---

[25]

[Vol . 2. No. 4. p. 1]

MAC-TALLA.

“An ni nach cluinn mi an diugh cha’n aithris mi maireach.”

VOL. II. SIDNI, C. B., DI-ATHAIRNE, IULAIDH 22, 1893. No. 4.

SIOSAL & CROWE,
Fir-Tagridh, Comharlichean Notairean, &c .
SIDNI, C. B.
CAILEAN SIOSAL. W. CROWE.

ARCHIBALD & CO. ,
CEANNICHEAN.
Sealbhadairean Meinean Guail Ghowrie

Murray & Mac Coinnich,
Comharlaichean, Fir-tagraidh, &c .,
SIDNI TUATH, C. B.
H MURRAY. D. D. MAC COINNICH.

HEARN & HEARN,
Fir-Tagraidh, Notairean, &c ., &c .,
SIDNI & ARICHAT.
J . H. HEARN. D. A. HEARN.
D. A. Mac Fhionghain,
Fear-Tagraidh, Comhairliche, Notair, Etc.
Baile-Sheorais, Eillean Phrionns’ Iomhair.

NAIDHEACHDAN NA SEACHDAINN.

Mharbh sgalag da’n ainm Romborger a mhuinntirSouth Dakota, a mhaighstir, a bhean, ’s an ceathrar chloinne, agus an sin theich e gu Manitoba an duil baile-didean a dheth. Ach cha robh e fada air fonn Chanada nuair a ghlacadh e, ’s chaidh a chuir air ais do’n ait as an danig e, gu bhi an sin air fheuchinn leis an lagh.

Tha ’n Lewis H. Giles, an soitheach-iasgich Geancach a chaidh a ghlacadh o chionn corr us mios air son a bhi ’g iasgach ro fhasg air tir, a nis air a leigeil ma sgaiol an deigh dhi da mhile ’s coig ceud dolair a phaigheadh mar chain. Tha e air a radh gu robh de rionnach air bord nuair a chaidh a gleacadh na phaigheadh a chain us corr.

Chan eil dad a dol air adhart an drasd ach pic-nics us gnothichean dhe’n t-seorsa sin. Bha cruinneachadh mor ’s na h-Eileanen Dearga Di-mairt, cruinneachadh eile aig Hogomah Di-ciadinn, agus aon aig Mira air an latha cheudna. Chaidh dhaibh gle mhath aig na h-Eileanan Dearga ’s aig Hogomah, ach thanig an t-uisge orra aig Mira ’s rinn e milleadh mor.

Chan eil cion uisge air Ceap Breatuinn o chionn seachdain no dha. An deigh tiormachd mhor, thanig na frasan ris am robh gach aon ag amharc air son an talamh thartmhor a shasuchadh, agus rinn iad an obair gu math. Tha ’m feur ’s am barr a togail orra gu math, agus tha h-uile dochas gu’m bi deagh bhuain ann. Tha ’m buntata mar an ceudna gle ghealltanach.

Tha ’n rabhadh a leanas air a thoirt le duine anns a Ghearmailt ann an aon de na paipearan-naigheachd. “Tha mo bhean-sa, Mairi Anna Mackerle air chall orm, no ma dh-fhaoidte air a goid. Daine sam bith a bheir air ais do’m ionnsidh i, tha mi gealltinn dha a cheam a bhristeadh, air son a sheirbheis. Agus a thaobh toirt bathair dhi, tha lan choir aig ceanniche sam bith air sin a dheanamh, ach cha do phaigh mise mo chuid fhiachan fhein riamh, agus tha mi lan chreidsinn nach mo a phaigheas mi fiachan mo mhna.”

Thanig soitheach gu Quebec air an t-seachdain sa chaidh, air tilleadh a ceann a deas America, agus chuir na h-oifigich oirre fios gu tir, gu’n do dh-eug an caiptean, a mhac, agus an stiubhard, leis an fhiabhrus bhuidhe, air an turus. Tha ’n soitheach air a cumail aig eilean Ghrosse gus am faicear am bheil i gu buileach cuibhteas an galair.

Bha eaglis ur Chleireachail air a fosgladh am Baile-nan-Gall, air a cheud shabaid de’n mhios. Bha i air a fosgladh leis am Urr. Mr. Drummond, Mr. Friseal, us Mr Sterling. Tha ’n eaglis air a criochnachadh a muigh ’sa stigh, ’s aiteachan suidhe do cheithir ceud gu leth innte. ’Si aon de na h-eaglisean a’s briagha tha ’n Ceap Breatuinn. Bha i air a togail le Mr. Domhnull Mac Aonghais, an saor a thog a chuid is mo dhe na tha dh-eaglisean air an eilean.

Tha e coltach gu bheil an rathad-iarinn eadar Orangedale us Broad Cove a dol air adhart gun teagamh sam bith. ’San am a chaidh seachad, bhatar a bruidhinn air an rathad so ’s ga ghealltinn cho tric ’s gu bheil e gle dhoirbh le daone chreidsinn gu bheil e gu bhi air oibreachadh air an am so. Ach ’san latha ’n diugh, cha n-eil fhios de dh-fhaodas tachairt. Tha sinn an dochas gu’n teid an rathad air adhart, oir bhiodh e gle fheumail do Shiorramachd Inbhirnis agus do’n eilean air fad.

Ann an New York, an la roimhe, bha duine air a chuir do’n lagh le dithis d’a choimhearsnich air son e bhi ’cumail coileach aig an robh mar chleachdadh a bhi gairm cho trath sa mhadinn, ’s nach robh duine beo mu’n cuairt a b’urrinn cadal leis, ach am fear leis ’m bu leis e, agus bha esan bodhar. Mhionnich am fear sin gu robh guth a choilich cho binn ri guth calmain. Thug iad an coileach a lathair feuch an robh dad aige ri radh air a shon fein, agus cha b’fhada gus ’n do thog e a ghuth gu h-ard mar fhianis an aghaidh a mhaighstir. Leig e as sgriach cho cruaidh ’s cho fada ’s gum b’fheudar do gach duine bha ’n tigh na curtach a lamhan a chur ’na chluasan, agus nuair a smaoinich e air stad, thug am breitheamh a mach binn bais air, agus chuir e cain air a mhaighstir.

---

[26]

[Vol . 2. No. 4. p. 2]

MAC FIR A’ CHOIRE.

AS AN “EILEANACH.”

Dh’fhalbh e nunn gu cul Doire-nan-smeur an uair a dhorchaich an oidhche, agus rudan aige air am bheil sinne gle eolach ’an Glascho am bliadhna, ged nach facas, ’sa’ Choire Ghorm riamh roimhe iad, ’se sinBaloonsde phaipeir glas. Leig e fear dhiubh sin a suas anns na speuran agus driamlach de theine slaodadh ris. Bha cho math ri seachd no h-ochd de thighean ’an Doire-nan-smeur, agus gun a h-aon dhiubh fad bho cheile, agus an uair a chunnaic na daoine an t-uamhas ud a’ snamh a nall os an cionn gun teagamh cha b’ urrainn dad eile ’bhi ann ach dreag.

