[ix] AN REAMH-RADH.
Do gach neach mio-naomh’ a leaghas an leabhar sho; gu h araid do mo luchd eisteachd ann am baille, agus ann an sgireachd Chiderminster.
Fheara agus a Bhrathaire.
AIR bith do ’n Dia shioruidh a chruthaich shibh chum beathaidh bhioth-bhuain, agus a shaor shibh le h aon-mhac a ghraidh, an uair a chaill shibh shibh-fein, agus ar coir air sonnas, cuimhneach oir-ibh ann ar peaca agus truaidh’, dhealbh e an soisgeul, agus naishg e le a Spiorad e, agus sparr e air a luchd teagaishg a shearmonachadh do ’n t saoghal, chum as air bith do mhaitheamhnas air a thairgsheadh dh’ibh gu saor, agus air bith do neamh air a curr fa ’r coinne, gu feadadh she ar gairm, o ar n an-toill fheol-mhoir agus o leanmhuinn an t saoghail mhealtaich sho, agus eolas a thoirt d’ibh air a bheathaidh chum an do chruthaicheadh agus an do shaoradh shibh, mum basaich shibh gun tearmann. Cho do chuirr e d’ ar n ionsuidh faidh no Apstol, ag an roibh an teachdaireachd o fhoilsheacha
[x] neimh-
mheadhonach,
gidheadh, ’
ta e ’
g ar gairm le a luchd teagaishg gnathaichte,
ag am bheill barrantas uaidh-
fein an soisgeul ceadn’
a shearmonachadh,
a chuirreagh ann ceill air tus le Criost agus le a chuidd Apstola. ’
Ta an Tighearna re furrachras oir-
ibh,
is lear dh’
a cia dearmadach air fein agus air ar crich dheirreannaich shibh,
agus cia coi’ -
dheass shibh mu nithe shioruidh,
mar dhaoine nach tuig ciod e ata ac-
a r’
a dheanamh no r’
a fhullang:
is lear dh’
a cia dana ann am peaca,
neimh-
eagalach roimh bhagra,
agus neamh-
churamach m’
ar n anama shibh,
agus gu bheill gniomhara luchd an neimh-
chreiddeimh ann ar beathaidh,
an uair ata creiddeamh nan criostuidhe ann ar briatharaibh.
Is lear dh’
a an la uabhasach dluth dh’
ibh,
an la ann an tionsgain ar shior-
dholas,
ar caoidh agus ar gearran gun tairbh’
ann an dorainn agus ann an an-
dochas;
agus reabaidh cuimhn’
ar n ammaideachd na h anama ass-
aibh,
mur gabh shibh roimh-
e sho,
le fir-
iompocha.
Is aithne do ’
n Tighearna ar corr,
ni ’
s fearr na is aithne dh’
ibh-
fein e:
agus o a thiom-
chroidhe d’
ar n anamaibh peacach truadh,
sparr e air a luchd teagaishg labhairt r’
ibh ann a ainm fein,
ar peaca agus ar truaidh’
fhoilsheachadh dh’
ibh gu soillear,
agus cia truadh ar crioch,
agus cia bronach
[xi] an t atharach’
a thig oir-
ibh gu gairrid;
ma theid shibh ach beagan ni s’
faidd’
air ar n aighidh.
Mar a cheannaich e shibh le luach co’ -
daor,
le fuill neimh-
chiontaich a Mhic Josa Criost,
agus mar a thug e dh’
ibh gealla co’ -
choitcheann shaor air maitheamhnas peacaidh,
gean-
maith agus gloir shioruidh;
dh’
iarr e air a luchd teagaishg,
sho uill’
a thairgsheadh dh’
ibh mar thiolaca De,
agus earrallachadh oir-
ibh smuainteachadh air mor-
luach na tairgshe,
agus air an fheim a ’
ta ag-
aibh uirr-
e.
Is truadh leish bith ag amharc oir-
ibh bait’
ann an ro-
churam saoghalt’
a-
gus ann an ain-
miannaibh,
ag dian leanmhuinn diamhanaish chlainne bige,
agus ag mio-
bhuilleachadh ar n aimshir ghairrid luach-
mhoir air nithe faoin,
an aimshir ann am bu choir dh’
ibh shibh-
fein ulmhachadh fa choinne na beathaidh shioruidh;
agus air an abhar shin,
sparr e air luchd teagaishg an t soisgeil bith ag glaodhaich ’
n ar diaigh,
agus ag insheadh gu bheill shibh ag call ar saothair,
agus ann cuntart ar n anam’
a chall mar an ceadna,
agus bith ag foilsheachadh dh’
ibh cia mor agus maith na nithe shin a gheibh shibh gun amharas,
ma dh’
eishdeas shibh re gairm Dhe.
Thug an luchd teagaishg geill do iartas an Tighearna,
thainig iad d’
ar n ionsuidh leish an
[xii] teachdaireachd a sparr e orr’
a shearmonachadh dh’
ibh le durachd,
ann am,
agus ann an-
am,
agus thog iad an guth mar ghall-
troimp,
a leigeil ar sheacharana peacach rish d’
ibh.
Ach mo thruaidh!
chum an dolaish- ’
sin agus ar leir-
sgrioss fein,
dhruidd shibh ar cluasa,
ragaich shibh ar muinnealla,
chruadhaich shibh ar croidhe fein,
agus bhrish shibh an croidhe- ’
sin,
chuirr shibh ar an aish iad chum Dhe,
le h osnaihh;
dh’
insheadh dh’
a gu do reic iad a theachdaireachd r’
ibh,
ach nach b’
urr’
iad maith a dheanamh oir-
ibh,
no eisdeachd mheassara fhaghail ach gann.
Och!
nach tobbar deara suile luchd teagaishg,
chum as gu guilleagh iad air son ain-
eolaish am popuil ag am bheill criost,
maitheamhnas,
beatha shioruidh agus flaitheas na gloire,
ann an tairgshe;
gidheadh,
ag nach bheill croidh’
a ghabhail eolaish orr-
a,
no d’
am meass do reir am mor-
luaich!
ag am feada Criost,
gras agus gloir,
bith,
co’ -
mhaith re daoinibh eille,
mur bhitheagh an ain-
eolas agus an di-
meass toilleil!
O!
nach lionagh an Tighearna ar n anama le tuille tiom-
chroidhe do na truadhanaibh sho,
chum ’
s gu tilgeamaid shinn-
fein,
sheadh,
ag an cossa,
gu leannamaid iad chum an ionnada comhnuidh,
agus gu labhramaid reu le dearaibh goirt.
Shearmoinicheadh fadda
[xiii] do mhoran diu gun tairbh’
air bith,
dhealbhadh briathara soillear so-
thuigshinn,
ach ’
ta moran diu nach tuig:
dhealbhadh briathara guinneach durachdach a thoirt mothachaidh dhoibh,
ach cho mhothaich iad.
Nan oibricheagh an impidh a ’
s mo orr-
a,
mhosglagh iad.
Nan oibricheagh na nithe a ’
s blast’
orr-
a,
chataicheadh luchd teagaishg reu fein iad,
agus bhuineagh iad an croidhe.
Nam maothaicheagh am bagra borb a ’
s uabhasaich’
iad,
dh’
oilticheagh iad,
air a chuidd a ’
s lugha,
roimh an ain-
gidheachd.
Nan cordadh firinn agus neamh-
thruaillidheachd reu,
chuirt’
impidh orr-
a gun dail.
Nan eishdeagh iad rish an Dia a chruthaich iad,
agus re Criost a cheannaich iad,
dh’
atharaicht’
an corr air ball.
Nan eishdeagh iad rish an scrioptur naomha,
cho b’
fhadda gus an tugtadh buaidh orr-
a.
Nan eishdeagh iad re reason,
sheadh,
rish an reason a ’
s treishe,
agus a ’
s fearr,
cho teagamh nach cuirt’
impidh orr-
a gu luath.
Nan eishdeagh iad re am fiosracha fein agus re fiosracha an t saoghail gu leir,
leassaicht’
a chuish:
sheadh,
nan eishdeagh iad r’
an coguishibh fein,
bhitheagh an staidd ni ’
s fearr na ’
ta i.
Ach mur eishdear re gne air bith,
ciod e tuill’
a nithear reu!
ma nithear di-
meass air Dia uamhasach neamha,
co a bheirrear fa dearr!
ma nithear di-
meass
[xiv] air gradh luach-
mhor agus air fuill rioghail an fhir shaoraidh,
ciod e air am bith meass?
mur creidd iad gu bheill gloir in-
mhiannaicht’
anns na flaitheasaibh,
agus ma ’
s neimh-
ni leo gairdeachas shioruidh.
Ma ni iad sgeig air ifrionn,
ma ni iad damhsa air bruaich an t sluichd gun iochdar,
agus sugra re teinne milteach,
an uair a bhitheas Dia agus daoin’
ag toirt rabhaidh dhoibh bith air am faichill:
ciod e a nithear rish na h anamaibh truadh shin?
Aon uair eille, ann an ainm Dhe nam flaitheasa, reicidh mi an teachdaireachd a sparr e or-m, agus fagaidh mi ag-aibh i, ann an sgriobha sheasmhach buan, d’ ar n iompochadh no d’ ar dideadh: d’ar n atharachadh no dh’ eiridh ann am breitheamhnas ’n ar n aghaidh, agus chum bith na fianaish ’n ar n aghaidh, gu d’ fhuair shibh aon uair cuirre durachdach gu pilleadh. Cluinnibhs’ uill’ a ’ta fa thraileallachd do ’n diabhol do ’n t saoghal agus do ’n fheoil. Shibhs’ a ’ta ag struidheagh ar n aimshir air toir suaimhneish thalmhuidh, agus ag bathagh ar coguishe, le mishg, le craos, le diamhanas agus macnus ammaideach, shibhs’ d’ an lear am peaca, gidheadh, a ’ta ’g a churr an gniomh, mar gu tugadh shibh dubh- ’lan an De ulllea-
[xv] chumhachdaich,
agus gach do’
rainn a ’
s urr’
e a dheanamh,
agus mar gu ’
n abradh shibh rish doll g’
a chommas agus gun ar caomhnadh?
cluinnibhs’
uille nach cuimhnich Dia,
agus nach bheill ag gabhail tlachd ann nithibh naomha,
am focall no ann a’
radh an Tighearna,
ann smuaintibh no ann iom-
radh air beatha shioruidh;
shibhs’
a ’
ta neamh-
churamach mu’
r n anama nach basaich,
agus nach buillich aon uair ag feachainn ciod i an staidd am bheill iad,
am bheill iad mio-
naomha,
no naomhaichte agus deass r’
an taishbineagh ann lathair an Tighearna!
cluinnibhs’
uill’
a pheacaich ann aghaidh soilshe,
a thruaill shibh-
fein le h ain-
diadhachd,
agus neimh-
chreiddeimh,
agus nach creidd focall De.
