Gaelic Songs in Nova Scotia, deasaichte le Helen Creighton agus Calum MacLeoid (Department of the Secretary of State, Canada. $4 .00).

Nach b’ e an t-annas e! Leabhar tomadach (anns a bheil 302 de dhuilleagan) de dh’ òrain Ghàidhlig, air a chur an clò air cosgais na Stàit ann an Canada, agus na ceudan de dh’òrain Ghàidhlig againn ann an Albainn, ’s gun dòigh air an clo-bhualadh. Ach chan e gearain bu chòir a bhith air m’ aire an dràsda, ach taingealachd, do Mhuseum Nàiseanta Chanada, agus do ’n luchd-deasachaidh, Helen Creighton agus Calum Iain MacLeòid, a chuir, le an obair is le an deagh-rùn, an leabhar so nar tairgse.

Tha ceithir fichead òran ’s a dhà dheug san leabhar, leis a’ cheòl sgrìobhte mu choinneamh gach aoin, agus le eadar-theangachadh. Faodaidh mar sin luchd-ciùil agus luchd-Beurla feum a dheanamh dheth, agus chan eil teagamh nach bi féill air. Tha mi an dòchas gun iarr luchd-leughaidh Gairm air na leabhar-lannan as fhaisge orra leth-bhreac fhaotainn de ’n leabhar so, agus gun cuir móran diubh g’ a iarraidh dhaibh fhéin.

Tha e furasda dhuinn a thuigsinn nach e an t-aon rian a tha air an leabhar so ’s a bhiodh air cruinneachadh òran a nochdadh ann an Albainn. Tha grunn math de dh’ òrain ann a tha an cló an so mar thà, le ceòl riutha: leithid “Is toigh leam a’ Ghàidhealtachd,” agus “Chì mi na mórbheanna” agus “An t-alltan dubh.” Ach cha mhisde sinn fhaicinn ciamar a chaidh do na h-òrain sin air an cuairt a-null thar a’ Chuain Siar. Tha atharrachadh an corra àite, anns a’ cheòl agus anns na facail, oir ged a lean Gaidheil Albainn Nuaidh gu dlùth ris a’ Ghàidhlig a thug iad leotha á Albainn ceud no dà cheud bliadhna air ais, bhiodh e nàdurrach gun éireadh eadar-dhealachadh an sud ’s an so. Tha beagan dhe so ga mhìneachadh le Fear-deasachaidh na Gàidhlig, agus dh’ fhuilingeadh e tuilleadh fhathast. An Ceap Bhreatainn, ’se smeòrach a th’ aca air “brù-dhearg”; their feadhainn

Tha gach seòrsa òrain an so, cha mhór: feadhainn shean is feadhainn ùr; feadhainn a thug na Gaidheil leotha a Chanada, leithid “Oran Mhic Neachdainn an Dùin,” “I hiùraibh o-o, chan eil mi slàn,” “Oran na h-Eala,” “Nighean Dhòmhnaill Riabhaich’ (seòrsa de ’n òran ris an can sinn “A’ Bhean Iadach” ), “Cruachan a’ Cheathaich,” “ ’Sann air feasgar Di-ciadaoin” (no “Hé Mhàiri, hó Mhàiri” mar as fheàrr a dh’ aithnicheas càirdean Chaluim Cheanadaich e), “Chunna mise mo leannan,” agus móran eile; agus feadhainn ùr a chaidh a dhèanamh thall an Canada, leithid,

’Sann á Boston a sheòl sinn
Dol air bhòidse chun na h-Innsean,

agus òran éibhinn mu ’n té a chaill a’ Ghàidhlig air a rathad a-null a Chanada mu ’n bhliadhna 1880:

Fhreagair ise gu moiteil,

“You’re a Scotchman, I reckon I don’t know your Gaelic, Perhaps you’re from Cape Breton. ”

Is math nach robh na h-eilthirich uile mar sin. Gu dearbh cha robh, agus gheibh thu làn dearbhadh air a’ chùis anns an leabhar so.

Cuir g’ a iarraidh guThe Queen’s Printer, Ottawa, Canada,no iarr air an leabhar-reiceadair agad fhaighinn dhut.

R. McT.