AM BREITHEAMH EUCORACH.
(LUCAS, xviii. 1-8. )

THA an cosamhlachd so a rìs a’ còrdadh gu buileach ri caithe-beatha agus cleachdaidhean na h-àirde an ear. Cha ’n ’eil ceartas r’a fhaotainn ann ach ainneamh, agus sin le neart a’ bheartais agus a’ chumhachd. Cliù do Dhia nach ann mar sin a tha e ’n ar dùthaich-ne. Faodaidh e bhi nach còrd a’ bhreith ruinn air uairean, mar is maith a dh’fhairich cuid againn o chionn ghoirid, ach cha ’n fheum sinn a dh’aindeon sin eucoir no mì-shuim a chur as leith ar breitheamhan. Tha so ag aobharachadh duilgheadas do chuid ann a bhi mìneachadh na cosamhlachd. Cionnus is urrainn an Tighearna eisimpleir duine eucorach a ghabhail gu bhi teagasg dhuinn leasanan spioradail? Maith gu leòr. Anns a’ cheud àite tha an Tighearna, ann a bhi a’ tarruing na cosamhlachd, a’ gabhail dhaoine mar a tha e ’g am faotainn anns a’ bhitheantas, cha ’n ann mar bu chòir dhaibh a bhi, ach mar a thà iad. Agus anns an dara àite, tha e a’ reusanachadh bho chleachdadh an duine eucoraich suas gu cliù agus cleachdadh an Dé

mhaith, mar a tha e ag ràdh an àite eile, “Ma ’s aithne dhuibhse a tha olc, tiodhlacan maithe a thoirt do ’ur clainn, nach mò na sin a bheir ’ur n-Athair a tha air Neamh nithean maithe dhaibh-san a dh’iarras air iad” (Mata, vii. 11)?

A rìs, tha an dealbh anns a’ chosamhlachd ullamh gu gàire a thoirt oirnn. Chì sinn a’ bhantrach agus am breithimh ri aghaidh a chéile—a’ bhantrach ullamh gu leum air a’ bhreithimh le teangaidh no le dòrn agus gabhail dhà, agus am breithimh fo eagal gu ’n dean i sin, oir is e is ciall anns a’ Ghreugais dh’an fhacal “sgithich” buille thoirt do neach anns an aodann, no sùil ghorm a thoirt da. So am facal a tha an t-Abstol a’ gnàthachadh an uair a tha e a’ labhairt mu ’n cheannsail a bha e a’ cumail air a chorp fhéin, “Tha mi a’ trom-bhualadh mo chuirp, agus ’g a chur fo smachd” (1 Cor., ix. 27), cleas fir-chatha a’ bualadh a nàmhaid anns an aghaidh. So an t-eagal, ma ta, a bha air a’ bhreithimh, gu ’n gabhadh a’ bhantrach dha là air chor-eigin le a teangaidh no le a dòrn, agus gu ’m biodh e air a nàrachadh an làthair na cùirte, no gu’m b’ éigin dha an t-sràid a shiubhal le sùil ghorm. Tha bantraichean a’ h-uile tìr ’n an cuspairean truais, air am fàgail mar is tric gun chobhair gun chuideachadh; ach tha cuid dhiubh an uair a tha an druim ri balla, a sheasas gu dian agus gu làidir air son an còraichean, gu h-àraidh ma

tha clann aca, agus nach stad aig nì gus am faigh iad ceartas. ’S ann dhiubh so a bha a’ bhantrach anns a’ chosamhlachd. Agus bhuinig i.

’S ionnan teagasg na cosamhlachd so agus teagasg cosamhlachd a’ charaid air a’ mheadhon-oidhche. Tha iad le chéile a’ teagasg dhuinn gu’m bu chòir dhuinn buanachadh ann an ùrnuigh, “Gur còir ùrnuigh a dheanamh a ghnàth agus gun fannachadh,” ach tha aghaidh àraidh aig a’ chosamhlachd so ri suidheachadh Eaglais Dhé air fad, agus a cùis anns an t-saoghal. Tha staid an t-saoghail agus staid na h-Eaglaise ag aobharachadh mòran cheisdean agus amharusan air siubhal sluaigh Dhé air uairean, agus a’ cur mòr-dhearbhadh air an creidimh. Tha iad ullamh aig a’ leithid sin a dh’amannan a bhi a’ dol cha’n ann a réir creidimh ach a réir seallaidh. Gheibh sibh an staid inntinn so gu tric anns na Sailm agus anns na Fàidhean. “Ghabh mi farmad ri amadanaibh, ri faicinn soirbheachadh dhaoine aingidh” (Salm, lxxiii. 3). “Is ceart thusa, O Thighearna, an uair a thagram riut: gidheadh ceadaich dhomh labhairt riut mu thimchioll do bhreitheanais. C’ar son a tha slighe nan droch dhaoine a’ soirbheachadh? C’ar son a tha iadsan uile suaimhneach a tha ro aingidh” (Ier., xii. 1)? Tha dàil an Tighearna ’n a fhreasdal agus ann am freagradh ùrnuighean a shluaigh gu tric ’n a

