AN DÀ FHÉICHEANNACH.
(LUCAS, vii. 36-50.)

THA againn an so cosamhlachd am broinn eachdraidh. Tha leasanan na cosamhlachd so a’ còrdadh ri leasanan cosamhlachd a chìs-mhaoir agus an phairiseach, le so de eadar-dhealachadh, gu bheil againn dithis anns an fheòil fa ar comhair a tha a’ cordadh gu buileach ri dealbh na cosamhlachd, am fior phairiseach agus an fhìor bhana-pheacach. Tha an eachdraidh agus a’ chosamhlachd le cheile a’ teagasg:—

1. Gur e maitheanas a tha a’ gintinn gràidh, agus gu bheil tomhas a’ ghràidh a réir tomhais na chaidh a mhaitheadh.

Nochd a bhean bhochd mòr-ghràdh, agus sin do bhrìgh agus gu’n deachaidh mòran a mhaitheadh dhith; nochd Simon beagan gràidh ma nochd e gràdh idir, agus sin do bhrìgh agus nach do mhaitheadh mòran dha, ma chaidh idir a mhaitheadh dha. So fìor chumhachd an t-soisgeil. Tha maitheas Dhé g’ar treòrachadh chum aithreachais (Rom., ii. 4).

“Is toigh leam Dia, air son gu’n d’éisd
Ri m’ghuth, ’s ri m’ùrnuigh fos,”

deir an Salmaidh. “Tha gràdh againne dhà-san,” deir Eoin, “do bhrìgh gu’n do ghràdhaich esan sinne an toiseach” (1 Eoin, iv. 19).

Tha cuid a’ cumail a mach gu’m bu chòir dhuinn Dia a ghràdhachadh air sgàth a nàduir fhéin eadar-dhealaichte o dhòighean a ghiùlain do ar taobh-ne. Tha sgeulachd aig na h-Arabaich gu’n do thachair bean ri fear, agus dà shoitheach aice, aon anns gach làimh, aon làn teine agus an t-aon eile làn uisge. Dh’fheòraich e dhith ciod e a bha i dol a dheanamh leis na soithichean, agus thubhairt i gu’n robh i dol a bhàthadh teintean ifrinn leis an uisge, agus a losgadh néimh leis an teine, chum ’s gu fòghlumadh daoine Dia a ghràdhachadh air a shon féin, gu’n smuain air peanas no air duais. Cha ’n ann mar so tha an Sgriobtuir ’g a chur. Tha fios gu ’m bu chòir Dia a ghràdhachadh air a shon féin, ach ’s ann troimh an rathad anns am bheil E ’g a ghiùlan fhéin ruinne mar pheacaich a tha sinne a’ tighinn gu bhi a’ faotainn eòlais airsan ’n a nàdur. Is gràdh Dia (1 Eoin, iv. 8, 16). Ach cha b’ aithne dhuinn an gràdh sin mur b’e tiodhlac Chriosd. Sin mar a tha gràdh Dhé air fhoillseachadh. “An so dh’fhoillsicheadh gràdh Dhé dhuinne, anns gu’n do chuir Dia aon-ghin Mhic do’n t-saoghal, chum gu’m bitheamaid beò trid-san” (Eoin, iv. 9). Agus ’s ann gu h-àraidh ann am maitheanas

pheacaidhean a tha an gràdh so air a thoirt dachaidh oirnn, agus a tha an gràdh againne do Dhia air a ghintinn. Bha maraiche ann aon uair air bòrd luing-chogaidh, a thug mòr-dhragh dha na h-oifigeachan le dhroch ghiùlan. Dh’fheuch iad gach dòigh ris gu ath-leasachadh a thoirt air, chuir iad càin air, ghabh iad air, chuir iad ann an geimhlichean e, ach dh’fhàilnich e orra, agus cha robh fhios aca ciod e a dheanadh iad; ’s ann a bha e a’ fas na bu choma, agus na bu chruaidhe. Cha robh iad a’ faicinn nì rompa mu dheireadh ach a chur a mach as an t-seirbhis gu buileach, agus gidheadh cha robh iad toileach dealachadh ris, oir bu sheòladair maith e air gach dòigh eile. Aig an so, thuirt fear dhe na h-oifigich anns a’ chùirt gu’m faodadh iad aon dòigh eile fheuchainn ris nach d’fheuch iad fhathast, agus nam fàilnicheadh an dòigh sin orra gu’m faodadh iad an uair sin a chur a mach as an t-seirbhis. Dh’fheòraich na h-oifigich eile ciod e an dòigh a bha sin, oir bha iad a’ smuaineachadh gu ’n robh iad air a h-uile dòigh a b’urrainn dhoibh fheuchainn. “Thoiribh e,” ars’ esan, “air beulaobh na cùirte, cuiribh a chionta fa chomhair ann an dathan cho dorcha agus is urrainn dhoibh, agus am peanas a thoill e, agus dìreach an uair a tha e an dùil gu bheileas a’ dol ’g a

