---

[33]

[Vol . 2. No. 5. p. 1]

Mac-Talla.

“An ni nach cluinn mi an diugh cha’n aithris mi maireach.”

VOL. II. SIDNI, C. B., DI-ATHAIRNE, IULAIDH 29, 1893. No. 5.

SIOSAL & CROWE,
Fir-Tagridh, Comharlichean
Notairean, &c .
SIDNI, C. B.
CAILEAN SIOSAL. W. CROWE.

ARCHIBALD & CO. ,
CEANNICHEAN.
Sealbhadairean Meinean Guail Ghowrie

Murray & Mac Coinnich,
Comharlaichean, Fir-tagraidh, &c .,
SIDNI TUATH, C. B.
G. H. MURRAY. D. D. MAC COINNICH.

HEARN & HEARN,
Fir-Tagraidh, Notairean, &c ., &c .,
SIDNI & ARICHAT.
J . H. HEARN. D. A. HEARN.

D. A. Mac Fhionghain,
Fear-Tagraidh, Comhairliche, Notair, Etc.
Baile-Sheorais, Eillean Phrionns’ Iomhair.

NAIDHEACHDAN NA SEACHDAINN.

Bha’n t-iasgach gle mhath air an t-samhradh so air taobh ’n ear us taobh tuathNew Brunswick.

Tha aite ann am mor-roinn Quebec ris an abrar Gaspe, ’s cha do shil boinne uisge o chionn mios. Tha an teas mor, agus tha gach ni a bha fas air a thur mhilleadh.

Chaidh Uilleam Ingraham, a mhuinntir Nova Scotia, a mharbhadh eadar da charbad ann an Lunninn, Diordaoin air an t-seachdain s’a chaidh. Bha e ’n duil a bhi seoladh dhachidh la no dha an deigh sin. Fhuaras suim mhor airgid na phoca.

Air a bhliadhna s’a dh-fhalbh, bha na bu lugha de dheoch laidir air ol an Canada na ’m bliadhna riamh roimhe, a reir aireamh an t-sluaigh. ’S math gu bheil sinn a toirt ceum air adhart a h-uile bliadhna ann an stuamachd, ’s nach ann a toirt ceum air ais.

Bha tuathanach amMaskinonge, Quebec, da’n ainm Bastiff a spealladh feoir an la roimhe, agus mharbh e gille beag leis fein, aois cheithir bliadhna, a cur a chinn dheth leis an speal. Bha ’m fear beag ’ga fhalach fhein ’san fhiar, ’s cha robh fhios aig athair gu robh e ann gus an robh e ro anmoch.

Thanig bas gle ath-ghearr airMrs . Oslen, ann a Halifax, feasgar na Sabaid s’a chaidh. Bha i, a reir coltais, cho slan ’sa b’abhist di bhi, agus rinn i deiseil gu dhol do’n eaglis. Air an rathad, thoisich tairneanich us dealanich, agus chuir i roimpe tilleadh dhachidh. Nuair a ranig i ’n tigh, ghearain i gu robh a ceann goirt. Chaidh fios a chuir ar dotair air ball ach mu’n d’ thaing e bha i marbh.

Bha coinneamh co-thionail air a cumail ann an Eaglais St. Andrews, ’sa bhaile so Di-ciadinn s’a chaidh, air son gairm a thoirt do mhinisteir. Dh-aontich an sluagh gu h-aon-ghuthach air gairm a chuir dh-ionnsidh an Urr. D. B. Mac Leoid, Orwell, P. E. I. Shearmonich Mr. Mac Leoid do’n cho-thional air an t-sabaid mu dheireadh de dh-April, agus thaitinn e gu ro-mhath ris gach neach a bha ’san eisdeachd.

Thaghail duine mhuinntir Eilean a Phriunnsa ris an abrarIain Thompson, am Montreal air a thurus dhachidh as na Staitean a tuath, agus bha da cheud us ceithir fichead dolair de dh-or na phoca. Ach ’nuair a dh-fhag e ’m baile mor sin fhuair e gu robh a h-uile sgilinn dhe air a ghoid, ’s esan air fhagail lom, falamh.

Bha bean duine bochd da’n ainm Schrooder, faisg air Ottawa, as a rian o chionn uine mhor, agus b’ fheudar a cur do’n tigh-chaothich an Kingston. Ach an la roimhe co chunnacas a tighinn dh-ionnsidh an taighe ach i, si an deigh coiseachd a h-uile ceum eadar Kingston us Ottawa, sia fichead mile. Tha e coltach gu bheil i aig a tur fhein a rithist.