Bha Fionnladh a’ chubair cho lan de na gisreagan ’s a bha ’shean mhathair, agus bha sin lan gu leoir; an uair a fhuair e aon sealladh dheth dh’ fhalbh e a stigh, agus cha robh ’s a’ bhaile na bheireadh a mach a rithist e. “Cha ’n ’eil gnothach aige rium, agus cha ’n ’eil gnothach agam ris;” ars’ esan.

“Cha’n eil fhios co dha bhuineas so?” ars’ Alasdair Mor.

“Cha ’n ’eil dreag ach aig fear fearainn saor,” ars’ Dhomhnull Ban, “agus cha ’n ’eil mu ’n cuairt so dhiubh ach Fear a’ Choire!”

“Ud, ud!” ars ’Alasdair, “cha bu mhath leinn sin; mar a bha am fear eile ’g radh ri Murcha Mor, ‘Ma ’s tu a’s miosa ’chunnaic sinn, is tu a’s fearr a chi sinn. ’”

Bha bean Chaluim thaillear a mach am measg na cuideachd a’ gabhail seallaidh air an dreag, agus bho ’n a bu ni e nach robh ri fhaicinn a h-uile latha ghabh i a stigh g’a innseadh do Chalum, los gu ’m faigheadh e lan a shul dheth cho math ri feadhainn eile, agus thubhairt i ’s i dol a a stigh, “Thig a mach ’s gu’m faic thu an dreag!”

“Cluinnidh mi sin ’s fuaighidh mi so, mar a thubhairt am fear a bha ris an fhaire-chlaidh,” arsa Calum; “C’aite am bheil e?”

“Tha e nunn os cionn Bealach nan sgolb!”

“Ciod e an taobh a tha ’ghaoth?”

“Tha am beagan a th’ ann dhith bho ’n iar thuath.”

“Cha chreid mi fhein gu ’m bheil ann ach dreag a tha falbh air saut, cha’n ’eil e ach a’ falbh leis a’ ghaoth” arsa Calum.

“Nach ’eil eagal ort o bhi bruidhinn air an doigh sin?” ars’ a bhean, “Thig a mach ’s gu ’m faic thu e!”

Dh’eirich Calum agus chaidh e mach air ceannaibh a stocainean, ’s bha e gabhail beachd air an rud a bh’ ann. Bha a bhean ’n a seasamh laimh ris agus a lamh air a ghualainn, agus thubhairt i an cagar ’n a chluais, “Tha iad ag radh gur e dreag Fir a’ Choire th’ ann!”

“ ’S e” arsa Calum, “air neo pairt a dh’innleachdan Eachainn a mhic!”

“An uair a bheir iad Fear a’ Choire air falbh air na lonnan cha’n ann a nunn thar Bealach nan sgolb a bheir iad e!” agus le sin a radh dh’fhalbh e a stigh agus thoisich e air fuaghal osan na briogaise cubhrainne ri solus coinnle, mar a bha e roimhe.

An la ’r na mhaireach bha an luchd-oibre aig Fear a’ Choire mach air achadh bhuana agus an t-airean air an ceann. An uair a thoisich am feasgar air dluthachadh riutha, bha an t-airean, agus e air sansas fhaotainn roimh lamh bho Eachann, a’ cumail a shuil’ san t-soirbheas a bha tighinn air o bharr na coille. Bha Eachann thall an sud agus builg de phaipeir glas aige, agus an uair a sheideadh e na builg ud leis an stuth a bha e ’cur annta, ghabhadh iad cumadh duine no cumadh beathaich mar a mhiannaicheadh e, ach ’se cumadh mairt a chuir e suas air an fheasgar so.

An uair a chunnaic an t-airean an rud a bha suil aige ris, thubhairt e ris an fheadhainn a bha mu’n cuairt air, “Ciod e an t-eun mor a tha thall os ceann na Coille-bige an sud?”

“B’e an t-eun mor gu dearbh e,” arsa cuid-eigin.

“Ma ta,” ars’ Alasdair mor, “Co dhiubh ’s ann a thaobh an t-saoghail so na nach ann, ’se mart odhar a tha ’n sin.”

Bha Fionnladh a’ chubair ’na sheasamh agus sguab anns gach achlais aige, agus e sealltuinn gu geur air an rud a bh’ ann agus a chruth ag atharrachadh mar bu tinne bha sud a tighinn air. “Tha an sin,” ars esan, “am mart odhar agamsa.”

“Ma ta ma ’s i,” ars’ an t-airean, “ ’se Colasadh tha ’n a beachd an nochd!”

“O, nach ann as a thainig e seana-mhathair!” arsa Fionnladh ’se tilgeadh bhuaith nan sguab ’s a’ toirt an tighe aire.

A nis bha gu leoir air an achadh nach robh cho deas ri Fionnladh gus a h-uile rud a chitheadh iad nach tuigeadh iad a chur air gnothach mi-nadurra, a dh’ aidicheadh an deigh laimh gu ’n robh iad ’an imcheist mu’n gnothach a bh’ ann. Dh’fhaodadh tu sealltuinn air a chulthaobh no air a bheulthaobh, cha b’ urrainn duit a radh nach robh e fior choltach ri mart odhar ’s i falbh anns na speuran gun sgiathan; agus mur an robh sin neonach, b’iongantach an gnothach e. An uair a rainig Fionnladh an tigh, thubhairt a bhean, “Stad sibh trath an nochd?”

“Cha do stad cach ged a stad mise,” arsa Fionnladh. “Tha,” ars’ esan, “am mart air falbh anns na speuran air sgiathan!”

“Chunnaic mise da rud dheug cho iongantach ’s ged a dh’fhalbhadh tu fhein air sgiathan lath-eigin mur a stad thu dheth ’d ghisreagan!”

“Falbh a nunn a dh’ ionnsaidh an achaidh ud thall,” ars’ esan, “agus chi thu gu’m bheil daoine eile cho gisreagach

A CHARAID
Ma tha thu ’n duil dad a leughadh no ’sgriobhadh ruig
Stor-Leabhrichean ’Ic Fhionghain.
ri taobh “Talla na Siorrachd,” (County Hall) ,far am faigh thu
Leabhrichean agus Paipearan dhe gach seorsa,
cho saor ’sa gheibh thu an aite sam bith.

BATHAR SAOR

air a cheannach o chionn ghoirid bho cheannichean a bhrist ann an Nobha Scotia, Aodichean dhe gach searsa, Bratichean-urlair, Beilbheid, Osain, Merino dubh, Sioda dubh, Sgaileanan, Aodicnean-uachdar, &c ., ’s iad uile gle shaor.

ADAN FODAIR

beag us mor bho thri sentichean suas, curraichdean ghillean da shent dheug, Adan air son fir us mnathan, Leintean geala, &c ., air leth pris.

BATHAR UR

air tighinn agus a tighinn. Pailteas de gach seorsa, agus na prisean ceart. Feuch gun taghail thu oirnn.

C . S. JOST, & Co.
Sidni, Iun 1, 1883.

---

[27]

[Vol . 2. No. 4. p. 3]

Taghail aig Stor
MATHESON , TOWNSEND & CO. ,
agus faic na tha aca de
Bhathar de gach seorsa,
agus e ri reic gu saor.
Math ar Duthcha tha ’nar beachd.

COMHRADH.

“De ’n uair a tha e?”

“Tha e coig mionaidean an deigh tri.

“Ciamar a tha fios agad?”