pheanasachadh le binn a chur a mach as an t-seirbhis, mar neach a chaill gach toillteanas air tròcair, thoiribh dha maitheanas saor an dòchas nach tig e tuilleadh air bhur beulaobh mar chiontach.” Dh’aontaich iad leis an sin, agus ghairm iad a steach e. Am feadh ’s a bhatar a’ cur a chionta, agus a thoillteanais, air a bheulaobh bha e fàs na bu chruaidhe, agus na bu chruaidhe, coltas mar gu’n robh e ’n a chridhe a’ toirt dùlain dhoibh an nì bu mhiosa a bha ’n an comas a dheanamh air, ach ’nuair a chual e an àite binn peanais, binn a mhaitheanais shaoir, bhris an duine mòr làidir a mach a’ caoineadh, agus thubhairt e, air dhoibh déiligeadh ris mar a rinn iad ann a bhi a’ toirt dha maitheanais shaoir, nach do thoill e sin ach a chaochladh, nach bitheadh aca tuilleadh aobhar air esan a thoirt air am beulaobh mar chiontach. Agus mar a gheall e, thachair; cha robh aobhar cronachaidh aca tuilleadh ris. An uair a dh’fheòraich a cho-oifigich dhe ’n oifigeach a thug an dòigh sin air am beulaobh ciod e a chuir a leithid ’n a cheann, dh’innis e dhoibh gu’m b’e criosduidh a bh’ann; gu b’ann air an dòigh sin a dhéilig an Tighearn ris-san, agus gu’n robh e a’ smuaineachadh an dòigh a ghabh an Tighearna leis-san, gur maith a dh’fhaoidte gu’n d’rachadh leis ann a bhi cosnadh a mharaiche bhuirb.

Tha e ’n a cheist an do maitheadh idir do Shimon. An àite esan a bhi ’g a fhaicinn fhéin fo fhiachan dha’n Tighearn, ’s ann a bha esan an dùil gu’n robh e a’ cur an Tighearna fo fhiachan dhasan, ann a bhi toirt aoidheachd dha. Tha e ’n a cheist an robh coguis peacaidh idir aig Simon; ma bha, cha do nochd e sin. Ach an creutair bochd eile cha robh tomhas air faireachadh a mi-thoillteanais. Bha i aon uair caillte ach fhuaradh i. Is dòcha gu’n robh i air an rathad gu cur as di féin, cosmhuil ri iomadh té dh’a seòrsa, sgìth dhe’n bheatha pheacaich ghràineil a bha i a’ caitheamh ach ann an eu-dòchas a thaobh comas, no cothrom, ath-leasachaidh dh’a leithid-sa. Anns an dol seachad, chunnaic i sluagh cruinn aig oisinn sràide, ag éisdeachd ri neach le aghaidh chiùin ghràsmhor a bha a’ labhairt riu. Dhlùthaich i ris a’ chuideachd, agus sheas i tacan ag éisdeachd. Thuit air a cluais, agus dhrùigh air a cridhe, briathran nach cual i an leithid riamh, agus nach robh fhios aice gu’m b’urrainn an leithid a bhi ann. “Thigibh a m’ionnsuidh-sa,” ars’ an searmonaiche, “sibhse uile a tha ri saothair, agus fo throm uallaich, agus bheir mise suaimhneas dhuibh.” “Sin mise,” ars’ ise, agus theann i na b’fhaisg. “Cha d’thàinig mise,” ars’ an searmonaiche, “a ghairm nam fìreanach, ach nam peacach chum aithreachais.”

“Sud mise a rìs,” ars’ ise, “tha fhios aig an t-saoghal féin gur peacach mise, ach ’s ann ’g a mo chàineadh, agus ’g a m’ fhuadach air falbh a tha iad ged nach feàrr iad mòran na mi. Agus eadhon na daoine maithe ’n am measg, no iadsan a tha gabhail orra a bhi gu maith, cha sheall iad mo rathad, ach gabhaidh iad taobh eile na sràide gus mo sheachnadh; cha ’n ’eil truas no tròcair aca dha mo leithid. Ach am fear so, tha mi ag aithneachadh air gu bheil cridhe as cleachdadh aige cho geal ’s cho glan ri sneachd nam beann mòra, agus gidheadh tha truas agus tròcair aige do na peacaich bhochd a chaidh air seachrain. Eisd ris a nis. O m’anam ’s tusa a’ chaora chaillte mu’m bheil e a nis a labhairt, agus ’s e féin am buachaille a tha ’g am iarraidh anns an fhàsach. Tha dòchas ann dhomh, tha maitheanas ann dhomh, tha slàinte ann dhomh; cha bhàth mi mi fhéin mar a bha dùil agam a dheanamh, ach bheir mi mi fhéin dha gus mo shaoradh, agus mo choimhead, agus mo thoirt dhachaidh gu Dia, agus gu maitheas. Tha e ullamh a nis. Bruidhnidh mi ris. Ach sud am Phairiseach mòr ud Simon, a dh’fhuadaich mi air falbh o a dhorus an diugh, ’g a thoirt leis gu biadh ’n a thigh. Cha ’n airidh mi, tha fhios agam, air suidhe maille ris, agus cha ’n fhaighinn cuireadh no fàilte anns an tigh ud co-dhiùbh, ach ’s éigin dhomh mo ghràdh agus