’S iongatach cho bras sa dh-fhasas bailtean anns na duchannan iar-thuathach. Ged nach eil Winnipeg ach beagan us fichead bliadhna dh-aois, tha cheana deich mile fichead sluaigh ann, agus tha iad a paidheadh da mhuillein dheug thar fhichead de chis gach bliadhna. Tha baile Vancouver ri sail Winnipeg ’s tha aireamh mhor de bhailtean eile tha fas a cheart cho bras.

Chaidh bathadh muladach a dheanamh aig River Dennis air an t-seachdamh latha deug dhe’n mhios so. Chaidh gille le Dughall Mac ’Illinnean, aois shia bliadhna deug, a shnamh do’n abhinn, comhla ri gille beag eile, Ruairidh Mac Illinnean. Chaidh e ro fhada mach, agus chaidh am fear eile dh-fheuchinn ri thoirt a cunnart, ach ’s ann a chaidh iad le cheill fodha. Mu dheireadh leig iad as a cheile ’s fhuair Ruairdh rir eigin gu tir, ach chaidh am fear eile bhathadh. Bha brathair dha, aois naoidh bliadhna, air bruaich na h-aibhne ’gan amharc, ach cha b’urrinn dha cuideachadh sam bith a dheanamh leotha. Chaidh a h-uile duine ’sa choimhearsnachd air ball a mach le batichean, ach cha d’fhuaras an corp gu ceann corr us uair. Bha’n gille bochd a chaill a bheatha gle mheasail aig gach aon de na bha eolach air, agus bha e anabarrach tuigseach agus tapaidh dhe aois. ’Se b’ainm dha Iain Donnachadh Mac Illinnean. Be’n toradh aige aon cho mor sa chunnacas riamh san aite.

---

[34]

[Vol . 2. No. 5. p. 2]

MAC FIR A’ CHOIRE.

AS AN “EILEANACH.”

“Ciod e so? Ciod e so, Fhionnlaidh?” arsa Fear a’ Choire. “Am bheil dad cearr air duine no air beathach agad?”

“Oh nach do thill am mart!” arsa Fionnladh.

“Ciod e ’mart?” arsa Fear a’ Choire.

Thoisich Fionnladh agus dh’innis e a h-uile car mar a thachair.

“Oh Fhionnlaidh, Fhionnlaidh!” arsa Fear a’ Choire, “nach ’eil an t-am agad fas glic? Nach ’eil fios agad nach b’ urrainn ni a bhi an sin ach pairt a dh’ innleachdan Eachainn!”

“Ma ta, Fhir a’ Choire” arsa Fionnladh, “tha mi cinnteach gur ann a bhios mi fas gorach gu brath tuilleadh, ach cha ’n fhaca mi riamh duine a chuireadh a nunn no nall mi mu’n rud a chunnaic mi le’ m shuilean fhein. Agus a’ bharrachd air sin, is dona an rud dhuibhse a bhi gabhail oirbh gu ’m bheil sibh a’ creidsinn gu ’m bheil Eachann cho fad air adhart ann an seirbhis an donais ’s gu ’n cuireadh e am mart odhar agamsa air falbh anns na speuran gus an deachaidh i as mo shealladh thar na linne glaise, agus an sin a’ toirt air a h-ais agus a’ cur a geumnaich aig bealach a’ gharaidh, cho nadurra ’s a rinn i riamh anns a’ bheatha so!” Agus le sud a radh, dh’fhalbh e air aghaidh; ach sheas Fearr a’ Choire air meadhon an rathaid mhoir mar gu ’m biodh e feuchainn ri dheanamh a mach co-dhiubh bha Fionnladh air dol thar a bheachd no nach robh; ach cha b’fhada gus am fac e Fionnladh a’ tilleadh, agus Eachann comhla ris agus a ghunna air a ghualainn. Chaidh an dithis seachad air ’s iad na’n ruith, gun uiread agus bruidhinn ris.

Cha b’urrainn do ’n t-seann duine choir ruith, ach dh’fhalbh e na’n deigh cho luath ’s a b’ urrainn dha.

An uair a rainig na fir far an robh am mart ’n a seasamh, thubhairt Eachann ri Fionnladh nach robh aige ach luaidhe chaol anns a’ ghunna ’s gu ’m feumadh e peileir a chur innte. Leig e an urchair a bha innte anns an adhar agus thug e peileir as a phoca agus shuain e an crioman paipeir e, a’ toirt an aire aig a’ cheart am nach b’e an crioman paipeir ’s an robh am peileir a chaidh ’sa’ ghunna ach crioman paipeir gun pheileir idir. Thog e an sin an gunna ri’ shuil, ach ’am priobadh na sula thuit a lamh ’s an gunna ri ’chliathaich. Thionndaidh e ri Fionnladh agus thubhairt e, “Tha mi faicinn seachd adhaircean oirre.”

