[182]

AN BHUNAIT, NO, AN DA FHEAR-TOGAIL.
(MATA, vii. 4-9; LUCAS, vi. 46-49.)

SO aon de na cosamhlachdan as giorra a labhair an Tighearn, ach tha i làn brìgh agus teagaisg. Tha i ateagasg na ceirt leasain a tha cosamhlachd nan Deich Òighean ateagasg, eadhon am feum a tha ann air aire agus air faire. A réir coltais cha robh atharrachadhsam bith ri fhaicinn eadar an thigh; chan fhaiceadh duines am bith a bha gabhail an rathaid dealachadhsam bith eatorra; bha an dealachadh na bu doimhne na coltas; bha e folaichte anns abhunadh. Ach bha an t-atharrachadh bunaite adearbhadh atharrachadh gnè anns na daoine. Bithidh sinn, mar sin, abeachdachadh air trì nithean, na daoine, na bunaitean, agus na deuchainnean.


I. AN FHEAR-TOGAIL. —Mar ann an cosamhlachd nan Deich Òighean, bha fear diubh glic agus fear duibh amaideach.


[183]

(1) A thaobh roimh-aire. Cha do smuainich an duine amaideach ach air an a bhann. Is e tìde bhreagh samhraidh a bhannnuair a thòisich iad le chéile air na tighean a thogail; cha robh eadhon stoirm samhraidh abagradh agus cha robh a choltais atharrachaidh air an aimsir. Cha dthug an duine amaideach tuileadh smuaine, ach ghabh e air adhart air ball mar nach bitheadh geamhradh, no stoirm, no gaoth, no tuil, gu tighinn. Ach an duine glic smuainich esan air na bha roimhe, gun tigeadh na doinnin a chuireadh na h-uile deuchainn air a thigh, agus rinn e ullachadh fa chomhair gaillinn, agus stoirme. “Feumaidh mi,” arsesan, “mo thigh a thogail fa chomhair latha na deuchainn.” Agus rinn e sin. Tha an sheòrsa dhaoine ann fhathast, eadhon ann an nithe aimsireil gun ìoc air nithe spioradail. Tha daoine ann a thatighinn beò mar na dealanan-, o bhlàth gu blàth, gun smuain air an am màireach. Ach tha cuid eile ann a thagabhail a steachn an cunntas latha na deuchainn, a dhfhaodas tighinn orra, agus a tha adeanamh ulluchaidh fa chomhair sin, daoine glic. Ach ma tha cion roimh-aire agus smuaine calltach a thaobh nithe aimsireil, tha e buileach sgriosail ann an nithe an anama, agus na sìorruidheachd. Tha an Tighearn atoirt dhuinn ann an cosamhlachd eile deilbh air an t-seòrsa duine so, an duine


[184]

saoibhir a chuir roimhe saibhlean ùra a thogail dha féin, agus a thubhairt rianam, “Anam, gabh fois, ith, òl agus bi subhach,” ach mun dthuirt an Tighearn, “Amadain, air an oidhche so féin iarrar danam uait.”

(2) A thaobh dùrachd. Cha do chuir am fear amaideach e féin gu draghsam bith; thòisich e togail air ball air an làraich a thagh e, gun uidhir agus caibe a chuirs an talamh, a dhfheuchainn ciod e an seòrsa bunaidh a bhaige. Ach am fear glicchladhaich e domhaintha Lucas ag innseadh dhuinn. Tha sinne, mar sin, air ar gairm gu féin-rannsachadh, agus gu bha adeanamh dìchill chum ar gairm, agus ar taghadh, a dheanamh cinnteach. Na bithimid riaraichte le seòrsa ullachaidhsam bith air son na sìorruidheachd, ach deanamaid obair chinnteach, dhomhain, dheth, ullachadh a sheasas fa chomhair buairidh, bàis, breitheanais, agus sìorruidheachd.


II. AN BHUNAIT. Bha aon bhunaitn a bunait créige; bha abhunait eilen a bunait gainmhich.

1. Ciod iad cuid dhe na bunaitean gainmhich air am bi daoine an cunnart togail orra airson na siorruidheachd?

(1) Tha cuid an urra ris aso, gu bheil iadn am buill, no eadhonn an luchd-dreuchd, ann an


