TEAGASG VI.
’Ta an Tighearn’ ag aontachagh a chuish a reasonachadh re peacachaibh neimh-iompoichte, agus ag fiosrachadh dhiu ciod air son a bhasaicheas iad?
Is im-reason iongantach sho, mar a bhuinneas do ’n chonspoid agus do ’n luchd-conspoid.
1. Is i a cheist a ’ta r’a consachadh, ciod air son is taitneach le luchd-aingidheachd iad fein a churr am mugha? no ciod air son is fearr leo basachadh na pilleadh? agus am bheill deagh-abhar ac-a chum sho a dheanamh?
2. Is iad an luchd-conspoid Dia agus Daoine: an Dia uillea-naomha, agus daoin’ aingidh neimh-iompoichte.
Nach iongantach an ni, gu bheill abhar ag Dia a mheass, gur taitneach le duin’ air bith basachadh agus doll am mugha gu shioruidh? sheadh, gur i sho roghainn dhaoin’ aingidh gu leir; no a chuidd a ’s mo do ’n t saoghal? ach arsa shibhse, “cho ’n fhead shin bith! oir is natura do gach neach gur ionmhuinn leish a thearmann agus a shonnas fein; agus is fein-speisheile luchd-aingidheachd na daoin’ eille, air a chuidd a ’s
1. Is e mo chead fhreagra dh’a sho, gur cinteach nach taitneach le neach air bith olc mar olc, gidheadh is taitneach le neach an t olc a ghabhas e ann riochd a mhaith: cho mho na shin is taitneach le neach dorainn shioruidh. Cho taitneach leish truaigh mar thruaigh.
2. Ach gidheadh, is ro fhior an ni shin a theagaishg Dia dhuinn ann sho, gu basaich agus gu teid daoin’ aingidh am mugha, do bhridh nach ail leo ach bas agus dorainn. Agus ’ta sho soillear air iommad doigh.
1. Do bhridh gu triall iad air an t slighe chum ifrionn, giodh d’ innish Dia agus daoine dhoibh an crioch agus ceann an uighe: agus giodh do gheall Dia coimh-tric ann a fhocall, ma ghabhas iad air an aghaidh anns an t slighe shin. gu teid iad am mugha; agus nach teassairgir iad mur pill iad, Isa. 48. 22. “Ni bheill shith air bith ag a chiontach,” ars’ an Tighearna. Isa. 59. 8. “Cho ’n aithne dhoibh slighe na shith, agus ni bheill breitheamhnas air bith ’n an triall; rinn iad slighe cham dhoibh fein; cia b’ e neach a thriallas in-te cho bhith eolas aig’ air shith.” ’Ta focall agus mionn’ an De bhith-
Nach i sho ar ceart staidd a dhaoine? cho bu mhaith leibh bith ’g ar losgagh ann an griosaich ifrionn gu shioruidh, ach lassaidh shibh teinne na dorainn le ar peacaibh, agus tilgidh shibh ann a bhoilshgin shibh-fein; cho bu mhaith leibh bith ’g ar cloidh leish na diabhlaibh gu shioruidh, ach ni shibh am mi-ghniomh a thoilleas shin dibh, ann aghaidh gach impidh. Mar gu ’n abradh tu, “olaidh mi fuath-radduin, no deoch do neimh bhas-mhoir eille, gidheadh cho bhasaich mi. Tilgidh mi mi-fein bonn os ceann o bharr torr an-aird,
2. Os-barr, cho ghnathaich luchd-aingidheachd na meadhona rish an do choimh-cheangail Dia gu neamh-sgarrail fior-dhochas an t sonnaish shioruidh. Ma dhiultas neach bia, is ionnann shin, as cul a churr re beathaidh, mur bheill sheol’ aig’ air bith beo gun bhia. Ma dhiultas neach doll air asdar, is ionnann shin as a radh nach rig e ceann uighe. Air tuittim do neach ann uishge, ma dhiultas e teachd ass, agus mur ceaddaich e do neach eille cuiddeachadh leish, nochd e gur ail leish e-fein a bhathamh do rireadh. Mar an ceadna, mur ail leibhs’ a ’ta neamh-ghlan agus mi-dhiadhaidh iompochadh, no na meadhona shin a ghnathachadh leish an iompoichir shibh, agus ma smuainticheas shibh gur an-barr sho r’a dheanamh, dhearbh shibh gur ail leibh doll am mugha
3. Sheadh, cho ’n e sho uille, ach, cho ’n ail le luchd-aingidheachd sonnas shioruidh fein, giodh bu mhaith leo ac-a ni eigin rish an abbair iad neamh, gidheadh cho ’n ail leo neamh mar ata i int-e fein: is fuath le ’n anamaibh i. Is iad na neamha ionnada comhnuidh na fior-ghlain’ gun small, na fior-naomhachd, an teass-ghraidh nach fuaraich gu brath, agus na hallelujah cheol-mhoir; agus cho taitneach le luchd-aingidheachd iad shin. Cho taitneach leo, an gradh, an cliudh, agus an naomhachd neimh-iomlan a ’ta re am faghail anns an t saoghal sho fein; agus ni a ’s lugha na shin, an iomlanachd neamhaidh: ’ta an solas neamhaidh coimh-fhior-ghlan spioradail, as nach fead luchd-aingidheachd fhir-mhiannachadh.