“Ged a bhiodh seachd deug oirre,” arsa Fionnladh, “cairich rithe a h-uile srad!”

Thog Eachann an gunna ri ’shuil a rithist agus loisg e air a’ mhart. Cha d’ rinn am beathach bochd ach a ceann a chrathadh.

Thainig Fear a’ Choire ’fhein an sin am measg na cuideachd agus thubhairt esan. “Is fada bho ’n a chuala mi mu chothrom Lachuinn air an reithe, ach tha ’n so againn cothrom Eachainn air a’ mhart! Leig a stigh am mart, Fhionnlaidh, agus tog d’ ad sheann amaideachd!”

“Rachadh i stigh no mach,” arsa Fionnladh, “tha mise cuidhte ’s i. Cha teid deur de bhainne na beiste ’am bheul-sa, no ’am beul aon de ’m chuidedchd air an t-saoghal so!”

“Ni mi fhein suaip riut,” arsa Fear a’ Choire, ’se a’ deanamh gaire.

“Cha robh sibh riamh ’n ar n-eiginn,” arsa Fionnladh, “deanaibh sin fhein, ach reamhraichibh a’ bheist— ’se sin ma ghabhas i reamhrachadh—agus cuiribh do Ghlascho i; ithidh muinntir Ghlascho rud ’s am bith.”

Thilg Fear a’ Choire an geata fosgailte do ’n mhart agus a stigh dh’ fhalbh i agus thug i am ba-thigh oirre.

“C’ ait am bheil a’ bhean ’Fbionniaidh?” arsa Fear a’ Choire.

“O, nach ’eil air falbh ag iarraidh a’ mhairt,” arsa Fionnladh.

“Ma ta, ma tha,” arsa Fear a’ Choire, “tha ’n t-am agadsa bhi air falbh g’a h-iarraidh-se. Ma theid ise gu speuradaireachd ort, ’s i a’s duilghe dhuit na ’m mart.”

“Cha chualas riamh a leithid!” arsa Fionnladh, “cha d’ thainig tubaist riamh ’n a h-aonar air neach: a’ bhean air chall s an oidhche a’ tighinn!” — ’s ri bhruthach thug e.

Cha robh e fad air falbh an uair a thill a bhean dhachaidh. Dh’fhalbh an sin ceathrar no coignear de ’n oigridh as deigh Fhionnlaidh, a dh’ innseadh dha (ma b’ fhior iad fhein) gu ’n d’ thainig a bhean dhachaidh. Ach ma ’s e sin beachd a bh’ aca an uair a dh’ fhalbh iad, ’s luath dh’ atharraich iad e. An uair a fhuair iad sealladh air ’s ann a thoisich iad air a leantuinn agus air gabhail beachd air, a’ cur nan car dheth air feadh a’ mhonaidh.

Bha creag mhor ghruamach ’an taobh thall dheth ris an abradh iad Creag-na-h- uruisg. Theireadh iad gu ’n robh na sithichean a gabhail comhnuidh innte uaireigin, agus tha mi creidsinn gu ’n robh Fionnladh ’s an lan bheachd gu’n robh iad ann fhathast; ach co-dhiu bha no nach robh na sithichean innte, bha Mac-talla innte agus a h-uile uair a ghlaodadh Fionnladh, “Ho Iseabal!” theireadh Mac-talla a bha’n Creag-na-h- uruisg, “Ho Iseabal!” cho math ris fhein. Chaidh e bho choiseachd gu ruith air, gus an robh gu leoir ri dheanamh aig na balaich sealladh a chumail air. Cha robh

A CHARAID
Ma tha thu ’n duil dad a leughadh no ’sgriobhadh ruig
Stor-Leabhrichean ’Ic Fhionghain.
ri taobh “Talla na Siorrachd,” (County Hall) ,far am faigh thu
Leabhrichean agus Paipearan dhe gach seorsa,
cho saor ’sa gheibh thu an aite sam bith.

BATHAR SAOR

air a cheannach o chionn ghoirid bho cheannichean a bhrist ann an Nobha Scotia, Aodichean dhe gach searsa, Bratichean-urlair, Beilbheid, Osain, Merino dubh, Sioda dubh, Sgaileanan, Aodichean-uachdar, &c ., ’s iad uile gle shaor.

ADAN FODAIR

beag us mor bho thri sentichean suas, curraichdean ghillean da shent dheug, Adan air son fir us mnathan, Leintean geala, &c ., air leth pris.

BATHAR UR

air tighinn agus a tighinn. Pailteas de gach seorsa, agus na prisean ceart. Feuch gun taghail thu oirnn.

C . S. JOST, & Co
Sidni, Iun 1, 1883.

