Bha iasgair shìos ann an Cinn t-Sàile an siud, ’s bhiodh e fhèins na gillean a-mach ag iasgach a h-uile latha. Bha e an latha a bha seo a-muigh ag iasgachs thàinig an latha fuathasach dona, ’s bha rubha aige ri faighinn seachad air mum faigheadh e a-staigh dhan acarsaid. Bha e afaicinn nach dèanadh e an gnothach a dhol seachad air an rubha leis abhàta. Cha robh sàbhaladh aige ach a leigeil chun achladaich. Bha daoine gam faicinn. Chruinnich iad timcheall orra, ’s fhuair iad aiste, ach chaidh am bàta a bhristeadh. Chaidh druim abhàta a bhristeadh.

Nuair a chaidh iad dhachaighs a ghabh iad biadh, smaoinich am bodach gun robh e cho feumach air falbh a-màireachs a bha e an-diugh; gun rachadh e rathad na coille feuch am faigheadh e maide ann a dhèanadh druim dhan bhàta.

Dhfhalbh es thug e leis tuagh. Bha e asiubhal air feadh na coille, ’s cha robh e afaighinn craobh a bha ga riarachadh. An a bhiodh dìreach, bhiodh i ro gharbh, ’s dhfheumadh e saor fhaighinn gus a snaigheadh, ’s chan eil fhios cuin a bhiodh i ullamh. An a bhiodh car ann ansize’, bhiodh car cam innte, ’s cha robh e afaighinn gin a bha ga riarachadh.

Mu dheireadh thàinig an oidhche air anns achoillidh. Bha e an seo afeuchainn ri faighinn a-mach aiste, ’s uaireigin air feadh na h-oidhche fhuair e a-mach às achoillidh. Cha robh fios aige an taobh a bheireadh e aghaidh. Chunnaic e an seo solas bhuaithe. Rinn e dìreach air an t-solas. Ràinig e . . . bha taigh beag sgiobalta ann a shin, ’s chaidh e a-staigh. Nuair a chaidh e a-staigh, cha robh a-staigh ach triùir chailleach, ’s bha dhiubh fuathasach sean. Bha i na suidhe aig an teine. Bha eile dhiubh car sgiobalta. Bha i air feadh an taighe. Dhfhaighneachd e dhiubh am faigheadh e fuireach ann an seo gu madainn. Sheall iad air a chèile, ’s thuirt dhiubh air èiginn gum faigheadh.

Dhfhaighneachd iad às a thàinig es dhinnis e. Dhinnis iad dha an t-astar a bha e on taigh. Bha e air a dhol pìos mòr ceàrr. An ceann treise, dhèirich an a bhaig an teine a-null còmhla ri càchs bha iad abruidhinn leotha fhèin thall, ’s bha dùil aig abhodach gur ann air fhèin a bha iad abruidhinn. Cha robh e acur mòran diù annta. Ach thionndaidh an seo dhe na cailleachan ris agus thuirt i gum bfheàrr a dhol dhan rùm ud shìos; gun robh leaba anns gum bfheudar dha cadal innte gu madainn. O, thuirt esan nach robh feum aige air leabaidh ann; gun dèanadh e an gnothach aig an teine.

O, tha e nas fheàrr dhut a dhol dhan leabaidh, ’s bidh thu nas fheàrr gu coiseachd a-màireach. Bheir leat an solas. Faodaidh tu fhàgail laiste.”

Dhèirich e sìos. Nuair a chaidh e sìos, cha robh sìon anns an rùm ach an leaba agus bòrd, ’s ciste mhòr a bha thall fon uinneig. Chaidh e dhan leabaidh.

An dèidh dha dhol dhan leabaidh, cha robh e afaighinn chadail. Bha cùram air mun fheadhainn a dhfhàg e a-staigh, gum biodh iad ga iarraidh. Mhùch e sìos an solas. Ach dhfhairich e an seo dhe na cailleachan adol chun an dorais agus cha chuireadh i sìos ach an dàrna sùil. Bha esan aleigeil air gun robh e na chadal. Ach mu dheireadh chaidh i sìos air fad. Ghabh i chun na ciste, agus thug i currac às achistidh, ’s cheangail i mu ceann e.

London again, ”ars achailleach.

Mach achailleach. Cha robh [???] aige dhith. Dhfhairich e an seo eile dhiubh atighinn chun an dorais, agus cha tug i sin cho fada aig an doras. Chaidh i sìos, agus thug i fhèin currac às achistidh, agus chuir i mu ceann e, ’s cha robh aice fhèin achLondonàs dèidh na eile.

Agus an seo an t-seann atighinns bacagan adol oirres eagal oirre gun robh i fadalach. Cha do rinn i ach gabhail sìos dìreach chun na cistes currac eile a thoir àss a càradh mu ceann agusLondon againan dèidh chàich.