Mar sho, chi shibh anoish an t abhar a bha ag Dia a mheass, gu bu taitneach le luchd-aingidheachd an leir-sgrioss fein: cho phill iad giodh d’ is eigin doibh pilleadh no basachadh: is fearr leo doll ann cuntart truaigh’ shioruidh na iompochadh; agus chum suaimhneas a thoirt doibh fein ann am peaca, cuirridh iad mar fhiacha orr-a fein gu tearuinn iad gun iompocha.
2. Mar is abhar iongantaish a chonspoid, is abhar iongantaish an luchd-conspoid mar an ceadna. Is cuish iongantaish gu ’n ishlicheadh Dia e-fein comh-mhor, as gu tagragh e a chuish re duine; agus gu bitheagh an duine co’ -ro-chrossanta dhall, as gu feimeagh e sho uill’ ann an cuish co’ -shoilleir, sheadh, agus gu cuirreagh e ann aghaidh gnothaich rish am bheill a shonnas ann earbsadh.
Cho ’n iongantas giodh nach eishd daoin’ aingidh r’an luchd teagaishg, agus nach bheill ant-a ach daoine mar iad fein, an uair nach eishd iad rish an Tighearna: arsa Dia, Esec. 3. 7. an uair a chuirr e am Faidh chum sliochd Israel; “cho ’n eishd tigh Israel reut; oir cho ’n eishd iad reumsa; oir ’ta tigh Israel mio-naireach, agus cruadh-chroidheach uille.” Cho ’n iongantas ma chonsaicheas iad ann aghaidh an luchd teagaishg, an uair a chonsaicheas iad ann aghaidh an Tighearna fein, sheadh, ann aghaidh an fhocaill a ’s soilleir’ a labhair e, agus a shaoileas iad gur ann ac-a fein ata a choir: an uair a sgithicheas iad an Tighearna le briatharaibh, is caint doibh, “Co leish a sgithich shinn e, Mal. 2. 17?” Dh’ fhiosraich na sagarta shin a rinn di-meass air ainm an Tighearn’, a cheist an-dana sho; “Co leish a
CEISHT.
Ciod air son a reasonaicheas Dia cuish re duine?
FHREAGRA I.
Mar is creatuir reasont’ an duine, buinnir rish do reir shin; agus cuirrir impidh reasont’ air: chum na criche sho thug Dia reason d’a r’a ghnathachadh do reir iartaish fein. Shaoileadh neach nach bu choir do chreatuir reasonta, curr ann aghaidh an reasoin a ’s fearr air domhan, an uair a nochdar dh’a e.
FREAGRA II.
Air a chuidd a ’s lugha, chi daoine nach d’ iarr Dia ach ni reasont’ orr-a, agus nach do thoirmishg e dhoibh ach ni mi-reasonta, agus air an abhar shin gur reasonta dhoibh geill a thoirt d’a, agus gur mi-reasonta dhoibh bith eas-umhal. Mar sho, is eigin do ’n dream a theid am mugha ceartas De aidmheachadh, is eigin doibh aidmheachadh gu bu reasonta dhoibh pilleadh rish; is eigin doibh iad fein a dhideagh, agus aidmheachadh nach bu reasonta dhoibh iad fein a mhilleadh le dearmad a dheanamh air Gras De, ann an la tairgshe na slainte.
FEIM.
A luchd-aingidheachd, feachaibh an dean shibh an t iul dibh-fein leish an reason a ’s fearr a ’ta ag-aibh: chi shibh anoish co rish ata ar gnothach. A thruaghain ain-miannaich neimh-iompoichte, ciod e ata ag-atsa r’a radh? am bheill do dhanadas ag-at doll a churr conspoid air Dia? an urra thu a thilgeil a reasoin- ’sin bonn os ceann? Am bheill thu deass a dholl ann a dhail? chuirr Dia
Giodh nach bheill ann-ams’ ach cnuimh, agus do choimh-chreatuir ea-commasach, bheirr mi dubh- ’lan an fhir a ’s glice do ’n t sluagh aingidh, an uair a thagras mi cuish mo chruthai-fhir; agus is moide mo mhishneach gu bheill fioss ag-am nach tagair mi ach a chuish a ’ta Dia ag tagradh, agus nach bheill mi ag consachagh ach cuish an ti ag am bith a chuidd a ’s fearr fa dheirre. Nam bitheagh ag-am ach an da reason choitcheann sho ann a t aghaidh, is cinteach leam nach bith deagh reason air bith ag-ats’ air do thaoibh fein.
