Marjorie of Scotland,le Pamela Hill.
Clo-bhuailte le Chatto & Windus (13/6)

Tha Pamela Hill ainmeil mar sgrìobhaiche air cuspairean eachdraidh. Tha i a’ taghadh cuspair a tha taitneach bho thùs, agus, an uair sin, tha i ’ga leudachadh ’s a’ cur ris le a macmeanma fhéin. Anns an leabhar so, tha i a’ gabhail mar chuspair boireannach cho treun, calma, ’s a tha againn ann an eachdraidh na h-Alba—Marsaili, nighean Raibeart Brus.

Bhon bha i ’na pàisde, bha Marsaili Bhrus an teas meadhon aimhreit is còmh-stri. Bha a h-athair a’ strì ris na Sasunnaich a chartadh amach as an dùthaich, agus, cho luath ’s a thainig sin am follais, chaidh e fhéin ’s a theaghlach a chur fo choill. Ged nach fhaca i móran de a h-athair riamh, bha am pàisde dìleas dha, ach, mar a rinn am mì-shealbh, rug na Sasunnaich oirre agus chum iad am prìosan gràineil i fad ochd bliadhna. Fhad ’s a bha i an greim, chaochail Righ Eideard 1, agus, mu dheireadh thall, fhuair Alba saor bho ghlas-ghreim Shasuinn. Fhuair Marsaili saor cuideachd, agus phòs i, ach ged a lorg i sonas cha do mhair e fada. Latha no dhà roimh bhreith a mic, bha i amuigh a’ marcachd agus thuit i far an eich. B’ ann bho a corp marbh a thugadh an leanabh—fhathast beò—an leanabh do’n robh e’n dàn crùn na h-Alba a ghiùlan.

Ro thric, ann an leabhraichean de’n t-seòrsa so, tha eachdraidh air a riasladh ’s air a toinneamh. Ach chan e sin do’n fhear so e. Tha Pamela Hill a’ leantainn gu dlùth ri fìrinn na h-eachdraidh agus, as an fhìrinn sin, a’ toirt dhuinn nobhal cho taitneach ’s a leugh sinn bho chionn greise.

F. McD.