NA FÈILLTEAN

(127) Oidhche Shamhna

Bliadhnachan air ais, dar bhiodh Oidhche na Shamhna ann, bhiodh am fear sa – bhuineadh e do Baile Mhuchaidh – ’s e gobhainn a bha ann agus bha e làn do diabhlaireachd ^{[.i. fealla-dhà]} . Agus dè rinn e? Bhiodh na seann daoinibh dol gus a’ mhuir aig trì uairean sa mhadainn, agus dè rinn e ach chaidh e gus an uinneag sa is thug e an èigheamh,

‘A bheil thu na do chadal, Dhàibhidh?’

‘Chan eil.’

‘Uill, èirich! Dh’fhalbh h-uile sgoth san t-àite gus a’ mhuir ach thu fhèin.’

‘Thighearna,’ thuirt e ris a’ bhean, ‘a bheil thu cluinntinn siud, a Mhargaidh? Èirich ach an dèan thu aiteal teatha domhse! Dh’fhalbh na sgothan uile gus a’ mhuir.’

Nis, dh’èirich e.

‘Tig gus an uinneag ach an innis mi dut!’ [arsa an duine a bha aig an taoibh amuigh.]

Dh’fhalbh e, nis, na dhìol-urras gus an uinneag. Cha robh fhios aige gun d’ robh diabhlan aig taoibh muigh an uinneag. Dar chaidh eise a thogail an uinneag, chuir am fear a-steach a làimh is bheir e air lèine an duine is chùm iad an lèine fasta an sin.

Agus nis, thuirt Dàibhidh ris a’ bhean,

‘Èirich! Sgiobalta is bi ag èirigh, Mhargaid! Tha mise fasta anns an uinneag leotha.’

‘Dè am “fasta” tha thu cantainn?’

‘Tha mo lèine aca anns an uinneag. Tha mi fasta anns an uinneag aca. Èirich!’

Dh’èirich ise. Thàinig i gus an uinneag:

‘À, nach eil nàire oraibh bhith dèanamh sin air seann duine, bhith fasta san uinneag leis an lèine aige?’

Dar choimhead i – bha i spìonadh an duine mach bhon uinneag – ’s ann a bheir iad air an còta-bàn a bha oirre. B’ àbhaist don t-seann fheadhainn còta-bàn bhith aca airson èirigh sa mhadainn. Bha an dithis fasta sin airson uair. Thòisich a’ bhean air còineadh, thòisich i air còineadh.

Thuirt i, ‘Coimhead! Ma bheir Dia domhse a’ mhadainn agus ’s e am Baile Dhubhthaich a bhios sibh!’

(128) An dà mhuc

Anns am baile sa b’ àbhaist do h-uile taigh anns a’ bhaile muc no dhà bhith aca agus, nis, bha dà nàbaidh agus bha muc an aon aca agus bha an dà fhail fagais air a chèile. Agus Oidhche na Shamhna bha na brogaich, chuir iad a’ mhuc tana steach anns an fhail aig a’ mhuc bha reamhar; agus thug ^{[Leugh thog]} iad a’ mhuc reamhar, chuir iad e anns an t-àite aig a’ mhuc bha cho tana ri pàipear. Agus dar thàinig a’ bhean aig a’ mhuc reamhar bhàn sa mhadainn, thuirt i,

‘Thighearna, chan e seo a’ mhuc agamsa idir.’

Agus ’s ann a thuirt a’ bhean eile,

‘Ò, m’ eudail, is uamhaidh reamhair dh’fhàs a’ mhuc tron oidhche!’ – A bheil thu faicinn?

Agus nis, a’ bhean leis a’ mhuc reamhar, chaidh i gus an fhail aig an tè eile is thuirt i rithe,

‘Sin a’ mhuc agamsa tha agad, bhail bha spot dubh air a h-amhaich. Agus sin mo mhuc! Cuir mo mhuc air ais gus an

(129) An Loch Ness Monster

Tha mi creideil gu bheil dusan bliadhnachan bhail bha trì brogaich is cha robh nì aca ri dhèanamh. Agus nach d’ chuala iad mu dheidhinn – anns am pàipear – an Loch Ness monster. Siud a thòisich iad a dhèanamh brùid do rud agus bha iad dol tron bhaile leis, le tobha mòr air an amhaich aige. Agus bha h-uile seann bhoireannach is duine anns a’ bhaile ruith airson am beatha: bha feagal am beatha bhuaithe.

Agus dar bha e dol seachad air an uinneag agamsa, ’s ann a thug e aon leis an t-seaman aige gus an uinneag. Shaoil liom gun do thuit an taigh. Dh’fhalbh mi airson mo bheatha bhàn gu taigh nàbaidh agus chuala mi sin gun do laigh e air an t-sràid ann am Baile Dhubhthaich is gun d’ ith e fichead tommy à bùth Strachan agus leth bò – tha iad cantainn, mas e an fhìrinn tha ann, gun do thilg iad sa mhuir e. Àch, Thighearna, bha e feum gun tilgeadh iad anns a’ mhuir e, bhail nam faiceadh tu e chuireadh e feagal a bheatha ort ^{[Leugh feagal do bheatha ort]} .

(130) Na stocaidhean aig a’ Challainn

Anns an t-seann tìm, dar bhiodh a’ Challainn ann, bhiodh a’ chloinn cur an-àirde an stocaidh airson, mas fhior, presents don chloinn. Agus bha dà bhrogach anns an taigh sa agus bha aon chaileag bheag ann timcheall seachd bliadhna, is chuir i an-àirde an stocaidh aice. Agus dar thàna èidsa làn liquor – bha iad anns an Inn ann am Baile an Todhair is dh’òl iad làn a’ chorp a liquor – thàinig iad dachaigh is bha an t-acras orra agus bha ùbhlan is peadaran is nutachan anns an stocaidh aice.

Leis an t-acras, thug iad às na h-ùbhlan agus na nutachan is h-uile nì bha anns na stocaidhean aig an leanabh is dh’ith iad e leis an t-acras. Agus ’s ann a lìon iad an stocaidh aig an leanabh le cinderan agus nach deach i fagais air mach a [h]-inntinn.

Agus arsa ise ri [h-]athair,

‘Cluich ri seo!’