1. Is cinteach leam nach deagh reason a ’ta ann aghaidh Dhe an reasoin agus na firinn; oir cho sollas a ’ta ann aghaidh na greine. Ni bheill eolas ann an creatuir air bith, ach eolas a fhuair e o Dhia; agus air an abhar shin cho ’n fhead neach bith ni ’s glice na Dia: is an-danadas a thoilleas shior-chloidh do ’n aingel a ’s airde, bith ’g a choimh-meass fein r’a chruthai-fhear; agus nach ro fhearg-thoilteanach an ni do mheall salchair, no do ’n umaidh a ’ta ain-eolach air fein agus air gach aon ni a chi e, agus a ’ta ni ’s ain-eolaiche gu mor na daoin’ eille, curr ann aghaidh gliocaish an Tighearna? is lan-fhoilsheacha air aingidheachd uabhasach agus ard-chuthach dhaoin’
2. Mar ata lain-chint ag-am gu bheill a choir ag Dia; mar an ceadna, is lear dhomh gu soillear, gu bheill a chuish a ’ta e ag dideadh, co’ -ghraineil, as nach reasonta do dhuin’ air bith a tagradh. Am fead deagh abhar bith ag duine do an t sluagh lagh an Tighearn’ a bhrisheadh; an Triath ghlor-mhor a cheannaich e, a mhaslachadh agus a mhio-ghnathachadh? am fead deagh abhar bith ag neach air bith, anam neamh-bhas-mhor fein a churr am mugha? cluinnibh, agus comharaichibh ceisht an Tighearna, “pillibh, pillibh, ciod air son a bhasaicheas shibh?” an ionn dibh bas shioruidh a mhiannachadh? am bheill trom-ghaol ag-aibh air ifrionn? ciod e an t
A dhaoine, ’s truagh nach aithne dhibh mor-luach nan nithe shin air am bheill shinn anoish ag labhairt ribh! cho ’n i ar barr’ails’ a ’ta ag
Ma chi shibh neach ag sparragh a laimh anns an teinne gus an loishgir dh’e i, is iongantas leibh sho; ach feadaidh cail-eigin do ghne abhair bith ag neach chum sho a dheanamh; mar a bha ag Easpuig Cranmer a loishg dh’e an lamh a chuirr e re papanachd. Ma chi shibh neach ag sgathadh coish no gairdin d’e- fein, is shealla deistinneach shin; ach feadaidh deagh abhar bith aig-e chum sho a dheanamh, iodhon a thearmann fein. Ma chi shibh neach a bheirr a chorp d’a losgadh gu luaithre, no d’a chloidh le h innealaibh dorainn, agus an neach shin-fein ag diultadh tearmainn; is ro chruaidh sho air fuill agus feoil. Ach feadaidh abhar sar-mhaith bith aig-e chum sho a dheanamh; mar a chi shibh, Eabh. 11. 35. 36. Agus mar a rinn iommad fianaish no Mairtireach criostaidh. Ach duin’ a churr cul rish an Dia a chruthaich e, agus a rith chum teinn’ ifrionn, agus fioss aig’ air a chuntart, agus cuir-
Guiddim oir-ibh, anoish fosglaibh ar n anama do ’n teagasg sho. Mar a leigeadh rish dibh nach bheill abhar ag-aibh shibh-fein a mhilleadh, innishibh dhomh ciod air son a dhiultas shibh pilleadh re Dia chum bith beo gu sonna? ciod air son nach bith shibhs’ a luchd an-saoghaltachd, mishge, ain-eolaish agus neamh-churaim, co’ -naomha agus co’ -churamach m’ ar n anama, rish gach dream eille a ’s aithne dhibh? nach bith ifrionn co’ -loishgeach dhibh as do ’n chuidd eille do ’n t sluagh pheacach? nach coir d’ ar n anamaibh bith co’ -luach-mhor ag-aibh as ata an anama fein ag daoin’ eille? nach bheill uirrid ughdaraish ag Dia os ar ceann, as ata aig-e os an ceann- ’san? air an abhar shin, ciod air son nach sluagh naomhaichte shibh comh-mhaith reu- ’san?
A dhaoine, reasonaich Dia ribh o natur na cuishe fein, agus nochd e dhibh gu soillear, nach mo ata do reason ag-aibh bith mio-naomha, na ata ag-aibh ar n anama fein a mhilleadh; agus
Agus anoish, an darra cuidd ’ta abhar ag-aibh dh’ ionsuidh ar deanadaish, no ni bheill. Mur bheill, an cathaich shibh ann aghaidh reasoin? an dean shibh ni agus gun abhar ag-aibh a dheanamh? ach ma shaoileas shibh gu bheill abhar ag-aibh, taishbinibh e. Reasonaichibh a chuish reumsa ar coimh-chreatuir, carr tammail bhig, oir is ussa dhibh sho gu mor, na a reasonachadh re Dia. A dhuinc, innish domh anoish, ann lathair an Tighearna, mar gu bitheadh tu re basachadh air ball, ciod air son nach runaich thu pilleagh an diugh, sheadh, mun gluaish thu ass ionnad do bhonna? am bheill abhar ag-at sho a dhiultadh no a dhearmad? am bheill abhar ag-at a thoillicheas do choguish fein? am bheill abhar ag-at a thagras tu gu dana mar do leith-sgeul ann lathair cathair breitheamhnaish do Thriath? ma ’ta abhar ag-at cluinneamaid e, cuirr ann ceill agus dearbh e. Ach mo thruaidh is an-chaint gun sheagh ann ait reasoin, a chluinn shin gach la, o ’n t sluagh ain-diadhaidh. Bu nar leam a h ainmeachadh mur b’ eigin domh.
