gach tir chum an deach’,
Bhios na ’n iongnadh, ’s na ’m mìorbhuile,
Gu brath do gach neach;
Cha leig an saoghal air dearmad
An treubhantas gu sìor,
’M feadh bhios speis agus mor-mheas,
Do shaighdeireachd fhior.
’S gu robh, &c.

Ach co cheolraidh na ’n teangair,
Is oirdheirce th’ ann?
’S urrainn innse mur bhuannaich,
’Sa ’n Eiphit a chlann,
Luaidh neo-ghann, gathan lann,
Sleaghan chrann chaidh gu luath,
Am fir dobh-cheannsach do chàch,
O na h-armuinn o thuath.
’S gu robh, &c.

As na gairdeana’ lùth-chleasach,
Feitheach, ghrad leum,

---

[203] Goimh a’s bas a chuir miltean,
O chainnt a’s o fheum,
Ghabh na saoithean ’sa ’n am,
Mire ’n t-searbh-chath a’s conn,
Dol troimh dhuintean a’s àr-chlosach
Naimhdean le fonn.
’S gu robh, &c.

’S glan a dh’ éirich am buaireas,
Air comhlan an àigh,
Le léir-sgrios chaidh Frangaich,
A bhualadh gun bhàidh;
Thuit gach aon air an lar dhiu,
Na sheimh chadal buan,
’S thug na Gaidheil leo an stròl aca,
Nall thair a chuan.
’S gu robh, &c.

Mur so buaidh leis gach seoid,
Ghuineach, gharg, agus bheò,
Theid do bhuillsgein na ’m Frangach,
Mur dhaimh dol ’sa cheò,
’S nar fheuch iad an cul taobh,
Do ’n dream nach bi leo;
O nar striochd iad gu siorruidh,
A’s annt-san an deo.
’S gu robh, &c.