---

[233]

[Vol . 2. No. 31. p. 1]

Mac-Talla.

“An ni nach cluinn mi an diugh cha’n aithris mi maireach.”

VOL. II. SIDNI, C.B., DI-SATHAIRNE, FEBUARIDH 24, 1894. No. 31.

Litir a’ Pictou.

FHIR MO CHRIDHE—Mo bheannachd ort! Cha tig paipeir a choir an tighe ris an dean mi a leithid a dh’ othail ’sa ni mi ris a’ MHAC-TALLA. Tha a’ Ghaidhlig aige cho blasda ’s ged a gheobhadh e ’arach ann an Earraghaidheal, fada air falbh ann an Tir nan Beann. Gum-a fada bhios e air chomas a chuairt chairdeil a chur fo sheachduinn gu seachduinn air feadh nan Gaidheil anns gach aite ’sam bheil iad, —agus c’aite anns nach ’eil iad?

’S iomadh latha bho’n a thuirt an duine coir, Tormoid MacLeoid, (caraid nan Gaidheil) ged a thigeadh an latha anns an rachadh a Ghaidhlig fhuadach a Albainn—tir a duthchais—gu’m faigheadh i failte ’s furan agus a h-altrum le baigh ’s le muirn air feadh mhachraichean Chanada. Cha mhor nach ’eil an fhaistinneachd sin air teachd air bonn; agus cha mhor nach ’eil a Ghaidhlig ’an eiseamail aoidheachd fhaotainn ann an tir chein. Tha an sluagh aig an tigh air fas car suarrach m’a deighinn, agus tha na h-urrad leis an nar aideachadh gu ’m buin iad dh’ i, no gu’m buin i dhaibh. Cha ’n ’eil paipeir seachdainneil no miosail air a chur a mach innte, —cha ’n ’eil a h-aon, ’s cha robh bho chionn uine fhada, Agus na comhlain a tha aca anns gach baile-mor ris an abair iad comuinn Ghaidhealach, tha gnothach air a dheanadh aig ach coinneamh a bhios aca gu bnileach ann am Beurla chruaidh. ’De an corr tair na di-meas a’s urrainnear a dheanadh air a Ghaidhlig. Agus comhla ris a Ghaidhlig tha na seann cleachdanna ciatach a falbh cuideachd, agus na h-uile ni a fas gallda, gu ruig an t-feilleadh-beag fhein, ’sann ainmig a nis a chithear e, ach air Sasunnaich agus air goill a theid tuath gu sealgach. Tha Ceap Bhreatunn an diugh moran na’s Gaidhealaiche na teas-meadhoin siorramachd Rois! Tha mi toilichte ’chluinntinn gu’m bheil am MAC-TALLA a dol air feadh na Seann Duthcha, agus a faotainn tlachd agus caoimhneas. Tha caraid dileas aige ann am Ministeir Shniosairt, Mr. Mac Ruairidh. ’Sann aige fhein a tha a mheur air a pheann, agus an gnothach ris a Ghaidhlig a sgriobhadh.

Air eagal gu’m bi mo litir tuillidh us fada leat, cha ’n abair mi ’n corr an trasda? ach cluinnidh tu bh’ uam a ris gu goirrid. A’s mi, le deagh dhurachd.

Do Chairid dileas

D. Mac EANRUIG.
A’ Bheinn Ghorm, Pictou, 22, 2, ’94.

Naidheachdan a Ceap Nor.

Fhir-deasachaidh:

Sgriobh mi g’ur n-ionnsuidh o chionn seachdain a’ gearain nach robh mi a faotainn MHIC-TALLA, ach thainig e fein air an la mhaireach, agus dh’innis e dhuinn ciod a dh’ aobharaich e bhi cho fada gun a ghnuis a noch dadh. Cha’n eil neach sam bith a tha ’gabhail ris mar is coir nach gabh a leisgeul air son an aobhair sin, ’s nach eil taingeil gu bheil an t-slainte air a h-aiseag dhuibh a ris.

Cha’n eil naidheachdan agam ri’n sgriobhadh g’ur n-ionnsuidh ach naidheachdan a tha na’n aobhar broin do iomadh neach. Tha’m bas a toirt leis cuid de ar cairdean ’s de ar luchd-eolais, araon aig an tigh ’s ann an tiribh cein. Thainig fios chionn ghoirid gu’n robh am mac bu shine aig Tearlach Domhnullach air a mharbhadh gu h-obann far an robh e ’g obair ’sa choille ann am Minnesotta. Cha robh neach a chual’ an sgeula bronach so aig nach robh baigh us co-fhaireachadh ris an teaghlach d’an d’ thugadh a bhuille ghoirt. Us na’m measg bha Murchadh Mac Illinneain a fhuair bas o’n uair sin ni-eigin air an aon doigh. Mu mheadhon an ochdamh latha de’n mhios so fhuair e litir a Boston o nighinn da, ag innseadh gu’n robh a brathair a bha tinn ’sa bhaile sin o chionn bliadhna a dluthachadh ris a bhas. An deigh dha greim dinnearach a ghabhail, sgriobh e litir gu cabhagach dh’ionnsuidh a mhic. Mu dha uair feasgar chaidh e do’n choille, ’s na deoir na shuilean, a ghearradh connaidh. An deigh connadh a bha gearrte a chruinneachadh thuirt e ri mac og dha a bha comhlath ris, gu’m faodadh esan a dhol dhachaidh. Thoisich e fein air leagadh craoibhe, ach chaidh i ’n croich, a deanamh greim air meur craoibhe bu ghairbhe gu mor na i fein; a thuilleadh air sin bha da chraobh bheag eile ’ga cumail suas. Ghearr e iad sin us ruith e air ais cho fada ris a chraeibh mhoir, ach thuit am meanglan a dh’ ainmicheadh, ’s bhuail e air ’sa cheann, ’ga leagadh fodha ’san t-sneachda. Uine an deigh sin chuala cuid de na coimhearsnaich e ag eigheach. Rainig iad e cho luath sa bha na’n comas. Bha a thuigse ’sa chainnt aige car uine ghoirid an deigh sin, agus thugadh dhachaidh e le each us sleighe. Dh’ eug e mu ochd uairean an oidhche sin fein. Dh’eug an aon bhrathair a bh’aige o chionn cheithir miosan. Bu bhraithrean-mathar iad do’n Urr. D. Domhnullach a bha ’m Port Hastings. Bha ’m mac dh’ ionnsuidh ’n do sgriobh an t-athair ga adhlacadh ann am Boston air an la sin fein. Tha guthanna rabhaidh an so do gach neach a chuala no ’chluinneas iad; —Bithibh-se deas mar an ceudna, oir cha’n eil fios agaibh cia ’n uair anns an tig Mac an Duine.”

M. D.
Feb. 11, ’94.

Toiseach na seachdain s’a chaidh bha stoirm ghabhaidh anns na Staitean a tuath. Bha choltas oirre gu ruigeadh a na mor-roinnean iosal so ach gu fortanach chaith i a neart mu’n d’ rainig i sinn. Tha sinn an duil gur i barail gach aon san duthaich so gu’n d’fhuair sinn ar cuid fein dhe’n gheamhradh cheana.