1. Ars’ aon neach, “mur teassairgir ach na daoin’ iompoichte, naomhaichte, mar a labhras
FREAGRA.
Ciod e! is cosmhuil gu saoil shibh nach bheill eolas ag Dia, no nach ionn a chreidshinn! na meassaibh gur shibh-fein an t iomlan, oir ’ta naomh-shluagh gun aireamh ag Dia. Ach is fearr dhibh am feim shin a theagaishg Criost a dheamh do ’n fhirinn sho: Mat. 7. 13. 14. “Rachaibh a ’s teach air an dorras chumhann le spairn; oir is cumhann an dorras agus is aimh-leathan an t sligh’ a threoraicheas gu beatha, agus is beag a gheibh eolas uirr-e; ach is farsaing an dorras, agus is leathan an t sligh’ a threoraicheas gu mille, agus is mor a theid a ’s teach uirr-e. ” Luc. 12. 32. Arsa Criost r’a naomh-shluagh, na bitheagh eagal or-ts’ a thread bhig: oir is i deagh-thoill ar n Athar an rioghachd a thoirt dibh.”
CUNNUIL II.
“Is cinteach leam ma theid mo leithid-s’ chum ifrionn, nach bith dith cuiddeachd uirr-e. ”
FHREAGRA
Agus am foish no comh-fhurtachd dhutsa shin? no an saoil thu nach faigh thu ni ’s leor do chuiddeachd air neamh? an caillir le dith cuiddeachd thu? no an creidd thu nach cuirr Dia a bhagar ann gniomh, do bhridh gu bheill coimh-lion duine ciontach? is barr’aile mealtach iad shin uille.
CUNNUIL III.
“Ach ’ta na h uille dhaoine peacach, sheadh an dream a ’s fearr.”
FREAGRA.
Ach cho sluagh peacach neimh-iompoichte na h uille dhaoine. ’Ta naomh-shluagh De saor do pheaca graineil; is uallach trom agus abhar broin leo an laigshe; is e an guidhe durachdach gach la gu lughdaicheadh Dia i, cathaichidh iad gu spairneil ann a h aghaidh gach la, agus is bliadhan leo gach uair gus am bith iad saor dh’i. Ni bheill iad fa ain-tighearnas peacaidh.
CUNNUIL IV.
“Cho lear dhomh gur fearr luchd-aidmheil a chreiddeimh na daoin’ eille: ’ta iad comh-shantach, chealgach, fhoir-neartach re sluagh air bith.”
FREAGRA.
Cho ’n ionnann do dheanadas luchd beal-chrabhaidh, agus do ghniomharaibh dhaoine naomhaichte. ’Ta sluagh gun aireamh, taitneach ann an rosgaibh Dhe: giodh do chuirreas an saoghal mio-runach iommad ciont’ ass an leath, air nach do smuaintich iad riamh agus nach dearbhar gu brath. Is tric le luchd-aingidheachd an naomh-shluagh a dhideagh air son peacaidh croidhe, nach lear do neach ach do Dhia fein; gun abhar air bith, ach do bhridh nach urra iad a dhearbhadh ’n an aghaidh, gach ciont’ a ’ta soillear ’n an gniomharaibh fein.
CUNNUIL V.
“Ach cho duine neamh-ghlan, mishgeach, no foir-neartach mi; agus air an abhar shin, ciod
FREAGRA.
Mar nach ginteadh thu agus por nan ain-mianna feol-mhor ann do natur, agus mar nach gluaisheadh tu d’ an reir comh-mhaith re daoin’ eille? nach peaca comh-mhor reu shin, intinn thalmhuidh gun chreiddeamh gun umhlachd a bhith ann an duine, agus an gradh a dhlighir do Dhia a thoirt do ’n t saoghal? sheadh, ceaddaichibh dhomh insheadh dhibh, gu bheill moran a sheachnas peaca maslach, comh-taite rish an t saoghal, comh-traileil do ’n fheoil, comh-ain-eolach air Dia, agus co’ -choimh-dheass mu neamh ann an guilan a ’ta neamh-mhaslach re h amharc air, as ata daoin’ eille ann an gniomharaibh peacach a ’ta mor-mhaslach ann am fianaish an t saoghail.
CUNNUIL VI.
“Ni bheill mi mio-runach, no cronnail do neach air bith; agus ciod air son a leir-sgriossas Dia mi?”
FREAGRA.
An cronn leat di-meass a dheanamh air an Dia a chruthaich thu le a mhearaibh gun mhearrachd, agus a chuirr chum an t saoghail thu do d’ sduireadh gu sonnas le focall a chumhachd? an cronn leat barrachd speish a thoirt do ’n chreatuir na a bheirr thu do ’n chruthai-fhear; agus a thairgshe ghras’ail a dhiultadh gu tair’eil gach la? is e doimhne do pheacaidh bith gun mhothacha peacaidh: cho mhothaich am Marbh gu bheill e marbh! nan aith-bheodhaichteadh thu, chidheadh tu tuille do mhearrachd ann-at fein, agus b’ iongantas leat gu roibh thu co’ -neamh-mothachail air do chuntart.