An ti ag am bheill cluasa chum eishdeachd,
eishdeagh e gairm ghras-
mhor,
gidheadh,
uamhasach Dhe! ’
ta suil aig-
e oir-
ibh fadd na h uine sho uille, ’
ta ar peaca sgriobht’
ann an leabhar a chuimhne,
agus cluinnidh shibh gu deimhin a rish e; ’
ta an leabhar air coimhead Dhe anns an am sho,
agus sgriobhaidh she air ar n anama e le h uamhasaibh;
agus ann shin coimhididh shibh-
fein e:
a dhaoine peacach,
is truadh gun fhioss ag-
aibh ciod e ata shibh ag deanamh:
agus co d’
am bheill shibh ag toirt oilbheim fadd na h uine
[xvi] sho!
is dorchadas a ghrian fein ann lathair gloir na morachd shin,
d’
am bheill shibh ag toirt mio-
mhodh gach la,
agus a bhrosduich shibh chum feirg ’
n ar n aghaidh fein.
Cho b’
urra na h aingle peacach a sheassamh ’
n a fhianaish,
ach thilgeadh urchuir uamhasach dhiu ann doimhne dorainn shioruidh!
am bheill do croidhe ag cnuimhe diblidh mar shibhs’,
oil-
bheim a thoirt do Dhia gu dubh- ’
lanach,
agus curr ann aghaidh an De uillea-
chumhachdaich a ghairm o neimh-
ni shibh!
Och!
nach bheill am fioss a ’
s lugha ag-
aibh air an staidd bhronaich ann am bheill na h anama shin,
a bhrosduich an Dia neart-
mhor ’
n an aghaidh fein.
Theid ag focal De le ’
n do ghairmeagh o neimh-
ni thu,
air do bhagradh gu neimh-
ni air t aish.
Cuirridh gruaim a ghnuish ass d’
ut,
agus tilgidh she ’
mach thu ann dorchadas iommallach.
Cia toilleach dhiot na diabhola le ’
n do bhuaireadh thu,
ni ni bheill iad ach ag feitheamh ceadd an Tighearna,
do d’
ghlacadh agus do d’
ghnathachadh mar an cuidd fein!
agus ann shin bithidh tu ann ifrionn gun dail.
Ma ta Dia ann a t aghaidh, ’
ta gach ni ann a t aghaidh:
ni bheill an saoghals’
ach mar ghain-
tir dh’
ut giodh mor do ghradh air:
ni bheill thu ach air do choimhead ann gu
[xvii] la na feirge.
Ta am breitheamh ag teachd,
ta t anams’
ag triall.
Sheadh,
ann uine ghearr,
deir do chairde gu d’
eug thu:
agus chidh thu na nithe shin air am bheill thu ag deanamh di-
meish anoish,
agus mothaichidh tu gur fior an ni nach do chreidd thu ann am fearrann nam beo.
Bheirr am bas leish arguimeint nach fead thu a fhreagradh:
arguimeint a thilgeas bonn os ceann gu turr,
do bhreishleach fhein-
speisheil,
agus do chonspoid ann aghaidh focaill agus slighe Dhe.
Agus ann shin thig gradd-
atharacha air t intinn.
Ann shin bith a’
d’
neimh-
chreidmheach ma ’
s urr’
thu.
Sheass ann shin rish gach briathar a bu ghnath leat a labhairt ann aghaidh nan scrioptura,
agus ann aghaidh beathaidh neamhaidh naomha.
Dean a chuish shin a thagragh ann lathair an Tighearn’
a bu ghnath leat a chonsachagh ann aghaidh do luchd teagaishg agus na h aittim shin air am bheill eagal De.
Sheass ann shin re do sheann-
bhar’
ailibh,
agus re do smuaintibh di-
meassach air dicheall nan naomha:
deassaich anoish do reason a ’
s treishe,
sheass suas ann lathair do bhreitheamh agus tagair gu duin’
eil cuish do bheathaidh fheol-
mhoir,
shaoghalt’
agus ain-
diadhaidh.
Ach bitheadh fioss ag-
at gu tagrar thu le neach nach fead thu a smadagh uai-
t,
mar a smadas tu do choimh-
[xviii] chreatuire.
O!
anamain thruaidh mhealta!
ni bheill ach sgaile tanna feol-
mhor eidir thu agus an shealla uamhasach shin,
a chuirreas tosd or-
t gu gairrid agus a bheirr ceol agus run eille dh’
ut!
co’ -
luath as a thairngeas bas an curtin sho,
chidh thu ni a dh’
fhagas gun smidd thu.
Agus cia gradd a thig an la agus an uair shin?
mun caith thu ach beagan tuill’
uine re sugradh,
mun ceallaich thu ach beagan tuille do lon so-
bhlasta,
mun teagair thu ach beagan tuille do ’
n urram agus do ’
n t saibhreas shaoghalta,
struithear do chuibhreann,
criochnaichear do sholas,
triallaidh gach ni air an do shocraich thu t intinn,
gach ni air an do reic thu do shlanai-
fhear agus do shonnas;
agus cho ’
n fhagar ag-
at ach an cuntas trom.
Mar mheirleach ladronn,
a shuigheas gu mishgeach ceol-
mhor anns an tigh-
leanna,
ag ol na braidd,
gus am bith a mhuinneal ann sas ag marc-
shluagh a ’
ta gu dian air a thoir,
d’
a glacadh:
is ionnann shibhs’.
Am feadh ata shibh air mhishg le ro-
churam agus solas feol-
mhor,
agus ag deanamh uaill ass abhar ar naire, ’
ta am bas gu dian air ar toir,
d’
ar glacadh,
chum an t anam a spionagh ass-
uibh,
agus d’
a iommain do ’
n ait air am beag ata shibh anoish ag smuainteachadh.
Abraibh an uair a bha shibh gniomhach dana ann
[xix] am peacadh,
gun roibh maor ag teachd le cabhaig,
d’
ar glacadh agus d’
ar curr gu bas;
giodh nach faiceadh shibh e,
gidheadh nam bitheadh fioss ag-
aibh gu roibh e re teachd,
nach cuirreadh sho stadd air ar sugra,
agus nach bitheadh shibh ag smuainteachadh air cabhaig a mhaoir,
agus ag eishdeachd dh’
fheachainn cuin a bhuaileagh e an dorrus!
is truadh nach tuigeadh shibh cabhag baish;
giodh nach do rug e oir-
ibh!
ni bheill posta co’ -
luath rish!
ni bheill maor air bith coi’ -
chinteach rish!
coi’ -
chinteach as a bheirr a ghrian sollas d’
ibh air maiddinn,
giodh ta iommad mile aic-
i re an ruidh anns an oiche:
is coi’ -
chinteach a thig am bas gun dail oir-
ibh,
agus c’
ait ann shin am bheill ar sugra agus ar solas?
an toir shibh a dhubh- ’
lan gu fannoideach?
an dean shibh ball-
magaidh do ’
n dreim a thug rabha dh’
ibh?
am fearr ann shin bith crabhach naomha,
na saoghalt’
agus ain-
miannach?
agus ann shin co leish na nithe shin a theagair shibh?
nach faic shibh gu bheill la agus sheachd-
uin ag triall gun stadd,
oich’
agus maiddinn ag leanmhuinn a cheile gu dluth,
caidlidh shibh fein,
ach cho chaddal d’
ar dorainn:
ta ar triall’
sa mall,
ach is cabhagach am breitheamhnas a ’
ta ann toir oir-
ibh,
glacaidh e shibh gu h obbann agus
[xx] bheirr e shibh do dhioghaltas mar chabhartach.
Is truadh gun ghliocas ag-
aibh d’
a thuigshinn sho,
agus a smuainteachadh air ar crich dheirreannaich.
An ti ag am bheill cluasa chum eishdeachd,
cluinneagh e,
gairm Dhe ann la sho a shlainte.
O! dhaoine peacach gun churam, is truadh gun fhir-eolas ag-aibh air mor-luach a ghraidh a ’ta shibh ag dearmad, agus air fuill luach-mhoir Chiost air am bheill shibh ag deanamh di-meish! och! gun fhir-eolas ag-aibh air saibhreas slainteil an t soisgeil! is mairg gun an t eolas a ’s lugha ag-aibh air cint agus firinn, gloir agus sonnas na beathaidh shioruidh, air nach socraich shibh ar n intinne, agus nach gabh shibh os laimh iarraidh os ceann gach ni. Na’m bitheadh ach an t eolas a ’s lugha ag-aibh air a bheathaidh gun chrich ann lathair Dhe, a bheatha a ’ta shibh anoish ag dearmad, cia gradd a thilgeadh shibh uai-bh ar peaca? cia gradd dh’atharaicheadh shibh ar n intinne agus ar beatha, ar giulan agus ar cuiddeachd, agus a philleadh shibh ar curam agus sruth ar ceatfadha chum sruth-chlaish eille? nach bu mhor am maga leibh aomadh leish a bhuaireas a ’ta anoish ’g ar mealladh agus ’g ar curr ar sheacharan? cia ead-mhor a mhosgladh shibh gu fear’ail, air toir na beathaidh ro-shonna sho?
