4

Diluain – Iseabail

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

Là: 9 Giblean 2007 0730

Air: leth-rùisgte

Am biodh e air a bhith mòr leat aon bhad aodaich a b’ urrainn dhomh a chur orm fhàgail agam? Snàithlean beag de rudeigin a chòmhdaicheadh mo bhodhaig? Gun a bhith nochdadh dearg rùisgte fa chomhair nan nàbaidhean? Nach do dh’aontaich sinn gum fàgamaid a h-uile càil as àbhaist dhuinn a bhith cur oirnn às ar dèidh? Chan urrainn dhutsa a ràdh nach eil deagh roghainn agad, a h-uile troight a bhios mise cur orm a dh’obair a’ feitheamh ort sa phreasa, air iarnaigeadh ’s air a chrochadh is air a phasgadh rid làimh – dè idir a thug ort d’ aodach fhèin a thoirt leat?

Dè nì e dhut ann an Lunnainn? Chan eil rian g’ eil thu ’n dùil an dreas a bh’ agad air banais Flòrag Chaluim na Cachaileith a chur ort far am faic daoin’ e? Far am faic mo cho-obraichean e? Uill, ma tha, sguir! Leig sin às do cheann sa mhionaid uarach– na smaoinich air a dhol aona cheum a-mach air an doras leis. Mura bi Fancy Dress agus Fifties Revival Night a’ dol ann an Twosteps. (Fuirich, na smaoinich air a dhol gu Twosteps. Tha fhios a’m gun do dh’fhàg mi a’ chairt am badeigin. Ma chì thu i, cuir seachad san drathair i.) Dh’fhaodadh daoine gabhail nan ceann gun e mise a roghnaich sìoda pinc le earball coilich a’ luaisgeadh mun mhàs. ’S ann ’son spòrs a cheannaich thu e, nach ann? Inns dhomh gun ann. MIONNAICH dhomh gun ann ... Agus ma thug thu leat dha-rìribh e, tha bùth Oxfam dà shràid bhuat. Cha chan mi ’n còrr.

Ach a bheil thu tuigsinn nach eil agam a chuireas mi orm ach còig-deug paidhir dhrathaisean, sia bras agus pocan socks?Is cinnteach nach robh thu minigeadh gun deighinn mun cuairt am measg dhaoine, ’s an latha geal ann, anns na tha sa phreasa bheag san rùm-chùil? An tu fhèin a rinn na geansaidhean? Robh glainnichean-grèine ort aig an àm, no an robh an solas dheth? Fhios agad air a seo, a Chatrìona, ’s e aon rud a th’ ann a bhith cur dhathan a tha ‘beòthail’ agus ‘aighearach’ ri chèile, ’s e rud eile a th’ ann a bhith taghadh snàth a tha deàrrsadh nas teotha na a’ chil orains a b’ àbhaist Dòmhnall Dall-dhathach a bhith stialladh air slinnean nan caorach nuair a bhiodh smùid air. Agus airson nan jeans,tha mise cho dèidheil air glèidhteachas ris an ath tè, cha bu chòir dhuinn cus de stòras an t-saoghail a chosg, ach tha na tiogaidean nam broinn ag ràdh 1998 agus 1997! Tha ’n t-aodach air fàs cho tana mu thòin na tè as sine is

gun dèanadh e sìoltachan – tha mise ag innse dhut, tha mi gu bhith air a’ chiad bhus gu bùth Chailein Mhòir sa mhadainn.

B.

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

Na gabh dragh mun chàr, bidh e ceart gu leòr.

B.

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

Gòrdan Guano. Tha an Landrover OK.

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

O, chaill e fiacail – cha robh seat-belt air. Cò tha dol a mhothachadh, nach robh grunn a dhìth mu thràth. Cha do bhrist e shròn idir, cha robh ann ach gun do bhuail aodann sa chuibhill ’s bha sruth fala aiste, is thachair gu robh pàipearan aige na uchd, rudeigin mun t-subsadaidh, bha cabhag air chun a’ phuist – an latha mu dheireadh, mas fhìor. Nach bi e ri blabhdaireachd mar siud an-còmhnaidh. Cha b’ urrainn dhòmhsa stad ga èisteachd, nach fheumainn a dhol dhan bhùth, cha do dh’fhàg thu deur bainne a-staigh. No mòran eile. Thuirt mi gu robh mi duilich (bha còir aige fhèin a bhith air a bhith coimhead roimhe, chan eil e cho furasta bacadh a-mach às a’ gheata seo) agus rinn esan

air taigh Eàirdsidh. Guidheachadh le seòrsa de dh’fhead eadar na fiaclan, ’s e tha air fàs droch-nàdarrach.