---

[234]

[Vol . 2. No. 31. p. 2]

MAC-AN-RUSGAICH.

BHO SGEULACHDAN GAIDHEALACH LE I. F. CAIMBEUL.

BHA tuathanach ann uair-eigin agus bha e ro dhona d’a sheirbhisich agus tra bhiodh an tim seribhis aca dluth air a bhi aig crich, gheibheadh e leisgeul gu connsachadh a dheanamh riutha, ’s chuireadh e air falbh iad gun tuarasdal. Chuir e air falbh morair d’ a sheirbhisich air an doigh sin. Ach bha fear pratail ann d am b’ ainm Gille-naomh Mac-an-Rusgaich; chual e iomradh air an tuathanach dhoirbh, agus thuirt e gu ’n gabhadh esan tuarasdal aige; gu ’n tugadh e car mu seach as—gu ’m biodh esan cho fada mu thuath ’s a bhiodh an tuathanach mu dheas. Chaidh Mac-an-Rusgaich thun faidhir na Feill-groig ’s ghabh e srabh ’n a bheul, mar ceomharradh gu ’n robh e toileach muinntireas a ghabhail. Thainig an tuathanach doirbh an rathad agus dh’ fharraid e de Mhac-an-Rusgaich an gabhadh e muinntireas, agus thuirt Mac-an-Rusgaich gu ’n gabhadh, na ’m faigheadh e maighstir math. “Ciod a bhios agam ri ’dheanamh,” ars’ esan, “ma ghabhas mi agadsa?” Ars’ an tuathanach, “Bidh agad ris a’ mhonadh a bhuachailleachd:” thuirt Mac-an-Rusgaich, “Ni mi sin.” Thuirt an tuathanach, “Bidh agad ris a’ chrann a chumail;” ’s thuirt Mac-an-Rusgaich, “Ni mi sin.” “Bidh na h-uibhir de ghnothaichean eile agad ri ’dheanamh cuideachd,” ars’ an tuathanach: ’s thuirt Mac-an-Rusgaich; “Am bi na gnothaichean sin duilich a dheanamh?” Thuid am fear eil, “Cha bhi; cha ’n iarr mise ort a dheanamh ach rud a’s urrainn duit; ach cuiridh mi ’s a’ chumhnant, mur freagair thu gu ’m feum thu da thuarasdal a phaigheadh dhomhsa.” Thuirit Mac-an-Rusgaich, “Cuiridh mise anns a’ chumhnant ma dh’ iarras tu orm rud air bith a dheanamh ach rud a ’s urrainn domh gu ’m feum thusa da thuarasdal a thoirt dhomhsa.” Chord iad uime sin. “Tha mise” ars’ an tuathanach doirbh, “a’ cur anns a’ chumhnant ma ghabhas a h-aon air bith againn an t-aithreachas gu ’n teid iall a thoirt as a chraicionn o chul a chinn gu ’shail;” ’s thuirt Mac-an-Rusgaich, “Cuimhnich gu ’n d’ thuirt thu sin, a bhodaich,” ’s ghabh e muinntireas aig an tuathanach dhoirbh ’s chaidh e g’ a ionnsaidh.

B’ i a’ chaid obair a chaidh iarraidh air Mac-an-Rusgaich a dheanamh e a dhol do ’n mhonadh a thilgeadh mona. Dh’ iarr Mac-an Rusgaich a bhiadh-madine m’ am falbhadh e’ ’s nach ruigeadh e leas tighinn dachaidh air a shon. Fhuair e na bha iad a’ lughasachadh de bhiadh do sheirbhisich aig aon trath, ’s dh’ ith e sin. Dh’ iarr e a dhinnear, ’s nach ruigeadh e leas stad aig meadhen latha. Fhuair e an lughasachadh a bha air-son a dhinneireach; ’s dh’ ith e sin. Dh’ iarr e a shuipeir ’s nach ruigeadh e leas tighinn dachaidh ’s an oidhche. Thug iad sin da, ’s dh’ ith e sin. Chaidh e far an robh a mhaighstir ’s dh’ fharraid e deth, “Ciod is abhaist do na seirbhisich agad a dheanamh an deigh an suipeireach?” Thuirt a mhaighstir ris, “Is abhaist doibh an aodach a chur dhiubh agus dol a laidhe.” Dh’ fhalhh Mac-an-Rusgaich far an robh a leabha; chur e dheth aodach, ’s chaidh e a laidhe. Chaidh a bhana-mhaighstir fara a robh fear a’ bhaile ’s dh’ fharraid i dheth, “Ciod an seorsa gille a fhuair thu an sud? dh’ ith e na tri traithean a dh-aon tuath, ’s chaidh e a laidhe,” Chaidh a mhaighstir far an robh Mac-an-Rusgaich ’s thuirt e ris, “C’ arson nach eil thu ag obair?” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Tha gu ’n d’ thuirt thu fein rium gu ’m b’ e a b’ abhaist do d’ sheirbhisich dheanamh an uair a gheibheadh iad an suipeir, an aodach a chur dhiubh agus dol a laidhe.” Thuirt a mhasghstir, ’s c’ arson a dh’ ith thu na tri traithean mar chomhladh? ’s thuirt Mac-an-Rusgaich, “Tha gu ’n robh na tri traithean beag gu duine a dheanamh sathach. “Eirich ’s rach gu d’ obair,” ars’ a mhaighstir. “Eiridh,” thuirt Mac-an-Rusgaich, “ach feumaidh mi mo bhiadh ’fhaotainn mar is cubhaidh dhomh, air neo bidh m’ obair d’ a reir. Cha ’n ’eil orm a dheanamh ach mar is urrainn mi, —feuch a bheil thu a’ gabhail an aithreachais a bhodaich?” “Cha ’n eil, cha ’n ’eil,” ars’ am bodach;” ’s fhuair, Mac-an-Rusghaich a bhiadh na b’ fhearr ’n a dheigh sin.

Air latha eile dh’ iarr am bodach air Mac-an-Rusgaich e a dhol a chumail a’ chroinn ann an dail a a bha shios fo ’n tigh. Dh’ fhalbh Mac-an-Rusgiach; rainig e far an robh an crann; rug e air na naidnean ’n a lamham, ’s sheas e an sin. Thainig a mhaighstir far an robh e, ’s thuirt e ris, “C’ arson nach ’eil thu a’ deanamh an treabhaidh?” Fhreagair Mac-an-Rusgaich, “Cha ’n e mo bhargan treabhadh a dheanamh, ach a chumail a chrionn, ’s tha thu a’ faicinn nach ’eil mi a leigeil leis falbh!” “Na h-uire ’s na h-uireandan ort!” “Na h-uire ’s na h-uireandan ort fhein a bhodhaich l a bheil thu a’ gabhail an aithreachais de ’n bhargan a rinn thu?” “O, cha ’n ’eil!” ars’ am bodach. “Ma bheir thu dhomh duais eile air a shon, ni mi treabhadh,” arsa Mac-an-Rusgaich. O, bheir, bheir,” ars’ am bodac; ’s rinn iad bargan ur m’ an treabhadh.