[xxi] cia durachdach a dheanadh shibh urnaidh re Dia?
cia deinneasach a bhitheadh shibh ag eishdeachd ag foghlam,
agus ag fiosrachadh?
cia fonn-
mhor ann an smuainteacha air naoimh-
reachd De?
cia gealtach roimh’
pheaca,
ann an smuain ann am briathar agus ann an gniomh?
cia dileas ann an toilleachadh Dhe,
agus ann am fas ann naomhachd?
o!
nach b’
adh-
mhor an t atharachadh sho?
ciod air son nach creiddeadh shibh,
agus nach tugadh shibh geill do fhior-
fhocall De,
a leigeas rish d’
ibh na nithe shioruidh glor-
mhor sho?
Sheadh, ceaddaichibh dhomh insheadh dh’ibh gur beag ar n eolas air an eidir-dheallacha shin a ’ta air tallamh fein, eidir a bheatha shin a dhiult shibh, agus a bheatha shin a roighnich shibh. ’Ta na daoine naomhaicht’ ann co’ -chaint Dhe, an uair is gann ata do chroidhe ag-aibhse smuainteachadh air, agus an uair nach bheill shibhs’ ach ann co’ -chaint an t saoghail agus na feola, ’ta an co’ -luadar- ’san air neamh, an uair ata shibhse ’n ar coicreachaibh air an ionnad naomha shin, agus ar bolg ag-aibh mar Dhia, agus shibh ag smuainteachadh air nithe saoghalta. ’Ta iadsan ag iarraidh shealla do ghnuish ghlor-mhoir an Aird-righ, an uair nach bheill shibhs’ ag iarraidh ni air bith a ’s airde na an tallamhs’. ’Ta iadsan
[xxii] ag teagradh fa choinne na beathaidh gun crich,
ann am bith iad mar na h aingle,
an uair ata shibhse gu saothaireach ag ruagadh nan samhla mealtach,
agus ag teagradh nithe diom-
buan nach meall shibh ach gairrid.
Cia diblidh truadh a bheatha thalmhuidh,
fheol-
mhor,
pheacach agus ain-
diadhaidh,
r’
a coi’ -
meass re beathaidh spioradail luach-
mhoir nan creidmheacha!
is tric bu doillich truadh leam,
bith ag amharc air mac-
samhuil nan daoine sho,
ag curr re drugaireachd shaoghalta,
ag caitheagh am beathaidh le curam agus le saothair,
gun ghne shollair,
ach beagan loin agus eadaich,
no beagan do thoic dhiom-
buain,
do shuaimhneas feol mhor,
no do urram gaoitheil,
mar nach bitheadh ni a bhu mho morluach ac-
a r’
a chuimhneachadh.
Am bheill eidir-
dheallacha eidir beatha nan daoine sho,
agus beatha nam bruide shin a chaitheas an aimshir re h ith agus re h obbair,
agus ag tarraing aile na beathaidh,
amhain chum as gu bith iad beo?
cho bhlaish iad an solas neamhaidh shin a ’
s lon anama do ’
n chreidmheach,
agus air am bheill e ag teachd ann tir.
B’
fhearr leam beagan do ’
n cho’ -
fhurtachd a ’
ta an reamh-
smuainteachadh air an oighreachd neamhaidh ag toirt do ’
n fhir-
chriostuidh,
le oil-
bheimibh agus le fhullungas gu leir,
na
[xxiii] uillea-
sholas agus soirbheacha mealtach a pheacaich.
Cho b’
ail leam bith aon uair air mo bhiorradh gu diomhair le h agartas coguish,
no le smuaintibh doillear uamhasach baish agus beathaidh re teachd,
air gach eadail shaoghalt’
a theagair an droch shluagh,
no rish an ionn doibh duil a bhith ac-
a gu brath.
Nam bithinn fein ann an staidd fheol-
mhoir neimh-
iompoicht’
luchd-
aingidheachd,
agus fioss ag-
am ach air na nithe shin a ’
s aithne dhomh,
agus mi ag creidshinn ach na nithe shin a ’
ta mi anoish ag creidshinn,
shaoilinn gu bu reamh-
bhlass air ifrionn mo bheatha:
cia tric a smuaintichinn air uamhas an Tighearna,
agus air la oilteil breitheamhnaish a ’
ta ag teachd le moir-
dheiffir do m’
ionsuidh!
is cinteach gu bitheadh bas agus ifrionn ann mo fhraodharc do shior.
Smuaintichinn orr-
a anns an la,
agus bhruadairinn orr-
a anns an oiche;
luidhinn shios,
agus mhosglainn le geilt-
chrioth,
agus chaithinn mo bheatha gu h uamhasach,
air eagal gu tigeadh bas or-
m roimh’
iompocha.
Bu bheag mo sholas ann aon ni a shealbhaichinn;
bu bheag mo thlachd do chuiddeachd,
agus bu bheag mo ghairdeachas ann aon ni saoghalt’
am feadh bu lear dhomh mi-
fein fa fheirg agus fa mhallachd Dhe:
b’
eagal leam an guth sho a chluintinn, “
O!
ammadain,
ann nochd fein iar-
[xxiv] rar t anam or-
t. ”
Agus bhitheagh a bhreith uamhasach sho sgriobht’
air mo choguish, “
Ni bheill shioth do ’
n aingidh deir mo Dhia.”
Isa.
48.
22.
O!
pheacacha truadh!
Dh’
fheadadh shibh beath’
a ’
s solasaiche na sho a chaitheadh,
nam bitheadh shibh ach toilleach,
do rireadh toilleach,
eishdeachd re Criost agus teachd dh’
ionsuidh Dhe.
Dh’
fheadadh shibh ann shin tarraing dluth do Dhia le danadas,
ar n athair neamhaidh a radh rish,
agus earbs’
a dheanamh ass gu muinghineach.
Ma dh’
amhairceas shibh air gealtanasa,
feadaidh shibh a radh is leinn fein iad sho uille.
Ma dh’
amhairceas shibh air mallachd,
feadaidh shibh a radh shaoragh uaidh-
e sho shinn.
An uair a leaghas shibh an reachd,
is lear dh’
ibh cia uaidh a shaoradh shibh;
an uair a leaghas shibh an soisgeul,
chi shibh ar Fear-
saoraidh chi shibh sruth-
chlaish a ghraidh,
a bheatha naomha,
agus fhulungas;
feadaidh shibh a lorgachadh ann an obbair ar slainte,
air a dheachainn,
air a dheara agus air fhuill.
Chi shibh am bas lan-
chloite,
neamh fosgailte gu farsaing reidh,
ar n aish-
eiridh agus ar gloracha daighnicht’
ann an aish-
eiridh agus ann an gloracha ar Tighearna.
Ma dh’
amhairceas shibh air an naomh-
shluagh,
feadaidh shibh ar brathaire agus ar co’ -
chompanaich a radh reu.
Ma dh’
amhairceas
[xxv] shibh air daoine mio-
naomha,
is abhar gairdeachaish leibh gu do shaoradh shibh o ’
n staidd shin.
Ma dhearcas shibh air na neamha spear-
ghlan,
air a ghrein,
air a gheallaich agus air na realta fior-
ghlan gun aireamh,
nach ionn d’
ibh a radh,
is glor-
mhora gu neimh-
chriochnaidheach gnuish ar n Arhair neamhuidh ’
ne na na soilshe dealrach shin uille;
agus is glor-
mhora an sonnas a bheirr e mar oighreachd shioruidh d’
a naomh-
shluagh.
Cho ’
n fhacadh suil,
cho chualadh cluas,
agus cho do thuig croidhe duin’
an t shioruidheachd shonna ghlor-
mhor a gheall an Dia nach breagaichear d’
a theaghlach reasont’
air tallamh,
a bheirr geill d’
a iartas.
Ma smuainticheas shibh air an uaigh,
feadaidh shibh a chuimhneachadh le gairdeachas gu bheill ar n Athair neamhaidh,
ar Slanai-
fhear beannuichte,
agus an Spiorad glor-
mhor,
co’ -
dluth ann daimh d’
ar luaire,
as nach feadar a dhio-
chuimhneachadh no a dhearmad;
ach aith-
bheodhaichear e ni ’
s cintiche,
na na treabha luish-
bheodh anns an earrach.
Do bhridh gu bheill an t anam,
freamh a choirp,
shir-
bheo;
agus gu bheill Criost freamh a choirp agus an anama,
shir-
bheo.
Sheadh,
feadar am bas righ nan uamhas’,
a chuimhneachadh le gairdeachas;
do bhridh gu roibh duil ag-
aibh rish,
d’
ar saoragh,
[xxvi] o fhuighleach peacaidh agus amhghair;
agus leigeadh rish d’
ibh na nithe sonna air an cualadh shibh iomradh,
chum as gu mothaicheadh shibh o ar fiosrachadh fein cia luach-
mhor a chuidd a roighnich shibh,
iodhon,
creiddeamh,
naomhachd,
agus neimh-
chealgaireachd.
Leigear a chuish fa ’
r raidh fein a chairde caomh.
Nach roighniche gu mor leibh,
bith cinteach ass sonnas shioruidh,
agus bith deass chum an saoghal sho fhag’
ail air iartas baish,
na ar beath’
a chaitheadh mar an aittim ain-
diadhaidh,
ag am bheill an croidhe trom-
luchdaichte le deishteann,
oraish,
mishg agus ro-
churam na beathaidh sho,
agus air an tig am bas gu h obbann?
nach bu sholasach ar beatha,
nan deanta oighreacha neamha dh’
ibh,
agus nan tugtadh cint d’
ibh air teassairginn an uair a dh’
fhagas shibh an saoghal sho?
O!
sheallaibh timchioll oir-
ibh anoish,
smuaintichibh ciod e ata shibh ag deanamh,
agus na tilgibh uai-
bh an dochas sho air son fir-
neimh-
ni.
Cho toir an saoghal agus an fheoil mar-
aon,
d’
ibh a leithid sho do dhochas solasach.
Gun luadh air an an-rath a thairngeas shibh oir-ibh fein, ’ta shibh draghail do dhaoin’ eill’, am feadh ata shibh neimh-iompoichte. Is draghail do ’n uachdaran ar curr fa reachd. ’Ta
[xxvii] shihh draghail d’
ar luchd teagaishg le bith ag curr ann aghaidh an t sollaish iuil a ’
ta iad ag tairgsheadh dh’
ibh.