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

Chan eil thu a’ tilleadh dhachaigh, cha leig thu leas a dhol dhìot fhèin mar sin! Tha iad ag ràdh gum bi an càr deiseil ann an seachdain, pàighidh mi fhèin e, nach tuirt mi riut gun dragh a ghabhail. Cha robh ann ach na solais-chùil, agus beagan de sgèabadh air doras a’ bhoot – dùinidh e cho math ri sìon, ge-tà. Beagan peant ri dhol air, suarach sin. Dè ’n dragh mòr a th’ ort mu Ghuano, bu chòir dragh a bhith ort mum dheidhinn-sa, dh’fhaodadh an Landrover aige bhith air mo chur dhan t-sìorraidheachd. Can rium nach eil dad eadar thu fhèin agus fear a tha toirt Clachan Chalanais gud chuimhne a h-uile turas a nì e mèaran ...

Bho: Iseabail NicRath<macrabel@westnet.com

Gu: Catrìona NicRath<catmacra@yahu.islenet

B’ fheàrr leam gun sguireadh tu a dhèanamh leithid de dh’ùpraid mun chàr, agus mu fhiaclan an fhir eile – is cinnteach nach eil thu ’g iarraidh eòlas nas dlùithe orra?

CIAMAR A THA DOL DHUT ANNS AN OIFIS? INNS DHOMH.

Bheil thu tuigsinn idir gun e cho draghail ’s a tha mi mud dheidhinn a bu choireach nach robh m’ aire air an rathad? Sin agus cion a’ bhìdh – bha mi gu fannachadh, cha robh aon

duilleag tì – tha fhios a’m nach eil thu ga h-òl ach dh’fhaodadh i bhith am broinn an taighe agad do dhaoin’ eile! – cha robh hama, cha robh ugh fhèin – agus fuirich ort, nach fhaodadh tu bhith air innse dhomh gu robh cearcan agad? Feumaidh mi dèanamh às sìos gu taigh Phàdraig a phàigheadh an Layers’ Mash.Seòrsa de dh’aoir, an e, ‘Layers’ Mash’? Fealla-dhà? Soilleir nach tàinig e riamh a-staigh air na Rhode Islands agadsa gun e dleastanas circe bracaist an latha màireach a chur mum choinneamh-sa.

INNS CIAMAR A THA DOL DHUT ANNS AN OIFIS!

* * * * *

Bha mi air bhioran, ach cha robh facal a’ tighinn bhuaipe ach gearain mun chàr, truas ri ‘Gòrdan bochd’ – Gòrdan bochd! An damh ... is cha d’ fhuair mi mach fhathast cà ’n deach a cuid aodaich ceart: dh’fhàg i às a dèidh na chumadh blàth mi ceart gu leòr, ach, airson stoidhl’, no cumadh a rèir ’s far a bheil a’ bhodhaig bhoireann a’ dol a-mach ’s a-staigh ...

Cha robh dad aice ri dhèanamh ach a dhol dhan oifis, ‘Tha’ ’s ‘Chan eil’ a ràdh ri Jeremy is e a’ mìneachadh m’ obair ùr dhi – sin nam biodh tìd’ aige! Cò aig’ tha fios nach do chuir i latha saoirsneil seachad a’ leughadh ’s a’ slupraich a leòr de chupannan cofaidh, gun chùram no uallach – agus sin dìreach e! Cò aig’ tha fios! Chan eil agamsa. Bu chòir de thuigse bhith aice dh’innseadh dhi gum biodh latha fada na bu duilghe agamsa. Làn dragh mu deidhinn-se, gun tighinn orm fhèin. Bruidheann air streas ...

Cuir tubaist Ghuano an dara taobh, cha bhithinn air a dhol a-mach ann an leithid de chabhaig nam biodh grèim a-staigh a dh’ithinn. Sin aona phuing. Nach b’ e am plàna gum bithinn a

broinn an taighe, nach bithinn idir a’ tachairt air daoine, nach biodh cothrom aig duine fàs amharasach? Ach, a’ chiad sgailc, nach b’ fheudar dhomh feuchainn a-mach dhan bhùth a lorg rudeigin na b’ fheàrr na Quality Livestock Nutrition.