---

[35]

[Vol . 2. No. 5. p. 3]

Taghail aig Stor
MATHESON , TOWNSEND & CO. ,
agus faic na tha aca de
Bhathar de gach seorsa
agus e ri reic gu saor.
Math ar Duthcha tha ’nar beachd.

COMHRADH.

“De’n uair a tha e?”

“Tha e coig mionaidean an deigh tri.

“Ciamar a tha fios agad?”

“Nach do sheall mi air m’ uaireadear.”

“Dh’fhaoidte gu bheil an t-uaireadear sin ro-luath.”

“Cha’n eil e luath no mall riamh on a chaidh a chuir air doigh mu’n am so ’n uiridh. Bha e roimhe sin cho mi-dhoigheel ’sa bha ’leithid riamh, air aon spoig, ’se cho gliogach ’s nach b’ urrainn dhomh feum sam bith a dheanamh dheth. Ach an drasda ’s e uaireadear cho math sa tha san duthaich.”

“Co ’charaich e?”

“O, nach be cheist e? Charaich
GUZZWELL & RHODES,
ann an Sidni, feadhainn da m b’aithne charadh.”

FAIC SO.

Tha sinn a cumail uan Amhlan a’s fhearr ann an Sidni ’s tha sinn ’g an reic na’s saoire na neach sum bith eile. Tha ’m Flur aginn leth-dolar na’s saoire na gheibhear aig aon sam bith sa bhaile. Tha ar Ti ro mhath agus gle shaoi; tha gach ni air a reic aig a phris a’s isle.

Reicidh sinn Flur, Min, no bathar sam bith air son Im aig pris airgid.

Taghail aginn nuair a thig thu do’n bhaile agus faic ar Brogan, —an cunn radh a’s fhearr a ghabhas faotinn.

C . H. HARRINGTON & CO.
Sidni, C. B.

boinne falluis a bha tuiteam dheth nach bathadh cuileag; agus anns a h-uile ruith agus leum a bh’ ann ’s e ’thachair gu ’n deach e fodha ann am poll mona gu ruig an da chruachain, agus an uair a rug aon de na h-oganaich air ghualainn air, cha robh mac-talla mu ’n cuairt a’ ghlinne nach do fhreagair do ’n ran a thug e as.

(A Chrioch.)

Litir a Eilean a Phruinnsa.

Tha do charaid “Cabar Feidh” an Lunnainn aig iarraidh fios fhaotainn cia mar tha Ghaidhlic air a cumail suas an cearnan fa leth de Chanada. Is coir freagradh thoirt do’n iarrtas sin. Ni mise mo dhichioll air fios a thoirt mar tha chuis an Eilean-a- Phriunnsa.

Anns an Eilean so tha 109,000 sluaigh. Tha iad so air an deanaibh suas de Shasunnaich Albuannaich, Eireannaich, agus began Innseanach; ach ’s Albannaich agus clann Albannach a chuid is lionmhaire de luchd-aitiche an Eilein so. Agus dhiu so buinidh a chuid is pailte do Thir nam Beann. Ann an aidmheil tha iad air an roinn mar so, 62,000 Protastanach agus 47,000 Papanach. Anns an Eiglis Chleirich(Presbyterian)tha 34,000 sluaigh, air an roinn nan deich co-thionalan fichead. Ann an deich dhiu sin tha Gaidhlic air a searmonachadh agus ann an tri no ceithir eile bu choir i bhi air a searmonachadhach tha Ministearan Gaidhlic gann agus ged tha Gaidhlic aig an t-sluagh tuigidh iad Beurla. Anns an Eiglis Phapanach tha mu thimchioll 28 Co-thional ’s mu’n cuairt air an aireamh sin de shagairt. Is Gaidhail ochd deug dhiu, agus is Easbuig Gaidhealach th’air an ceann, an t-Urram. I. C. Domhnullach, an Charlottetown.

Tha againn mar an ceudna 6,000 Baisteach, 7,000 de’n Eiglis Shasunnaich agus 13,000 Methoduch, ach cha’n aithne dhoth gu bheil moran Gaidhlic nam measg sin.

Tha’n sheann mhuintir gle mheasail air a Ghaidhlic ach tha ’n oigridh cho fileannt anns a Bheurla ’s gur i is deiseile le moran aca bhi labhairt. ’S tha cuid againn, mar th’agaibh fhein, fhir mo chridhe, a call na Gaidhlic anns na Staiten! Cha n ’eil Gaidhlic air a teagasg sna sgoilean ’s mar sin tha moran nach urrainn a leughadh. Ach, coma co dhiu, tha eolas a fas agus mar sin tuille luach aig muinntir ga chur air a Ghaikhlic mar chanan aosmhor agus bhlasda.