CUNNUIL VII.
“Is mealta mi, mur cuirr thu daoin’ air mirre cuthaich ann ait an iompochaidh: is leor a churr buaireas in-chinn air sluagh peacach, bith ag smuainteachadh air gnothach a ’ta comh-an-ard os an ceann as nach lear dhoibh e.”
FREAGRA I.
Am fead thusa bith ni ’s mo air mirre cuthaich na ata thu? air a chuidd a ’s lugha, am bheill cuthach a ’s cuntartaiche na di-meass a dheanamh air do shonnas shioruidh, agus thu fein a mhilleadh gu deonach?
FREAGRA II.
Ni bheill duine fior-shocrach ann ceill gus an iompoichir e; cho ’n aithne dh’a Dia, no Criost; cho ’n aithne dh’a e-fein, no an saoghal; cho ’n aithne dh’a peaca; agus cho ’n aithne dh’a an gnothach a dh’earb Dia rish a dheanamh air tallamh; gus an iompoichir e. Ars’ an scrioptur “Is mi-reasont’ an sluagh aingidh, no, is ammaideachd le Dia gliocas an t saoghails’, 1. Cor. 1. 20.” Agus air teachd do ’n Mac struidheil gu ceill, runaich e pilleadh, Luc. 15. 17. Nach glic an saoghal, an uair a bheirr iad eas-umhlachd do Dhia, agus a ruidheas iad chum ifrionn, air eagal bith gun cheill?
FREAGRA III.
Ciod e ata anns an obbair a dhiarras Criost, a chuirreas duin’ ass a bheachd? an cuirr teass-ghradh do Dhia, earbs’ ass, gairm air, smuainte solasach air gloir shioruidh, cul a churr re peaca, gradh brathaireil, agus speish do obbair an Tighearna; an cuirr na nithe shin daoin’ air mirre cuthaich?
FREBGRA IV.
An uair a ghearranas shibh gu bheill na nithe shin an-ard air ar son, ’ta shibh ag dideadh Dhe fein, do bhridh gu d’ thug e na nithe shin duinn mar obbair, agus gu do chuirr e fhocall ann ceill duinn, ag sparragh air gach neach leish an ail sonnas, gluasachd d’a reir gach oich’ agus la. An an-ard re beantainn doibh, na nithe shin chum an do chruthaicheadh shinn, agus chum am bheill shinn beo? Ma gearranas shinn sho, ni shinn neamh-dhaoine bruideil dhinn fein: agus ’ta shinn mar dhream nach bean re gnothaichibh a ’s airde na nithe talmhuidh feol-mhor. Ma ’s an-ard na flaitheasa re smuainteachadh orr-a, agus re teagar
FREAGRA V.
Nan ceaddaicheadh Dia do dhuine ceann-lag, a chiall a chall air uaire le smuaintibh air nithe shioruidh; tharladh sho o ain-eolas an duine shin air nithe shioruidh, agus do bhridh gu do thriall e gun Fhear iuil: agus b’ fhearr leam gu mor mor bith ann an staidd an fhir shin, na ann an staidd an t sluaigh cheann-laidir neimh-iompoicht’ a mheassas mirre cuthaich mar an gliocas.
CUNNUIL VIII.
“Shaoilinn nach bheill uirrid curaim ag Dia do smuaintibh, do bhriatharaibh, agus do gniomharaibh dhaoine; as nach bheill e coimh-dheass ump-a. ”
FREAGRA.
Tuigir uaidh’ sho nach creidd shibh focall De, agus mur creidd, ciod e a chreidmheas shibh? nach tugagh ar reason fein dibh teagasg a ’s fearr
Sheadh leish a chunnuil ain-diadhaidh sho, b’ ail leibh a dhearbhadh, gu do chruthaich agus gu do chum Dia suas an saoghal ann diamhanas. Ach ciod air son a chruthaich e creatuire iochdaranach na talmhainn, ach chum feim an duine? nach bheill an tallamh ’g ar giulan, agus ’g ar n altrom? nach bheill gach beathach a ’ta air, ag freasdal d’ar feim, leo fein agus le an saothair? an do dhealbh Dia aras co’ -ghlor-mhor; an d’ thug e do an duine mar ionnad comhnuidh e; agus an do chruthaich e luchd freasdail d’a mar an ceadna; agus anoish an saoil shibh nach bheill duil ag Dia re ni eigin o lamhaibh an duin’ air a shon sho uille? an saoil shibh gur comma le Dia ciod e a smuainticheas, a labhras, no a ni an duine? ma shaoileas shibh sho, ’ta ar barr’ail ro mhi-reasonta.
CUNNUIL IX.
“Nach bu mhaith an saoghal, an uair nach roibh an crabha co’ -docrach do ’n t sluagh?
FREAGRA I.
Bu ghnath leish gach linn an aimshir a chaidh sheach a chliudhachadh. Bu ghnath leish an t saoghal a ’ta thus’ ag cliudhachagh a radh gu b’ fhearr linn an sheinn-shearachd na an linn fein, agus b’ i roghainn an sheinn-shearachd an linn a chaidh sheach: b’ e sho gearran gach linn do ’n t saoghal. Is lear dhuinn olc ar linne fein, ach cho lear dhuinn an t olc a chaidh sheach.