Air latha araidh dh’ iarr an tuathanach air Mac-an-Rusgaich e’ dhol ris a’ mhonadh a shealltainn am faiceadh e ni air bith air dochair. Chaidh Mac-an-Rusgaich ris a’ mhonadh, ’s an uair a chunnaic e ’thiom fein thainig e dachaidh, ’s dh’ fharraid a mhaighistir dheth, “An robh gach ni ceart anns a’ monadh?” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Bha am monadh e fhein ceart;” ’s thuirt an tuathanoch, “Cha ’n e sin tha mise a’ farraid, ach an robh crodh nan coimhearsnach air an taobh fein?” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Ma bha; bha, ’s mur robh leigear da; ’s e mo bhargansa, am monadh a bhuachailleachd, ’s gleidhidh mise am monadh far a bheil e.” “Na h-uire ’s h-uireandan ort a bhalaich!” thuirt am bodach. “Ma gheobh mise duais eile airson an crodh a bhuachailleachd;” ’s thuirt Mac-an-Rusgaich, “Ma gheobh mise duais eile gabhaidh mi os laimh, ma chi mi crodh nan coimhearsnach air a’ ghrunnd agadsa, gu ’n till mi air an ais iad, agus ma chi mi do chrodhsa air grunnd nan coimhearsnach, tillidh mi air an ais iad thun do ghruinnd fein; ach ged a theid cuid diubh air chall, cha ghabh mi os laimh am faotainn, ach ma dh’ iarras tu orm dol g’an iarraidh, theid mi ann ’s ma gheobh mi iad, bheir mi dhachaidh iad.”

Cea robh aig an tuathanach dhoirbh air ach cordadh ri Mac-an-Rusgaich, ’s duais eile a thoirt da airson an crodh a bhuachailleachd; agus bha iad reidh re grathunn ’n a dheigh sin.

An ath lath ’chaidh am bodach e fein ris a’ mhonadh, cha b’ urrainn da na h-aighean aige ’fhaicinn; dh’ iarr e air an son, ach cha b’ urrainn da am faotainn. Chaidh e dachaidh, ’s thuirt e ri Mac-an-Rusgaich, “Is eudar dhuit fein dol a dh’iarraidh airson nan aighean, a Mhic-an-Rusgaich; cha b’ urrainn mise am faotainn an diugh;

---

[235]

[Vol . 2. No. 31. p. 3]

ach rach thusa g’ an iarraibh, ’s iarr iad gus am faigh thu iad.” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “C’ aite an teid mise g’ an iarraidh?” Thuirt am bodach, “Rach agus iarr iad anns na h-aiteachan anns an saoil thu iad a bhi, agus iarr iad mar an ceudna anns na h-aiteachan anns mach saoil thu iad a bhi.” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Ni mise mar sin mata.”

Chaidh am bodach a stigh do ’n tigh. Fhuair Mac-an-Rusgaich faradh, ’s chuir ris an tigh e. Chaidh e ’n aird air an tigh, thoisich e air spionadh an tubhaidh bharr an tighe, ’s ’g a thilgeadh le leathad; agus m’ an d’ thainig am bodach a mach a rithist bha an tubhadh, gu ach ro bheagan, bharr an tighe, ’s na cabair lom, agus Mac-an-Rusgaich a’ spionadh ’s a’ tilgeadh le leathad a’ chorr. Thuirt am bodach, “Na h-unradh ’s na h-urchoidean ort, a bhalaich, ciod e a thug ort an tubhadh a thoirt bharr an tighe?” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Tha gu bheil mi ag iarraidh nan aighean ann an tubhadh an tighe,” Thuirt am bodach, “Ciamar a tha thu ag iarraidh nan aighean ann an tubhadh an tighe, far am bheil thu cinnteach nach ’eil iad?” Thuirt Mac-an-Rusgaich “Tha gu ’n do dh’iarr thu fhein orm an iarraidh far an saoilinn iad a bhi, agus mi g’ an iarraidh cuideachd ann an aiteachan far nach saoilinn iad a bhi; agus cha’n ’eil aite air bith far an lugha ’tha de shaoilsinn agamsa iad a bhi na ann an tubhadh an tighe.” Thuirt am bodach, “Na h-unradh ’s na h-urchoidean ort, a bhalaich.” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Na h-unradh ’s na h-urchoidean ort fein, a bhodaich, am bheil thu a’ ghabhail an aithreachais gu ’n d’ iarr thn orm na h-aighean ’iarraidh far nach saoilinn iad a bhi?” “Cha ’n ’eil, cha ’n’eil,” thuirt am bodach; “rach anis agus iarr iad ann an aiteachan far am bheil e coltach gu’m faod iad a bhi ann.” Ni mise mar sin,” arsa Mac-an-Rusgaich. Dh’ fhalbh Mac-an-Rusghaich a dh-iarraidh nan aighean; fhuair e iad, ’s thug e dachaidh iad. An sin dh’ iarr a mhaighstir air Mac-an-Rusgaich e a dhol a chur an tubhaidh air an tigh, ’s e a dheanamh an tighe cho dionach ’s a b’urrainn da. Rinn Mac-an-Rusgaich sin, agus bha iad reidh re grathunn na dheigh.

Bha an tuathanach doirbh a’ dol a dh-ionnsaidh bainnse, ’s dh’ iarr e air Mac-an-Rusgaich, an uair a thigeadh am feasgar, e a chur diollaid air an each, ’s e ’dhol a dh-ionnsaidh tigh na bainnse, gu esan a thoirt dachaidh; ’s thuirt e ris, “An uair a bhitheas e dlu air da-uair-dheug, tilg damh-shuil an taobh a bhitheas mi, ’s aithnichidh mi gu ’m bheil e dlu air an am gu dol dachaidh. “Ni mi sin,” arsa Mac-an-Rusgaich. An uair a dh’ fhalbh an tuathanach thun na bainnse, chaidh Mac-an-Rusgaich ’s chuir e na daimh a stigh do ’n fhang, ghabh e sgian ’s thug e na suilean asda, chuir e na suilean ’n a phoca, ’s ’n uair ’thainig an oidhche chuir e an diollaid air an each ’s chaidh e gu tigh na bainnse a dh’ iarraidh a mhaighistir. Rainig e tigh na bainnse, chaidh e stigh do ’n chuideachd ’s shuidh e gus an robh e dlu air da-uair-dheug. An sin thoisich e air tilgeadh suil daimh air a’ bhodach ann ceann gach tacain. Mu dheireadh thug am bodach an aire dha, ’s thuirt e ris, “Ciod e a tha thu a’ deanamh?” Thuirt Mac-an-Rusgaich, “Tha mi a’ tilgeadh suil daimh an taobh a tha thu chionn tha e dlu air da-uair-dheug.” Thuirt am bodach, “Am saoil thu fein gu ’n deachaidh tu a thoirt nan suilean as na daimh?” ’s thuirt Mac-an-Rusgaich, “Cha ’n ann ’g a shaoilsinn idir a tha mi; tha mi cinnteach as; dh’ iarr thu fein orm mi ’thilgeadh suil daimh an taobh a bhiodh tu an uair a bhiodh e dluth air an da-uair-dheug, ’s ’d e mar a b’ urrainn mi sin a dheanamh mur tguainn na suilean as na daimh?” “Na h-uire ’s na h-uireandan ort, a bhalaich,” ars’ an tuathanach. “Na h-uire ’s na h-uireandan ort fein, a bhodaich; a bheil thu a’ gabhail aithreachais gu ’n d’ iarr thu orm a dheanamh?” “Cha ’n ’eil, cha ’n ’eil,” ars’ am bodach; chaidh iad dachaidh comhla ’s cha robh tuille m’ a dheibhinn an oidhche sin.

