Sean Eolas-Luibh

(4) AN DARACH

Le ALASDAIR MAC ’ILLE MHAOIL

“ ’S chuala mi mar shean-fhacal,
Mu’n darach, gur fiodh còrr e,
’S gur geinn dheth fhéin ’ga theannachadh
A spealtadh e ’na òrdaibh.”

THA cunntas air an darach glé thràth ann an eachdraidh a’ chinne-daonna. Bha spéis mhór aig na h-Iùdhaich do’n chraoibh, agus tha i air a h-ainmeachadh san Sgriobtuir co-cheangailte ri tachartasan sònraichte.

Bha na Gaidheil, cuideachd, a’ cur urraim air an darach, agus chanadh iad “Rìgh na Coille” ris. Am beachd nan Lochlannach o shean b’ e craobh-dharaich prìomh-mhàthair sluagh na cruinne. An làimh a’ chìobair bhiodh cuaille daraich, oir ’na bharail cha shoirbhicheadh spréidh gun darach ’gan dìon.

Tha fios aig na h-uile mu’n àite bh’ aig a’ chraoibh so an creideamh diamhair nan Druidh sna linntean céin, agus fo a sgàil bhatar a’ tiodhlacadh na suinn a thuiteadh sa’ chath.

Tha e air innseadh mu Chumhall, seanair Oisein, gu bheil “a leaba fo chòs nan clach, am fasgadh an daraig aosda.”

Agus mar theisteas air fad-làithean na craoibhe tha againn an rann neònach so:

“Trì aois coin, aois eich,
Trì aois eich, aois duine,
Trì aois duine, aois féidh,
Trì aois féidh, aois fìr-euin,
Trì aois fìr-eun, aois chraobh-daraich.”