Slan leat. S math leam thu thi fas mor. C. C.

Strath-Alba, P. E. I., Iulaidh 20mh, ’93.

GHLEIDH E ’BHEATHA. —Molidh miseDr . Fowler’s Extract of Wild Strawberry, oir ghleidh a mo bheatha dhomh nuair a bha mi mu shia miosan a dh-aois. Tha mi nise ceithir bliadhna deug a dh-aois.
FRANCIS WALSH, Delkeith, Ont.

Litir a Gleann-a Garraidh.

A CHARAID, —Thachair dhomh le tuiteamas aon dhe na paipearan naidheachd Gailic (Mac-Talla) a tha thu a clo-bhualadh fhaicinn sa leubhadh. ’Se aireamh a cheud la dheth n’ Ghiblean, 1893, a chunnic mi ’s gad as ann an Canada a rugadh sa dh-araicheadh mi, gidheadh cha bu toil lium a cheud chlach na clach idir a thilgeil air cainnt na air duthaich m ’athraichean. Th’ moran Ghaidhell ann san t-siorramachd so.

Mar charaid s’ mar fhear duthcha tha mi ann a so a cuir pris bhliadhnail a phaipeir ga t’ ionnsaidh an dochas gun gabh thu gu caoimhneil bho ’m laimh e. S’ gum bi do thoileachadh agam am paipeir fhaighinn an uine ghoirid. Tha mi leth char sean air son dol astar fada a dh’iarraidh fabhar gabhail air do phaipear. Tha mi tri-fichead bliadhna sa h-aon deug a dh’ aois. Ach ma dh’ fheudte gun amais mi air neach eiginn og a ghabhais ri dol man cuairt air son a phapeir.

Thainig mo pharantan don aite so a Loch-abar an Albinn sa bhliadhna 1802. Mar sin as Canadach mise a thaobh breth as arach. A thaobh teachd-an-tir as tuathanach mi. ’Sa thaobh aidmheil do dh’Eaglais Shaor na h-Alba, Nan robh thu cho teann orm sa tha thu cho fada as, rachainn uair-eiginn air cheilidh ort. Beannachd leat aig an am so.

Do Charaid,
AONGHAS MAC ILLE-MHAOIL.
An Lagan, Siorramachd Gleann-a- Garraidh, Ont.

Bha mis air mo leigheas de Bhronchitis ’s de’n chuing leMINARD ’S LINIMENT.
MRS. A. LIVINGSTONE.
Lot 5, P. E. I.

Bha mis’ air mo leigheas de dhroch loinidh leMINARD ’S LINIMENT.
IAIN MADDER.
Mahone Bay.

Bha mis’ air mo leigheas de dhroch bhruthadh a rinn mi air mo chois leMINARD ’S LINIMENT.
JOSUA WYNACHT.

A DHAOIN UAISLE, —Bha mi air mo leigheas le tri botuill de B. B. B., an deigh dhomh bhi fada tinn le cion cnamhidh bidh, agus chomharlichean dhaibh-san air am bheil an tinneas ceudna B. B. B. fhiachinn.

LeighridhMinard ’s LinimentDeideadh.

---

[36]

[Vol . 2. No. 5. p. 4]

MAC-TALLA.

A PHRIS BHLIADHNAIL - - - $1 .00

Tha sinn an dochas gun dean ar cairdean an dichioll air an aireamh a tha ’gabhail a phaipear a chur gu mor am meud air a bhliadhna so.

Neach air bith a chuireas thughinn dolar an drasd, gheibh e am paipear gu toiseach Iulaidh, 1894.

Neach a chuireas thuginn coig ainmean us coig olair, gheibh e bliadhna dhe’n MHAC-TALLA nasgidh.

Neach a chuireas thuginn sia dolair us sia ainmean, gheibh e leabhar Neill ’Ic Leoid, “Claisach an Doire.”

’Se Mac-Talla an aon phaipear Gailig ’an America, agus bu choir do na Gaidhil an uile dhichioll a dheanamh air a chumail suas.

Seolibh ’ur litrichean gu
J . G. MacKINNON,
“Mac-Talla,”
Sydney, C. B.

SIDNI, DI-SATHAIRNE IULAIDH 29, 1893.