FREAGRA II.
Mar mo bharr’ail, ’ta shibh do rireadh: oir saoilidh daoin’ an-saoghalta nach bheill linn a ’s fearr na an linn a ’s taitniche leo fein: an linn ann am bith iad subhach solasach. Agus ni bheill e mar cheist or-m, nach abbair an diabhol comh-mhaith ribhs’ gur iad na lint’ a chaidh sheach a b’ fhearr, an uair a fhuair e-fein moran solaish, an-barr geill, agus beagan eas-umlachd. Ach is e saoghal a ’s fearr gu mor mor, an uair a gheibh Dia moran graidh, speish agus geill. Agus ciod eill’ am modh air an aithnich shibh maitheas no olcas an t saoghail ach sho?
CUNNUIL X.
“ ’Ta coimh-lion gne chrabhaidh ann, as nach bheill fioss ag-ainn ciod e an creiddeamh d’ am bith shinn; uim-e shin, fannaidh shinn mar ata shinn.”
FREAGRA.
Do bhridh gu bheill iommad gne chreiddeimh ann, am bith thusa do ’n chreiddeimh a ’s meass’ a ’s aithne dhut? ni bheill neach a ’s faidde o shligh’ an fhir-chreiddeimh na am peacach an-saoghalta, ifrionnach, neimh-iompoichte: oir cho chuirr a bharr’ail sho, no a bharr’ail ud air sheacharan e, mar neach eille: ach is aon sheacharan claon a bheatha gu h iomlan. Nan rachadh tu air turrus rish am bitheadh t anam ann earbsa, an staddadh, no am pilleadh tu air t aish, do bhridh gu tarladh slighe dho-chomhnard gharbh or-t, no do bhridh gu faiceadh tu cuidd do ’n luchd-astair ag triall air sligh’ a mharc-shluaigh, cuidd air slighe nan coishiche, agus cuidd ag leim fail, sheadh, agus cuidd eill’ ag call na slighe? no nach b’ fhearr leat an t sligh’ iarraidh gu curamach spairneil?
CUNNUIL XI.
“Cho lear dhomh gur fearr staidd dhaoine diadhaidh na staidd dhaoin’ eille. ’Ta iad co’ -aim-beartach dhocrach re luchd-aingidheachd fein.”
FREAGRA.
Abbair gu bheill daoine diadhaidh ni ’s aim-beartaich agus ni ’s docraich na daoin’ eille, an uair a chi Dia shin iom-chuidh: gidheadh an saoil thu gur tuarasdal leo socair agus saibhreas saoghalta? thaishg iad an ionmhas agus am muinghin ann an saoghal eille, no cho ’n fhir-iochdarana do Chriost iad. Mar a ’s lugha ’ta ac-a, a ’s moid’ a ’ta ac-a r’a fhaghail: agus fannaidh iad gu neimh-ghearranach, gus an toir Dia dhoibh na
CUNNUIL XII.
“Ann diaigh dhut uirrid a radh ’s is urra thu, is i mo run’sa, mo dhochas a churr ann an Dia, agus earbs’ a dheanamh ass, an ni a ’s fearr a ’ta ann mo chommas a dheanamh, ach gun uirrid leath-troim a churr or-m fein le crabha ’s ata thus’ ag iarraidh or-m. ”
FREAGRA I.
An e shin bith ag deanamh an ni a ’s fearr a ’ta ann do chommas, an uair nach pill thu re Dia, ach a bhitheas do chroidh’ ann aghaidh geill dhurachdaich naomh’ a thoirt dh’a? creiddim gur e shin an ni a ’s fearr a ’ta ann do ruin, ach cho ’n e an ni a ’s fearr a ’ta ann do chommas; agus is e shin abhar do dhorainn fa dheirre.
FREAGRA II.