(Ri leantuinn.)

Bha ’n dinneir bhliadhnail aig Comunn Gailig Lunnuinn air Di-ciaduinn an ceathramh latha fichead dhe’n mhios s’a chaidh. Bha aireamh mhor uaislean cruinn, agus chuir iad seachad am feasgar gu cridheil subhach, le oraidean, orain, ceol us deochannan-slainte. Tha’n Comunn so ceud bliadhna ’s seachd deug a dh’aois, agus tha e ri obair mhath do chanain Tir nam Beann riamh o’n chuireadh air chois e.

Taghail aig Stor
MATHESON , TOWNSEND & CO. ,
agus faic na tha aca do
Bhathar de gach seorsa agus
e ri reic gu saor.
Math ar Duthcha tha ’nar beachd.

C . B. TRAVIS,
SIDNI, C. B.

Pianos, Orgain, agus Innealan-fuaighil dhe na seorsachan a’s fearr.

Stoc math de dh’ accordeons, Harmonicas, teudan-fidhle, ’s de leabhrichean ciuil.

Snathadar, Olla, agus gach ni air an cuir Innealan fhuaighil feum, air laimh daonnan.

Ma ruigeas tu stor
D. J. DOMHNULLACH,
Air Straid Wentworth,

chi thu gu bheil gach seorsa bathair a th’aige cho math ’sa gheibh thu an stor sam bith sa bhaile, agus gu bheil e ’ga chreic
GLE SHAOR.

Nuair a thig thu do’n bhaile, ’s coir dhuit a dhol ’ga choimhead, gun fhios nach eil ni eigin aige a tha dhith ort, agus ma tha gheibh thu
DEAGH BHARGAN.

---

[236]

[Vol . 2. No. 31. p. 4]

MAC-TALLA.

A PHRIS.
Bliadhna, - - - $1 .00
Sia miosan, - - - .50
Tri miosan, - - - .25

Tha ’phris ri bhi air a paigheadh toiseach na bliadhna.

Cuirear am paipear gu luchd-gabhail am Breatuinn, an New Zealand ’s an duthchannan eile air son $1 .52, neo 6s. 3d. ’sa bhliadhna.

Tha sinn an dochas gu’n dean cairdean na Gailig an uile dhichioll air am MAC-TALLA ’chumail suas, oir ’se ’n aon phaipear Gailig a tha ri fhaotainn.

Thugadh iad-san a bhios a sgriobhadh Gailig g’ ar ’n ionnsaidh an aire nach sgriobh iad ach air aon taobh d’an duilleig, agus nach bi an sgriobhadh tuilleadh us meanbh.

Biodh gach litir us eile air a seoladh gu
J. G. MacKINNON,
Editor “Mac-Talla,”
Sydney, Cape Breton.

SIDNI, DI-SATHAIRNE, FEB., 24, 1894.

“Tha naidheachd ur an drasd againn, a chuirt a th’ aig a Pharlamaid; Gach taobh a cruinneachadh chairdean Dh’fheuch co ’s fhearr ni buanachd.” Mar so labhair am Bard Mac Gilleain an t-am a bha ’nelectionmhor aca ’m mor-roinn Nobha Scotia, agus ’nam bitheadh an duine coir beo an diugh dh’fhaodadh e na briathran ceudna a labhairt. Cha chluinnear a dhuan an drasd achpolitics. Tha e nadurra do’n chinne-daona ’bhith deanamh othail mu rudeigni, agus o nach eil cogadh no dad dhe’n t-seorsa sin a’ dol air adhart gu bhi ’gan cur air bhoil, feumaidh iad an inntinn a chumail suas le bhi dol an sas ann an rudeigin eile, a chumas cothrom bruidhne riutha. Tha aireamh mhor a faotainn toileachadh mor ann an cathan nampolitics, agus mur eil iad ’gan cur leis na claidhein, bhiodh iad air amannaibh gle dheonach air an cur leis na dnirn. Is e ar bharail fein gu’n tigeadh an saoghal gle mhath as aonais moran dhe na tha dol fo’n ainmpoliticscho math ’sa thigeadh e as aonais a chogaidh ach cha gabh sin toirt a chreidsinn orra-san a bhios a gabhail pairt annta. Cha luaithe thig am an taghaidh ua bhios iad ’nan uidheam, agus cha bhi cuil eadar Dan us Beer-Sheba nach ruraich iad. Mur bi ceist no cuis fa chomhair an t-sluaigh, ni iad ceistean us cuisean beaga dhaibh fein us bheir iad a chreidsinn orra gur-a cuisean mora iad. Tha cuid dhe’n t-sluagh ris an cord an amhailtean anabarrach math, cuid cile a chuireas suas leis, ach tha moran eile air an sarachadh le luchd nampolitics, agus e tha cho caoin-shuarach umpa ’sa bha ’n duanaire o shean mu mhuinntir Mhuile ’s Ile ’nuair a thuirt e:—

“Muileach is Ileach is deamhan,
An triuir a’s mios air an domhain,
’S miosa a’ Muileach na ’n t-Ileach,
’Smiosa an t-Ileach na’n deamhain!”

CIARAN.

Bha bruidhinn ann o chionn mios gu robh Gladstone a cur roimhe leigeil dheth bhi ’na Phriomh Mhinisteir air Breatuinn, gu robh ’n aois a laidhe cho trom air, gu robh a fhradharc a’ dol air ais ’sa chlaistneaehd ’ga fhagail, air chor ’s nach b’ urrainn da an obair a bha mu choinneamh a dheanamh. Sgriobh e fein litir o chionn seachdain no dha ag raitinn nach robh facal firinn anns a bhruidhinn sin, nach d’thuirt e ri duine riamh gu robh e cur roimhe a leithid a dheanamh. Gidheadh tha a litir a nochdadh gu soilleir gu’m faod e ’n dreuchd a chur uaithe latha sam bith. Tha na Morairean an deigh da reachd, a fhuair esan, le fior chathachadh a chur troimh. Thigh nan Cummantach, a thilgeil am mach, agus tha iadsan a’s eolaiche air ag radh gu’n d’thug sin a mhis neach uaithe gu boileach. Cho math ’s ga bheil Gladstone coir cha ’n urrainn dha a lamh a chumail ris a chrann moran na’s fhaide. ’Nuair a dh’fhalbhar e, tha sinn an dochas gu’m bi neach cho onarach, cho cogaiseach ’s cho saothrachail ris, air son math na rioghachd deiseil gu bhi seasamh na aite.

