A Robh Sibh Riamh Aig Faing Bhradhagair?
Le DOMHNALL MACPHAIL

AIR do Scotty na seachd falluis a chur dheth breabadaireachd fad an latha shamhraidh thainig e, air dha crìoch a chur air saothair an latha, agus boiseag a chur air aodann, mach gu oisean an tighe a mhealtainn àillneachd an fheasgair, rud a thogadh dheth sgìos na h-oibreach, agus a bheireadh dha ùireachadh fhallain.

Bha Iain Ailein ri cur na bà bhleoghainn do’n bhàthaich agus as an dol seachad dha dh’ éigh e ri a nàbaidh gu robh Comunn a’ Mhonaidh air pàipear a chur ri uinneag Oifis a’ Phuist ag agradh air muinntir a’ bhaile an fhaing chur air adhart Di-màirt. “An fhaing Di-màirt!” arsa Scotty, “an là tha dùil agam ri Mac Uisdein leis an tractor airson aiseag na mònach—mall’ air a’ chòmhlan,” ars esan le ruit air. “Coma leat”, ars am fear eile, “gheibh sinn là airson mòine nuair nach fhaigh airson faing, agus mas fìor na thuirt Lloyd bithidh muinntir an Rubha amuigh an là sin cuideachd, ach bheir mise Gearraidh Sgrì dhiubh an toiseach mas mac do mo mhàthair mise.”

Gu tràth air madainn Di-màirt rinn na fleasgaich moch-eirigh, agus cha b’ fhada gus an robh iad, le ’n cuid chon air an sàil togail orra thar monadh is frìth. Mach aig an Atha Ruadh bha Calum a’ Ching a cheana air an crodh a chur air falbh bho’n àirigh, agus e fhéin glan deiseil airson na cuideachd dhol a thrusadh nan caorach gu faing an rùsgaidh. Ann a sin chuir gach fear cùrsa orra. Chaidh Iain Dubh agus Lloyd null Ieogro, mu ghualainn Tom Inagro, taobh an iar Roiseal gus an coinnicheadh iad Iain Mór Fhionnlaigh mach ma Loch Scarabhat. Chùm Scotty agus Murchadh Ruairidh ma Shulagbhal ach cha robh sealladh air Iain Ailein, oir bha esan dol a thoirt Gearraidh Sgrì feir muinntir an Rubha mus deidheadh a chuid thrì-bhliadhnaich thoirt air seachran. Mar a thubhairt esan b’ fhìor, oir cha robh fada ann gus am faca iad e tighinn asteach machair Feadan Lid, ’s gach ceithir-casach de’n treud ri deanamh còmhnard air Beinn a’ Chanaich.

Null agus anall bha an trusadh dol air aghaidh agus cha b’ fhada gus a robh caoraich a’ bhaile cruinn aig bun Gleann Ieogro. Chaidh anail bheag a thoirt do’n treud an sin, thug na fir toit as a’ phìob, bha na coin a’ fliuchadh an teangannan san uisg a bha sruthadh san fheadan, agus air dhaibh an ùrachadh sin fhaotainn thog na cìobairean orra steach bruaich a’ Ghlinn Mhóir a dh’ ionnsaigh na fainge.

Bha e nis dlùth air meadhon latha, agus bha na dh’ fhuirich aig baile ri deanamh deiseil airson na fainge, gach òg agus aosda a b’ urrainn gluasad. ’S e là mór a th’ ann a là na fainge. Sud là bhios bodaich agus cailleachan cinnteach air boiseag a chur air an aodainn co-dhiùbh. Bithidh na caileagan air an sgeadachadh ann an aodaichean mìn; ’s ann a shaoileas neach gur h-ann gu dannsa an Talla a’ bhaile mhóir tha iad ri dol, agus ’s iomadh seann ghille bhios a’ goid an t-seallaidh air maisealachd agus sgoinn nan caileagan air là na fainge.

