SPORAN DHÒMHNAILL

I MOLADH UIBHIST

Grad dhùisgeam á suain
Agus siùdadh mo dhuan
Los gun ùraichinn suas seanchas air;
Innis annsa mo luaidh,
Ceann-uidhe nam buadh, 5
Eilein Uibhist nan cluan seamragach.
Bruidhneam follaiseach fòil,
Innseam aisneis le pròis,
Brìgh mo chantannas-beòil dhearbhainn e
Mu thìr nam beann fuar 10
A tha ’n iomall a’ chuain—
Air am minig na luaidh seanchaidhean.

Gur e dùthaich mo ghràidh,
Dùthaich thorrach an àigh;
Dùthaich chorrach nan àrd-gharbhlaichean— 15
A tha grianach gu blàths,
A tha fiarach gu àl,
A tha sìolmhor gu bàrr arbharach;
Calgach diasach gu gràinn’,
Tarbhach iasgmhor gach bàgh; 20
Sealbhach ianach gu càil shealgairean.
Còrsa mhachraichean réidh,
Gorm tha falct’ ann an gréin,
Tolmach fasgach gu spréidh ainmhidhean.

Thugam tarsuinn a’ chuain 25
Guth a chagair am chluais—
“Cà’il thu, ’ille nan duan? Dh’fhalbh thu oirnn.
Faic thu! So agad t’uair!
Éirich ’s cluinneamaid bhuat!
Dùisg a-mach as do shuain dhearmadach; 30

Cuir air ghleus dhuinn do chruit
Los gun éisdeamaid riut,
Air neo éighidh sinn dhut, a chealgaire!
Mura seinn thu dhuinn dàn
Mu thìr nam beann àrd’, 35
Chan eil annad ach bàrd balbhanach.”

’S mi gun deanadh an rann
A thoirt air Uibhist nam beann
Nan tug Freasdal dhomh ceann eanchainneach;
Rud a dh’fheumainn ’s cha ghann, 40
Mar ri pàipear is peann
Los gach ceutachd a bh’ann ainmeachadh
Air eilein àillidh mo rùin
An deach m’àrach le mùirn
Ann am phàisdean an tùs leanabanais. 45
B’e mo chreathall am fraoch,
Far an caidlinn gu saor,—
Air mo thàladh le gaoir fhairgeachan.

Eilein lurach mo ghaoil
Far bheil munadh an fhraoich, 50
Àite-fuirich nan laoch garbh-bhuilleach
Nach sleuchdadh fo dhaors’
Mu’n do ghleidh iad an saors’;
Chuir iad cath air gach raon Albannach,
’S cha chuala mi blàr 55
Anns na shuath riutha tàir,
Ged a b’fhiosrach à dh’fhal’chinn e;
Far an éisdinn ri feall
Orr’ aig Gàidheal no Gall,
’S e mo bheul nach biodh mall sheanchasach. 60

Eilein braonach an fheòir
Far bheil daoine ro chòir,
Gheibheadh aon bhiodh fo leòn tearmann ann;
Far bheil bainne ri òl,
Aran, sitheann is feòil; 65
Cha bhi duine gun lòn aimsireil.

Gheibhtear spréidh air a’ ghleann,
Pailteas éisg air an allt,
Glacar bradan nan lann dealrach ann;
Ged a chanainn, cha bhreug, 70
Chan eil àite fo’n ghréin
Chuir cho fad as a dhéidh anacothrom.

Gheibhtear fallainneachd bhuan
Tighinn thar anail a’ chuain,
Gur a h-ainneamh ri luadh anacair ann, 75
’S gur a ceòlmhor am fuaim
A nì còmhradh nan stuadh,
Nuair a shéideas i cruaidh gailbheach ann.
Fhir, a dh’imicheas ann,
Ma bhios trinnleach mu d’ cheann, 80
Gheibh thu sìth ann an gleann falchaidh ann,
’G éisdeachd crònan nan allt
Agus còisir nan crann,
Cur do dhòlais air fonn falbhanach.

’S ioma latha gun smaoin 85
Rinn mi laighe air mo thaobh,
’S mi air leabaidh do fhraoch cairgeanach—
Ann an gleannan an fheòir
Far an éisdinn ri ceòl,
Nuair a ghleusadh na h-eòin mheanbhbhallach; 90
Far am blaisinn am bùrn
Ann am fuaran gun smùr,
Tighinn an uachdar á grùnnd talmhanna;
Blasda milis ’nam bheul,
A’ toirt fionnachd dha m’ chré, 95
’S toigh le uiseag nan speur balgam dheth.

Tìr nam mullaichean àrd’,
Chì thu muran a’ fàs;
Chì thu bruthaichean làn gainmhich ann.
Chì thu muing nan each bàn; 100
Chluinn thu guth a’ mhuir-làin
A’ toirt luinneag air tràigh airgiodach.

Chluinn thu langan an ròin,
Chì thu lachainn is geòidh;
Bidh an cathan ’s na lòin mhealbhaich ann. 105
Chan eil barra no stròm,
Chan eil carraig no sròn
Nach eil tathaich aig seòrs’ ainmhidh ann.

Tìr nan stacbheannan cas,
Carrach, glacagach, glas 110
Gleannach, sruthanach bras, cama-lùbach;
Biorach, sgùrr-ghàinneach, àrd,
Ris nach dìrear gun tàir
Gu carraig mhullaich nan càrn fearghasach;
Corrach, creaganach, ciar, 115
Mollach, ceigeanach ciabh,
Sud an leigeas nach iarr barbaireachd,
Nach do thanaich le aois,
Teine, dealan, no gaoth,
Cha do dh’atharraich aon chailbhean dheth. 120

Gheibhte maraichean ann
Chuireadh baidean ri crann
Nach bi ’n giorag romh ghreann-fhairgeachan,
’S iad bhiodh clis air a sròin
A’ cur riof anns an t-seòl 125
An Cuan Uibhist ri lò gailbheinneach;
Dh’fheuchadh spionnadh nan dòrn
Ann an ruigheadh an sgòid,
Fir as greimiche meòir is cainb innt’,
’S ged a shéideadh a’ ghaoth, 130
’S i bhith spìonadh nan craobh,
Theireadh iad-san gu taobh laimrig i.

Ged bhiodh agam-sa ’n dràsd
Uile chomas nam bàrd,
Inntinn shoilleir ’s i làn armaichte 135
Leis gach facal ’nar cainnt,
’S leis gach cleachdadh is gnàth,
’S mi cho carach ri dà bhalgaire;

Ged bhiodh teanga ’nam bheul
Bhiodh cho tana ’s cho geur 140
Ri Excalibar fhéin dh’fhairtlicheadh oirnn—
Eilein Uibhist mu’n cuairt
A chuir uil’ ann an duan,
’S ceart cho math dhomh toirt suas, shearbhaich mi.