Cha d’ thug baile Halifax cead do neach sam bith deoch laidir a reic air a bhliadhna so. Tha latha araidh ais a shuidheachadh air son an cead sin a thoirt seachad, ach cha robh gu leor de sheanairean a bhaile cruinn gus an cead a dheanamh laghail, agus b’ fheudar mar sin an gnothuch fhagail mar a bha e. Air thailleabh sin tha am baile gu bhith, air a bhliadhna tha romhainn, aona chuid gun deoch laidir idir, no bi’dh i na’s pailte na bha i riamh. Ma ni naimhdean Mhic-an-Toisich an dichioll re na’m miosan a tha tighinn faodaidh iad misgearan Halifax a chumail stuama ’s gun taing dhaibh.

Dr. G. T. Mac GILLEAIN,
Dotair Fhiacal,
OIFIG: Os cionn Stor Harrington.
SIDNI, C. B.

D. A. Mac FHIONGHAIN,
Fear-Tagraidh, Comhairliche, Notair, Etc.
Baile-Sheorais, E. P. I.

SIOSAL & CROWE.
Fir-Tagridh, Comharlichean
Notairean, &c .
SIDNI, - - - - C. B.
CAILEAN SIOSAL. W. CROWE.

Gillios & Mac Eachuinn,
Comhairlichean agus Fir-Tagraidh aig Lagh,
Sidni & St. Peter’s, C. B.
J. A. Gillios. A. J. G. Mac Eachuinn.

HEARN & HEARN,
Fir-Tagraidh, Notairean, &c ., &c .,
SIDNI & ARICHAT.
J . H. HEARN. D. A. HEARN.

Leabhraichean Gailig.
RI ’N REIC AM BADDECK.
Tha Leabhraichean Gailig dhe gach seorsa ri’n reic aig Niall Domhnullach, anns an stor aig D. F. Mac Rath. Gheibhear Mac Talla gach seachdain ’san aite cheudna.

CLO-BHUALADH air a dheanamh gu snasail ann an oifig a Mhac-Talla. Gailig no Beurla. Ma tha dad dhe’n t-seorsa dhith ort cuir litir thugainn a feorach mam prisead.

---

[237]

[Vol . 2. No. 31. p. 5]

NAIDHEACHDAN.

Bha stoirm mhor toiseach na seachdain s’a chaidh ann an ceann tuath na Gearmailt, agus bha moran dhaoine air an call. Tha fios a Berlin ag innseadh gu robh ceithir fichead soitheach eadar bheag us mhor air an call.

Bha fear Domhnull Mac Leoid a mhuinntir Bhaddeck anns a choille an la roimhe agus thachair mathan air. Cha do chuir am mathan dragh sam bith air ’s cha mho a chuala sinn gu’n do chuir esan dragh air a mhathan.

Dh’eug Carvel Riaghladair Eilean a Phrionnse, ann am baile Charlottetown, air a 14mh latha dhe’n mhios so. Bha e tinn le tinneas a chridhe o chionn aireamh bhliadhnaichean, agus ’s e a thug a bhas. Bha e tri fichead bliadhna ’sa dha a dh’aois.

Tha Hooper, a bha air a chur an sas an uiridh an son a bhean a mhort agus a fhuair ma sgaoil le cion dearbhaidh, a nis air a chur do’n phriosan a rithist air son ionnsuidh a thug e air a mort mios no dha mu’n d’fhuaras marbh i. Cha leigte mach air urrais e idir.

Bheireamaid a chomhairle air iomadh aon da’r cairdean a thug Donnacha Ban Mac an t-Saoir air Uisdean, “Leig dhiot a bhi ’m barail gur bard thu.” Tha moran ann a tha comasach air Gailig a sgriobhadh gu snasmhor a tha ’cur an eolais gu mi-bhuil le bhi feuchainn ri bardachd a sgriobhadh, ni nach urrainn dhaibh a dheanamh.

Tha luchd-reic nan innealan tuathanachais a cur dragh mor air muinntir Mhanitoba. Tha iad a reic moran innealan ris na tuathanaich air ard phris, agus gu tric cha bhi na tuathanaich comasach air am paigheadh. Tha Nachdaranachd Mhanitoba a nis dol a leasachadh cor an tuathanaich le reachd a dheanamh a chumas cha mhor gach ni a th’aige o luchd nam fiach. Cha’n eil teagamh nach dean an lagh so feum do chuid, agus is cinnteach gu’n cuir call air cuid eile,

SO AGAIBH FASAN! —Tha ’m fasan ur a th’aig mnathan New York us Montreal an drasd cho neonach ’s cho beag toinisg ’sa bha moran dheth na bh’aca roimhe. Cha’n eil bean-uasal am fear seach fear de na bailtean sin an diugh ’san fhasan mur ’eil i cosg dearc-luachrair bheo ’na h-aid. Tha i ri bhi air a caradh air mullach na h-aide ’s priona air o stobadh troimhpe. Thartr a feuchainn an lagha riutha-san a tha reic ’sa ceannach nan creutairean so, agus ’s math an airidh. Cha bhi ’n uine fada gus am feum na dearcan-luachrach a dhol on rathad a chaidh am bustle.

COTHIONAL MOR.

Bha ministeir araidh ag innseadh gu’n do liubhair e cheud shearmon ann am baile beag cuil, agus nach robh aige ’s an eisdeachd ach seachd duine deug. Cha robh ’n searmon air a dhol gle fhad air adhart ’n uair a chaidh seana bhean a bha lathair ann an laigse, agus chaidh bean og a bha lathair ann an neul; agus bha ceathrar fhear agus dithis mhnathan nu’n cuairt de gach te dhiubh ’g an toirt air falbh gu aite fionnar. Cha robh mar sin ach triuir air am fagail aig a mhinisteir, agus mu’n do chriochnaich e bha dithis dhiubh ’nan cadal, agus an aon fhear a bha ’na dhuisg, bha e bodhar!

Cha’n el fhios co dhiu tha no nach eil a chaitheamh a fas na’s bitheanta ’s na bliadhniachean so na bha i ’s na linntean a chaidh seachad, ach tha barrachd aire air a thoirt dhith agus tha luchd leighis a tighinn gu bhi ’ga teigsinn na’s fhearr na bha iad. Tha e an a chreidsinn leis na h-uile ’nar latha-ne gur a tinneas ghabhaltach agus gur tinneas i air an gabh casg a chur ma gabhair aice trath. Tha lan am gum biodh innleachd eigin an fhaotainn am mach a chuireadh grabadh oirre, oir tha aireamh mhor a basachadh leatha, gach bliadhna, anns gach cearna dhe’n t-saoghal. Ann am mor-roinn Chuibec air a bhliadhna s’a chaidh, chaochail mu chaig ceud deug pearsa leatha, ged is duthaich Cuibec a tha cho fionnar fallain ri aon an America. Shaoil le Dr. Koch anns a Ghearmailt, bliadhna no dha air ais, gu ’n d’ fhuair e leigheas cinnteach air a chaitheamh, ach bha e fein us moran eile air am mealladh anns a chuis sin. Cha’n urrainn dhuinn a chur an teagamh, co-dhiu, nach bi ’n leigheas a tha iad a sireadh air fhaotainn, agus nach ruith aireamh mhor bhliadhnichean gus am bi e cho comasach do fhear-caitheamh a bhi air aiseag gu slainte sa bhios e do fhear-tinneis eile.