“Nach do sheall mi air m’ uaireadear.”

“Dh’fhaoidte gu bheil an t-uaireadear sin ro-luath.”

“Cha’n eil e luath no mall riamh on a chaidh a chuir air doigh mu’n am so ’n uiridh. Bha e roimhe sin cho mi-dhoigheel ’sa bha ’leithid riamh, air aon spoig, ’se cho gliogach ’s nach b’ urrainn dhomh feum sam bith a dheanamh dheth. Ach an drasda ’s e uaireadear cho math sa tha ’san duthaich.”

“Co ’charaich e?”

“O, nach be cheist e? Charaich
GUZZWELL & RHODES,
ann an Sidni, feadhainn da m b’aithne charadh.”

FAIC SO.

Tha sinn a cumail uan Amhlan a’s fhearr ann an Sidni ’s tha sinn ’g an reic na’s saoire na neach sum bith eile. Tha ’m Flur aginn leth-dolar na’s saoire na gheibhear aig aon sam bith sa bhaile. Tha ar Ti ro mhath agus gle shaoi; tha gach ni air a reic aig a phris a’s isle.

Reicidh sinn Flur, Min, no bathar sam bith air son Im aig pris airgid.

Taghail aginn nuair a thig thu do’n bhaile agus faic ar Brogan, —an cunn radh a’s fhearr a ghabhas faotinn.

C . H. HARRINGTON & CO.
Sidni, C. B.

Tha aireamh d’ar leubhadairean a cheana gabhail Irisleabhar na Gaedhilge, a th’air a chur a mach leis an Urr. E. O’ Growney. (Maynooth College, Kildare, Ireland). Tha e na shar phaipear, ’s chan eil coire aginn air ach cho ainmig sa tha e tighinn, coig uairean ’sa bhliadhna. Ach ’nuair a thig e bheir e moran fiosrachidh seachad air gach ni a bhuinsas do dh-Eirinn ’s do dh-Alba. Agus chan eil uair a thig e nach bi facal blath misneachail aige mu’n MHAC-TALLA.

Tha ’nScottish Canadianair a chur a mach gach seachdain ann an Toronto. Gheibhear ann moran de naigheachdan na Seann Ducha, agus sgeulachdan eibhinn mu nithean a thachir an Alba ’san “tim a bh’ann o chian.” Tha cuibhrionn de Ghailig ann daonnan, agus tha e gle fhurasda thuigsinn gur a Gaidheal am fear deasachidh, oir tha baigh mhor aige ri “tir nam beann ’s nan gleann ’s nan gaisgeach.” Is paipear e bu choir a bhi gle mheasail aig sliochd na h-Alba air fad, Gaidhil us Goill.

Tha ’nCeltic Monthlya tighinn thuginn a h-uile mios. Tha e air a chur a mach uair ’sa mhios agus is math a’s fhiach e a phris a tha air iarridh air, ceithir tasdain ’sa bhliadhna. Ged nach eil fhathast bliadhna bho’n thanig a cheud aireamh a mach, tha aireamh mhor de luchd-leubhidh aige cheana, agus tha ’n aireamh a sior dhol a meud. Tha anns gach aireamh dhe’n phaipear ghasda so dealbhan Ghaidhil a tha comharrichte air son litreachis no air son sgil us tapachd an mithean eile. Mar bu choir, thugadh a cheud aite ’sa cheud aireamh do dhealbh Neill ’Ic Leoid, bard cho binn ’s cho Gaidhealach ’sa sheinn duanag riamh. Gheibhear am paipear so leis an airgiod a chuir guMr . John MacKay, 17 Dundas Street, Kingston, Glasgow, Scotland.

Tha ’n Gaodhal air a chuir a mach am Brooklyn, N. Y., uair ’sa mhios, agus tha e ’togail a ghuth gu h-ard as leth Gailig na h-Eirinn. Tha roinn mhath de Bheurla ann, ach tha ’n t-aite ’s urramiche air a thoirt de chanain fein. Fhuair sinn litir chaoimhneil bho’n fhear deasachidh o chionn ghoirid, a guidhe soirbheachadh leis a MHAC-TALLA, ’s ag radh gu robh esan a dol dheanamh na b’ urrinn da gus a chuideachadh. ’S fhich an Gaodhal dolar sa ’bhliadhna. Nam biodh aon da’r luchd leubhidh toileach a ghabhail, gheibh iad e aig 814 Pacific St. Brooklyn, N. Y. Tha e soirbh gu leor ri leubhadh do dhuine leubhas Gailig Alba, ’sa mi beagan cnuasachidh air na litrichean Eirionnach.

ThaMinard ’s Linimentri reic ’s gach aite.

riumsa. Cha chreid mi gu’m bheil an da shealladh agamsa na’s mo na aca fhein!”

Bha fios aig a’ bhoirionnach choir gle mhath gu’n robh a fear-posda rud beag lag-inntinneach mu na gnothaichean sin, agus a bhar air sin bha fios aice gu’m biodh daoine eile a’ cluich air an laigse so a bha an ceangal ris. Ach bha fios aice nach deanadh i gnothaichean dad na b’fhearr le dol a thoirt an aghaidh orra air a shon. Dh’fhalbh i mach, cha b’ann far ann robh an fheadhainn a bh’ air an achadh, ach a dh’fheuchainn am faiceadh i am mart. Dhirich i ris a’ bhruthach agus chunnaic i an crodh eile tighinn dachaidh gu socrach ach cha robh am mart aice fein ri fhaicinn. Dh’fharraid i de’n bhuachaille am fac e i. “Cha’n fhac,” ars an dearg shlaoightear, agus e fein a reir ordugh Eachainn an deigh a saodachadh air falbh comhla ris a’ chrodh sheasg. Dh’fhalbh a bhean ris a’ mhonadh ach dh’fhuirich Fionnlabh a stigh a’ gur na griosaich, agus an uair a thainig a choimhearsnaich dhachaidh, b’fhiadhaich na h-ursgeulan a bha dol an sin; a h-uile fear a’ toirt barr air an fhear eile ag innseadh nan nithean iongantach a chunnaic e fein, agus bu shuarach na chunnic e fein seach na chunnaic ’athair agus a shean-athair.

Cha b’fhada ’dh’fhuirich am mart odhar aig Fionnladh comhla ris a’ chrodh sheasg; ’s math a b’ aithne dhi fhein an rathad dhachaidh, agus cha d’ thug duine an aire dhith gus an d’ thug i langan aisde aig bealach a’ gharaidh. ’S math a dh’aithnich Fionnladh geum a mhairt ’s a mach ghabh e, ’s a h-uile duine a bha stigh as a dheigh.

“Fuirich thusa mar a th’ agad” ars’ esan ris a’ mhart, agus thug e earail laidir air na daoine gun iad a dh’fhosgladh na cachlaidh gus an tigeadh esan air ais, agus thug e fein a chasan as cho luath ’sa b’urrainn da, gu Tigh a’ Choire, gu Eachann a thoirt a nuas leis a ghunna ’s gu’n cuireadh e urchair rithe: agus ’n uair a bha e suas gu Tigh a’ Choire, co bha nuas ’na choinneamh ach Fear a’ Choire e fhein! Thug Fionnladh oidhirp air a lamh a chur ’n a bhoineid do’n duin’ uasal, ach fhuair e mach an sin air son na ceud uaire nach robh boineid idir air, agus cha d’ rinn e ach slaodadh a thoirt air an dosan.