[185]

eaglais aig am bheil ainm co-dhiùbh gum bheil i fallain ann an teagaisg an coimeas ri eaglaisean eile. Cha sheas sin, oir cha tearuinn eaglaissam bith duinesam bith. Gidheadh tha mi an dùil nach robh riamh ann a bu mhò a bha de chunnart ann daoine, ann an cuid de chearnaidhean co-dhiùbh, a bhi adeanamh bun as asin no an an diùgh, —daoine a bhi eudmhor a thaobh beachdan, agus creudan, aguss maith a dhfhaoidte nithe nach fiù, agus iad a bhi buileach -chùramach a thaobh cleachdaidh, agus giùlain ann an rathaidean eile, fuasgailte eadhonn an caithe-beatha. Faodaidh creud ghlan a bhi aig neach maille ri cridhe grod. Tha an Sgriobtur soilleir gu leòir air aso. “Na meallar sibh,” deir an t-abstol Pòl; “cha sealbhaich luchd-striopahcais, no luchd-adhaltranais, no luchd-macnuis, no na daoine a tha ciontach de neòghloine mhì-nàdurra, no gaduichean, no daoine sanntach, no misgeirean, no luchd-anacainnt no luchd-foireigne, rìoghachd Dhé.” A chàirdean, cuimhnichibhas eugmhais naomhachd nach faic neach air bith an Tighearn.”

(2) Tha cuid eile, aguss e am bunait a tha aca nach mios iad na càch. Is lag, agus is meallta, am bunait a than sin. Cha toir e neachsam bith á cunnart gu bheil neach eile ri thaobh anns an aon chunnart ris-san. Tha am bunait so a ghnàth atoirt gu mo chuimhne earrann,


[186]

an toiseach briathran Phòil a dhionnsuidh nan Ephesianach (Eph., ii. 3), a tha ag ràdh, “agus bha sinn a thaobh nàduirn ar cloinn feirge, eadhon mar chàch,” agus a rìs briathran a tha Eoin Bunyan acur ann am beul aoin dha luchd-turuis, chaneil cuimhne agam an dràsd aca. Tha e afreagradh na céiste ciod e a dhaobhraich dhàsan baile an leur-sgrios fhàgail, aguss e am freagradh a tha e toirt, “Thàinig fear dam bainm Maois, agus bhagar e mo thigh a losgadh os mo chionn mur teichinn as.”

Cha cheadaich ùine dhomh leudachadh ann a bhi alabhairt air achaochladh sheòrsa bhunaitean breugach meallta sgriosail air am bi daoine amaideach atogail dòchais; feumaidh sinn sealltuinn ris an fhìor bhunait créige.

2. Ciod e, mata, am bunait créige?

(1) An Ath-ghineamhuinn. “Mur beirear duine a rìs,” deir Criosd, “chan urrainn e rioghachd Dhé fhaicinn.” Tha slàinte Dhé aruigheachd gu doimhneachd nàduir an duine, sìos gu freumhaichean a bhith agus a ghné. So am bunait a tha Dia féin aleagadh anns achruthachadh nuadh. “Is sinne obair-san, air ar cruthachadh ann an Iosa Criosd.” Ach anns an ath-ghineamhuinn tha sinn air ar n-aonadh ris an Tighearn Iosa Criosd, agus mar sin, is e, anns an dara àite.—

(2) Iosa Criosd Féin am bunait. “Bunait


[187]

eile chan urrainn duine sam bith a leagadh, ach am bunait a leagadh cheana, eadhon Iosa Criosd” (1 Cor., iii. 11). ’S maith a dhfhaoidte gu bheil neach éigin de mo luchd-leughaidh aig acheairt uair ann an imcheist co-dhiùbh a ràinig no nach do ràinig air fhathast an ath-ghineamhuinn so o shuas, agus ciod e an dàimh a tha eadar i agus creidimh slàinteil. Theirinn ris sin gu bheil an ath-ghineamhuinn, agus an creidimh, ceangailte ri cheile ceart mar a tha beatha agus gluasad; is e creidimh ceud ghniomh an anam bheò. An neach a tha da rireamh acreidsinn ann an Criosd ràinig air-san gu cinnteach an ath-ghineamhuinn. Seallaibh ri briathran Eoin a tha dearbhadh sin. “Thàinig e (Criosd) dhionnsuidh a dhùthcha féin, agus cha do ghabh a mhuinntir féin ris. Ach a mheud as a ghabh ris, thug e dhoibh cumhachd a bhin an cloinn do Dhia, eadhon dhoibhsan a tha creidsinnn a ainm: a bha air an gineamhuin, chan ann o fhuil, no o thoil na feòla, no o thoil duine, ach o Dhia.” Neach a bhi gabhail ri Criosd, acreidsinnn a ainm, sin comharradh, agus dearbhadh, na h-ath-ghineamhuinn air a shiùbhal. Tha sin soilleir, arsthusa, ach ciod e a bhi acreidsinn ann an Criosd? Freagram sin ann am briathran Leabhair Aithghearr Nan Ceist. “Is e creidimh ann an Criosd gràs slàinteil leis a bheil sinn agabhail ris, agus a


