---

[38]

Oran air blar na Tolainde am bliadhna 1799.

Le ALASDAIR MAC IONMHUINN, Coirpleir bh’ann an Reisimeid, Mhoir-fhear Hunndaidh, ’sa nis air Gearasdan Ionmhuir Lochaidh.

Fonn—Alasdair duhh Ghlinne-garaidh.

AIR mios deireannach an fhoghair,
An dara là gur math mo chuimhne;
Ghluais na Breatunnaich o ’n bhanca,
Dh’ iunnsaidh tachairt ris na naimhdean;
Thug Eabarcrombaidh taobh na mara
Dhiu le chanain ’s mi ga ’n cluinntinn;
Bha foirneadh aig Mur gu daingneann,
Cumail teine ris na naimhdean.

Thriall Eabarcrombaidh ’s Mur na feile,
Le ’n laoich euchdail thun na batailt;
Tharruing iad gu h-eolach treubhach,
Luchd na beurla ri uchd catha;
’Nuair a dhluith na h-airm ri cheile,
Dhubhadh na speuran le ’n deathaich;
’S gur lionor fear a bh’ ann ’sa ’n eisdeachd,
Nach do ghluais leis fein an ath-oidhch.

Dh’ fhag iad sinne mur a b’annsa,
Fo cheannardachd Mhoir-fhear Hunndaidh;
An t-og smiorail, fearail, naimhdeil,
Na ’n teannadh ain-neart ga ’r ’n ionnsaidh;
Le bhrataichean shiod’ a stranraich,
Ri ’n cuid crann a damhs’ le muisig;
’S na fir a’ togairt thun na ’m Frangach,
’S iad mo ruinse chlann nach diultadh.

Bha ’n leoghunn colgara gun ghealtachd,
Le mhile fear sgairteil lamh-ruinn,

---

[39] An Camashronach garg o ’n Earrachd,
Mur ursainn chatha ’s na blaraibh;
Dh’ aontaich sinn mur aon ’sa bhatailt,
Le faobhar lann sgaiteach stailinn;
Cha bu ghniomh le ’r laoich gun taise,
Fantail air an ais ’sa ’n lamhach.

Bhruchd na naimhdean le ’n trom chàdaibh,
Air muin chaich a’ barcadh teine;
’Nuair fhuair Sasunnaich droch caradh,
Phill iad o ’n araich na ’r coinneadh;
Ghlaodh Eabacrombaidh ri chuid armuinn,
Tairngneadh na Gaidheil mu ’n coinneadh;
’S tionndaidh iad an ruaig mur b’abhaist,
An dream ardanach neo fhoilleil.

Greasad air an aghairt ’sa ’n araich
Ghluais na saighdeirean nach pillte,
Mur iolairean guineach gun chaoimhneas,
Nach b’ fhurasta chlaoidh le mio-mhodh;
Thug iad sgrios orra mur bhoillsgeadh
Dealanaich, ri oidhche dilinn;
Ri sior iomain romp’ na ’n naimhdean,
’S neul fal’ air roinn am picean.

’Nuair a dh’ iondrain a chonspuinn
Moir-fhear Gordan o uchd bualta;
’Sa chual iad gu ’n robh e leointe,
Dh’ ùraich iad le deoin an tuasaid;
Mur mhaoim do thuil na ’m beann mora
Bruchdadh o na neoil mu ’r guaillibh,
Lean iad an ruaig le cruaidh spoltadh,
Gu fuilteach, mhor-bhuilleach, gruamach.

Bha Camshronaich an tus a chatha,
Air an losgadh mur an ciadna;

---

[40] Leonadh an ceann-feadhnaidh sgairteal,
Ri comhruig bhatailtean a liath e;
Gur sonruicht’ coltach an dearcag,
’Sa ’n fheoil nach taisicheadh fiamh i;
Mu ’n do chrom a ghrian fo cleochda taisgte
Phaigh sinn air an ais na fiachan.

Ged bha na Rioghalaich o Albuinn,
Na fir ainmeil, mheanmnach, phriseil;
Fada uainn ri uair a gharbh-chath,
’S buaidh a b’ ainm dhoibh ri uchd mhiltean;
Ghreas iad air an aghaidh g’ ar teanachdadh,
’Nuair a chual iad stoirm na ’m picean;
B’ e creach luchd na ’m breachdan balla-bhreac,
Bhi le lasair marbh na ’n sineadh.

’Nuair chuireadh am batailt seachad,
’Sa dh’ aireadh ar gaisgich threubhach;
Bha ioma treun fhear ’sa ’n deachamh,
Le meud am braise ’sa ’n streupaig;
Fuil a ruith air lotaibh frasach,
O luchd na ’m breachdan an fheilidh;
’S i sior thaomadh leis na glacan
’S truagh nach d’ fhaod ar gaisgich eiridh.

Tha na Frangaich math air teine,
Gus an teannar goirid uapa;
’S ann mur sin a loisg iad sinne,
Ri deich mionaidean na h-uaire;
Ach ’nuair a fhuair ar laoich gun tioma,
Dhol an aite buille bhualadh,
Bha roinnean stailinne biorach,
Sathadh guinideach mu ’n tuairmeas.

Gu ’m b’ i sin an tuairmeas smiorail,
Chinnteach, amusach, gun dearmad;

---

[41] Thug na leoghuinn bhorba nimheil,
Bu cholgail seallamh fo ’n arma;
Ri sgiursadh naimhdean mur fhalusg,
A’s driuchdan fallais air gach calg dhiu;
’S bha na Frangaich bruchdadh fala,
Cul ri talamh anns’ a ghainmheich.

Mur neoil fhuilteach air an riasladh,
Le gaoth a b’ iargalta seideadh;
Ruith na ’m baidibh, ceigeach, liath-ghorm,
’N deigh an cliathadh as a cheile;
Chithte na naimhdean gun riaghailt,
Teicheadh gu dian o uchd streupa;
’S iad a leaghadh air ar bialadh,
Mur shneachd am fiadhnuis na greine.

Ged a phill sinn o an duthaich,
Cha do mhill sinn ar cliuth an cruadal;
Bha sinn gach la ga ’n sgiùrsadh;
Mur chaoiribh aig cu ga ’n ruagadh,
Dh’ aindeoin an cuid sloigh gun chunntas,
Tigh ’n o ’n Fhraing as ur g’ ar bualadh;
Bu leisg ar gaisgich gu tionndadh,
’Nuair a chord an Diuc ri ’n uaislean.

Nis o ’n chuir iad sinn do Shasunn,
Ghabhail ar cairtealan geamhraidh,
Far am faigh sinn leann am pailteas,
Ged tha mac na praisich ^[Whisky.] gann oirnn;
Olar leinn deoch slainte Mharcuis,
Ar guala thaice ’s ar ceannard;
’S tha sinn cho ullamh ’sa b’ ait leis,
Dhion a bhrataichean o ain-neart.