(Ri Leantuinn.)

’M BHEIL CEANN-GOIRT ORT? Leighsidh B. B. B., ceann-goirt, oir tha e tighinn bho dhroch-stamag, ’s bho thiemeas a ghruain, agus tha B. B. B. a glanadh ’sa riaghileachadh na fala agus mar sin a deanamh feum do’n chorp uile.

“Mac-Talla ’s an“Scottish Canadian, ”fad bliadhna maille ri leabhar de dh’orain Albannach air son da dholair.

---

[28]

[Vol . 2. No. 4. p. 4]

MAC-TALLA.

A PHRIS BHLIADHNAIL $1 .00

Tha sinn an dochas gun dean ar cairdean an dichioll air an aireamh a tha ’gabhail a phaipear a chur gu mor am meud air a bhliadhna so.

Neach air bith a chuireas thughinn dolar an drasd, gheibh e am paipear gu toiseach Iulaidh, 1894.

Neach a chuireas thuginn coig ainmean us coig olair, gheibh e bliadhna dhe’n MHAC-TALLA nasgidh.

Neach a chuireas thuginn sia dolair us sia ainmean, gheibh e leabhar Neill ’Ic Leoid, “Claisach an Doire.”

’Se Mac-Talla an aon phaipear Gailig ’an America, agus bu choir do na Gaidhil an uile dhichioll a dheanamh air a chumail suas.

Seolibh ’ur litrichean gu
J. G. MacKINNON,
“Mac-Talla,”
Sydney , C. B.

SIDNI, DI-SATHAIRNE IULAIDH 22, 1893.

Tha Sasuinn ’s an Fhraing a sior fhulaig leis an tiormachd, agus cha n-eil duchannan eile ’san Roinn Eorpa saor bhuaithe. Tha ’n t-side an deigh caran neonach a chuir air an t-samhradh so, aiteachan a bh’ abhist a bhi pailt gu leor de dh-uisge air an tiormachadh suas, agus aiteachan a b’abhist a bhi tioram, teth, air an cur fodha le uisge.

Bha iorghail mhor air an t-seachdain s’a chaidh am Paris, ceanna-bhaile na Frainge, a lean tri no ceithir laithean. Bha ’n upraid ’san t-sabaid cho dona aig aon am ’s gu’m b’fheudar an armailt each a ghairm a mach, maille ri deich mile fichead de na saighdearan coise, gus an sluagh a cheannsachadh. Tha eagal mor air cuid nach eil an iorghail ach a toiseachadh.

Tha aimhreit an drasd eadar an Fhraing us Siam, duthich bheag air taobh a deas Asia. Bha na Frangich air son longan-cogidh a chur suas air Abhinn Meinam, cha n-eil e air innse car son, ach cha n-fhaodadh iad a dheanamh aig righ na ducha. Ghabh iad am bacail cho dona ’s gu bheil iad a bruidhinn air dol a chogadh, ach ’se ’s docha gun leig iad seachad e am beagan uine. Tha an Fhraing ’ga faicinn fein a dol air deireadh air rioghachdan eile ’s an Roinn Eorpa, agus tha e cur tamailt mhor oirre. B’fhior thoigh leatha droch dhochann a dheanamh air Breatuinn no air a Ghearmailt, na faigheadh i aobhar math dhaibh ’s gun saoileadh i gun deanadh i ’n gnothach orra, ach o nach eil dochas sam bith aice ri sin, feuchidh i ris gach upraid a’s urrinn di a dheanamh an cearnan eile de’n t-saoghal; ach mar a’s trice bidh a maoidheadh na’s mo na a buille.

Cha n-eil ni ann an diugh is graineile na bhi leubhadh mu dheibhinn cho beag suim ’sa tha de bheatha dhaoine ann an cearnan de na Staitean. Cha n-eil seachdain a dol seachad gun sinn a chluinntinn mu neach eigin a bhi air a chur a dhith gun lagh no ceartas a ghabhail ris, agus gle thric tha esan a th’air a chur gu bas neo-chiontach. Air an t-seachdain sa chaidh, fhuair sinn cunntas air duine dubh a chaidh a losgadh gu bas air son gniomh dhe nach robh e ciontach idir. Tha gamhlas cho mor aig na daoine geala ris na daoine dubha ’sna Staitean a Deas, ’s nach eil a chuid a’s mo dhiubh a dol a stad aig lagh no reusan ann an deanamh dioghltas. Tha lan am aig Riaghladh nan Staitean ni-eigin a dheanamh gu stad a chuir air an obair bhruidheil so. Cha n eil duthich eile an America no ’san Roinn-Eorpa a cheadicheadh a leithid de dhol air-adhart, gun ionnsidh a thoirt air casg a chuir oirre.

Tha Ard Chomhairle Frith nam Fiadh an deigh an obair a chriochnachadh aig an am so, cho fad s’a tha rannsachadh na ducha ’sa ceasnachadh fhianuisean a dol. Ged a rinn an Ard-Chomhairle obair mhath am a bhi dearbhadh, a dh-aindeoin de theireadh na h-uachdarain, gu bheil moran fearinn fo fheidh ’s fodh shealg a bha aon uair, agus bu choir a bhi fhathast, air aiteachadh le daoine, gidheadh tha na croitearan ’s an cairdean a gearain, ’s a reir coltais tha na h-aobhir aca. Tha ’nScottish Highlander, paipear a tha ghnath baigheil ris na croitearan, ag radh gu robh, aig gach coinneamh a bh’aig an Ard-chomhairle, lan cothrom air a thoirt do na tighearan fearinn ’s do ’n cuid factoran air gach ni a b’urrinn daibh a radh, co dhiu a bha e chum feum no nach robh, agus gu faodadh iad na croitearan ’s an cairdean a bha ’g obair air an taobh, a cheasnachadh ’s ath-cheasnachadh mar a thogradh iad fein. Ach bha na daoine bochda air an greidheadh air doigh eile. Nuair a rachadh iad a labhirt air an son fein, gheibheadh iad aithne bho’n t-Siorram iad a bhi cho sgiobalta ’sa b’urrinn daibh. Tha Mr. Domhnull Mac Rath. (Bail-Ailein) a leantuinn na h-Ard-Chomhairle ’s gach aite as leth nan croitearan, agus tha Mr Alasdir Mac Coinnich gu tric a lathir ’sa togail a ghuth air an taobh, ach air uairsan chan fhaigh fear seach fear dhiubh eisdeachd, no ma gheibh, feumidh iad am briathran a dheanamh cho gann ’s nach mor is fheaird iad an cothrom labhirt. Ach tha iad ann an duthich anns nach leigeir leotha dhol air adhart mar sin ro fhada gun a bhi air an toirt gu tacus.

THA
“STOR SAOR SHIDNI”
(a dh-fhosgladh le C. Mac-Fhearghis.)
a deanamh malairt mhor am bliadhna.

Breacan Dheiseachan.. $0 .05
Aodach Dheiseachan. .. .13
Bannan-Braghaid, a’s fhiach $5 .00.. .. .. 1.00
Aodach triubhis.. .. . .. .27
Nelsons Liniment (25c.) .15

Sar Chunnradh,
F . A. CROWELL,
Fear-Gnothich.