’SeMinard ’s Linimenta’s fhearr.

An lamh a bheir ’s i a gheabh.

Minard ’s Linimentair son an fhuilt.

An lagh a rinn Solamh fuiligeadh e leis.

An la bhios sinn ri orach, biomaid ri orach; ach an la ’bhios sinn ri maorach biomaid ri maorach.

Tha siun fior thaingeil dhaibh-san a tha ’gar cuideachadh ann an cur am mach a Mhic-Talla, le bhi ’sgriobhadh litrichean, sgeulachdau us nithean eile air a shon, agus tha sinn an dochas nach fas iad sgith dhe’n deagh obair. Tha moran nithean ’gar ruigheachd nach urrainn a chur ’sa phaipear idir, agus moran de nithean eile ’gar ruigheachd a bhios ’nar lamhan uine fhada mu’n urrainn dhuinn rum a dheanamh dhaibh. Deanadh iad sin foighdinn agus chi iad an saothair an clo uair no uair-eigin.

LeighsidhMinard ’s LinimentGrip.

Anns an
Acadia House
Gheibh thu
Brogan air pris sam bith eadar 50c. us $5 .00.
Brogan seomar, no Cuarain air 25c.
RUBBERS dhe gach seorsa.
Aodaichean Deante air gach pris.
Curraichdean us Adan.
Feuch gun taghail thu.
INGRAHAM & MacGILLEAIN.

’S math is fhiach dhuit so a leughadh ma ghabhas tu a chomhairle bheirear ort. ’S taitneach an ni ri fhaicinn bean air a deagh sgeadach, agus ’se ’n ni ’s fhaisge thig air sin ann an taitneas duine fhaicinn ’sa chuid aodaich a freagairt air gu math. Agus ma tha thu air son thu fein a bhi mar sin, ma tha toil agad aodach math a bhi ’nad dheise, ’san deise air a sar dheanamh, ’s coir dhuit a dhol gu
IAIN MAC-LEOID & CO.

Tha stoc mor de dh’ aodach aca, ’s tha na gearradairean aca cho math sa ghabhas faotinn. Tha iad a deanamh gnothuich aig
207 QUEEN ST., CHARLOTTETOWN, E. P. I.

Cuimhnich nach deid thu seachad orra oir reicidh iad riut an Gailig.

---

[238]

[Vol . 2. No. 31. p. 6]

Turas a Mharaiche.

LE EOBHAN MAC LAOMUIN, M. A., D. D.

CAIB. V. —Air a leantuinn.

Chriothnaich na maraichean aig na briathran uamhasach so, agus na fagte dhoibh fein iad dh-eisdeadh iad ri guth Chriosduidh: ach thubhairt a Seann Duine. “An ann a nasgaidh a tha eagal Dhe air Criosduidh?” Ghlaodh Dearsadh mar an ceudna—esan aig an robh beachd air fein thairis air cach— “co rinn thusa a’d uachdaran agus a’d bhreitheamh oirnne?” Shochraich Criosduidh a shuilean air an t-Seann Duine agus thubhairt e, “O thusa a ta lan do’n uile cheilg, agus do’n uile dhroch bheirt, a mhic an diabhuil, a namhaid na h-uile fhireantachd, nach sguir thu do fhiaradh shlighean direach an Tighearna?” Chlisg a Seann Duine car tiota, ach shuidhich e a ghnuis mar chloich-theine an aghaidh Chrisduidh a phill dh-ionnsuidh Tuisge agus dh-innis e dha gach ni a thachair. Thug Tuigse am freagradh so dha: “Is aithne do’n Tighearna na daoine diadhaidh a shaoradh o bhuaireadh, agus na daoine euconach a choimhead gu la a bhreitheanais chum peanas a dheanamh orra. Gidheadh, cha teid a’ ghne so mach, ach le h-urnuigh agus le trasgadh. Air an achd so ghairm Criosduidh a theaghlach tiomchioll air agus rinn e urnuigh ag radh: O Thighearna ’s tusa Dia a chruthaich neamh, an talamh agus an fhairg, agus gach ni ta annta, a labhair trid beul do sheirbhiseach Daibhidh: C’ arson a ghabh na cinnich boile agus a smuainich na sloigh ni diomhain? Agus a nis, a Thighearna, amhairc air am bagraidhibh, agus deonaich do d’ sheirbhisich fein t-fhocal a labhairt leis gach uile dhanachd. Air dhoibh urnuigh a dheanamh thainig an Spiorad Naomh a nuas orra agus cha robh eagal nis mo orra.

Ach bha ’n t-olc an sud fathasd. Dh-amhairc Criosduidh ri Tuigse airson cnideachadh ach cha d-fhuair e dad. Cha robh ghrian a dealradh, thainig ceo orra, bha na siuil a sgiathalaich ris na croinn agus bha ’n soitheach air udal o thaobh gu taobh. An sin thainig na maraichean na ’m buidheann dh-ionnsuidh Criosduidh, Timoteus agus Cuilc-bhruit chum a dhion na ’m bitheadh feum, agus cach chum gearan. Chunnaic Peadar iad a teachd dluth, agus tharruing e a chlaidheamh; thug Tomas putadh dha gu aon taobh, Ghuidh bean Chriogduidh air e fein a chur fo armachd, ach thubhairt esan, ’se ’n Tighearna mo chomhnadh agus mo sgiath. Dh’eirich an ceo car tiotan agus chunnaic e os a chionn aon cosmhuil ri Mac an Duine a’ marcachd air neoil nan speur. Chuala ’bhean agus Mairi farum ainglean.

(Ri leantuinn.)

SOP AS GACH SEID.

Na saia buaidhean a bha cumail suas na Feinne: —1. Agh Fhinn. 2. Lamh Gboill. 3. Prab-bhuillean Oscair. 4. Iomairt ealamh Oisein. 5. Ruith chruaidh Chaoilte. 6. Shuidheachadh Chonain air a’ chath.

Tri subhailcean a’ bhaird:—
1. Ciocras coin gu lan a bhronn.
2. Fios fithich a’ ruith gu roic.
3. Tart frithir gu ol a dhram.

Na tri rudan is daoire th’ ann: —1. Mo chuid fhin. 2. Mo bhean fhin. Agus, 3. Tiugainn dachaidh.

Mar is coir teine fhadadh:—
Seid agus seid an gual,
A’s seid gu ruighinn, cruaidh an sop.

FUINE.