Cha robh an seo aige ach e fhèin. Dhia, smaoinich e nach fhanadh e na bfhaide siud, gum biodh e atoirt ceum às an astar. Dhèirich es chuir e uime, ’s nuair a bha e deiseil afalbh smaoinich e gun sealladh e anns achistidh feuch gu a bhinnte, on a bha an cothrom cho math aige. Dhfhosgail e achiste, ’s cha robh sìon anns achistidh ach a dhà no trì dhen t-seòrsa churraicean a chunnaic e na cailleachan acur orra.

Bha e gam feuchainn, ’s dhfheuch e an seo fear mu cheann dhiubhs bha e fuathasachfitdha.

London again, ”ars am bodach.

Mach am bodach, ’s ann am priobadh na sùla bha e na sheasamh ann an sealair uisge-bheatha ann an Lunnainn, agus an triùir chailleach nan sìneadh air an daoraich. Cha do chuir e dragh sam bith air na cailleachan, ach bha na pìoban aruith. Cha do dhamais iad air stad a chur orra leis an deoch.

Chuir e stad air na pìoban, ’s bha e afeuchainn balgam às a h-uile deoch a bhann, ’s e feumach gu leòr air. Smaoinich e an seo gun suidheadh e, ’s bha an t-àite cho clos. Chuir e dheth an curracs chuir e na phoca e. rinn e ach tuiteam na chadal.

Achiad dùsgadh a bhaiges e fear an t-sealair agabhail dha leis na breaban. Cha robh sgeul air na cailleachan.

A dhearg rascail, tha thu fada gu leòr atighinn an seo, gus an do sgrios thu mises a dhfhoghain thu dhomh. Thug iad do char asad mu dheireadh.”

Dhèigheadh air poileas. Thugadh air falbh am bodach bochd dhan phrìosan. Dhfheuchadh an seo aig cùirt e. Bha am bodach ag innse mar a dhèirich dhas mar a thachair dha tighinn ann. Ho, chreideadh siud? Cha robh duine sam bith a chreideadh siud. Cha ruigeadh e a leas a bhith ag innse a chuid breug. Bha an call adol air aghaidh fad ùine mhòr. Cha be na bhathar ag òl uile-gu-lèir, ach na bhathar adòrtadh. Dhfhaillich e air a h-uile poileasmans air a h-uiledetectivea bhann an Lunnainn am mèirleach a ghlacadh gus an do ghlac e fhèin e. ’S ann a thugadh a-mach binn achrochaidh.

An latha a bhathar adol ga chrochadh an seo chruinnich mòran sluaigh a choimhead achrochaidh, agus thug an crochadair a-mach e, ’s thug e suas e chun nascaffolde, ’s chuireadh an ròpa mu amhaich. Thuirt e ris gun robh deich mionaidean aige a-nis airson rud sam bith a bha toil aige a chantail, a ràdh.

O, chan eil sìon agamsa ri ràdh [???] air na thuirt mi mar-thà,” ars esan, “ach gu bheil sibh gam chrochadhs mi neochiontach.”

O, tha thu a h-uile rud ach sin,” ars esan.

Chuir e a làmh na phòca, ’s thachair ris ach an currac.

Am faod mi seo a chur mum cheann,” ars esan, “fhads a bhios sibh gam chrochadh?”

O faodaidh tu rud sam bith a thogair thu a chur mud cheann,” ars an crochadair.

Dhfhalbh es cheangail e an currac mu cheann.

Cinn t-Sàile again,” ars am bodach.

Mach am bodachs achroich dha na speuran, ’s i atighinn a-nall air an rathad thilg e an crochadair far na croiche, ’s chaidh a bhàthadh. Thàinig e fhèins achroich gu ruige Cinn t-Sàile, ’s fhuair e maide brèagha sùist a rinn druim dhan bhàta.

titleIasgair Chinn t-Sàile
writersAngus MacLellan
internal date1957.0
display date1957
publication date1957
level
notesBha iasgair à Cinn t-Sàile a’ lorg fiodh airson a’ bhàta aige. Nuair a bha e anns a’ choille, b’ fheudar dha fuireach ann an taigh far an robh triùir chailleach a’ fuireach. Nochd iad tron oidhche. Thug iad uile currac bho ciste agus, nuair a bha iad air a ràdh “London again”, chaidh iad às an t-sealladh. Dh’fheuch an iasgair seo a dhèanamh, agus nochd e ann an saillear leis na cailleachan. Chaidh a ghlachadh an ath latha, agus fhuair e binn-bhàis airson a bhith a’ goid. Nuair a bha e aig a’ chroich, chuir e an currac air a cheann agus ars e “Kintail again! Dìreach às dèidh sin, bha e a’ dol dhachaigh gu sàbhailte le fiodh airson a’ bhàta aige. [Tobar an Dualchais]
parent textUrras Nàiseanta na h-Alba
<< please select a word
<< please select a page