13

MU dheireadh ràinig mi mo thigh fhìn.

Feumaidh mi innse dhuibh aig an àm seo gum bithinn a’ fàgail an doruis gun ghlais air nuair a bhithinn a-muigh air chuairt.

Dh’fhosgail mi an dorus ’s chuir mi air an solus ’s dìreach anns a’ mhionaid chunna mi i ’na suidhe anns a’ chathair ris an teine. Mo bhean. Anns a’ mhionaid a’ lasadh a-mach ás an dorchadas. ’Se siud a’ chathair anns am biodh i suidhe an còmhnaidh anns na làithean a thréig. Chaidh mo chridhe ’nam uchd ’s theab mi tuiteam. Ach thionndaidh an saoghal mun cuairt, mar gum bithinn ann am pleuna, chuir m’ inntinn car a’ mhuiltein, sheòl an saoghal air ais a rithist gu àite fhéin ’s ’na suidhe anns a’ chathair bha – Seonag.

Bha dreasa dhearg oirre ’s a falt a’ struthadh sìos a

“Dé tha thu . . . .” Thàinig na facail a-mach ás mo bhial ach stad mi iad. Tharraing mi na cùirtearan, shuidh mi air a’ chathair air a bialaibh. Dé seòrsa sgialachd a bha ga sgrìobhadh anns an rùm seo? Air a cùlaibh air a’ bhalla chunna mi aon de na dealbhan a bha mi air a pheantadh, a’ sealltainn cat-fiadhaich ’na sheasamh air creig luim.

“Tha m’athair ’s mo mhàthair a’ smaoineachadh gu bheil mi aig an danns’” ars ise. Cha dubhairt mi smid. Dé bha i dèanamh an seo, anns a’ chathair ud? Aig a’ cheart àm bha eagal orm gun tigeadh cuideigin chun an doruis.

“Am faca duine thu?” arsa mise rithe.

“Chan fhac’ ,” ars ise.

Chaidh mi null chun an dreasair ’s chuir mi mach uisge-beatha dhomh fhìn. An robh ise ’g iarraidh pioc? Cha robh.

“Chan eil móran tìd’ agam,” ars ise.

“O,” arsa mise. “Chan eil.”

Chuir i aon chas tarsainn air an té eile, ’s thubhairt i, “Thàinig e steach orm. Mu dheidhinn an suite,” ars ise.

“Seadh,” arsa mise, ’s mi a’ coimhead a sliasaidean. Bha mi mar fhear a tha a’ coiseachd tarsainn air fàsach ’s a tha a’ coimhead bùrn aig a’ cheann thall.

Is suite dearg mar ghréin dheirg a’ deàrrsadh air a’ ghainmhich.

Ach bha airgead gu leòr agam, bha sin cinnteach, ’s dé bha mi dol a dhèanamh leis?

Ach nam faicte i dh’fheumainn am baile fhàgail. Bha sin cinnteach cuideachd. Chaidh mi null chun na cùirtearan a rithist ’s shlaod mi iad gu chéile. Bha gàire air a h-aodann ’s i gam choimhead. A cumhachd. Chaidh an saoghal a chruthachadh eadar dà shliasaid nighne.

Bha i feitheamh rium, a’ feitheamh dé theirinn. Dé thubhairt i? Dà chiad nota?

Chaidh mi null chun an dreasair ’s thug mi mach airgead.

“Thoir leat na tha thu ’g iarraidh,” arsa mise, ’s mo làmhan air chrith.

Chunna mi a h-inntinn a’ dol mar bheirt.

Chunnt mi mach an t-airgead gus an robh dà chiad not aice.

“An aon turas seo,” ars ise. ’S bha i sealltainn sìos ris an airgead.

“Mas e do thoil e,” arsa mise.

“ ’Na do thoil-sa tha mo shìth.” Dante. Is chaidh mi air chrith a rithist.

Anns a’ chathair ud bhiodh mo bhean a’ suidhe a’ sealltainn a-steach do’n teine.

Ach cha robh i cho bòidheach ri Seonag. Chuir i an t-airgead ann am baga a bh’aice, baga-guaille.

Agus sheas i.

“Càit a bheil sinn a’ dol?” ars ise. Sheall mi an rùm dhi. Chaidh sinn a-steach ann.

Tharraing mi na cùirtearan anns an rùm seo cuideachd, a’ cluinntinn fuaim nan dannsairean, ’s chaidh mi do’n leabaidh.

Bha mi sealltainn rithe fad na tìde, ’s i a’ cur dhith a h-aodach. Bhiodh sinn nar laighe anns an aon leabaidh, far an robh mo bhean, far an do bhàsaich mo bhean. Geug ùr air craoibh aosd. Bha pian is miann-feòla aon-fhillte, sin a bha mi smaoineachadh ’s mi coimhead a cuirp a’ sruthadh a-mach ás a h-aodach, lainnir airgeadach, iasg ùr soilleir. Air an dreasair chunna mi cìr a bhiodh mo bhean a’ cleachdadh. Bha falt liath innte fhathast. Chuir i a h-aodach tarsainn air a’ chathair ’s thàinig i do’n leabaidh.

Chuir i dheth an solus ’s thàinig i do’n leabaidh còmhla rium, fionnar mar mhàrbhail. Màrbhail na gealaich, màrbhail nan Greugach. Chuir mi mo ghàirdean mun cuairt oirre. Thàinig i mach ás an fhàsach airson dà chiad nota, airson

“Chan eil móran tìd’ agam,” ars ise. Ann an ùine bha sinn deiseil. Chuir i air an solus a rithist. ’S chuir i oirre a h-aodach. Bha i falbh air feadh an rùim mar mhèirleach. Ach shuidh i airson mionaid aig bialaibh an sgàthain aig am biodh mo bhean a’ suidhe a’ cìreadh a fuilt. “Cha leig thu leas éirigh,” ars ise ’s i cho slàn ’s cho geal. “Cha leig,” arsa mise, “ma tha sin ceart gu leòr.” Bha mi faireachdainn coirbte is aig a’ cheart àm aotram mar gum biodh cuideam air éirigh bho m’ fheòil. An déidh dhi a h-aodach a chur oirre sheall i sìos rium airson aon diog, a fiaclan a’ lasadh ’na h-aodann mar gum biodh i air cuimhneachadh orm airson an diog ud fhéin. An sin shlaod i an dorus ás a déidh ’s chuala mi an dorus mór a’ dùnadh mar gum biodh i air slaodadh leac-uaghach ás a déidh. Airson ùine mhór bha mi ’g éisdeachd ach cha chuala mi càil ach fuaim an danns’. Theab mi éirigh is uisge-beatha a ghabhail ach bha mi ro sgìth. Thionndaidh mi air mo chliathaich ’s thuit mi ’nam chadal.