Is e m’ iartas durachdach, gu cuirr thu do dhochas ann an Dia, agus gu dean thu earbs’ ass. Ach ciod e rish am bheill do dhuil? an i do dhuil
Sheadh, mur bheill cunnuil ag-aibh ann aghaidh iompochaidh agus beathaidh naomha ach an leithid shin, chaill shibh ar saothair, oir ni bheill ant’ uill’ ach neimh-ni: agus ma shaoileas shibh gur deagh abhar dhibh gach cunnuil dhiu shin, a churr impidh oir-ibh cul a churr re Dia agus shibh-fein a thilgeil ann an ifrionn na dorainn; gu teassairgeadh Dia shibh o leithid shin do reason, agus o chruadh-chroidh’ ain-eolach gun mhothacha. Am bith do mhishnich ag-aibh gach cunnuil dhiu shin, a churr ann ceill mar leith-sgeul, ann an lathair cathair-breitheamhnaish an De mhoir? an saoil shibh gur leith-sgeul do neach air bith a radh rish an Tighearna, “cho do phill mi do bhridh gu roibh uirrid ag-am r’a dheanamh air tallamh; do bhridh nach bu taitneach leam
Sheadh, is gann a chreidmheas mi gur taitneach le ar coguishibh fein ar leith-sgeula. Oir ma ’s taitneach is cosmhuil nach bheill aithreachas ann
Ciod e anoish a pheacaich neimh-iompoichte? am bheill deagh abhar ag-at gun iompochadh air ball agus le t uille chroidhe? no an triall thu chum ifrionn dh’ ain-deon gach reasoin? thoir an airre dhut fein trath, oir is ro an-moch dhut shin a dheanamh gu gairrid. Am fead thu gearran a dheanamh air Dia, air obbair, no air do thuarasdal? am meassa an t uachdaran Dia na an diabhol agus an fheoil d’an geill thu? am bheill cronn ann an giulan naomha? am fearr giulan an-saoghalta, agus mio-naomha na e? an abbair do choguish reut gu dean iompocha agus beatha naomha do chronn? ciod e an cronn a ni iad? an olc leat spiorad Chriost a bhith ann-at? an olc leat croidhe fior-ghlan? nam b’ olc bith naomh’, an abradh Dia, “bithibh naomha, oir ’ta mishe naomha!” 1. Pead. 1. 16. An olc bith cosmhuil re Dia? nach do chruthaich Dia an duine do reir a dhreach fein? is i an naomhachd sho iomhaigh Dhe: chaill Adhamh i, agus is ail le Criost a h aisheag dhutsa, agus do an dream shin uill’ a theassairgeas e le fhocall agus le a spiorad
Ach ciod e ata eagal or-t a chall ma philleas tu? an caill thu do chairde neimh-iompoichte? ma chailleas gheibh tha cairde eill’ a ’s fearr na iad; gheibh thu Dia, Criost, an Spiorad naomha, agus gach criostuidh. Gheibh thu aon charraid a ’s fearr dhut, agus a ni tuill’ air do shon, na ’s urra
’Ta eagal or-t gu caill thu t aibhneas, agus nach bith la subhach ag-at gu brath ma philleas tu. Mo thruaigh, an solasaiche leat sugra ammaideach feol-mhor, na beatha chrabhach, smuainte air gloir shioruidh, teass-ghradh do Dhia, seirc do ’n chinne daona, shith coguish agus aibhneas anns an Spiorad naomha, ann am bheill staidd nan gras’ ag coimh-sheassamh? Romh. 16. 17. Nam bu mho an solas leat smuainteachadh air t fhearrann agus air t oireachd, nam bitheadh Tighearnas na tire gu leir ag-at, na smuainteachadh air cluith clainne big; ciod air son nach fearr leat smuainteachadh air rioghachd neamha, mar t oireachd, na air saibhreas an t saoghail gu leir? mar is ammaideachd leanbuidh a bheirr air clainn bhig uirrid tlachd a ghabhail ann an nithibh faoin, as nach cuirr iad ann an geall t oireachd iad; mar an ceadna is ammaideachd an-barrach a bheirr or-tsa uirrid tlachd a ghabhail do t inbhe, do d’ shaibhreas agus do d’ sholas saoghalta, as nach cuirr thu
CEISHT.
Ciod air son ata daoine coimh-mhi-reasont’ ann an gnothach rish am bheill an sonnas ann earbsa? ’ta iad leoir-ghear-chuisheach ann an gnothaichibh eille, ach ciod air son ata iad coimh-leasg gu h iompochadh, as gur saothair chailte bith ag labhairt reu, air cuish co’ -shoillear; oir triallaidh cuidd mhor dhiu gu bruach na h uaighe, sheadh, agus trid gleann dorch agus sgaile baish gun iompocha?
FREAGRA
Chum a cheist sho fhuasglagh ann am briatharaibh aith-ghearr.
1. ’Ta an-barr graidh do ’n t saoghal agus do ’n fheoil ann an natur dhaoin’ aingidh, rugagh iad le por nan ain-mianna peacach, agus ’ta an natur co’ -naimhdeil do Dhia agus do naomhachd, as ata an nathair do n duine: agus an uair a bhitheas gach teagasg a gheibh iad, ann an aghaidh droch-ruin shuighicht’ an natuir, cho ’n iongantas giodh do chailleas luchd teagaishg an saothair, agus giodh nach toir iad buaidh le ’n impidh.
2. ’Ta luchd-aingidheachd ann an dorchadas co’ -duibh-nealach thiugh as nach lear dhoibh an ni shin a chluinn iad. Mar dhuin’ a rugadh dall, a chluinn mor chliudh an t sollaish: ach is comma, dh’a sho mur lear dh’a e. Cho ’n aithne dhoibh Dia, no cumhachd an t soisgeil, cho ’n aithne dhoibh an spiorad naomha, no giulan sheirceil do reir an fhir-chreiddeimh: cho ’n aithne dhoibh iom-chuidheachd, cint, mor-luach, agus buanas na h oireachd neamhaidh. Cho ’n aithne dhoibh an t iompocha, no intinn agus giulan naomha, sheadh, giodh do chluinn iad iom-radh orr-a. Dhallagh iad le duibhre dorch an ain-eolaish. Chaidh iad air sheacharan peacach, mar dhuin a chaill a shlighe anns an oiche, gun fhioss aig-e c’ait ann roibh
3. ’Ta duil an-toilleil ac-a nach feim iad lain-iompocha, ach cuidd atharachaidh; agus gu bheill iad air an t slighe chum neamha cheanna; agus gu bheill iad iompoichte giodh nach bheill. Agus ma chi thu neach a chaill an t slighe gu turr, ni bheill feim dhut bith ag glaodhaich rish pilleadh, mur creidd e gu bheill e air sheacharan.