Dhan bhùth. Bean Iòsaiph. Fichead ceist mun bhroth. An do shàsaich sin i? Cha tàinig e faisg air. Bha an uair sin a h-uile pioc na mo bhasgaid ri bruidheann air, ri sgrùdadh, ri beachd a thoirt seachad air. Agus chan eil Catrìona a’ tuigsinn dè ’s coireach gun fheàrr leamsa fichead uair a dhol a mhòr-bhùth a shluigeadh talla a’ bhaile seo còig tursan agus far nach aithnich duine beò mi, agus far an leig iad leam leth-phunnd hama a cheannach gun faighneachd carson. ’Son ithe – carson eile!

“Briosgaidean seòclaid, mm, cha chomhairlichinn idir dhut iad, leis a’ bhroth tha sin, chan eil fhios nach bi thu nas miosa air a shàillibh, chan ithinn-s’ iad nad shuidheachadh-sa, mmm ... ” aig a’ cheart àm ’s a bha i a’ bualadh dà not ris a’ chunntais. “Mm – fhios agad, a Chatrìona, bhiodh tu na bu shàbhailte le ìm na na rudan buidhe fuadain sin ... ” not eile, mm. Bha i riamh ris a’ bhrunndail seo, ach cha robh ann ach fuaim, chuirinn geall nach robh grèim dheth a’ fruigheachd na h-eanchainn. Ma bha eanchainn ann, a bharrachd air seòrsa de dh’uidheam a bha nas luaithe na am beathach ùr eleactronaigeach mu a coinneamh gus notaichean a chunntais.

“Hama, a Chatrìona? Mmm ... fear air choreigin gu bhith air aoigheachd agad gu bhracaist, hm? Mmm ... nh!nh!nh!” Chaidh srann an t-seillein gu nàdar de – chan eil fhios a’m an canadh tu gàire ris – fuaim magail neònach mar gum biodh acòirdian a’ bramadaich.

“Chan ann, ach dhomh fhèin!”

“Dhut fhèin?”

Carson nach biodh e dhomh fhèin? Cha robh ann ach leth-phunnd hama! Cha bu toigh leam idir an dòigh san do chuir i a’ cheist. No carson a bha i a’ cur leithid de cheist.

“ ’S ann.”

“Mmm – dh’fhàs thu searbh dhe na lusan ’s na measan, ma-tà? Sgìth dhen ghlasraich, mmm? Tha thu ag ithe feòil a-rithist?”

Bha mo ghloic peathar air a dhol na vegetarian gun guth a ràdh rium. Gun smaoineachadh gun e sin dìreach an seòrs’ eadar-dhealachaidh air an greimicheadh iad seo, Bean Iòsaiph agus a caraidean: Sherlock Holmes – chan e na, ’s e bha sa bhail’ againne ach feadhainn a dh’fhaodadh a bhith air Sherlock Holmes oideachadh aig a’ cheart àm san robh iad a’ ruith MI5 pàirt-ùine...

“ ’S ann a thàinig e thugam,” thuirt mi rithe gu milis, “nach robh dad agam an aghaidh marbhadh mhucan.” Agus rinn mi a h-uile dìcheall gun leigeil le mo shùilean gluasad an taobh a bha Iòsaph, chitheadh tu tron doras san rùm-chùil e, a’ neadachadh ann an seann sèithear, Gasait na seachdain sa chaidh a’ dèanamh cuibhrige dha bhrù, sròn phinc an uircein a’ snotradh ann am mìosachan na h-eaglaise agus làn-chinnt agam gu robh nobhail theth air choreigin am falach na bhroinn. Bha coltas air gu robh e faighinn de thlachd is de thoileachas às an duilleig mu choinneamh is nach robh rian nach e Jezebels an là an-diugh a bha ga thàladh, agus nach e searmon mun t-seann fheadhainn.

“ ... nas glice na caora.”

Iòsaph nas glice na caora? Ceist an sin – ach cha b’ e, ’s ann air mucan a bha i a-mach.

“Mmm.” Daingead, saoilidh i gu bheil mi magadh oirre. O,

nach coma, mach à seo ’s a cuid deasbaid mu leth-phunnd hama, ceud cabhag orm gus am faigh mi air ais am broinn an taighe feuch an tàinig naidheachd o Chatrìona. ’S i dh’fhaodadh a bhith air a dòigh, cur seachad an latha am measg dhaoine ciallach, inntinneach nach dèan cuspair deasbaid dhen a h-uile grèim a dh’fheuchas i ri chur na beul.