Ged nach dean thu ach a’ h-aon,
Dean am bonnach beag;
Agus ge do dheanadh tu naoidh,
Dean am bonnach-beag a’s crois air.

Cha’n ’eil coir aig duine sam bith a dheanamh mar a thoilicheas e, ach an uair a thoilicheas e an ni sin a ta ceart a dheanamh.

Na ’m bu mhiann leat do bhiadh a bhi blasda, oibrich air a shon—na’m bu mhath leat d’ aodach a mhealtainn, paigh e—na ’m bu mhath leat cadal gu suaimhneach, thoir coguis ghlan a laidhe leat.

Minard ’s Linimentair son Loinnidh.

SEAN FHACAIL.

An crann roimh na daimh.

An deigh cogadh thig sith.

An gad air an robh ’n t-iasg.

An gog mor ’s an t-udh beag.

An dall air muin a chrubaich.

An dubhan an aghaidh a chrocain.

An deireadh an latha ’s math na h-eolalch.

An cron a bhios ’san aodann cha’n fhaodar a chleith.

An gad a’s faisge da’n sgornan ’se ’s coir a ghearradh an toiseach.

An gran a’s luaith’ a theid do’n Ahuilean, ’se ’s luaithe thig as.

An duine ’s miosa caradh: an duine gun chinneadh thaobh athar no mathar.

Am bheil thu dol a thogail tigh no sabhal ur air an t-samhradh so? Ma tha, ruig

MOORE & JOHNSTON,

far am faigh thu Tairnean, Gliane, Paipear-tearra, Paipear-mullich, Olla, Glasan, Ludagain, agus Acfhuinn-shaor dhe gach seorsa.

’Nuair a thoisicheas tu air an fhiar, thig thuginn air son, Spealan, Crannan, Sgriobain, etc., etc.

Tha Cruidhean each agus Tairnean chruidhean aginn do gach aon air a bheil iad a dhith.

Tha sinn a creic Crannuchain, Tubichean, Sguabichean, Slatan-iasgich, Dubhain, Cuileagan, etc., etc.

Taghail aginn agus bidh sinn uile gle riarichte.

MOORE & JOHNSTON,
Sidni, C. B.

REIC A MACH
Aodach Dheiseachan is fhiach 20 cts. air son 13 cts.
agus
Cotaichean-uachdar air son ghillean, air an ceannach o cheanniche a bhrist.
“STOR SAOR SHIDNI”
F . A. CROWELL,
Fear-Gnothich.
Bruidhnidh na cleirich Gailig.

---

[239]

[Vol . 2. No. 31. p. 7]

Caiptean Ruadh Ghlinn Liobhan agus Tuathanaich Latharna.

’Nuair a bha’n Caimbeulach fiachail cliuiteach so na fhactor aig treas Iarla Bhraid-Albann, air oighreachd Latharn-iochdrach, an Earraghaidheal, thachair gu’n robh da bhrathair ann an seilbh baile beag fearain, leth mar leth aig gach aon diubh. Bha teaghlach mor maoth aig fear dhiubh; agns bha e air a sharuchadh cho mor ’g an togail, ’s nach robh e ’na chomas a roinn-san de’n bhaile a chumail anns an ordugh bu choir da. Cha b’ ann mar so do’n bhrathair eile; bha e na dhuine saoibhir, agus air a chunntadh beartach le muinntir na duthcha. Ghabh e cothram air dol a dh-ionnsuidh a’ Chaiptean Ruaidh, agus rinn e casaid ris an aghaidh a bhrathar, gu’n robh e liegeil le ’chuid de ’n bhaile dol an dolaidh le cion mathachaidh agus aorannachaidh; agus an deigh iomadh “le ’r cead, a Chaiptein,” thubhairt e,— “Cha ’n urrainn duibh ni ’s fearr a dheanamh na leth mo bhrathar de ’n bhaile a thoirt domh fein;” agus, chum a thagradh a neartachadh, charaich e deich puinnd Shasunnach air a’ bhord, a’ feuchainn an Caiptean a chlaonadh. Fhreagair an t-uasal e gu tioram, “Gheibh thu leth do bhrathar.” Dh’ fhalbh an cealgair gu moiteil, ard-inntinneach. Goirid an deigh so, chual’ am brathair bochd a bha ’g a ’chlaoidh fabhunn mar a thachair. Chaidh e gu trom-inntinneach, bronach, a dh’ ionnsuidh a’ Chaiptein. Dh’ innis e na chual’ e, ach gu ’n robh dochas aige nach robh e fior. Dh’aidich e nach robh a leth-sa de ’n bhaile ’s an ordugh anns am bu choir dha ’bhi; gidheadh, ’nuair a chinneadh a theaghlach a suas, gu ’n rachadh gach gnothach am feothas. “Tha na chual’ thu fior gu leoir,” deir an Caiptein: “fhuair do bhrathar do leth-sa.” Mar a bha’n duine truagh a’ falbh, gu muladach, bronach, ghairm an t-uasal air ais e, ag radh, “Ged a fhuair e do leth-sa de’n ghabhail, cha d’ iarr e a leth fein. Rach thusa dhachaidh, agus, ’n uair a thig a’ Bhealltuinn, cuiridh mis’ thu an sealbh cuid do bhrathar; agus, a dhuine bhochd, so dhuit deich puinnd Shasannach, a chuidhicheas leat do theaghlach og a thogail, leis an d’ fheuch do bhrathair mis’ a bhriobadh.”

—Cuairtear nan Gleann.

Bathar Saor

air a cheannach o chionn ghoirid bho cheannichean a bhrist ann an Nobha Scotia, Aodaichean dhe gach seorsa, Bratichean-urlair, Beilbheid, Osain, Merino dubh, Sioda dubh, Sgaileanan. Aodaichean uachdar, &c ., ’s iad uile gle saor.

ADAN FODAIR

beag us mor bho thri sentichean suas, curraichdean ghillean da shent dheug. Adan air son fir us mnathan, Leintean geals, &c ., air leth pris.

BATHAR UR

air tighinn agus a tighinn. Pailteas do gach seorsa, agus na prisean ceart. Feuch gun taghail thu oirnn.

C . S. JOST, & Co.
Sidni, Iun 1, 1893.

ADAN! BONAIDEAN!

THA
Mairi A. Nic Fhionghain
air a bhliadhna so a cumail stor ri taobh na“County Hall”agus tha i deiseil gu bhi feitheamh air aon sam bith a tha ’g iarridh.

AD NO BOINEID,
RIBINNEAN,
FLURAICHEAN,
ITEAN NO GEUGAN

no ni sam bith eile a’s a gnath leis na mhathan a bhi cur ma’n cinn. Tha moran de nithean eile aice nach gabh ainmeachadh an so. Thig thusa agus
FAIC DHUIT FEIN.

COMHRADH.

“De’n uair a tha e?”

“Tha e coig mionaidean an deigh tri.

“Ciamar a tha fios agad?”

“Nach do sheall mi air m’uaireadear.”

“Dh’fhaoidte gu bheil an t-uaireadear sin ro-luath.”