Ni bheill dragh air domhan a ’
s mo leo,
na ar peaca agus ar n an-
rath. ’
Ta shibh draghail do ’
n rioghachd,
agus ag tarraing dioghaltaish De uirr-
e.
Is eigin gur shibh ata ag buaireadh shioth nan Eaglaishe,
agus ag bacagh ar coi’ -
reite,
ar deagh riaghail,
agus ar leassacha beathaidh.
Is eigin gur masla draghail shibh do na h eaglaishibh ann am bheill shibh ’
g ar foirneadh fein,
agus do gach ionnad eill’
ann am bith shibh.
Och!
a Thighearna!
Cia bronach an gnothach ann Sassonn fein,
ann am bheill saibhreas an t soisgeil os ceann gach aon rioghachd eill’
air tallamh;
ann am bheill teagasg co’ -
shoillear choitcheann;
agus gach cuiddeach’
a b’
ail leinn,
co’ -
dluth dhuinn;
an uair a chosgair an cloidheamh shinn;
an uair a ruidh dioghaltas mar theinne trid an fhearrainn;
an uair a shaoradh shinn;
agus a choi’ -
cheangail trocair coi’ -
iongantach shinn re Dia;
rish an t soisgeul;
agus re beathaidh naomha:
sheadh,
ann a dhiaidh sho uille,
gu bitheagh ar caithreacha,
ar bailte agus ar duthaich,
air an lionadh le h an-
barr do shluagh neamh-
naomhaichte,
agus air luishtreadh le h ailgheash agus ain-
mein mar a chi shinn le
[xxviii] mullad anns gach ait!
shaoileadh neach ann diaidh an t sollaish,
a chostaish,
agus an dioghaltaish sho uille;
agus ann diaidh trocair sho Dhe;
gu deanadh sluagh na rioghachd sho coi’ -
cheangal dluth r’
a cheile,
gu pilleagh iad chum an Tighearna mar aon duine;
agus dh’
ionsuidh an luchd-
munaidh,
ag caoidh am peacaidh,
agus ag aslachadh orr-
a gabhail leo,
ann an uir-
ishleacha follasach,
ann an aidmheil peacaidh,
ann an iarraidh maitheamhnaish o ’
n Tighearna,
agus ag guidheadh comhairle shlainteil d’
an sduireagh anns an am re teachd,
agus gu b’
aitt leo bith riaghlaichte leish an Spiorad o ’
n leath a ’
s tigh,
agus le minishteribh Chriost o ’
n leath amach do reir focaill De.
Shaoileadh neach ann diaidh uirrid reasoin agus dearbhaidh as a chualadh shibh:
agus ann diaidh nam meadhona agus na trocair sho uille,
nach d’
fhagagh ann ar measg,
aon neach ain-
diadhaidh,
no an-
saoghalta,
no mishgeach,
agus nach bheill ann am baille ann ar duthaich,
namhad do naomhachd,
no neach air am beag aith-
leassacha creiddeimh,
no beasa.
Giodh nach do choi’ -
reitich shinn uille mu dheass-
ghnatha araid,
no mu mhodh riaghlaidh eaglaish agus rioghachd;
shaoileadh neach gu bu choir dhuinn roimh’
an am sho cordadh mu ar beath’
a chaitheadh
[xxix] gu neamhaidh naomha;
gu freagarach umhal do Dhia,
agus d’
a mhinishteribh,
ann an shioth agus ann an gradh d’
a cheile.
Ach mo thruaidh,
cia fadd o na beasaibh sho ar muintir! ’
ta an-
barr dhiu ann an iommad ait,
ag socrachagh an croidh’
air nithe talmhuidh,
gun iarraidh ac-
a air rioghachd De agus a ceartas air tus,
ach ag amharc air naomhachd mar ni gun fheim;
ma chluintear urnaigh ’
n an teaghlachaibh,
cho ’
n urnaigh intinneach dhurachdach gach la;
ach briathara coi’ -
dheish gun sheadh,
an uair thearc a chuirrear ann ceill iad;
cho do theagaishgeadh eolas Chriost no coi’ -
cheangal nan grasa d’
an sliochd;
cho do thogbhadh suas iad ann an teagasg an Tighearna,
giodh do ghealladh sho ass an leath ann am baishte.
Cho toir iad teagasg slainteil d’
an luchd-
tuarusdail;
ach ma ni iad an obbair cho ’
n iarrar tuille. ’
Ta barrachd do ghraostachd neimh-
gheanmnaidh,
do ’
n ain-
chaint mhallaichte,
do mhionnaibh gairrishneach,
agus do mhallacha oilteil ’
n an teaghlachaibh na a chluintear do bhriatharaibh gras-
mhor a ’
ta chum foghlaim.
Cia tearc teaghlach air am bheill eagal an Tighearna,
agus a dh’
fhiosraicheas ann am focall De,
agus d’
a mhinishteribh,
cia am modh air an coir dhoibh am beath’ a riaghlachadh,
agus
[xxx] gus ciod e a ni iad!
is tearc iad a ’
ta toilleach bith teagaishgte agus riaghlaichte,
agus ag am bheill duil chroidheil re beathaidh shioruidh!
is iad a bhuidheann thearc a bheannuicheadh mar sho le Dia,
gnath-
fhocall nan coimhearsnacha.
An uair a chi shinn cuidd dhaoin’,
ag caitheagh am beathaidh le mishg,
uaill,
agus an-
saoghaltachd,
agus a chuidd mhor dhiu ag gabhail roi-
bheagan curaim d’
an sonnas,
giodh ’
ta a chuish mulladach gun teagamh air bith,
gidheadh,
is gann dh’
fheadar an truaidh a leigeadh rish doibh,
agus is gainne gu mor dh’
fheadar an teassairginn agus an aith-
leassachadh;
ach ann diaidh dhuinn gach ni a dheanamh a ’
ta ann ar cumhachd,
chum an teassairginn o am peacaibh,
is eigin duinn cuidd diu fhag’
ail mar a fhuair shinn iad.
Ma thilgeas shinn amach iad do reir focaill De o cho’ -
chommunn na h eaglaish,
ann diaidh dhoibh ar comhairl’
a dhiultadh gu rag-
mhuinnealach;
lassaidh am fearg ann ar n aghaidh gu brass,
mar gu bu naimhde dhoibh shinn;
lionaidh an anama le mio-
ruin agus bruchdaidh iad oir-
n i;
is fearr leo doll ann ordo catha,
ann aghaidh an Tighearna,
agus a naoimh-
reachd,
ann aghaidh eaglaish,
agus a mhinishtere;
na ann aghaidh a pheacaidh bhas-
mhoir.
Sho staidd
[xxxi] bhronach Shassoinn, ’
ta ar n uachdarana cairdeil do ghiulan diadhaidh: ’
ta sar-
cho’ -
throm ag-
ainn chum coi’ -
reite agus aith-
leassacha creiddeimh agus beasa,
agus is fadda le minishteribh tairrish an t soisgeil gus an faic iad eaglaish De fa dheagh riaghail,
agus naoimh-
reachd De mar riaghail beasa ag gach neach:
ach is beag nach bheill cumhachd peacaidh an t sluaigh ag curr gach ni ann neimh-
bridh.
Is tearc ait ann am fead minishter tairrish an t soisgeil fior-
fhoghlam smachdail Chriost a churr ann gniomh;
no am peacach leish nach aithreach an giulan a ’
s maslaich’,
fhogradh ass co’ -
chaidre na h eaglaish,
no,
o cho’ -
ghabhail suippeir an Tighearna,
gun bhith mar chuspair an-
chaint ag cuidd mhoir do ’
n t sluagh:
mar gu bu ghlice na h anama ain-
eolach neamh-
churamach sho na an luchd teagaishg,
sheadh na Dia fein,
agus mar gu b’
fhearr an luchd riaghlaidh iad na an aittim rish an d’
earb Dia riaghail na h eaglaish.
Agus mar sho,
ann an la ar fiosrachaidh,
an uair a bheirr Dia gairm dhuinn eaglaish fein aith-
leassachadh,
abraibh gu bheill na h uachdarana deonach,
agus gu bheill na minishtere neibh-
dhireach ro dheonach,
gidheadh, ’
ta an sluagh ro ain-
deonach, ’
ta iad dall agus cruadhaichte le peaca,
air achd as gu bheill iad,
sheadh,
ann an la an
[xxxii] t sollaish iuil agus tairgshe nan grasa,
ceannairceach naimhdeil ann aghaidh an t sollaish ghras-
mhoir,
agus cho phill iad air impidh Dhe fein,
a ’
ta ’
g an cuirreadh gu cairdeil,
agus cho ghabh iad shealla d’
an ammaideachd,
no eolas air an leass.
Och!
is truadh gun eolas ag sluagh Shassoinn anoish fein air na nithe shin a bhuinneas d’
an shioth mum follaichear o ’
n suilibh iad!
O! dhaoin’ ammaideach truadh! c’i an draoidheachd a lion ar n anama le h uirrid boille, agus ar croidhe le h urrid marabhantaish as gur naimhde co’ -bhas-mhor dh’ibh-fein shibh! an ruidh shibh co’ -chrossanta dhian chum dorainn, as nach fead focall De no impidh dhaoin’ ar n intinne atharachadh, ar lamhan a bhacadh, no stadd a churr oir-ibh gus am fag shibh ait ar teassairginn. Sheadh, a dhaoin’ aingidh cho mhairr a bheatha sho gu brath; cho ’n fhuirrich an fhoidhid sho r’ibh gu shioruidh. Na saoilibh gu mio-ghnathaich shibh ar Cruthai-fhear agus ar Fear-saoraidh; gu toir shibh geill d’a naimhdibh; gu truaill shibh ar anama fein; gu cuirr shibh dragh air an t saoghal; gu dean shibh ea-coir air an eaglaish; gu toir shibh oil-bheim do ’n t sluagh dhiadhaidh; gu cuirr shibh campar air ar luchd-munaidh; no gu bac shibh aith-leassacha creiddeimh; na
[xxxiii] saoilibh gu dean shibh sho uille,
agus nach creann shibh air.