Bruidhridh na cleirich Gailig

C . B. TRAVIS,
SYDNEY, C. B.

Pianos, Orgain, agus Innealan-fuaighil dhe na seorsaachan a’s fearr.

Stoc math de dh’ accordeons, Harmonicas, teudan. fidhle, ’s de leabhrichean ciuil.

Snathadar, Olla, agus gach ni air an cuir Innealan fhuaighil feum, air laimh daonnan.

---

[29]

[Vol . 2. No. 4. p. 5]

MAC ASGUILL MOR.

Tha chuid a’s mo d’ar luchd-leughidh eolach air a bhi cluinntinn mu Mhac Asguill Mor bho laithean an oige. Tha cuid dhiubh eadhon a chuinnic e, ’s cuid a bha gle eolach air gu pearsanta. Air iarrtus caraide, agus air son fiosrachadh na muinntir nach cuala bheag mu dheibhinn, tha sinn a toirt cunntas ath-ghearr air a bheatha, mar a bha e air a sgriobhadh le Mr. Domhnull Mac Leoid, Munro’s Point.

Bha Aonghas Mac Asguill, no Mac Asguill Mor a fuireach air taobh tuath acarsaid St. Ann’s, mu dha mhile bho mo dhachidh-sa. Bha m’ athair gle eolach air; bha iad gu tric ag iasgach cuideachd aig Acarsaid Neill, nuair a bha iad ’nan gillean. Bhuaithe-san agus bho na coimhearsnich fhuair mi na th’ agam de dh-fhiosrachadh mu ’n duin’ iomraiteach so.

B’e ’n t-iasgach an obair bu bhitheanta bhiodh aig daoine ’n aite so aig an am ud, agus na oige lean Aonghas mar an ceudna an obair sin maille ri athair ’s ri bhraithrean. Bu dhuine gle bheag athair, ach bha e gle laidir dhe mheudachd, agus bha m-athair rud-eigin mas airde na ’n cumantas. Rugadh iad le cheile air Eilean Leodhais, agus ’sann an sin mar an ceudna a rugadh am mac air a bheil mise toirt iomradh. Bha coignear mhac eile aca, agus dithis nighean, ’s bha iad uile de neart ’s de mheudachd chuimseach. Tha chuid a’s mo dhiubh beo fhathast.

Gus an robh e sia bliadhna deug a dh-aois cha robh e fas air dhoigh neo-abhaisteach na neart no na mheudachd, ach an deigh sin thugadh fa near gu robh e fas gu bras, ’s gu robh e anabarrachs laidir. Bha e gle chiuin na nadar agus car lunndach na ghluasad, agus cha chuireadh e a neart an ceill gus am biodh a nadar air a dhusgadh. Bha e seachd troidhean us naoidh oirlich a dh-airde, agus b’fheudar da athair lobhta ’n taighe a thogail traidh no dha gus cothrom a thoirt dha air coiseachd a stigh gun a cheann a chromadh.

Chunna mise cota, botuinn, agus nithean eile a bh’aige, ’s a tha air gleidheach gu curamach le bhraithrean. Dh-fheuch mi an cot umam, agus ’nuair nach b’urrinn domh a lionadh no faisg air, dh-iarr mi air dithis eile dhol comhlath rium, agus dhuin e umainn gun strith sam bith. Bha a bhotuinn ochd oirlich dheug a dh-fhad, agus rachadh agam air mo dha chois a chur innte gu soirbh. Ged a bha e cho mor so, cha n-itheadh e barrachd air duin’ eile.

Chithear o na leanas gu robh e eadhon na oige anabarrach laidir. Bha e aon latha a treabhach le paidhir de dhaimh oga, agus dh-fhas iad gu math leisg air mu’n d’ thanig am feasgar, ’s bha iad ag iarridh moran greasaidh. Mu dheireadh ghabh e an fhearg, leig e as na daimh, rug e air an t-slabhridh e fein, ’s dh-iarr e air athair breth air a chrann, agus thoisich e air obair ’s chriochnich e ’n treabhadh romh bheul na h-oidhche. Aig am eile bha dithis dhaoine a feuchinn ri bata lan truisg a thoirt gu tir agus bha e fairtleachadh orra. Thanig Mac Asguill Mor an rathad. Thuirt e ris na daoine ’dhol fear air gach taobh dhe’n bhata agus a chumail comhnard ’s gun toireadh esan gu tir e. Ghabh e gu toiseach a bhata agus thug e aon draghadh air a toirt leis toiseach a bhata na laimh. Air uair eile, bha e tighinn gu tir le bata, agus bha na tuinn cho laidir ’s gun deachidh am bata thairis gle fhaisg air a chladach. Thoisich na gillean a bha air talamh tioram ri farraid a dheanamh air, ag radh gu robh a leor aig a Ghille Mhor ri dheanamh a nis, ach bu mhor an ioghnadh nuair a chunnic iad an Gille Mor a togail a bhat air a ghuallainn ’sa coiseachd gu tir leis, agus an sin a dol direach gu creig mhoir a bha faisg air laimh ’sa stracadh a bhata rithe gus an robh e na mhirean beaga, ag radh nach rachadh e cho faisg sid air duine bhathadh am feasda tuilleadh. An deigh so bha e uair eile le damh a toirt dhachidh craobh mhor bheatha gu connadh a dheanamh dhi; bha an damh aona chuid tuilleadh us rag gus a chraobh a thairuing, meo cha b’urrinn da. Dh-fhas Aonghas car crosta agus chuir e a chraobh air a ghuallainn ’s thug e dhachidh i. Beagan uine an deigh sin thanig Frangach a Cheticamp gus a dhol a shabaid ri Mac Asguill. Bha e gle mhor as fhein, agus bha lan dhuil aige gun toireadh e am fear eile gu striochdadh. Am feasgar a bha aca ri sabaid, rug iad air laimh air a cheile, agus fhuair lamh an Fhrangich fasgadh cho dona, ’s gum b’fheudar dha pairt dhe shaoghal an deigh sin a chur seachad ann an ospidal, a feuchinn ri mheoirean briste fhaighinn air an slanachadh. Air latha eile thanig e nall a cheannach nithean araidh bho Mhr. Munroe, a bha ’n uair sin ri ceannachd air an aite ’tha ’n diugh aig m’ athair. Bha Munroe na dhuine mor laidir, ’s na shar ghleachdair, agus bha e gle dheonach air neart ’Ic Asguill fheuchinn. An deigh moran tataidh dh-aontich Mac Asguill a dhol ris, agus mun robh fhios aig an fhear eile c’aite ’n robh e, bha e air a thilgeadh gu ceann thall an taighe a measg bharailtean us bhocsichean. Bha Munroe ag innse an deigh sin gu robh cnapan air a chliathichean far an d’ rug e air.

(Ri Leantuinn.)

GHLEIDH E ’BHEATHA. —Molidh miseDr . Fowler’s Extract of Wild Strawberry, oir ghleidh a mo bheatha dhomh nuair a bha mi mu shia miosan a dh-aois. Tha mi nise ceithir bliadhna deug a dh-aois.
FRANCIS WALSH, Delkeith, Ont.