[188]

socrachadh air, ’n a aonar airson slàinte mar a tha e air a thairgseadh dhuinn anns an-t- soisgeul.” Faic so, a leughadair, chaneil agad ris abhunait a leagadh, tha e leagta cheana le Dia. Leagadh inuair a ghlaodh Criosd air achrann, “Tha e crìochnaichte.” Chaneil agadsa ach togail air. Nach gràsmhor, glòrmhor an naidheachd sin duitsa, mo cho-pheacaich an imcheist! A mhàin creid; leag do thaic gu buileach air; is Esan Carraig nan Àl; cha chuirear gu h-amhluadh gu bràth aon a chuireas a dhòchas annsan. Cluinn so o Dhia féin; “Feuch suidhichidh mise mar stéidh ann an Sion clach, clach dhearbhta, clach-chinn na h-oisinn; SÀR BHUNAIT, esan a chreideas cha chuirear gu h-amhluadh e” (Isaiah, xxviii. 16). Is beannaichte iadsan uile a dhearbas as” (Salm, ii. 12).


III. NA DEUCHAINNEAN. —Tachraidh trì amanna deuchainn ris na h-uile anam, àm abhuairidh, àm abhàis, àm abhreitheanais.

(1) Àm a bhuairidh. Tha suidhichidhean eadhon anns abheatha so a tha gu tric acur dearbhaidh air daoine, agus air an t-seòrsa diadhachd a tha aca. Tha cuid ann, mar sin, agus chan aithnich neachsam bith am bheil an fhìor aca ro nacheil gus an teid iad a mach am measg bhuairidhean an t-saoghail; cuid acall


[189]

an creidimh, an cleachdaidh, agus an cliù; agus cuid eileg an gleidheadh; dìreach á réir mar nach robh, no mar a bha, iad suidhichte air an fhìor bhunadh. Theirinn, gu h-àraidh ris an òigridh, deanaibh obair chinnteach dheth eadar sibh féin agus Dia mus téid sibh a mach an còdhail bhuairidhean an t-saoghail uilc a thann; deanaibh gréim daingean air Criosd, agus faigheadh Esan gréim daingean oirbhse; togaibh air acharraig, agus chan eagal duibh, ach mur a dean, tha cunnart, agus tuisleadh, agus call, roimhibh.

(2) Am abhàis agus abhreitheanais. Cuiridh iad sin dearbhadh air bunait, agus togail gach neach. iad a sheasas stoirmean agus tuiltean nan amanna sin? Iadsan a mhàin a tha suidhichte air Criosd. Bha boirionnach diadhaidh uair air leabaidh bàis, agus thàinig duine eudmhor nach robh eòlach oirreg a coimhead. “Bheil fhios agad,” arsesan, “gu bheil thu a dol fodha?” Cha do fhreagar i facal. Chuir e acheist a rìs, agus cha dthubhairt i . Air dha acheist a chur an treas uairs e thuirt ise agus a h-aghaidh adealradh, “s urrainn a dhol fodha troimh chréig?” Bha i air abhunait. “Bu mhòr a thuiteam.” Tha ni againn anns na briathran sin. (1) Luach do-thuigsinn an anama. “Ciod e,” deir Criosd, “an tairbhe do dhuine, ged chosnadh e an saoghal gu h-iomlan,


[190]

agusanam a chall? No ciod a bheir duine an éiricanama?” (2) Suidheachadh do-leigheas an anama chaillte. Tha cuid de challdaichean ann, agus faodar an deanamh suas a rìs, ach call an anamneo-bhàsmhoir, cha ghabh sin deanamh suas am feasd. Agus tha cuid an cunnart am mearachd fhaotainn a mach, cleas nan òighean amaideach, ’nuair a bhitheas e ro anamoch. Tha cuimhne agaibh air crìch Aineolaich ann an Turus a Chriosduidh. Fhuair e seachad air abhainn abhàis gun aon chnead eagail ach, mo thruaighe, ’nuair a ràinig e dorus a bhaile nèamhaidh chan fhaigheadh e stigh, agus chaidh a ghiùlan air falbh gu slochd an eu-dòchais. An diugh, an diugh, deanaibh obair chinnteach dheth, cladhaichibh domhain: “ ’Bu mhòr a thuiteam.”

titleAn Da Bhunait, Na An Da Fhear-togail
internal date1914.0
display date1914
publication date1914
level
reference template

Màrtinn Teagasg nan Cosamhlachdan %p

parent textTeagasg nan Cosamhlachdan
<< please select a word
<< please select a page