MARBHRANN DO SHIR SEUMAS MACDHOMHNAILL
MOCH ’s a’ mhaduinn ’s mi ’g éirigh,
Chan e ’n cadal tha streup rium;
Fliuch mo leaba gun séasdar gun sàmhchar.
’S bochd mo sheabdar ri leughadh,
Ge b’e stadadh ri éisdeachd,
Leantail fad air bheag feum air an t-sàthghal.
Chan ’eil agam d’a éis sin,
’N déidh mo thacsa dh’am thréigsinn,
Ach maille claisteachd is léirsinn is tàbhachd.
’S trom a’ chuing-s’ air ar muineal,
Air ar lìonadh le mulad;
Tha sinn sgìth ’s chan ann ullamh a tà sinn.
Sinn ri iargain nan curaidh
Nach robh ’n iasad ach diombuan,
Gun fhear liath a bhith uil’ air an làrach.
Daoine mórchuiseach miosail,
Daoine còrr ann an iochd iad,
Daoine cròdha gu bristeadh air nàmhad.
Ann an ùine dà fhichead
Gura diùbhail ar bristeadh;
Gura dùbailt a nis oirnn e làthair.
Chaill sinn cóigear no seisear
De na consmuinn bu treasa
Nach robh beò ann am Breatann an àicheadh:
Ann an uaisle ’s an urram,
Anns gach buaidh a bh’ air duine,
Ann an cruadal gu buinnig buaidh làrach.
’S bochd an ruaig-s’ oirnn an comhnaidh,
Dh’fhàg ar gualainn ’n a ònar,
Bhith sguabadh ar n-òigridh gun dàil uainn.
Thàinig meadhail gu bròn duinn,
Thàinig aighear gu dórainn,
Chaill sinn amharc is sòlas ar sgàthain.
Bàs ar n-uachdarain phrìseil,
Sgeul as cruaidhe ri chluinntinn;
Fhuair luchd fuath dhuinn is mìoruin an àilgheas.
Gur e ’m fuaradh-s’ an uiridh
Chuir ar gluasad an truimead;
So an ruaig tha ’g ar n-iomain gu ànradh:
Bhith fo athar an sgeoil ud
Gach aon latha ri ’r beòshlaint,
Air bheag aighear no sòlais no slàinte.
Fhuair sinn naidheachd ar leatrom,
Fhuair sinn naidheachd na creiche,
Fhuair sinn naidheachd thug leagadh dh’ar n-àrdan.
’S trom an galar ’s is diùbhail,
Mór an t-eallach ri ghiùlan
Rinn ar n-anail a mhùchadh ’s ar n-àidhean.
Bhith a ghnàth ris an tùrsa
Gun fhear bàidhe bhith dlùth dhuinn,
Ach fo thàmailt nighean Ionns’ air an àirigh.
Nis o ’s dìlleachdan bochd mi,
Oighre dìreach air Oisean,
Mi ri innse cruas m’fhortain do Phàdruig;
Mi ag innse cruas m’fhortain,
Mar a dh’inntrig e ’n toiseach,
Chan ’eil brìgh dhomh no toirt bhith ’g a àireamh,
Ach an sgrìob thug a’ chreach oirnn,
Dh’fhàg a chaoidh sinn ’g a h-acain;
So i ’n dìle chuir brat air na thàinig,
Chuir ar dòchas an laigead,
Chuir ar dórainn am pailteas;
Chaill sinn sòlas ar n-Absaloim àlainn.
Dh’fhalbh ar n-Absalom maiseach
Bha gun agradh gun ghaiseadh;
Muir a thàinig le graid thug a’ bhàir oirnn;
Chuir ar leaba ’s an draigheann,
’S gun ar cadal air faighinn,
Ar sùil frasach o ’n naidheachd a thàinig.
O nach dùil ri Sir Seumas
’S beag ar rùn an gàir’ éibhinn,
Ach cho tùrsach ’n a dhéidh ri Rìgh Dàïdh.
Chaill sinn duilleach ar géige,
Gràinne mullaich ar déise;
So an turus chuir éis air ar n-àrmuinn.
’S fheudar fuireach ri sìothshaimh,
O nach urrainn an strìth sinn,
Ach bhith fulang gun strìochd sinn d’ ar nàmhaid.
Ma thig fòirneart no bagradh
Sinn gun dòigh air am bacail,
Ach mar Thròïdh ’s gun Heactor air làrach.
Sinn mar Thròïdh gun Heactor,
Bochd na sgeoil sin ri chlaistinn;
Tha sinn leointe ’n ar pearsa ’s ’n ar càileachd,
O ’n là thàinig am bristeadh
A thug teàrnadh ’n ar mios duinn,
Ar ceann tànach ’s ar misneach dh’ar fàgail.
Dh’fhàg e sinne bochd tùrsach
Ann an ionad ar ciùrraidh
Gun thu thilleadh gu d’ dhùthchannan sàbhailt.
Thug e sgrìob air ar n-uaislean,
Chaoidh cha dìrich an tuath e;
Tha sinn mìgheanach truagh air bheag stàtha.
Sinn mar chaoirich gun bhuachaill
’N déis an t-aoghair thoirt uatha,
Air ar sgaoileadh le ruaig ghille-mhàrtuinn.
Ar toil-inntinn ’s ar sòlas,
Craobh a dhìdean ar còrach,
Ann an rìoghachd na Ròimh’ air a chàradh.
Thu bhith ’n rìoghachd na Ròimhe
Goirt ri innse na sgeoil sin;
Dhé! cha dìrich Clann Domhnaill na ’s àirde.
O ’n là sgathadh ar n-ògan,
Chraobh bu fhlathaile comhdach,
Gun a h-abhall air dòigh dhuinn a thàrsail.
Mór an sgeul ’s an Roinn Eòrp’ e,
Mór a bheud le Rìgh Seòras,
Mór an éis air do sheòrsa gu bràth e.
Cha do dhùineadh an còta,
’S cha do ghiùlain na brògan
Neach an cunntadh iad comhla do phàirtean:
Ann an gliocas ’s an eòlas,
Ann an tuigse ’s am mórchuis,
Os na gibhteannan móra bha fàs riut;
No neach a shiubhlas gach rìoghachd
Gheibh do chliù ann am fìrinn
Eadar Lùdhais na Frainge ’s am Pàpa.
Tha sinn deurach bochd tùrsach
Gun ghàir’ éibhinn gun dùil ris,
Mar an Fhéinn agus Fionn air am fàgail.
Sinn gun Osgar gun Diarmaid,
Gun Gholl fosgarra fialaidh,
Gach craobh thoisich a’ triall uainn gu Pàrras:
Cinn nam biùdhannan calma
Leis an d’umhlaicheadh Alba—
’S iomadh ùghdar thug seanchas mar bhà sin.
’S bochd a chrìochnaich ar n-aimsir,
Mar Mhaol-Ciarain gun Fhearchar;
Sinn ri iargain na dh’fhalbh uainn ’s nach tàinig.
’S e nì ’s cosmhail ri sheanchas
Lìon sinn copan na h-aingidheachd
Aig na bhrosnaich sinn fearg an Tì ’s àirde.
A Thì phrìseil thug uainn e
Chun na rìoghachd as buaine,
A Chrìosda cum suas duinn na bràithrean.
title | Marbhrann do Shir Seumas MacDhomhnaill |
internal date | 1778.5 |
display date | a1779 |
publication date | 1938 |
level | |
reference template | Songs of John MacCodrum (1938) %L |
parent text | The Songs of John MacCodrum |