m’fhiachan dha, a nochdadh air dhòigh-éigin. Théid mi dhachaidh, agus gheibh mi am bocsa alabastair a dh’fhàg mi aig an tigh, agus théid mi gu tigh Shimoin a dh’aindeoin na their e rium, agus ungaidh mi casan an t-searmonaiche ghràdhaich leis an olaidh luachmhoir; cha’n ’eil dòigh eile agam air mo ghràdh, agus m’fhiachan dha a nochdadh.” ’S ann car mar so a thachair e gu’n d’fhuaradh a bhan-pheacach so ann an tigh Shiomoin. Ghràdhaich i gu mòr, do bhrìgh agus gu’n do maitheadh mòran di. Tha so ’g ar giùlan a dh’ionnsuidh an dara leasan.

2. Gur éigin do’n ghràdh e féin a thaisbeanadh gu follaiseach. Ann a bhi a’ dìteadh na mnà dhìt Simon e féin; nochd e cho fuar agus a bha a ghràdh fhéin ma bha e idir ann. Cha do nochd e uidhir agus modh cumanta dh’an Tighearn. A réir fasan nan Iudhach bu chòir do Shimon uisge dh’ a chasan, agus pòg na failte, agus oladh-ungaidh dh’a cheann, a thoirt dh’ an Tighearn; ach cha d’thug e a h-aon diubh dha; b’onoir gu leòir do Iosa, bha Simon an dùil, gu ’n d’ thug e gu a bhòrd e. Tha cuid ann fhathast agus ’s maoidheadh leò nì sam bith a thoirt do aobhar an Tighearna. Neò-air-thàing mur ’eil iad fialaidh gu leòir do aobhraichean eile, gu h-àraidh ma tha cliù, no buannachd shaoghalta, no féin-thoilleachas ’sam bith, ri fhaotainn leò, ach thigeadh e gu aobhar an Tighearna

aig an tigh no ann an tìrean céin, agus thig atharrachadh air a’ ghnothach. Cleas Shimoin, ni nì sam bith an gnothach air son an Tighearna agus ’aobhair, sprùileach tìm, no neirt, no airgid. Cleas a bhean-tighe air oidhche Dhi-Sathuirne a thug leth-chrun agus sgillinn dh’an t-searbhanta, agus a thubhairt rithe, “Is e am màireach là na Sàbaid; falbh agus faigh o’n cheannaiche botul uisge-bheatha, agus dà bhonna-sia airson a’ chollection.”

Cha’n ionann so agus far am bheil an gràdh. Cha’n urrainn dh’an ghràdh gu leòir a thoirt seachad. Bheir an gràdh seachad an nì as fhèarr a th’aige, eadhon a bheatha air uairean. Agus tha an gràdh coma ciod e a nì, no a their, an saoghal, no muinntir an fhuar-ghràidh. Tha e furasda gu leòir dhuinne, aig am bheil ar gràdh air fuarachadh, ma bha e riamh blàth, a bhi a’ cronachadh, agus a’ coireachadh, mhuinntir an teas-ghraidh, ach thoirimid an aire nach ann ’g ar dìteadh fhéin a tha sinn. Cuimhnichimid cronachadh an Tighearna do eaglais mheagh-bhlàth Laodicea— “Uime sin do brìgh gu bheil thu meagh-bhlàth, agus nach ’eil thu aon chuid fuar no teth, sgeithidh mi thu mach as mo bheul” (Taisb., iii. 16). Gu’n saoradh an Tighearn sinn o fhéin-riarachas, agus o mheagh-bhlàthas, an phairisich, agus gu’n toireadh e dhuinn cridhe briste blàth a pheacaich

sin dha’n deachaidh mòran a mhaitheadh, agus mar sin a tha a’ gràdhachadh gu mòr.

“Bheir mise ìobairt-molaidh dhuit;
Air ainn Dhé gaiream féin,
Iocam mo bhòid do Dhia, a nis
An làth’r a shluaigh gu léir.”