Ni bheill fioss ag-
aibh ciod e a chostas sho dh’
ibh,
ach gheibh shibh fioss air gu gairrid,
an uair a gabhas an Dia co’ -
thromach cuntas d’
ibh,
agus a bhuinneas e r’
ibh air modh nach do bhuinn ar n uachdarana saoghalta no ar n Aodhaire neamh-
acarach r’
ibh,
mur gabh shibh roimh dhorainn shioruidh le fir-
iompocha,
agus le gradd-
umhlachd a thoirt do ghairm Dhe.
An ti ag am bheill cluasa chum eishdeachd cluinneagh e,
am feadh ata ard-
ghuth na trocair ag toirt cuirre dh’
a.
Is lear dhomh cunnuil aingidh a ’ta air tuinneachadh gu teann ann an anamaibh morain dhaoin’ ain-diadhaidh.
Saoilidh iad nach bheill Dia co’ -churamach mu smuainte, bhriathara agus ghniomhara dhaoine, as ata a chleir ag curr ann ceill doibh; agus air an abhar shin, is ro bheag an curam fein diu. Chum an ain-diadhachd sho a leigeil rish do ’n dreim shin, cuirridh mi orr-a na ceishte sho a leannas.
1. An saoil thu gur coi’ -dheass le Dhia an duine no bruid thu? ma ’s eadh, cia a chruthaich agus a choimhid thu? mur eadh, bith cinteach
[xxxiv] gur maith leish do ghiulan a bhith mar dhuine.
Ni bheill neach air bith co’ -
ammaideach as gu dean e obbair eallanta,
gu tog e tigh no long,
gun churam a ghabhail gu freagair iad am feim fein.
Na leigeagh ar naire dh’
ibh ammaideachd cho’ -
mhor a churr ass leath an De a ’
ta neimh-
mhearrachdach ann gliocas,
as gu cruthaicheagh e creatuir co’ -
luach-
mhor rish an duine,
sgeadaichte le ceatfadhaibh co’ -
oirdheirc gun tuille curaim a ghabhail d’
e.
Ciod e mu’
n d’
thug Dia dh’
ut anam commasach air eolas a ghabhail air fein;
ciod e mu’
n d’
thug e croidhe dh’
ut commasach air lassadh le gradh dh’
a fein;
ma ’
s coi’ -
dheass leish am bith thu eolach no ain-
eolach air;
an toir thu gradh no fuath dh’
a?
nach faic thu ann an cruitheachd an t saoghail,
gach ni cumta no dealbhta chum fheim-
fein! ’
ta na bruide ain-
eolach air Dia;
cho ’
n urr’
iad gradh a thoirt d’
a,
do bhridh nach do dhealbhagh iad chum na criche sho;
ach ’
ta do chruth’
sa ag dearbhadh gu do chruthaicheadh do Dhia thu,
agus fa choinne saoghail eille.
2. An saoil thu gu bheill Dia uillea-lathaireach, neimh-chriochnaidheach, agus lan-fhoghainteach? mur saoil thu sho, ni bheill thu ag creidshinn
[xxxv] gur Dia e;
agus is mi-
reasonta r’
a smuainteachadh gu do chruthaich Dia saoghal a ’
s mo mor-
luach na e fein!
oir cho cho’ -
partaich neach air bith tuille na ata aig-
e fein.
Ach ma ’
s eigin d’
ut aidmheachadh gu bheill Dia uillea-
lathaireach,
agus co’ -
fhoghainteach do gach aon neach fa leath,
as giodh nach bitheadh creatuir air bith eill’
aig-
e r’
a thoirt fa dearr,
is eigin d’
ut aidmheachadh nach bheill e neamh-
churamhach mu chroidhe agus mu ghiulan clainn nan daoine:
oir ’
ta iad ann a shealla do shior.
Is barr’
ail mhaslach mu Dhia,
mar bhith chriochnaidheach,
neamh-
fhoghainteach,
neamh-
lathaireach,
a ’
ta ag toirt air daoin’
a smuainteachadh gu bheill e neamh-
churamach mu ’
n croidh’
agus mu ’
n giulan.
3. An saoil thu gur comma le Dia ciod e a tharlas do d’ chorp? an comma leish am bith thu tinn no slan? beo no marbh? ma ’s comma, co uaidh a fhuair thu beatha, slaint’ agus lon saoghalta? ma fhuair thu o neach eill’ ach o Dhia iad, innish co e? nach bheill thu ag guidheadh beatha agus slaint’ o Dhia? am bheill thu co’ -an-dana as gu ’n abbair thu rish, cho dean mi bun ass do chairdeas, cho bhith mi fa d’ chommain,
[xxxvi] air son beathaidh no loin laidh eille?
ma ’
ta thu co’ -
an-
dana as gu’
n abbair thu sho,
is duine dall ain-
diadhaidh thu.
Ma shaoileas tu gu bheill speish ag Dia do d’
chorp,
an saoil thu nach bheill speish aig-
e do t anam,
a ’
s mo mor-
luach?
ma ’
ta e ga t altram le saibhreas a mhaitheish nach traogh,
bith cinteach nach coi’ -
dheass leish an toir thu gradh no fuath dh’
a ann eiric a chairdeish.
4. An creidd thu gur e Dia Aird-riaghlai-fhear an t saoghail? mur e, ni bheill an saoghal fa riaghail cho’ -thromaich air bith. Oir mar nach bheill cumhachd ag shith-bhreitheamh ach o an uachdaran; mar an ceadna, ni bheill cumhachd ag uachdaran ach o Dhia; ni mo ata uachdaran laghail ach fa ughdaras- ’san. Ach mur bheill ughdaras ag Dia, ’ta an saoghal aimh-reidh. Ach ma ’s eigin d’ut aidmheachadh gur e Dia aird-riaghlai-fhear an t saoghail, cia neimh-ghlic agus mio-cho’ -thromach an riaghlai-fhear a b’ ail leats’ a dheanamh dh’e, ma shaoileas tu gu bheill e coi’ -dheass mu ruin agus mu ghiulan a chuidd iochdarana? ni bheill ann sho ach bith ag sheanadh gur Dia e.
5. Ma ’s coi’ -dheass le Dia ciod e ata ann ar n intinnibh agus ann ar gniomharaibh. Ciod
[xxxvii] air son a dhealbh e lagh d’
ar smuaintibh,
d’
ar briatharaibh,
agus d’
ar gniomharaibh?
an sparragh e oir- ’
n an ni bu chomma leish?
an toirmishgeagh e am peaca coi’ -
teann na ’
m bu choi’ -
dheass leish giodh do chuirreamaid ann gniomh e?
an geallagh e beatha shioruidh do ’
n umhlachd naomha,
na ’
m bu choi’ -
dheass leish giodh do chaitheamaid ar beatha gu h eas-
umhal mio-
naomha?
am bagragh e daoin’
ain-
diadhaidh le h ifrionn na ’
m bu choi’ -
dheass leish giodh do bhitheamaid ain-
diadhaidh.
Am bheill thu co’ -
ro-
dhana as gu ’
n abbair thu,
gur maith leish an Dia chumhachdach naomha,
an saoghal a mhi-
riaghlachadh le breig,
agus daoin’
a mhealladh gu h umhlachd? ’
ta ag-
ainn anns an lagh natura,
cho ’
n i amhain comhairl’
ar leass,
ach dochas an t sonnaish shioruidh,
agus bagar na dorainn bhioth-
bhuain,
ass eagmhuish nach feadar an saoghal a riaghlachadh;
agus air chint cho ’
n ann le mealtaireachd,
ata gliocas gun mhearrachd,
uiliea-
chumhachd,
agus maihteas nach traogh ag riaghlachagh an t saoghail.
6. Mur bitheadh Dia ro-churamach mu’r croidhe agus mu ’r giulan, ciod air son a dheanagh e an saoghal freasdalach dhuinn? nach
[xxxviii] d’ thug e grian,
geallach agus realt’
a dheanamh an iuil dhuinn;
an tallamh agus a luchd-
aiteachaidh a fhreasdal d’
ar feim,
le’
m blagh agus le’
m beathaidh;
agus an abbair thu nach bheill e ro-
churamach mu’
r croidh’
agus mu’
r giulan? ’
ta sho co’ -
ammaideach r’
a radh,
as giodh d’
abradh tu gu do chruthaich Dia an saoghal ann diamhanas,
agus nach do ghabh e curam air bith dh’
e o ’
n am shin.
7. Mur bitheadh Dia curamach mu leass ar n anama, cho chuirreagh e a Mhac d’ ar saoradh, d’ ar glannagh o aingidheachd, agus d’ ar naomhachadh dho fein mar phopul dileas. ’Ta mor-luach-saoraidh an t sluaigh pheacaich, agus deadh-run iongantach Dhe, ann an obbair a tearmainn, ag taishbineadh, gu soillear ag taishbineadh, nach bheill e coi’ -dheass mu pheaca, agus gur ro-mhor a ghradh air naomhachd.
8. Mur tugadh Dia fa dearr ar n anama agus ar beasa, cho tugagh e mar obbair d’a mhinishteribh bith ’g ar cuirreadh gach la chum aith-reachaish, agus naomhachd beathaidh, cho sparragh e orr-a uirrid saothair a bhuilleachagh air sluagh peacach, chum an cosnadh do Dhia;
[xxxix] ni mo dh’
ordoicheagh e chum na criche sho,
gach deadh ghniomh diamhair agus follas.
Am bheill Dia ag sparragh an t saothair sho a bhuilleachadh air ni a ’
s comma leish;
9. Ni mo a chloidheadh Dia daoin’ aingidh le h ifrionn na dorainn an taobh thall do ’n uaigh, no le dioghaltas uamhasach an taobh a-bhos d’i, mar ata na milte ag mothachadh; na’m bitheagh e coi’ -dheass mu’n smuainte, am briathara agus an gniomhara. Shaoilinn gu tuigeadh daoin’ aingidh a ’ta ag osnaidh fa smachd coi’ -tric, gu bheill suil ag Dia air an croidhe agus air an guilan.