Tha e gle choltach, leis gach ullachadh a tha rioghachdan na Roinn Eorpa a deanamh gu bheil duil aca ri cogadh, ged a tha sinn uile ’n dochas gu’m bi iad air am mealladh mar a bha iad uair us uair roimhe. Nuair a chithear an seillean a tionail na mealla, ’san seangan us creutairean eile ’cruinneachadh storas dhaibh fein, faodar a ghabhail mar chomharra cinnteach gu bheil duil aca ri geamhradh fada, fuar. Agus air an doigh cheudna, nuair a chi sinn an Fhraing ’sa Ghearmailt a ceannach gach feoil us ni air an urrinn dhaibh greim a dheanamh, ’s gan storadh suas, agus gu bheil eadhon Breatuinn a bruidhinn air toiseachadh air ceannach nas urrinn dhi fhaotinn de chruithneachd, agus a runachadh a h-armailt-chogidh a neartachadh, faodidh sinn a bhi cinnteach gu bheil lan dhuil aca ris an t-sith a bhi air a bristeadh an uine ghoirid.

Sean Fhacail.

Leum au garadh far an isl’ e.

Leisgeul arain gu ith’ ime.

Leig an t-earball leir a chraicionn.

Lionar long le sligean.

Lionar bearn mhor le clachan beaga.

Ludh an t-sneachda,— ’tighinn gun sireadh gun iarraidh.

Oran na ba maoile— ’tha mi ullamh dhiot’.

Olc mu’n fhardaich, ’us math mu’n rathad mhor.

Olc no math mo bhriogais fhein, ’si ’s fhearr dhomhsa.

Ni an imrich thric an airneis lom.

Na toir breith a reir coltais; faodaidh cridhe beairteach ’bhi fo chota bochd.

Na toilich do mhiann gus am fiach thu do sporan.

Na spion fiasag fir nach aithne dhuit.

Na tilg dhiot an sean aodach gus am faigh thu ’n t-aodach ur.

Na ni am bodach le ’chrogan, millidh e le ’spogan.

Na’m biodh mo chu cho olc ionnsachadh riut, b’e ’n ciad rud a dheanainn a chrochadh.

Litir o Mhor.

FHIR DHEASACHAIDH, —Thanig MAC-TALLA ga’m iunnsaidh air a dhubladh am miadachd. Tha sibh a toilltinn moran cliu air son an oidhirp a tha sibh a dianabh gus an Ghalig a chumail suas agus tha dochas agam gun cum na Gaidhil air chuimhe dhuibh e.

Tha na h’ uisgeachean a bh’ ann bho chionn laithean an deigh coltas math a chuir air fiar ’s air barr agus tha dochas againn gum bi iad nis fhearr na bha duil againn aon uair. Tha na daolagan gidheadh, ri milleadh mor air barr a bhuntata.

Tha mi faicinn gu bheil Seonaid agus Caorstaidh an cunnart a bhi n’ amhaichean a cheile ma’n cuid aitichean tamha. Tha eagal orm gun d’ thig an chuis gu “trod-nan-cailleach” orra.

Tha no boirionnaich choire dearbhadh an t’seanfhacail, “Saolaidh faolag an droch cladaich gur h-e ’cladach fhein is fhearr a th’ ann.”

Tha Seonaid le bosd mor a labhairt ma “rathad iarainn each iarainn &c .” Togadh i dhe spaglain! ’S mutha gu mor a bha do dh’eolas aic’ air lair-mhaide. Each iarainn gu dearbh! Cha n’ fhaca mi fhein each iarrainn riabh, ged a chunnaic mi eich a bha cruaidh, tana gu leor.

Tha Caorstaidh a deanabh uaill mhor as gu fac i fear-riaghlaidh na Mor-roinn. Cha mhor nach d’ thuirt i gun do bhruidhinn e rithe, seadh gun do dh-iarr e oirre teannadh as an rathad mar a dh-iarr an righ air an amadan. Ach feumaidh mi stad mas faigh fear no h’eadraigain buile.

MOR.
Eadar Margaree sa’n Camus, Iulaidh 21.

As a Bhai ’n Iar.

Thoisich mi air faighinn MHIC-TALLA leis an darra h-aireamh agus tha mi duilich nach dh’fhuair mi an ceud aon. Tha cach uile air sgeul agus lauchmhor na m’ shuilean.

Tha mi gle thoilichte le piseach MHIC-TALLA, agus leis a so faigh mo dholar air son na bliadhna so.

Tha Gaidheil ann a so, mar an aitean eile, bhios gle dheonach a bhi leubhadh no cluinntinn sgeulachdan MHIC TALLA nach bi idir deonach dolar a chosg air son fhaotinn dhaibh fhein fad bliadhna, ach a chuireas ann a tombaca no ann an goirich eile, cor sa sheachd uiread.

Mur buan MAC-TALLA, co aige bhios a choire? Againne, Gaidhil Chanada.
Do Charaid,
SEUMAS.

LeighsidhMinard ’s Linimentlosgidhean.

STANDARD
Life Assurance Company

Cuideachd Chinnteachidh
BEATHA

Steidhichte an Dun-Eideann an 1825.