“Cha’n eil e luath no mall riamh on a chaidh a chuir air doigh mu’n am so ’n uiridh. Bha e roimhe sin cho mi-dhoigheel ’sa bha ’leithid riamh, air aon spoig, ’se cho gliogach ’s nach b’ urrainn dhomh feum sam bith a dheanamh dheth. Ach an drasda ’se uaireadear cho math sa tha san duthaich.”

“Co ’charaich e?”

“O, nach be cheist e? Charaich
G . H. GUZZWELL,
ann an Sidni, fear da ’m b’aithne charadh.”

A. J. PEUTAN,
FEAR-ADHLACADH.
Cisteachan-Laidhe bho $2 .00 gu $90 .00

Anart us Lion-aodach dhe gach seorsa, Deiseachan-Donna, Curraican, Lamhannan, Stocainnan, Gleus Airgid air son chisteachan &c ., &c .

Carbad-Mairbh aig laimh Daonnan.

TAGHAIL AIG
AONGHAS DOMHNULLACH,
Ceannaiche,
SIDNI, - - - - C. B.
Tha Flur, Min, Siucar, Ti, Tombaca, Coirce, Feur, agus iomadh ni eile aige.
RI’N REIC SAOR.

---

[240]

[Vol . 2. No. 31. p. 8]

FAILTE DO’N EILEAN SGIATHANACH.

LE NIALL MAC LEOID.

O, failt air do stucan,
Do choireachan udlaidh,
Do bheanntainnean sughor,
Far an siubhlach am meann!
Tha ’n geamhradh le’ dhubhlachd
Mu na meallaibh a’ dunadh,
’S gach doire le ’bhuirean.
Air a rusgadh gu bonn.

Chi mi Cuchuilinn
Mar leoghann gun tioma,
Le ’fhiasag d’an t-sneachd
Air a pasgadh m’ a cheann;
’S a ghruaidhean a’ sruladh
Le easanan smuideach
’Tha tuiteaua ’nan luban
Gu urlar nan gleann.

Do chreagan gu h-uaibhreach,
Mar challaid m’ an cuairt dhuit,
’S na neoil air an iomairt,
A’ filleadh mu ’m barr;—
’S am bonn air a sguabadh
Le srulaichean gruamach,
Bho bharcadh a’ chuain
A’ toirt hnuallain air traigh.

O, c’ ail ’eil na gaisgich
A dh’ araich do ghlacan?
’Bu shuilbeara macnus
Mu stacan a’ cheo,—
Le fudar ’g a sgailceadh
Bho ’n cuilbheirean glana,
’S am miolchoin ’n an deannaibh,
Nach fannaich ’s an toir.

Na laoich nach robh meata
Ri aodann na batailt,
Nach aomadh gu taise
Ri caismeachd an namh;
Cha ’n ’eil raon agus machair
Air na sgaoil iad am bratach,
Nach d’ fhag iad an eachdraidh
Gun mhasladh do’n al.

Ach tha ’m fardaichean sguabte,
’S an seomraichean uaine,—
Iad fein a ’s an gaisgeadh
’N an cadal fo ’n fhoid;
’S tha osag nam fuar bheann,
Le ’h osnaidhean gruamach,
’G an caoidh mu na cruachan,
’S a’ luaidh air an gloir.

O, c’ ait ’eil gach solas
’Bha agam am oige?—
’Toirt meal’ as na rosan
Mu d’ chosagan tlath.
Tha companaich m’ eolais
Air am fuadach o’n comhnuidh,
Tha mhil air a deothal
’S tha ’n rosan gun bhlath.

Ach ’s caomh leam do ghleanntan,
Do shrathan ’s do bheanntann,
’S an ceo ’tha ’n a chadal
Air baideal nan ard’,
Na ciobhagan torach,
Na sronagan corrdch,
’S na sruthain ri coireal
Do ’n eilid ’s d’ a h-al!

Gu ma buan a bhios d’ eachdraidh,
Agus cliu aig do mhacaibh,
Gus an crionar an talamh,
’S am paisgear na neoil!
Fhad ’s ’bhios sioban na mara
A’ bualadh air caraig,
Bidh mo dhurachd gun deireas
Do dh-Eilean a’ Cheo!

FREAGAIRT DO D. T. —Tha Mac-Talla beag, tha fhios, ach an do smaoinich thu riamh gnr tusa agus do sheorsa tha ’ga chumail mar sin. Cha’n eil fhios againn co dhiubh is e cion toirt-fa-near no an spiocaireachd a’s coireach riut ach cha d’ rainig do dhollar sinn fhathast. Is docha gur e ’n spiocaireachd. Tha gach aon a ghabhas paipear ’sa phaigheas e, ’ga neartachadh, agus tha gach aon a ghabhas e ’s nach paigh e ’ga lagachadh na’s mo na duine nach gabh idir e. Tha e gle fhurasda coire fhaotainn. Saoilidh am fear a bhios na thamh gur e-fein a’s fhearr lamh air ’stiuir.’

Leighseadh mise o’n Ghrip leMINARD ’S LINIMENT.
C. I. LAGUE.
Sydney, C. B.

Leighseadh mise o chall guth leMINARD ’S LINIMENT.
TEARLACHPLUMMER .
Yarmouth, N. S.

Leighseadh mise o’n loinnidh leMINARD ’S LINIMENT.
LEWIS S. BUTLER.
BURIN, Nfld.

Tha na dotairean a’s fhean a moladh
K. D. C
air son droch Stamag
Samqull a nasgaidh
K . D. C. Co
New Glasgow, N. S.

BLIADHNA MHATH UR!

Tha sinn an deigh aireamh mhor de bhrogan a cheannach, agus air son rum a dheanamh dhaibh, reicidh sinn na th’againn air laimh

Gle shaor air son airgid.

Brogan a’s fhiach $2 .25 air $1 .75 agus cach a reir sin.

Faigh Paidhir air son an Earraich.

Tha sinn mar an ceudna ’cumail nam brogan a thatar a deanamh ’san Fhactoridh aig Sidni a Tuath, na brogan a’s fhearr cosg a tha ri’m faotainn, agus tha sinn ’gan reic air pris na factoridh.

Brogan-uachdair agus Rubbers dhe gach seorsa.

SIABUNN

air a phris air am faighear e ann a Halifax. Flur o $3 .00 suas, Ti o 20c, Reiseadain o 85c. am bocsa.

AMHLAN DHE GACH SEORSA GLE SHAOR.

Ceannaichidh sinn Coirce, Im, Uidhean, agus Feoil agus bheir sinn a phris a’s fhearr orsa an coinneamh bathair.

C . H. HARRINGTON & CO.
Sidni, C. B.
Feb. 2, 1894.

Ma tha dealbh mhath a dhith ort, ruig
UILLEAM W. DILLON,
SIDNI, C. B.

Bi’dh e toileach feitheamh ort uair sam bith a thig thu. Dealbhan beaga air meudachadh agus air an deanamh cheart cho boidheach.

Sgathain agus gloine uinneag air a phris a’s isle.

Seallaidhean air Ceap Breatuinn air laimh an comhnuidh ’s air an reic gu saor.