10. Agus cia mar dh’ fheadas an spiorad naomha bith mar Fhear-naomhachaidh ag-ainn, ma ’ta Dia coi’ -dheass, am bith shinn glan no neamh-ghlan? am bheill thu co’ -ro-dhana as gu ’n abbair, no gu smuaintich thu gu do ghabh an Spiorad naomha obbair gun fheim os laimh?
11. Shaoilinn gu tuigeadh shibh, sheadh, o mhio-ruin a bhuaireadair, gu bheill Dia naomha, agus gur fuathach leish ea-coir; agus gur fior fhocall- ’san, a ’ta ag toirt fioss duinn air dioghaltas
[xl] shioruidh a pheacaidh. ’
Ta an scrioptur ag toirt fioss duinn air tuishle nan aingle,
agus gu d’
rinn am peaca diabh’
la do mhoran diu,
agus eas-
cairde mio-
runach do shonnas an duine.
Agus nach leor-
shoillear dh’
ibh gur fior shin?
cia mar eill’
a bhitheagh iad ag buaireadh dhaoine co’ -
dhurachdach,
mar ata shinn ag mothachadh o ar fiossrachadh fein?
no mur lain-
dearbha leish an neimh-
chreidmheach sho,
ciod uim’
a dhealbh iad coi’ -
lin in’
leachd a tharraing dhaoine o an Dia,
agus o an sonnas,
mar a rinn iad?
ciod uim’
a thaishbin iad iad fein do choi’ -
lin neach ann cruitheachdaibh agus ann riochdaibh uamhasach,
agus mu ghnothaiche milteach,
a ’
ta gu leor-
shoillear ag dearbhadh an corr mulladach deishteannach,
an eas-
cairdeas mallaichte do Dhia agus do dhaoinibh,
agus an dian-
thogradh chum daoin’
a mhealladh chum slighe peacaidh,
d’
an crioch leir-
sgrioss?
mur creidd an neimh-
chreidmheach gu bheill diabh’
la do rireadh ann,
no spiorada mio-
runach truadh,
d’
an do thilg am Messiah neart-
mhor,
urchur uamhasach o airde nam flaitheasa,
chum doimhn’
ifrionn na dorainn,
d’
an shior-
chlaoidh air son an saint an-
barraich inbhe,
diabhla le ’
m miann an cinnea-
daon’
a tharraing le ’
n in’
leachdaibh chum
[xli] an ionnada comhnuidh dorainneach fein;
mur creidd an neimh-
chreidmheach sho,
thigeagh e agus reasonaicheagh e a chuish reumsa,
agus gun dail air bith,
bheirr mi dh’
a coi’ -
lion dearbha gun teagamh,
as nach bith smidd aig-
e r’
a radh ann aghaidh an cint agus am firinn,
mur abbair e nach creidd e.
Uirrid dearbhaidh,
as nach toir mi buidheachas do ’
n neimh-
chreidmheach ain-
diadhaidh air son geill a thoirt dhomh,
mur toir e tharraish d’
a reason,
ann ait ceadd a thoirt d’
a dearcagh air sollas iuil na firinn.
12. Fa dheoigh, ma shaoileas shibh do rireadh, gu bheill Dia (an t aird-riaghlaidh-fhear shioruidh, uillea-lathaireach, a ta ag congmhail suas an t saoghail le h uillea-chumhachd,) ag gabhail coi’ -beag curaim do dhaoinibh agus d’ an gniomharaibh; agus gu bheill e coi’ -dheass am bith iad naomha no mio-naomha, umhal no eas-umhal d’a lagh: ann shin, meassaidh shibh, mar mo bharr’ail, gur coi’ -beag curaim is coir dh’ibhs’ agus d’ ar co’ -brathairibh a ghabhail do na nithibh shin.
Air an abhar shin is eigin domh da cheist a churr oir-ibh ann sho.
1. An comma leibh ciod e a labhras daoin’ eill’
[xlii] um-
aibh,
no a ni iad oir-
ibh?
am bu taitneach leibh gu maslaicheagh,
agus gu mio-
ghnathaicheagh iad shibh;
no gu cuirreagh iad teinne r’
ar tigh,
no r’
ar bailtibh;
no gu milleagh iad ar mnaidh,
ar clann,
agus ar ’
n eallach;
no gu cuirreagh iad shibh-
fein ann gainn-
tir,
chum ar lot agus ar cosgraidh?
ma ’
s mor an t abhar gearrain leibh an an-
chaint a bheirr daoin’
eille dh’
ibh,
agus an ea-
coir a ni iad oir-
ibh;
am bheill shibh co’ -
mhor air boille,
as gu saoil shibh nach olc leish an Dia uillea chumhachdach naomh’
an an-
chaint a bheirrear,
agus an ea-
coir a nithear air fein,
no air a luchd-
muintiora,
agus shin,
le cnuimhibh coi’ -
diblidh re daoinibh,
a chruthaicheagh le a lamhaibh fein?
mur fagagh ar fein-
speish dall agus claoin-
bhreitheach shibh,
bu lear dh’
ibh gur toilteanaich’
ar tuille dioghaltaish aon pheac’
ann aghaidh Dhe,
na deich mile do mhiltibh peac’
ann aghaidh thruaghana suarach mar shibh-
se.
Nach eidir-
dheallaich shibh deagh fhear-
tuarusdail,
o dhroch fhear-
tuarusdail?
leanabh umhal,
o leanabh eas-
umhal?
Mac a chuirreas anam ann cuntart air ar son,
o mhac leish am fadda gus an leagar le saigheid baish shibh,
chum ’
s gu shealbhaich e-
fein ar n oighreachd?
carraid dileas o eas-
carraid milteach?
mur eidir-
dheallaich,
cho
[xliii] daoine shibh,
ach creatuire eill’
ann riochd dhaoine.
Ma dh’
eidir-
dheallaicheas,
ann shin,
is meassa shibh na daoinibh,
ma b’
ail leibh nach eidir-
dheallaicheagh an t uillea-
chumhachdach,
ach gu gann,
na h anama naomha le ’
n ionmhuinn e os ceann an t saoghail gu h iomlan;
o na h anamaibh mio-
naomha nach toir fa dearr e.
2. Chuirrinn mar cheist oir-ibh am bu mhaith no am b’ olc leibh, gu tugadh na h uachdarana saoghalta fa dearr briathara agus gniomhara nan iochdarana? ma b’ olc leibh sho, ciod e a b’ aitt leibh, ach gu rachagh an saoghal uill’ air ai’ -reite; gu feadagh am meirleach aim-beartach ar creachadh; gu feadadh luchd mio-ruin ar marbhadh agus ar murt; gu feadadh daoine santach ar n aitreabh, ar fearrann, ar n eallach agus ar maoin a thoirt uai-bh; agus gu feadadh luchd diolanaish agus adhaltrannaish ar mnaidh phosta agus ar n inghin’ a thruailleadh? anoish nan tarladh na nithe shin a b’ aitt leibh, b’ uamhasach ar dorainn! ach mur taitneach leibh an aimh-reite sho, ann shin, is daoine ro mhi-reasonta shibh, nam b’ ail leibh gu tugadh na h uachdarana saoghalta gniomhara dhaoine fa dearr, agus nach tugadh Dia, ard-uachdaran nan uille bheo fa dearr iad. Ma b’ ail leibh gu crochadh
[xliv] na h uachdarana saoghalta an dream a ni ea-
coir oir-
ibh,
agus nach buinneagh an t uachdaran shioruidh rish an dreim a ni ea-
coir air fein,
a ni di-
meass air a lagh,
agus tailceas air ughdaras,
lochd a ’
s mo gu neimh-
chriochnaidheach na aon ea-
coir a nithear air duine.
Mar gu b’
ail leibh gu smachdaichteadh daoin’
ea-
corach le maoraibh,
gun riogh,
gun bhreitheamh,
d’
an toirt fa dearr,
oir ’
ta riogh ni ’
s ishle gu h an-
mor fa ughdaras De,
na ’
ta maor fa ughdaras riogh.
C’uim-e cheilthear an fhirinn! ’Ta daoin’ aingidh air tuitteam co’ -fhadd o Dhia, agus co’ -domhainn annt-a fein, as gu bheill iad mar Dhe ’n am barr’ailibh mearrachdach fein, agus cho ’n aithne dhoibh Dia, ach iad fein: agus air an abhar shin, b’ ail leo gu tugtadh fa dearr gach ea-coir a nithear orr-a agus maith a bheirrear dhoibh. Ach b’ ail leo nach cuirteadh ann suim air bith, an ea-coir a nithear air Dia, no an eas-umhlachd a bheirrear dh’a. ’Ta smuainte co’ -mhaslach agus co’ -mhio-mhor ac-a air Dia, (as giodh bu chreatuir mar iad fein e, nach fead bith ach anns an aon ait, anns an aon am,) as gu bheill iad ag toirt orr’ a fhreasdal a mhaslachadh agus a smuainteachadh nach cuirr e ann suim am maith no
[xlv] an t olc,
agus nach toir e fa dearr an duine diadhaidh,
agus nach smachdaich e an duin’
ain-
diadhaidh,
ach gu bheill e mar iodhola nam finneacha,
ag am bheill suile leish nach lear dhoibh,
cluasa leish nach cluinn iad,
agus lamha leish nach cuirr iad cumhachd ann gniomh.
Ach an uair dh’
fhosglas Dia leabhar a chuimhne,
ann am bheill sgriobht’
an aittim shin air am bheill eagal fein agus a smuainticheas air ainm,
agus an uair a deirr an Triath reu,
anns an am ann an dean e suas a sheada, “
Is leams’
an dream sho;”
agus caomhnaidh she iad mar a chaomhnas Athair a Mhac umhal,
ann shin thig daoin’
ain-
diadhaidh g’
an ceill,
agus saorar daoine diadhaidh o ’
m fullangas agus o an eagal gu shioruidh,
agus eidir-
dheallaichidh am breitheamh luchd deagh bheasa,
o luchd mi-
bheasa,
agus an dream a bheirr geil d’
a,
o ’
n dreim nach toir.