Suim an airgid-chinnteachidh aig an am so.. .. .. .. . . $109 ,000,000
Teachd a steach bliadhnail.. 5,000,000
Buanachdan air an roinn. .. 27,500,000
Airgiod ma seach.. .. .. .. .. 38,000,000
Ma seach an Canada.. .. .. .. 8,125,500

Prisean Iosal, Lan Thearuinteachd gum Chumhnant sam bith, Gach Dlighe air a phaigheadh cho luath ’sa dhearbhar bas us coir air an airgiod, gun dail air bith.

W. M. RAMSAY,
Fear-gnothuich an Canada.

SEORAS Mac ILLEATHAIN,
Fear-ionaid, Truro, N. S.

C . B. TRAVIS,
SYDNEY, C. B.

Pianos, Orgain, agus Innealan-fuaighil dhe na seorsaachan a’s fearr.

Stoc math de dh’accordeons, Harmonicas, teudan. fidhle, ’s de leabhrichean ciuil.

Snathadar, Olla, agus gach ni air an cuir Innealan fhuaighil feum, air laimh daonnan.

---

[37]

[Vol . 2. No. 5. p. 5]

MAC ASGUILL MOR.

(Air a leantuinn.)

Am feadh sa bha e ’g iasgach, mar a thuirt mi roimhe, thanig duine geur de Shasunnach da’m b’ainm Dunseath an rathad, agus air dha Mac-Asguill fhaicinn, rinn e suas na inntinn fein gum biodh e na dheagh ghnothach dha a thoirt leis do thiribh cein gus a bhi ’ga shealltuinn mar ioghnadh. Mar sin an deigh moran tagraidh dh-aontich Mac-Asguill falbh. Rinn Mr. Dunseath moran airgid a bhliadhna sin ’ga shealltuinn an Nobha Scotia, an Canada, ’s anns na Staitean; cha robh Mac Asguill ach air thuarasdal aige agus uime sin cha d’ rinn e moran beairteis. Ach air an ath bhliadhna rinn e cordadh eile ri Mr. Dunseath. Bha an t-airgiod ri bhi air a roinn eatorra, uiread us uiread aig gach fear, agus air an doigh sin rinn e sporan math airgid. Air an turus so bha e fhein usTom Thumbair an sealltuinn cuideachd, agus bu shealladh ri fhaicinn an t eadar-dhealachadh a bh’ eatorra, agus an luaths leis an rachadhTom Thumbtroimh chleasan araidh maille ri Mac-Asguill. Dhannsadh e air a bhois, leumadh e o laimh gu laimh, agus an sin chuireadh am fear eile na phocaid e.

An ath bhliadhna ’n deigh sin, ghabh e aig fear eile air an aon chordadh. Air an turus sin chaidh a thoirt air beulaobh na Ban-righ, a thuirt gu robh i gle thoilichte fhaicinn gu robh famhairean ’gan arach an Alba Nuadh cho math sa bha ann an Seann Alba. Thaghail e mar an ceudna ’sna h-Innseachan an-Iar, far an d’fhuair e ’n t-ainm Beinn-Chasguill. Air a thilleadh as na h eilaanan sin bha ’n luing anns an robh air a ruith le creachadairean, agus mur biodh a neart sa threine, bha i air a glacadh, ’s na bh’ air bord air an marbhadh.

An deigh so bha e am baile New Orleans, far an deachidh geall a chuir ris nach togadh e acaire soithich ’san robh tunna chudthrom. Thog e ’n t-acaire gun strith ’s chuir e air a ghuallinn e, ach nuair a bha e ’ga leigeil air an lar rug e air ghualla air ’s cha deachidh e na aite fhein riamh tuilleadh. Tha moran dhe’n bharail gu robh rud-eigin aige so ri dheanamh ri bhas.

Chaidh e rithist do’n Spainn far am fac’ e sabaid nan tarbh agus iomadh ni eile nach fhac e riamh roimhe, ’s nach robh idir a tighinn ri chail. Ged a b’i ’n Spainn duthich ’sam bu mho rinn e dh-airgiod, dh-fhas e cho coma dhi ’s de chleachdannan an t-sluaigh, ’s gu robh fadachd air an ruigeadh e a dhachidh fhein. Thanig e dhachidh ’se ann an droch shlainte. Thoisich e air ceannachd, ’s air iasgach a bhradain, ’s shoirbhich leis gu math. Cheannich e fearann do gach aon de ’bhraithrean, ’s dh-fhag e iad uile gu math air an doigh. Anns gach gluasad a rinn e bha e nochdadh gu robh e caoimhneil agus onarach, agus bha e na dhuine air dheagh ghiulain fad a bheatha.