dhiomhaireachd dhaibh. “Cia fhad a bhios, O Thighearna naoimh agus fhìrinnich, gus an dean thu breitheanas, agus an diol thu ar fuil-ne orra-san a tha ’n an còmhnuidh air an talamh” (Taisb., vi. 10)? Nis, cha ’n ’eil a’ chosamhlachd a’ fosgladh dhuinn na diomhaireachd gu buileach, ach tha i a’ teagasg dhuinn dà ni a thaobh ar dleasdanais, agus a thaobh na staid inntinn sin a tha iomchuidh dhuinn aig amannan dorcha ann an suidheachadh na h-Eaglais: An toiseach, nach bu chòir dhuinn gu bràth sgur a dh’urnuigh air son teachd rioghachd Dhé a dh’aindeon coltais o ’n leith a muigh; agus anns an dara àite, gu ’m bu choir dhuinn creidsinn a ghnàth, ged a dh’fhaodas Dia air son aobharan a tha fad os cionn ar breithneachaidh, agus ar tuigse, ach a tha aithnichte dhasan, agus a tha maith ’n a shealladh, dàil a chleachdadh a thaobh a bhi greasad teachd a rioghachd, gidheadh gu ’n tig a rioghachd fa dheòidh agus gu cinnteach an lorg ùrnuighean a shluaigh, agus, ’s maith a dh’fhaodta, air dhòigh gu buileach obann, agus an rathad nach robh dùil rithe.

A’ Cheud Leasan:

’S ann an uair is duirche a tha nithean a thaobh cùisean na h-Eaglais agus aobhar Dhé air thalamh is mò a tha dh’fhiachan oirnn a bhi buanachadh ann an ùrnuigh. Cha ’n aobhar eu-dòchais agus geilte amannan dorcha, ach ’s

aobhar ùrnuigh agus dòchais iad. Sin na h-amannan anns an còir sluagh an Tighearna a dhol an co-bhuinn ann an ùrnuigh. Faicibh an dealbh a tha Malachi a’ toirt duinn air amannan dorcha, agus air cleachdadh agus dleasdanas na h-Eaglais aig a leithid sin a dh’àm. Bha mi-chùram spioradail agus dearmad tighe Dhé air tighinn air an t-sluagh ’s a’ choitchionnas agus bha eadhon luchd-aideachaidh an là ag radh, “Is diomhain seirbhis a thoirt do ’n Tighearna; agus ciod a’ bhuannachd dhuinn gu ’n do choimhid sinn òrdugh, agus gu ’n do ghluais sinn gu brònach an làthair Tighearna nan sluagh” (Mal., iii. 14)? Aig a’ cheart àm sin chìtear fior shluagh an Tighearna a’ cruinneachadh air son co-labhairt agus ùrnuigh, “An sin labhair iadsan air an robh eagal an Tighearna, gach aon gu tric ri chéile, agus dh’éisd an Tighearna agus chuala e, agus bha leabhar-cuimhne air a sgriobhadh ’n a làthair, air son na muinntir air an robh eagal an Tighearna, agus a smuainich air ainm” (Mal., iii. 16). Uime sin, mar is deuchainniche na h-amannan, agus mar is neo-tharbhaiche a gheibhtear ùrnuigh, a réir coltais o ’n leith a muigh, ’s ann ’s a’ cheart uair sin, tha a’ chosamhlachd a’ teagasg dhuinn, a bu chòir dhuinn meudachadh agus buanachadh ann an ùrnuigh.

An Dara Leasan:

Tha freagradh an Tighearna cha ’n e mhàin

cinnteach ach obann. Tha e a’ glacadh naoimh agus peacaich an neo-aire. Tha diomhaireachd mhòr co-cheangailte ri dàlaichean Dhé ’n a fhreasdal. Is esan a mhàin dh’an aithne an toiseach agus a’ chrioch agus ’n a tha eatorra. Ged nach ’eil a’ chosamhlachd a’ toirt dhuinn soluis air bith air na h-aobharaichean dàlach sin, agus ged nach urrainn fios a bhi againn orra air fad, gidheadh faodaidh sinn a dhà dhiubh a thogail o ’n Bhiobull.