Mal.
3.
16,
17,
18.
Chluinn mi cunnuil eille ro choitcheann ann am briatharaibh dhaoin’ ain-diadhaidh, gu h araid o cheann ghairrid: deirr shiad, “Cho ’n urra shinn gniomh air bith a dheanamh ass eagmhuish De; ’ta shinn gun ghras mur toir e dhuinn e; agus ma bheirr, pillidh shinn gu gradd; mur do reamh-ordoich e shinn chum sonnaish,
[xlvi] agus mur pill e-
fein shinn,
am fead shinn shinn-
fein a philleadh,
no a theassairginn?
cho ’
n ann anns an neach a mhiannaicheas no anns an neach a ruidheas ata sho.”
Agus ann shin saolidh iad gu bheill an leith-
sgeul gabhta.
Fhreagair mi a chunnuil sho cheanna, sheadh anns an leabhar sho fein; ach ceaddaichibh dhomh anoish an uirrid sho a radh.
1. Giodh nach urra shibh shibh-fein a theassairginn; is urra shibh deoch do neimh bhas-mhoir a ghabhail chum ar dochainn. Is e Dia amhain a naomhaicheas ar n anama; ach cia a thruaill iad? an gabh shibh deoch do neimh bhasmhoir gu deonach, do bhridh nach urra shibh shibh-fein a theassairginn? shaoilinn mur urra shibh mearrachd a pheacaidh a leassachadh, gur mo bu choir dh’ibh sgurr dh’e, agus bith air ar faicill roimh-e.
2. Giodh nach iompoichear shibh ach le gras sonraicht’ Dhe, gidheadh is feimeil dh’ibh fioss a bhith ag-aibh, gu toir an Tighearn’ a ghras, ann an gnathacha nam meadhona naomh’ a dheonaich e-fein chum na criche shin; agus feadaidh an gras coitcheann, neart a thoirt dh’ibh na meadhona shin a ghnathachadh; agus am peacadh milteach a chongmhail o bhrisheagh amach ann an
[xlvii] gniomharaibh.
Am fead shibh a radh le firinn,
gu bheill shibh ag deanamh uirrid as ata ann ar commas?
am fead shibh gabhail sheach tigh an oil,
no deoch bhuaireasach a sheachnadh?
no sgurr do ’
n chommunn a chruadhaicheas ann am peaca shibh?
am bheill commas ag-
aibh doll dh’
eishdeachd focaill De,
agus smuainteachadh air an teagasg a chluinn shibh,
air pilleadh dh’
ibh chum ar n ionnada comhnuidh?
Agus smuainteachadh ann uaigneas,
air ar staidd fein,
agus air nithe shioruidh?
am beill shibh commasach deagh leabhar a leaghadh,
o la gu la,
gu sonraicht’
air la an Tighearna,
agus doll ann co’ -
chaint luchd eagail De?
cho ’
n fhead shibh a radh le firinn,
gu do rinn shibh do reir ar commaish.
3. Agus air an abhar shin, bithibh cinteach gu caill shibh coir air gras agus cuiddeachadh Dhe, le ’r peaca toille, agus le’r neamh-churam, giodh nach fead shibh gun ghras, pilleadh re Dia. Mur dean shibh na dh’ fheadas shibh, is ceart do Dhia an gras shin a dhuiltadh dh’ibh, leish am feadadh shibh tuille mor a dheanamh.
4. Na smuaintichibh mu ordocha Dhe, gu do sgarr e a chrioch o na meadhonaibh, ach gu do choi’ -cheangail e gu teann re cheill’ iad. Cho
[xlviii] do reamh-
ordoich Dia sonnas shioruidh riamh,
ach do ’
n t sluagh naomhaichte,
no truaigh bhioth-
bhuan ach do ’
n t sluagh mhio-
naomhaichte.
Reamh-
ordoich Dia coi’ -
chinteach o shioruidheachd,
am bith barr ar fearrainn tarbhach no mio-
tharbhach am bliadhan,
agus a cheart aimshir a bhitheas shibh beo air tallamh;
as a reamh-
ordoich e an shealbhaich no nach shealbhaich shibh sonnas bioth-
bhuan.
Mheassadh shibh mar ammadan,
an neach a sguirreadh do threabha,
do churr,
agus do chliatha,
ag radh, “
Ma reamh-
ordoich Dia,
gu bith barr m’
fhearrainn tarbhach trom,
tarlaidh sho,
giodh nach treabh,
nach cuirr,
agus nach cliath mi.
Ma reamh-
ordoich Dia saoghal fadda dhomh,
meallaidh mi e,
giodh nach ith agus nach ol mi;
ach mur do reamh-
ordoich e sho,
cho chum bia no deoch beo mi.”
An aithne dh’
ibh am freagra bheirr shibh air a leithid sho do dhuine?
ma ’
s aithne thugaibh am freagra ceadn’
oir-
ibh fein;
oir is ionnann a chuish: ’
ta ordocha Dhe coi’ -
chinteach mu ar corpa,
as ata e mu ar n anama.
Mur aithne dh’
ibh am freagra,
dearbhaibh gach co’ -
dhuna dhiu shin air ar corpa,
mu ’
n gabh shibh do dhanadas am feachainn air ar n anama:
feachaibh ar tus an cum Dia suas
[xlix] shibh gun bhia,
gun deoch,
gun eadach,
an toir e barr tarbhach dh’
ibh,
gun treabha,
gun saothair;
an treoraich e gu ceann ar n uighe shibh gun astar,
gun dicheall:
agus ma shoirbhicheas shibh ann sho,
feachaibh ’
n a dhiaidh shin,
an treoraich Dia shibh chum fhlaitheish na gloire,
gun ghnathacha dicheallach a dheanamh air meadhona nan grasa;
agus suidhibh shios,
agus abraibh,
cho ’
n urra shinn shinn-
fein a naomhachadh.
Mar a bhuinneas do ’n t saor-thoill, mu ’n do chonsaich shibh co’ -fhadd: ni bheill na Diadhaire ag mio-chordagh uimp-i, co’ -mhor as a shaoileas shibh. ’Ta Augustinus agus Pelagius, ’ta Calmhinus agus Arminius, ’ta a Chleir dhominicanach agus a Chleir Jesuiteach gu h aoin-sgeulach, agus gu coitcheann, ag dearbhadh saor-thoill an duine; deirr luchd an fhir-chreiddeimh, gu bheill an t saor-thoill truailte agus ag claonadh gu h aimh-leass. Thagair Epiphanius Origenes, air son gu dubhairt e gu do chaill an duine dreach na diadhachd, agus chuirr e sho ass a leath mar mhi-chreiddeamh. Gidheadh feadaidh neach a radh le firinn, gu do chaill an duine dreach na diadhachd; agus feadaidh nach eill’ a radh nach do chaill. Oir ’ta da dhreach
[l] dhiadhaidh air an duine:
h aon diu natura,
iodhon,
reason agus saor-
thoill,
agus cho do chailleagh iad sho.
Ta an dreach eille ceatfadhach,
agus beasach,
agus is i sho an naomhachd,
agus chailleadh moran d’
i,
ach dh’
aishigeadh agus dh’
ath-
nuadhaicheadh le gras i.
Is neach gun tuigsh’
a dhiultas gu bheill toill anns an duin’
a ’
ta saor do bhridh natuir,
saor a sheachnagh uillc agus a leanmhuinn maitheish.
Ach ni bheill i saor o dhroch-
thograibh.
Is cleachdainn d’
i (
o an-
barr ain-
eolaish agus mio-
fhaicill,)
bith gu tric ann aghaidh Dhe agus naomhachd,
agus ag claonadh gu nithe talmhuidh feol-
mhor. ’
Ta i ’
n a traill ag togra peacach.
Shaoilinn nach feadagh an creidmheach criostuidh,
no am mio-
chreidmheach a thainig gu h aoish agus neart reasoin,
sho a sheanadh no a dhiultadh.
Ach is mulladach le m’
anam,
ann diaidh m’
uille theagaishg agus m’
impidh,
gu bheill e ag-
am r’
a aidmheachadh le dubh-
bron,
nach bheill deagh-
thogra,
no an t saor-
thoill spioradail ann-
aibh;
oir nam bitheadh,
cho ’
n fheimeadh shibh a leithid sho do leabhar a churr impidh oir-
ibh dorainn a sheachnadh,
agus sonnas a roighneachadh.
Ma ’
ta easbhuidh na saor-
thoille spioradail sho oir-
ibh,
cho ghabh shin ar leith-
sgeul,
ach meadaichidh e ar
[li] truaidh,
agus an-
tromaichidh she ar dioghaltas:
do bhridh gu fead shibh righeachd air uirrid d’
i,
as a cheaddaicheas neamh-
fhoir-
fidheachd ar natuir dh’
ibh a shealbhachadh.
Oir ’
ta shearmonach’
an fhocaill,
eishdeachd churamach,
agus giulan do reir an teagaishg fhallainn a chluinn shibh; ’
n am meadhonaibh sonraicht’
agus ’
n an sheola,
chum righeachd air saor-
thoill spioradail,
no dian-
thogra slainteil,
a roighnicheas ar leass,
agus a sheachnas ar n aimh-
leass.
Sheadh, a mhuintir ionmhuinn, ceaddaichibh dhomh tri athchuinge iarruidh oir-ibh, agus ann shin sguirridh mi.
Leaghaibh an leabhran sho gu durachdach; agus ma dh’ fheimeas neach air bith d’ ar teaghlachaibh e, leaghaibh a rish, agus a rish e: agus nan rachadh luchd eagail De, o am gu h am, dh’ ionsuidh an coimhearsnach’ ain-eolach, agus an leabhar sho no a leithid eill’ air an steidh cheadn’ a leaghadh dhoibh, dh’ fheadtadh gu bitheagh iad ’n am meadhonaibh a chosnagh anama. Ma bhitheas shibh coi’ -leasg mu ’r saothair, as nach leagh shibh air m’ impidh an teagasg aith-ghearr sho, chum ar slainte fein, ni bheill ach speish ro bheag ag-aibh d’ ar n anamaibh; agus is ceart an ni gu rachadh shibh am mugha.