Am bheil thu dol a thogail tigh no sabhal ur air an t-samhradh so? Ma tha, ruig

MOORE & JOHNSTON,

far am faigh thu Tairnean, Glainne, Paipear-tearra, Paipear-mullich, Olla, Glasan, Ludagain, agus Acfhuinn-shaor dhe gach seorsa.

Nuair a thoisicheas tu air an fhiar, thig thuginn air son, Spealan, Crannan, Sgriobain, etc., etc.

Tha Cruidhean each agus Tairnnean chruidhean aginn do gach aon air a bheil iad a dhith.

Tha sinn a creic Crannuchain, Tubichean, Sguabichean, Slatan-iasgich, Dubhain, Cuileagan, etc., etc.

Taghail aginn agus bidh sinn uile gle riarichte.

MOORE & JOHNSTON,
Sidni, C. B.

Adan! Boineidean!
THA
Mairi A. Nic Fhionghain
air a bhliadnha so a cumail stor ri taobh na“County Hall”agus tha i deiseil gu bhi feitheamh air aon sam bith a tha ’g iarridh

AD NO BOINEID,
RIBINNEAN,
FLURICHEAN,
ITEAN NO GEUGAN

no ni sam bith eile a’s o gnath leis na mhathan a bhi cur ma’n cinn. Tha moran de nithean eile aice nach gabh ainmeachadh an so. Thig thusa agus
FAIC DHUIT FEIN

---

[30]

[Vol . 2. No. 4. p. 6]

MAISE NACH SEARG.

Nach maiseach ciuin ’tha ’n ros a’ fas,
’S a bhilean tlath fodh ’n driuchd,
A’ ghrian ’g a altrum suas le baigh,
’S a’ dearrsadh air a ghnuis!
Nach maiseach min na milltean blath
’Tha ’barcadh suas bho ’n uir,
A’ sgeadachadh gach cluain ’us blar
Le ailleachd agus muirn!

Ach seargaidh iad air falbh mu seach,
’N uair ’thig an geamhradh fuar;
Caillidh gach cluain ’us blath an dreach,
’S caidlidh gach lus ’n an suain;
Sin mar a thachras do gach neach
A dh’ aindeoin mais’ ’us uaill,
Mar sgaile caochlaidh iad air fad
Fo ghlasan fuar na h-uaigh.

Na luchairtean a ’s airde gloir,
Tuitidh iad sios gu lar,
Na prionnsachan ’s na daoine mor,
Cha bhuain’ iad sin na cach;
An ionmhas airgid agus oir
Cha dion iad uair bho’n bhas,
’S an uair a chrionas iad fodh ’n fhod
’S co-ionnan righ ’us traill.

Nach lionmhor innleachd agus doigh,
’Tha daoine ’cur an ceill
A’ tional airgid agus oir,
’S ’g an storadh suas le speis?
Gach cath ’us stri ’tha ’m measg an t-sloigh
An toir air gloir dhoibh fein,
A sheargas as mar bhlath an fheoir,
’S an gloir cha mhair ’n an deigh.

Ach ma gheibh thusa tuigse ’s ciall,
Bidh agad oighreachd bhuan;
Sin seudan a bha maiseach riamh,
’S nach caill gu brath an luach;
Ni ’n comhairlean a ghnath do dhion,
’S le rian do chumail suas,
Bidh sith ’us toradh na do ghniomh,
’S cha bhi do chrioch gun duais.

Na bac do lamh ’s na druid do chluas
Ri amhghair chruaidh nam bochd,
Bi baigheil ris gach deoiridh truagh
’Tha iomadh uair fo sprochd;
An duine borb gun iochd gun truas,
’Tha deanamh uaill ’n a stoc,
’Na shaibhreas cha bhi beannachd bhuan,
’Us gheibh e duais a lochd.

Gach ni tha cliuiteach agus ard
Dean dichioll air a shealbh;
Mar lochran laiste suas le gradh
Biodh t-imeachd glan gun chealg;
Le eolas ceart biodh t-anam lan,
’S do ghniomharan gun chearb,
Sin agad ionmhasan nach traigh,
’S maise gu brath nach searg.

A DHAOIN UAISLE, —Bha mi air mo leigheas le tri botuill de B. B. B., an deigh dhomh bhi fada tinn le cion cnamhidh bidh, agus chomharlichean dhaibh-san air am bheil an tinneas ceudna B. B. B. fhiachinn.

Anns an am a chaidh seachad bha sealltinn sios mor aig na Gaidhil air na taillearan. Ged is i ’n taillearachd ceaird a’s sine th’air an t-saoghal, agus ged a tha i na ceaird cho feumail ’sa th’ann an diugh, gidheadh cha robh i ’na ceaird mheasail idir ’sna linnean a dh-fhalbh. Gu so a dhearbhadh cha n-eil aginn ach a thoirt fa near rann a bhiodh aig na seana Ghaidhil m’an timchioll.—

“Cha bu duine taillear,
’S cha bu duine dha dhiubh;
Chuireadh am fitheach le creig
Tri fichead ’sa dha dhiubh.”

Gu fortanach tha ’n saoghal agus daoine an deigh atharrachadh, agus chan eil muinntir ’n la ’n diugh a sealltinn sios air fear-ceairde sam bith, ma tha e ’deanamh a bheolaind air dhoigh onarich. Tha ’m fear a tha toirt a theachd-an-tir as an t-snathaid a cheart cho measail ri duine tha tigh’nn beo air doigh eile. Cha n-i ceaird duine a tha dol ’ga dheanamh measail no mi-mheasail, ach a ghluasad ’sa dheanadas fein.

Air son bathar math agus bathar saor ruig an stor aig D. I. Domhnullach, air Sraid Wentworth. Tha ’chuid bathair cho math sa gheibh thu an aite sam bith, us tha na prisean gle iosal.

LeighsidhMinard ’s Linimentcannabhrist.

Tha Dotairean ag radh nach dig Cholera ’nad choir ma bhios do stamag glan. Glanidh
K. D. C
do stamag ’s cumidh e air falbh an Cholera.

Sampull a nasgidh gu neach sam bith.
K . D. C. COMPANY, LTD.
New Glasgow, N. S., Canada.

Ainmich am paipear so.

BURDOCK BLOOD BITTERS

Riaghiltichidh e ’n stamag, an gruan ’s na h-airnean, glanidh e ’n fhuil ’s bheir e air falbh a h-uile neo fhallaineachd, bho ghuirean gu tinneas an righ.

LEIGHSIDH E
DROCH STAMAG, DOMLASACHD,
CEANGAL-CUIM, CEANN GOIRT,
TEINE-DE, EASBA-BRAID,
LOSGADH-BRAID, STAMAG GHEUR,
TUAINEALICH MEUD-BHRONN,
LOINE, GALAIREAN CRAICINN.

A. J. PEUTAN,
FEAR-ADHLACIDH.
CISTEACHAN-LAIDHE BHO $2 .00 GU $90 .00.

Anart us Lion-aodach dhe gach seorsa, Deiseachan-Donna, Curraican, Lamhann an, Stocainnan, Gleus Airgid air son chisteachan &c ., &c .

Carbad-Mairbh aig laimh Daonnan.