1. Tha, an toiseach, fad-fhulangas an Tighearna.

Mar a tha an t-Abstol Peadair ’g a chur, “Cha ’n ’eil an Tighearna mall a thaobh a gheallaidh (mar a mheasas dream àraidh moille) ach tha e fad-fhulangach do ar taobh-ne, gun toil aige dream sam bith a bhi caillte, ach na h-uile dhaoine a theachd gu aithreachas (2 Pead., iii. 9).

2. Tha, a rìs, gliocas an Tighearna.

Tha rùintean an Tighearna mòr agus farsuing, agus tha iad ag agairt ùine air son an abuchaidh. Feumaidh an t-olc agus am maith le chéile an làn-thoraidhean a thoirt a mach. Feumaidh mar sin faghaidin a bhi an cleachdadh gus an tig am fogharadh. Tha rioghachd Dhé fa dheòidh ’n a h-iomlanachd gu bhi mòr agus farsuing; agus mar a dh’fheumas bunaitean gach togalach a bhi a réir leud agus àirde na togalach, mar sin feumaidh bunaitean rioghachd

Dhé a bhi domhain agus leathan agus làidir. Faodaidh tu bothan fiodha a thogail ann an uair no dhà, ach ma tha tigh mòr agad r’a thogail gabhaidh sin miosan no ’s maith a dh’fhaodta, bliadhnachan. Nis tha oibre Dhé mòr seach oibre dhaoine, agus ged a bhios dàil an Tighearna ’n a nì mòr ann an sealladh agus am beachd dhaoine, cha ’n ’eil so ach ag éirigh bho aineolas agus bho mhi-ghliocas dhaoine, agus gur creutaran an là an diugh iad. Tha iad aineolach air an aon nì so, gu ’m bheil aon là aig an Tighearna mar mhìle bliadhna agus mìle bliadhna mar aon là (2 Phead., iii. 8). An uair a thig crioch an Tighearna bidh i ’n a crìch ghlòrmhor, agus na’s glòrmhoire do bhrìgh na dàlach.

Bha aig beul caladh New York, anns na Staidean, sgeir mhòr ris an abraisd “Geata na h-iutharna” a chionn gu ’n robh i cho cunnartach agus cho sgriosail do ’n luingeas. Chuir na h-Americanaich rompa a toirt as an rathad. ’S e an dòigh a ghabh iad air an sin a dheanamh an sgeir mhòr a tholladh bho thaobh gu taobh, agus a sios ’s a suas, agus na tuill a lionadh le phùdar. Chaidh an obair so uile air a h-adhairt fo ’n mhuir agus ’n a broinn. Chaidh i air a h-adhairt mios an deigh mios gun dad a dh’atharrachadh air coltas na sgeire o ’n leith a muigh—shaoileadh daoine nach robh nì ’g a dheanamh agus gu ’n robh “Geata na h-

iutharna” cho seasmhach ’s a bha i riamh. Ach cha b’ann mar sin a bha dha-rìreadh. Thainig an là an uair a bha obair a chladhaichidh ullamh agus na h-uile nì réidh. Chruinnich daoine mòra New York ann an aon sheòmar, an t-àird bhàillidh air an ceann. Leag an t-àird-bhàillidh cudthrom a chorraig air puton beag air a bheulaobh agus air ball bha “Geata na h-iutharna” á bith. Tharruing an t-ullachadh ùin fhada, ach thainig a’ chrioch ann am priobadh na sùla. Sin mar a tha agus a bhios a thaobh rùintean agus rioghachd Dhé. “Cha toir geatachan ifrinn buaidh air Eaglais Dhé” (Mata, xvi. 18). Sgriosar iad fa dheòidh.

“ ’N trath thug Iehobhah air a h-ais
Bruid Shioin, b’ionnan sinn
Is daoine chunnaic aisling mhòr,
’S a mhosgail as an suain.

Lionadh ar beul le gàir’ an sin,
’S ar teangadh fòs le ceòl;
Am measg nan cinneach thuirt iad,
Rinn Dia dhaibh bearta mòr.

Rinn Dia mòr-bhearta air ar son,
Chuir oirnne gàirdeachas.
Iehobhah pill ar bruid a rìs,
Mar shruth ’s an àirde deas.

Iadsan a chuir gu deurach siol,
Gu subhach ni iad buain.
An neach gu cur a theid a mach,
Le siol ro-phrìseil caoin.

Air bhi dha gul gu muladach,
’G a iomchair sud gu fonn;
Le h-aiteas pillidh e gu dearbh,
A’ giùlan sguaba tròm.”
SALM, cxxvi.