[lii] 2. Ann diaidh dh’ibh an leabhran sho a leaghadh a rish, agus a rish, sparrainn oir-ibh doll air uaigneas, agus an ni shin a leagh shibh a rannsachadh feadh tammaill, agus a smuainteachadh ag-aibh fein ann lathair an Tighearn’, am bheill e fior, am bheill e maothachadh ar n anama, agus am mithich leibh amharc mu ’r timchioll. Ghuidhinn oir-ibh mar an ceadna, gu lubadh shibh ar gluna gu h urramach crabhach, agus gu ’n aslaicheadh shibh air an Tighearn’, ar suile fhosglagh a learsainn na firinn; ar n anama iompochagh a thoirt graidh lasta dh’a fein; agus gu guidheadh shibh uaidh-e gach gras slainteil a dhearmaid shibh co’ -fhadd, agus gnathaichibh an obbair shin o la gu la, gus an lain-iompoichear ar n anama. Os-barr, rachaibh dh’ ionsuidh ar n aodhaire, re ’n d’ earb Criost ar faodachadh chum iniltre na slainte shioruidh, agus a ’ta ag gabhail curaim d’ ar slainte, agus d’ ar tearmann spioradail, mar a ghabhas leigh curam d’ ar slainte chorporadh, agus iarraibh orr-a an t slighe air an coir dh’ibh triall a sheoladh dh’ibh; agus thugaibh fioss doibh air staidd ar n anama, chum ’s gu bith an comhairle agus an comhna ag-aibh mar chuiddeacha. No mur bheill fear teagaishg dileas ag-aibh, ann ar sgireachd fein,
[liii] rachaibh dh’
ionsuidh fir eill’
a chuiddicheas leibh ann ar feim an-
barrach.
3. Co’ -luath as a gheibh shibh, le leaghadh, smuainteachadh, agus comhairle fir-theagaishg, mothachadh do pheaca agus do thruaigh; agus eolas ar dleastanaish, ar sonnaish, agus ar n ioc-shlainte; na deanaibh maille ach treigibh ar communn agus ar giulan peacach gun dail; agus pillibh re Dia, agus freagraibh a ghairm. Ma ’s ionmhuinn leibh ar n anama fein, thugaibh fa dearr nach diult shibh gairm ard-ghuthach Dhe, agus nach much shibh ar cogusha; chum ’s nach meassa dh’ibh ann an la a bhreitheamhnaish, na do Shodom agus do Ghomorrah. Iarraibh o Dhia eolas na firinn; mar a b’ aitt leibh ag-aibh e: agus na meallaibh ar n anama fein gu toilleil. Ransaichibh an scrioptur naomha gach la, agus feachaibh am bheill a chuish mar a chluinn shibh o ar luchd teagaishg; feachaibh an tearuinte dh’ibh shibh-fein earbsadh re neamh no re tallamh; am fearr dh’ibh Dia a leanmhuinn na duine; reason a leanmhuinn na ain-miann; am fearr dh’ibh ar beath’ a chaitheagh ann am fior-ghlain gun small, no ann am peaca graineil; agus an tearuint’ dh’ibh buanachagh ann an staidd neamh-naomhaichte aon la
[liv] ni ’
s faidde;
agus ann diaidh dh’
ibh ammus air an ni a ’
s fearr,
togaibh e mar roghainn gun dail.
Ma b’
ail leibh bith dileas d’
ar n anamaibh fein;
agus mur ionmhuinn leibh shior-
dhorainn,
guidhim oir-
ibh,
ann ainm an Tighearna gabhaibh a chomhairle reasonta sho.
O!
nach bu shonn’
an rioghachd sho,
agus nach bu shonna gach baille agus duthaich int-
i,
nam b’
urra shinn impidh a churr air ar coimhearsnach’
aontachadh leish an earrail fheimeil sho!
nach b’
aitt leish gach aodhaire dileas amharc air a thread ag fas naomha,
neamhuidh do rireadh!
B’
e sho coi’ -
reite,
shith,
tearmann,
agus uaill ar n eaglaishe;
sonnas ar coimhearsnach’,
agus co’ -
fhurtachd ar n anama.
Ann shin,
cia h intinneach a shearmonaicheamaid shith agus fuasgla dh’
ibh;
agus a fhritheolamaid dh’
ibh baishte agus suipper an Tighearna;
na deass-
ghnatha shin a ’
ta ag ciallachadh nasga na shith?
agus cia mor an gradh agus an gairdeachas leish an caitheamaid ar beath’
ann ar cuiddeachd?
ag adhart ar baish,
cia dochasach a bheirreamaid mishneach d’
ar n anamaibh,
an uair a thriallagh iad chum saoghail eille?
agus ann am ar n allacaidh cia croidheil a ghabhamaid ceadd d’
ibh ag an uaigh,
ann duil co’ -
dhail a chongmhail
[lv] r’
ar n anamaibh ann an rioghachd nam flaitheasa;
agus ann dochas ar corpa fhaicshinn,
ardaichte chum an ionnaid ghlor-
mhoir shin.
Ach ma bhuanaicheas shibh ann an giulan neamh-
churamach,
ain-
eolach,
collaidh,
saoghalta,
agus mio-
naomha;
agus mur fead ar guidhe durachdach agus ar saothair,
impidh a chur oir-
ibh gun shibh-
fein a leir-
sgriossadh gu deonach;
ann shin leannamaid eishempleir ar Tighearn’
a ’
ta speisheil mu ’
n bheagan shead’
a ’
ta aig-
e,
agus mu ’
n treadan a ghabhas an rioghachd neamhaidh mar oidhreachd,
an uair a shealbhaicheas am mor-
shluagh aingidh,
an dorainn a thoill iad.
Is tearc nithe luach-
mhor an domhain.
Ni bheill iommad grian,
no geallach,
anns an t saoghal sho.
Is beag do ’
n chruinne-
che a ’
s or,
no a ’
s airgid.
Is tearc righre,
flaithe agus ard-
uaishle,
ann am measg clainn nan daoine.
Cho mhor ata gear-
chuisheach,
glic air tallamh.
Air an abhar shin,
ma ’
ta an geata cumhainn,
agus an t slighe aimh-
leathan,
is tearc iad a gheibh sonnas;
gidheadh,
gheibh Dia a ghloir,
agus a sholas fein,
anns a buidhinn theirc shin.
An uair a thig Criost le ainglibh cumhachdach,
ann an teinne lassaradh,
a dheanamh dioghaltaish air an dreim nach gabh eolas air Dia,
agus nach toir
[lvi] geil d’
a shoisgeul,
cliudhaichear a theachd leish a naomh-
shluagh,
agus is abhar iongantaish aitt e do gach creidmheach.
Mar a bhuinneas do ’n chuidd eille do ’n chinnea-daona, mar dh’ aontaich Dia an t Athair an cruthachadh; agus Dia am Mac paineachas am peacaidh a ghiulan air a chroich, agus mar nach do mheass e am fullangas shin faon, giodh do bha fioss aig-e, le diulta naomhachaidh an Spioraid, gu milleagh iad iad fein, fa dheirre; mar an ceadna, giodh nach feadar iad shin a chruinneachadh chum Chriost, cho mheass luchd teagaishg an t Soisgeil gu bheill an saothair uille cailte.
A leaghoir sguirridh mishe dhiot, an uair a leaghas tu an leabhar sho; ach cho do sguirr am peaca dhiot, sheadh am peaca shin a shaoil thu a dhio-chuimhnicheadh o chian fhadda. Cho do sguirr an diabhol diot, giodh nach faic thu anns an ams’ e. Cho do sguirr Dia dhiot, do bhridh nach ail leats’ gu sguirr thu air impidh- ’sin, do ’n pheaca mhilteach, a fhuair lamh-ann-uachdar or-t. Sgriobh mi an impidh sho dh’ut, mar do neach ag am bheill fioss gu bheill e ag doll chum saoghail eille gu gairrid, saoghal, ann am faic e-fein na nithe shin air an do labhair
[lvii] mi.
Mar a b’
ail leat am feasda mish’
a choinneachadh le gairdeachas ann lathair an Tighearn’
a chruthaich shinn le cheile;
mar a b’
ail leat tearnagh o ’
n phlaigh shioruidh a dheassaicheadh do gach neach a ni di-
meass air sonnas;
gach neach nach do naomhaicheadh le Spiorad nan grasa;
agus leish nach ionmhuinn co’ -
chommunn nan naomha,
mar bhall do ’
n eaglaish fhior-
ghlain choit-
cheann;
mar ata duil ag-
at gu faic thu gnuish Chriost am breitheamh,
agus morachd Dhe an Athair ann shith sholasaich;
agus gu gabhar thu gu failteach chum rioghachd na gloir’
am feasd’,
an uair dh’
iommainear lom-
nochta ass fearrann nam beo thu;
guidhim,
guidhim or-
t,
cluinn gairm Dhe,
agus freagair i;
pill le ruin sheasmhaich anama,
chum as gu shealbhaich thu beatha shioruidh.
Mur gabh thu re cuirre Dhe,
agus gun fhior-
abhar ag-
at a dhiultagh,
ach t an-
toill fein; ’
ta mi ag toirt iartuish theann dh’
ut freagragh air a shon sho,
ann lathair an Tighearna ann an la a bhreitheamhnaish,
agus ag sparragh or-
t,
fiadhnaish a thogmhail leams’
ann shin,
gu d’
thug mi rabha dh’
ut,
agus gu bheill thu mar chobhartach ag an diabhol,
cho ’
n ann do bhridh nach d’
fhuair thu cuirre gu pilleadh chum beatha shonna,
[lviii] ach do bhridh nach d’
thug thu creiddeas no geill do ’
n chuirre;
mar a dhearbhar os-
barr le fiadhnaish
Do chomhairlich dhurachdaich,
RICHARD BAXTER.