TAGHAIL AIG
Donghas Domhnullach,
CEANNAICHE,
SIDNI, - - - C. B
Tha Flur, Min, Siucar, Ti, Tombaca, Coirce, Feur, agus iomadh ni eile aige.
RI’N REIC SAOR

---

[31]

[Vol . 2. No. 4. p. 7]

Eadar-Theangachadh bho “Utopia.”

LE CABAR-FEIDH.

Mar so chuir mi fo ’r comhair, cho poncail ’s a b’urrainn mi, mar a bha a chomh-fhlaitheachd sin air a deanamh suas, comh-fhlaitheachd a tha na mo bheachdsa cha’n e mhain an t-aon a ’s fhearr a th ’anns an t-saoghal ach gu dearbh an aon te a tha darireadh a toilltinn an ainm sin. Anns gach aite eile chithear ged a tha sluagh a bruidhinn mu dheighinn comh-fhlaitheachd gur ann a tha na h-uile duine air toir a fhlaitheachd (no a shaibhreas) fein a mhain; ach an sud, far nach eil maoin aig duine sam bith dha fein, tha na h-uile duine gu h-eudmhor ag ’iarraidh maith a mhor-shluaigh; agus gu firinneach cha’n eil e iongantach daoine fhaicinn ag oibreachadh air doigh cho eadar-dhealaichte bho dhaoine eile, oir ann an comh-fhlaitheachdan eile tha fios aig gach duine mur ullaich e air a shon fein, ge be cho soirbheachal ’s a dh’fhaodas a chomh-fhlaitheachd a bhi, gu’m feum e basachadh leis an acras, air doigh ’s gu’m beil e faicinn cho neo-sheachanta ’s a tha e dha a ghnothaichean fein a chuir air toiseach air gnothaichean a mhor-shluaigh, ach ann an “Utopia” for am beil coir aig gach duine air gach ni ta’ innte, tha fios ac’ uile ma theid aire thoirt air an ionmhas choitchionn a chumail lan nach urrainn easbhuidh a thighinn air aon duine sam bith, oir nam measga tha gach ni air a roinn gu h-ionann air dhoigh ’s nach eil duine sam bith bochd no naach sam bith ann an eigin agus ged nach eil ni air bith aig duine air bith gidheabh tha iad uile beartach ri caitheadh-beatha ciuin agus suilbhir, saor bho iomagain, gun a bhi aon chuid a gabhail eagal a uireasbhuidh e fein no air a bhuaireadh le gearanaibh neo-chrochnach a mhna? Cha n’ eil eagal air gu’n d’ thig truaighe air a chlann, ni mo tha e deanamh innleachd gu tochradh a chruinneachadh do chuid nighean, ach tha fois-inntinn aige an so gu ’n d’thig e fhein agus a bhean, a chlann agus clann a chloinne gu cia lion ginealach ’s a tha e comasach air smuaineachadh, beo ann am pailteas agus an sonas; a chionn nam measgsa nach eil ni ’s lugha de churam air ghabhail dhiubhsan a bha aig aon uair ri obair ach na dheigh sin a dh’fhas eucomasach air leantuinn rithe, na tha air a ghabhail ann an aitibh eile dhiubhsan a tha fhathast ag obair. Dh’eisdinn gu toileach ri duine sam bith a choimeasadh an ceartas a tha nam measgsan ris a cheartas a tha ’measg chinnich eile; gu’n rachamsa dhith ma tha mi faicinn ann an cinneach sam bith eile ni sam bith air am beil coltas coir no ceartas; oir ciod e ’n ceartas a tha ’n so, gu ’m bitheadh ard-dhuin uasal, or-cheard, fear-malairt airgid, no duine sam bith eile, a tha aon chuid diomhain buileach, no, aig chuid a ’s fhearr, a tha ’deanamh nithean anns nach eil feum sam bith do’n mhor shluagh, beo ann an soghalachd agus ann an greadhnachas air sin a tha air fhaotainn ann an doigh cho olc, agus nach urrainn do dhuine diblidh, cairtear, gobha, no treabhaiche, a tha ’g oibreachadh ni ’s goirte na eadhon na h-ainmhidhean fhein, agus a tha ri oibre cho do-sheachauta ’s nach b’urrainn do chomh-fhlaitheachd sam bith mairsinn re aon bhliadhna as eugmhais, a choisneadh ach teachd-an-tir cho bochd, agus beatha cho truagh a chaitheadh ’s gur mor gur fhearr staid nan ainmhidhean na a staid-sa? Oir ged nach eil na h-ainmhdhiean ag oibreachadh cho bitheanta gidheadh cha mhor nach eil iad air am beathachadh cho math agus le ni ’s mo de thaitneas, agus chaneil ro-churam orra mu’n ni tha ri teachd, nuair a tha na daoine so air an cumail sios (air am mimhisneachadh) le seirbheis thruagh neo-tharbhach agus air an claoidh le eagal gainne na ’n seann aois: bho nach dean na tha iad a faighinn le ’n obair-latha ach an cumail suas aig an am agus a tha e air a chaitheadh mar tha e tighinn a stigh, chan eil an corr air fhagail gu chuir seachad air son seannaois.

(Ri Leantuinn.)

Thug sinn iomradh air anIrish Echoromhe, agus cha ruig sinn a leas dad a radh mu dheibhinn an drasd, ach bheir sinn d’ar leubhadairean na thuirt e ’sin aireamh mu dheireadh mu MHAC-TALLA. So mar a tha e ’g radh:—

Tigeann ann so cugainn gach aon t-seachtmhain paipeur beag luachmhar clobhuailte an Gaodhilig Albann, agus curtha amach ag Ceanntire Breatann, leis an saoi J. G. MacCinnon. Ta an paipeur beag so lan de nuaidheacht gacha seachtmhaine, agus so sgriobhtha an Gaodhailig mhilis na h-Albannach. Chimid artiogail ann o am go h-am sgriobhtha le sgolairidhibh maithe Gaodhailge, agus ni’l aon Eireannach leigheas teanga a thire fein nach d-tuigfeas iad. Deirmid so, do thabhairt le tuigsin nach bhuilf-poinn derfireach idir an da chanamhain. Se ainm an phaipeir so an MAC-TALLA, agus faghthar e ar dollar ’san m-bliadhain.

Bha mis air mo leigheas de Bhronchitis ’s de’n chuing leMINARD ’S LINIMENT.
MRS. A. LIVINGSTONE.
Lot 5, P. E. I.

Bha mis’ air mo leigheas de dhroch loinidh leMINARD ’S LINIMENT.
IAIN MADDER.
Mahone Bay.

Bha mis’ air mo leigheas de dhroch bhruthadh a rinn mi air mo chois leMINARD ’S LINIMENT.
JOSUA WYNACHT.

Chan eil air an taobh-sa dhe’n Atlantic ach aon phaipear Gailig. ’Se ’n aon phaipear sin am MAC-TALLA. Chan e sin a mhain, ach chan eil paipear seachdaineach Gailig air an t-saoghal ach e-fhein.

Nach coir, uime sin, do gach neach a leubhas Gailig a bhi gabhail a phaiphear so. Ma tha meas agad air cainnt do shinnsir, ’s ma tha thu deonach a cumail beo, cuiridh tu a dh’iarridh a MHAC-TALLA leis a cheud airgiod a gheibh thu.