4. Is trailleacha daoin’ aingidh d’ an ain-miannaibh feol-mhor, ’ta iad bait’ ann an saoghaltachd, agus cho ni leo ach sollar talmhuidh. Chuirr an ain-mianna ciocrach, an togra neimh-gheanmnaidh, agus am buaireas intinn, ass an ceill iad, agus fhuair iad lamh-ann-uachdar orr-a comh-mhor, as nach urr’ iad a dhiultadh geill doibh, no ni air bith a thoirt fa dearr ach iad: air an abhar shin ars’ am mishg-fhear, “is ionmhuinn leam deagh dheoch laidir, agus cho bheo mi ass a h eagmhuish.” Ars’ an geocach, is ionmhuinn leam cuirim shobhail, agus cho solas leam ach i.” Ars’ an neamh-ghlan, “is ionmhuinn leam m’ ain-mianna feol-mhor, agus cho sonnas leam, ach an lan-daothainn.” Is ionmhuinn le cluith-fhear macnas, agus cho
5. ’Ta cuidd dhaoine fuaduichte le sruth na droch-cuiddeachd, agus ni bheill ach droch bharr’ail ac-a air giulan diadhaidh, do bhridh gu cluinn iad an luchd-commuinn ’g a shir-dhideadh: no air a chuidd a ’s lugha, saoilidh iad gur tearuinte dhoibh am mor-shluagh a leannamhainn, agus mar sho theid iad air an aghaidh ann an slighe peacaidh; agus giodh do spionar neach agus neach eill’ uath-a, d’ an tilgeil ann an ifrionn, cho chuirr sho oilt orr-a, oir cho lear dhoibh c’ait ann do thilgeagh iad: ach mo thruaigh triallaidh iad ann an slighe peacaidh, gun fhioss ac-a gu bheill an luchd-gaoil agus commuinn, a ’ta ann an dorainn, ’g a chaoineadh sho gu goirt. Luc. 16. Bu mhaith leish an duine dhoichiollach shaibhir ann an ifrionn,
6. Os-barr, ’ta namhad mio-runach, inleachdach, agus neamh-fhaicshionnach ag luchd-aingidheachd, namhad a leagas a cheap-tuishlidh anns an dorchadas; agus is priomh-obbair dh’a bith ag bacail an iompochaidh; ’g an congbhail far am bheill iad; ag curr impidh orr-a gun smidd do ’n scrioptur a chreidshinn; gun dragh a churr air an intinne leish; droch-bharr’ail a bhith ac-a air beathadh dhiadhaidh; a mheass gur an-barr neimh-fheimeil i, agus gu teassairgir iad gun iompocha, agus gun uirrid dragh; agus gu bheill Dia co’ -trocaireach as nach leir-sgrioss e an leithid shin; air a chuidd a ’s lugha, gu fead iad fuirreachd tammal beag eille; an daothainn solaish a ghabhail; an saoghal a leantainn beagan ni ’s faidde; agus ann shin, cul a churr rish le h aithreachas. Leish na h aish-inleachdaibh mealtach sho, congbhaidh an diabhol cuidd mhor do ’n t sluagh fa
Is iad shin, agus an leithid eille do cheapaibh tuishlidh, a chongbhas an-barr sluaigh o iompocha. Giodh do chaith Dia agus Criost, an spiorad naomh’ agus luchd teagaishg, uirrid saothair air an iompocha; gidheadh, do bhridh gu do chuirreagh tosd air an reason, agus nach urra iad freagra thoirt air an Tighearn’ a ghlaodhas air an diaigh, ( ‘Pillibh, pillibh, ciod air son a bhasaicheas shibh? ’) chailleadh gach saothair a bhuillicheagh air cuidd mhoir dhiu; agus cho ’n fhag iad anoish ag luchd-teagaishg r’a dheanamh, ach suigheadh shios, agus an dorainn a chaoidh.
Thaishbineagh anoish d’ibh reasontachd iartaish De, agus mi-reasontachd eas-umhlachd dhaoin’ aingidh. Agus mur dean sho feim, agus ma dhiultas luchd-aingidheachd pilleadh, bheirrir fa dearr anns an ait a ’s foigshe, co ag am bheill a choirre ma theid iad am mugha. Agus treoraichidh sho shinn chum an teagaishg dheirreannaich; iodhon.
| title | Teagasg VI |
| internal date | 1750.0 |
| display date | 1750 |
| publication date | 1750 |
| level | |
| parent text | Gairm an De Mhoir do ’n t Sluagh Neimh-Iompoichte, Iompochadh agus Bith Beo le Richard Baxter |