“Ad A Bhuairidh”
MAIRI TAILLEAR
BHA cuairt Pheigi agus Annaig an Obaireadhain gu bhith seachad, agus na sporanan aca air fàs glé aotrom nuair a chunnaic iad “SALE” ann an té de bhùthan Sràid Sheòrais.
“Nam faighinn” arsa Peigi “ad shaor do m’ mhàthair bhithinn sona. Chan eil tòrr agam dhi agus thubhairt i rudeigin mu ad.”
Steach gun deach iad agus dé chunnaic iad ach cnap adan air tasdan an tè. “A chruthaidheachd!” dh’ éigh Peigi. “Seall an tè dhubh ud. Nach i bhiodh freagarrach do ’n chaillich, ma tha i mór gu leòr.”
Thug Annag misneachd do Pheigi an ad a cheannach—ad a bhiodh ’na bargan air a’ phrìs a bha sgrìobht’ oirre—seachd is sia sgillinn.
Ràinig iad fhéin agus an ad Leódhus gu sàbhailte, agus chaith Annag beagan làithean aig dachaidh Peigi mus do ghabh i slighe chun an Taobh Siar.
Bha fàilt banntrach Iain, màthair Pheigi, cho blàth ’s a b’ àbhaist, measgaichte ged robh i le beagan trod ri Peigi airson cho fad’ is a thug i caitheadh a cuid sa’ bhaile mhór.
Chòrd na cupanan ùra gu ro mhaith ris a’ chaillich, ach cho luath is a laigh a sùil air an aid bha port eil’ aic’.
“Dé ’n ceann circ do ’n d’ cheannaich thu ’n ad?” ars ise.
Is e Annag a fhreagair. “Tha i car math mór do Pheigi, agus is cinnteach gu freagair i sibhse. Nach eil ceann nan Rothach air Peigi cuideachd?”
“Chan eil no ’n ciall,” thuirt a’ chailleach, is e placadh na h-aid air mullach a cinn. Móran na b’ fhaide sìos cha deidheadh i agus cha mhotha bha i tighinn dhi air dhòigh sam bith. Diomb ann no as, cha b’ urrainn a’ chlann-nighean gun bhriseadh air an gàire agus an sin chuala iad “Co uaithe air an t-saoghal a thug mo ghineal-sa a bhith cho beag suim m’an cosnadh?”
“Abair cosnadh!” arsa Peigi. “Seachd is sia sgillinn!” Theib i innse eachdraidh fhìor na h-aid, ach bha fhios aice nan innseadh gum biodh a là dubh thuice airson rud cho suarach a thoirt do ’n àrdaich.
Có nochd asteach sna focal ach Mòr Dhonn, le muga blàthaich.
“Fàilte air na siubhailearan,” ars ise, agus a’ tionndadh ri bean an tighe: “Meal is caith na cupanan agus an ad ùr a Mhàiri.” Nuair a fhreagair seabhadair na h-aid, “Ge be có chaitheas i, chan e mise,” thuig Mòr nach robh ’n ad freagarrach agus thubhairt i “Nach bochd gu bheil am bodach agamsa air mothachadh lìonmhorachd nan ad san tigh. Chan eil ach dà là o’n dubhairt e rium gur ann aige bhitheadh an aoil bheatha nam biodh boireannach mu choinneamh gach ad san àrdaich. Mur a b’ e sin cheannaichinn sa’ bhad i.”
Air sàil Mòir thainig Niall Mór, bràthair Màiri, le gad leóbaig ’na làimh, agus an aoighealachd àbhaisteach ’na ghnùis.
An déidh fàilte chridheil a chur oirre fhéin agus air Annaig thionndaidh e ri phiuthar agus thubhairt e— “Bithidh sibh ag iarraidh barrachd leóbag an nochd ’s an teaghlach air fàs mór.” Dh’ aithnich e air a freagairt nach robh i air a dòigh: “Tha thus’ ’g iarraidh tuilleadh airgid mar as àbhaist.”