Tha’m MAC-TALLA tigh’nn a mach a h-uile Di-sathairne. Tha naigheachdan na ducha agus an t-saoghil gu leir air an innse ann gu pongail, ann am beagan fhacal, agus cho firinneach ’sa gheibh thu iad am paipear sam bith.

Chan eil am MAC-TALLA a gabhail taobh seach taobh ann am“Politics. ”Chan eil e ’g iarridh a bhi ’sparradh a bharailean fein air duine sam bith. Chan eil e ’dol a thoiseachadh air duine sam bith a chaineadh. Tha e fagail gach gliocas us goriche dhe’n t-seorsa sin aig na paipearan eile.

Ma tha toil agad am MAC-TALLA a ghabhail fad bliadhna, cuir thuginn do dholar, agus gheibh thu a cheud aireamh cho luath sa bheir am posta ’ga t-ionnsidh e, agus leanidh e air taghall agad a h-uile seachdain gu ceann bliadhna. Seol do litir gu

J . G. MACKINNON,
Mac-Talla, Sydney, C. B.

---

[32]

[Vol . 2. No. 4. p. 8]

Guth a Framboise.

FHIR DHESAICHIDH, —Is mor an toileachadh leam a bhi faicinn MHAC-TALLA dol am meud araon am paipear san leubhadh. Rinn thusa do roinn fein gu ro mhath, bu choir do na Gaidhil a nis an roinn fein dheth dheanamh le cur ga iarraidh. Chan urrainn Gadheal sam bith fiach dolar fhaotuinn na thigh nas fearr na bliadhna den MHAC-TALLA.

Tha am barr a coimhead moran nis gealltuiniche an so na bha muinntir an duil a bhitheadh e. Rinn na frasan uisge a thainig o choinn ghorid anabarr feum, s tha mi ’n duil nach bi am barr dad nas fhaide air ais na bha e’n uiridh.

Tha moran de’n muintir og air tighinn dhachidh as na Staitean a chur seachad teas an t-samhraidh, Tha iad uile a coimhead gle mhath gun dad a choire ach cho goirid sa tha iad a gealltuin fureach.

Ged tha iasgach a lin san dubhain nas fhaide air ais air na cladaichean so na bha e bho chionn bhliadhnichean, gidheadh tha muinntir an aite so air deanamh anabarrach math air iasgach ghiomach air an t-samhradh so, a leigeil fhaicinn dhuine ged tha freasdal a cumail bhuain pairt den iasg gidheadh gu bheil e fosgladh a lamh gu pailt anns a phairt eile.
Is mise le durachd,
CEANN LIATH.

A CATALONE—Thanig triuir bhraithrean, Iain, Domhnull us Alasdir Mac-Ille-Mhaoil, dhachidh o chionn ghoirid an deigh dhaibh a bhi air falbh fad aireamh bhliadhnichean. Bha cheud fhear air falbh o chionn da bhliadhna dheug, ’s chuir e na sia mu dheireadh dhiubh seachad am baile Chicago. Chunnic e moran de ioghnaidhean an t-saoghil aig an fheill mun danig e dhachidh, agus bha e mar an ceudna aig a choinneamh a thug Choinn ’Illeathain do ’n ceann-cinnidh ’sa bhaile sin. Bha ’n dithis eile air falbh, fear fad choig bliadhna deug ’s am fear eile fad dheich bliadhna. Tha sinn gle thoilichte bhi faicinn nan gillean oga ’tighinn dhachidh mar so, ach mar is trice nuair a thig iad cha dean iad ach fuireach gle ghoirid. Tha sinn an dochas co dhiu gun dean iad so fuireach aig an tigh nas fhaide nas abhaist do mhoran a bhi deanamh.

Tha rionnag-smuid ri faicinn san athar an drasd. Chunnacas i le glainneachan o chionn ceithir latha deug, ach a nise chithear i leis an t-sul. Tha i deanamh astar math a h-uile latha ’sa h-aghaidh ris an ear-dheas. Tha i mu dheich muillein fichead de mhiltean air falbh.

LeighridhMinard ’s LinimentDeideadh.

Slainte dona Gaidhil Ghasta

a phaigheas am MAC-TALLA. So ainmean muinntir a phaigh dolar air a shon gu toiseach Iulaidh, 1894.

Uilleam Patterson, Forks Shidni,
Seumas Patterson, Glace Bay.
Calum Domhnullach, Tarbut , St. Ann’s.
Antoni Mac Fhionghain, Big Pond.
Micheal Mac Fhionghain, Lakeville .
An t-Urr. A. Mac Gillebhrath, an Lios Mor, Pictou, N. S
Iain Grannd, Laggan, Ontario .
Ruairidh Moireastan, Mac Crimmon P. O., Ont.
Iain Domhnullach, Antigonish.
Iain Mac Neacail, Oban.
Calum Mac ’Iilios, Margaree.
D. D. Mac Pharlain, B . C. Chapel,
A. N. Mac Faidean, Malagawatch.
J. D. Mac Phearsain, Green Marsh, P. E. I.
Niall Mac Gilleain, Fourchu.
Aonghas Buchanan, Marsh Lake.
Niall Mac-Phearsain, Sidni.
Alasdir Mathanach, Sidni.

Feasgar Diordaoin, air an t-seachdain s’a chaidh, bha stoirm mhor uisge ann an cearna de dh-Eilean Phriunnsa Iomhair Dhoirt an t-uisge cho bras ’s gu robh moran dhe’n fhearann air a chuir fodha, agus bha call mor air a dheairamh air barr. ’S i stoirm cho dona ’sa dh fhairicheadh riamh air an eilean.

S’e K. D. C. an leigheas a’s fhear rag tha ri fhaotinn air son droch stamag.

LeighsidhMinard ’s Linimentlosgidhean.

MA RUIGEAS TU STOR
D. J. DOMHNULLACH,
AIR STRAID WENTWORTH,

chi thu gu bheil gach seorsa bathair a th’aige cho math ’sa gheibh thu an stor sam bith sa bhaile, agus gu bheil e ga chreic
GLE SHAOR.
Nuair a thig thu do’n bhaile, ’s coir dhuit a dhol ’ga choimhead, gun fhios nach eil ni eigin aige a tha dhith ort, agus ma tha gheibh thu
DEAGH BHARGAN.

Ma tha dealbh mhath a dhith ort ruig
UILLEAM W. DILLON,
SIDNI, C. B.

Bi’dh e toileach feitheamh ort uair sam bith a thig thu. Dealbhan beaga air meudachadh agus air an deanamh cheart cho boidheach.

Sgathain agus gloine uinneag air a phris a’s isle.

Seallaidhean air Ceap Breatuinn air laimh an comhnuidh ’s air an reic gu saor.

Comunn Long-Smuid a Chuain a Tuath.

Cha chosd e ach coig dolair bho Hawkesbury, atr Caolas Chanso, gu baile mor Bhoston, sna Staitean, air an Long-Smuid “Carrol” no air an “Worcester,” a tha ’seoladh bho Hawkesbury a h-uile DI-HAOINE.

A. BAIN,
Fear-ionaid.

Mac Gillios & Mac Eachuin,
Comhairlichean agus Fir-Tagraidh aig Lagh,
Sidni & St. Peter’s, C. B.
Ioseph A. Mac Gillios. A. J. G. Mac Eachuin.