Bithidh nis òganaich, braisichean agus bodaich liath air cruinneachadh aig an fhaing, agus feadh ’s a bhios iad ri feitheamh air na caoraich thighinn bithidh na seanchasan air ghleus. Measg na cuideachd bithidh Alick Mór, agus esan ri ’g innse mu bhuadhan mór anTory Party,ged nach ann aige bhios an ràdh gu léir, gu h-àraidh ma bhios Coinneach Gobha an làthair. Mur toir Alick a thigh na Pàrlamaid sinn bithidh e comhairleachadh dhuinn feum mhath a dheanamh de na cothroman a tha Coimisean Ur nan Croitearan a’ cur fa ar comhair. ’S e duine cuideachdail a tha ann an Alick còir.

Fad air fàire cluinnear sgaladaich chon, mèilich chaorach, agus fead caol cruaidh an dràsd agus a rithist, mar a bhios an treud ri tighinn dlùth do’n bhaile; agus air an t-slighe chùm na faing ’s iomadh argumaid bhios ann mu na h-uain as fheàrr. “So na caoraich”, éighidh cuideigin, agus sgaoilidh an comunn, ’s gabhaidh gach buidheann an àit aig an fhaing.

Mo chreach, a’ ghaoirich bhios an sin eadar daoine, coin agus caoraich. Cha chualas a leithid bho’n là chaidh stad a chur air togail Tùr Bhàbiloin. “Steach leo” dh’ éigheas Dòmhnall Gladaidh, “Gabhaidh an fhaing gach ceithir-casach dhiubh”. Sgoinn air gach neach thall agus abhos gus am bi an treud fo ghlasan na crò.

“ ’S math an trusadh rinn balaich Bhradhagair an diugh”, canas Niall Culloch na Dùine. “Chan fhaca mi uiread de chaoraich cruinn, ’ille, bho thainig mi dhachaidh á Montana”, freagraidh Murchadh a’ Bhraighdein. “ ’S mór na caoraich a th’ ann am Bradhagair” their fear eile bho’n taobh shuas. “Tha móran de chaoraich Chàrlabhaigh an so cuideachd”, their MacPhàil Cheann a deas. Tha balaich Bhradhagair gu math do dhaoine eile ann a bhith a’ trusadh chaorach. Anns a’ cheum sin co-dhiùbh chan urrainn duine a ràdh “Gu bheil gràdh thoirt do choimhearsnaich air choigreach bho’n a’ chomhlan.” Chan eil gu dearbh.

Car tacain bithidh fois aig an spréidh. Cha leigear leas riaghailt éigheachd aig an fhaing. Cha teid neach steach air gualainn na fainge gus am faigh na fir a bha air a’ mhòinteach gréim arain is balgam tea no deoch de sheòrs-eigin eile, a bhios air a chur fa ’n comhair leis na mnathan is na caileagan. ’S e na fir-thrusaidh theid do’n fhaing an toiseach, sin an riaghailt a bha ann bho thùs, agus tha i seasamh fhathast, agus chan eil bacadh air duine le miann dhol a shireadh a chuid—coigreach na eile.

’S e là dripeil tha ann a là na fainge, ach ’s e là càirdeil a th’ ann. Ma bhios duine ann tha lag-làmhach tha na h-uile cuideachaidh ’ga thoirt dhàsan. Bithidh na caoraich chonadail air coimhead riutha cuideachd, agus bithidh Doig agus Calum Doll gu pongail cur an òrdugh comharraidhean nan conadail. Chan eil barrachd de cho-chomunn ’ga nochdadh ann an gnìomh air bith eile ’s a tha ann là faing am Bradhagair.

Bithidh luchd lomairt a nis le sgoinn, agus brag ’s gaoir na deamhais ceithir thimcheall an àite, ’s gàire’s àbhcaid toirt fianuis gu bheil an là soirbheachail. Bithidh am feasgar a nis a’ ciaradh is saothair an an latha ri tighinn gu ceann. Bithidh daoine sgìth ach làn riaraichte leis, agus their Scotty fhéin gum math seachad an fhaing, an dòchas gum bi prìs na clòimh dol suas.

Sin agaibh matà cunntas ma là faing am Bradhagair: ’s iomadh sòlas bha agamsa ann.