“Dé,” ars esan, “tha dol g’ad riarachadh. Peigi air a thighinn, mise le gad mór léobag, Mòr le muga blàthaich, agus tha mi ’faicinn cupanan ùr agus ad ghrinn air a’ bhòrd.”
Thuig e chùis nuair a thuirt Peigi, “Nach garbh a mheud a tha ’n cinn nan Rothach co-dhiùbh.”
“O ghràidh ort” ars esan, “an e ’n ad fàth na h-a- sìth.” Air dhà priobadh air Peigi dh’ fhoighnich e d’ a màthair co mheud leóbag a chosgadh an ad, ’s a shùil innte airson na caillich aige.
“Thu féin ’s do leóbagan” fhreagair Màiri, is i ’sguabadh na h-aid leatha suas a staidhir. “ ’S mairg a chitheadh spàgaire dhe do leithid a’ coiseachd ri taobh.”
San dealachadh chomhairlich Niall do Pheigi leigeil oirre gu robh i feir a siubhail agus gun tigeadh fiath. Mar a thubhairt, thachair. Lean Màiri a’ gearain gus an duirt Peigi, “An ainm an t-sealbh eisdibh. Tha mi coma ged bhitheadh sibh féin agus an ad an tòin Tigh Eitheasaidh.”
Dh’ isd an trod an uair sin agus chaidh cùisean na fàrdaich air adhart gu dòigheil.
La ’na mhàireach bha bean an tighe ann am fonn math nuair a nochd i le cupan tea. “Na cairichibh,” ars ise “gus an àill leibh féin. Tha mise falbh suas am baile air ceann gnothaich agus thig mi aig meadhon là.”
Cha robh meadhon là glé fhad ás an uair a ghluais iad, agus dh’ fhàg sin iad cho trang ’s nach robh sìde aca fiù ’s ainmeachadh cuspair na h-aimhreit.
Ameasg nan ultaichean leis an do chuidich Annag Màiri o ’n bhus, dé chunnaic iad ach poca na h-aid! “Carson” arsa ise, ’s a h-aghaidh air Peigi, “nach deanadh tu fhéin do ghnothaich cho toinisgeil ri do mhàthair?”
Amach as a’ phoca thug i ad bhriagha“velour. ” “Sin agaibh ad!” dh’ éigh i gu greadhnach,” ’s cha do phàidh mi sgillinn ruadh oirre.” “Mo chreach-sa thàinig,” arsa Peigi. “ ’S cinnteach nach do dh’ iarr sibh a leithid sin a dh’ ad an iomlaid na te shaoire.”
“Cha tig do chreach a chaoidh tromhams’, mo chaileag,” fhreagair a màthair. “Eisd ri deireadh mo sgeòil agus thoir fainear.”
An sin dh’ innis i dhaibh mar a thug i ’n ad gu a deagh bhana-charaid am bùth nan adan. Ged a dh’ fhàg i phrìs oirre, thairg a’ bhana-cheannaiche dusan tasdan oirre, ag ràdh gum biodh moit gu leòr air te-eigin leatha nuair a dheidheadh loinn oirre le beagan fhlùraichean, agus nach cailleadh ise sgillinn oirre.
Air dhaibh foighneachd prìs na te“velour, ”thuirt Màiri, “Bhiodh i nota paipeir air duine sam bith ach mi fhìn, ach fhuair mise i air sia tasdan deug—ceithir tasdan agus ad Obaireadhain.”
“Tha iomadh sgillinn ruadh ann an ceithir tasdan,” ars Peigi.
“Gu tà,” fhreagair a màthair, “b’ àill leatha an dusan ugh àbhaisteach na ’n t-airgead.”
“What per cent. profit? ”dh’ eubh Annag, le lachan mór gàire. “Coma leibh de Bheurla an duine dhuibh,” thuirt a’ chailleach. “C’àite bheil mo bhiadh? Cha bheathaich ad ‘velour’ duine.”
title | Ad a Bhuairidh |
internal date | 1960.0 |
display date | 1960 |
publication date | 1960 |
level | |
reference template | Màiri Tàillear in Gairm 32 %p |
parent text | Gairm 32 |