Cha robh e ach ochd bliadhna fichead nuair a dh-eug e. Ghabh e fiabhrus trom a lean ris uine fhada ’sa thug a bhas. Bha a chiste-laidhe ’s na chuireadh a chorp tri troidhean deug a dh-fhad. Bha e air adhlacadh am Baile-nan-Gall, far a bheil an uaigh aige air a comharrachadh le claich air a bheil ainm sgriobhta, agus am a bhreith ’sa bhais.

Guth bho’n Chamus.

Tha’n t-side air tionndadh fabharrach do’n bharr o cheann da sheachduin. Bithidh am feur ni’s fhearr na bha feadhainn a’ cuir air mhanadh dha mu thoiseach a’ mhios, ach ged a bhitheas tha reusan aig a’ mhor chuid air a bhi gearain. Tha’m barr coirce, eorna, ’us cruinneachd, anabarrach gealltannach agus fad air thoiseach air mar a bha e mu’n am so ’n uiridh. Tha na daolagan ri fhaicinn air barr a’ bhuntata ach cha n-eil mi’n dul gu bheil iad cho paillt ’s gu’n dean iad mor chall air a bhliadhna so fhathasd.

Bha iasgach a’ rionnaich gle mhath air an t-seachdain s’ a chaidh. Tha’n t-iasg so daonnan an deagh phris, agus saoilidh mi nach bi’dh e gle mhor na ghlacadh gach iasgar dheth ’nuair a bhiodh e riaghailteach toilichte.

Bha aon de na cruinnichean sin ris an abrairconcertaig sgoilearan Dhunbheagain o cheann corr ’us seachdain. Bha ceol, orain, comhraidhean ’s gach fearras-chuideachd de’n t-seorsa sin ann gu paillt agus air an toirt duinn gu nadurra, snasail, ionnsaichte—rud a tha na chliu mor araon do na sgoilearan agus do’n mhaighstir-sgoil.

Tha’n t-Urramach Domhnull Siosal an drasd air sgriob air feadh cuid de bhailtean mora na Staitean, agus tha sinn uile ann an dochas laidir gu’m bi mor thoil-inntinn aig air a chuairt ’s gu’n till e dhachidh thugainn ’an deagh shlainte.

Chaochail ann a so o chionn uine ghoirid duin-uasal og, cliuteach, dha’m b’ainm Seumas Mac Illios, maighstir sgoile. Bha ionnsachadh math aige, agus bha meas mor air anns gach aite ’s na theagaisg e.

Tha mi tuigsinn nach eil “Caorstaidh” air son mi ’bhi cur cearna sam bith an coimeas ann am maise ris an oisinn iomallaich anns a bheil i fhein a’ tamhachd. Tha i gu math sgaiteach leis a’ pheann agus cha toil leam cur amach oirre. Is fearr leam a fagail na beachd fhein na sin a dheanamh.
SEONAID.
Iulaidh 26 la, 1893.

S’e K. D. C. an leigheas a’s fhear rag tha ri fhaotinn air son droch stamag.

Am bheil thu dol a thogail tigh no sabhal ur air an t-samhradh so? Ma tha, ruig

MOORE & JOHNSTON,

far am faigh thu Tairnean, Glainne, Paipear-tearra, Paipear-mullich, Olla, Glasan, Ludagain, agus Acfhuinn-shaor dhe gach seorsa.

Nuair a thoisicheas tu air an fhiar, thig thuginn air son, Spealan, Crannan, Sgriobain, etc., etc.

Tha Cruidhean each agus Tairnnean chruidhean aginn do gach aon air a bheil iad a dhith.

Tha sinn a creic Crannuchain, Tubichean, Sguabichean, Slatan-iasgich, Dubhain, Cuileagan, etc., etc.

Taghail aginn agus bidh sinn uile gle riarichte.

MOORE & JOHNSTON,
Sidni, C. B.

THA
“STOR SAOR SHIDNI”
(a dh-fhosgladh le C. Mac-Fhearghis.)
a deanamh malairt mhor am bliadhna.

Breacan Dheiseachan.. $0 .05
Aodach Dheiseachan. .. .13
Bannan-Braghaid, a’s fhiach $5 .00.. .. .. 1.00
Aodach triubhis.. .. . .. .27
Nelsons Liniment (25c.) .15

Sar Chunnradh,
F . A. CROWELL,
Fear-Gnothich.

Bruidhridh na cleirich Gailig.

---

[38]

[Vol . 2. No. 5. p. 6]

Turus a Mharaiche.

LE EOBHAN MAC LAOMUIN, M. A. D. D.

Bha ’n oidche dluth, agus uime sin rinn iad cabhaig chum na stucan a thearnadh. Do bhrigh gu ’n robh an tearnadh duilich ghreimich iad ri aon a cheile air eagal gu’n tuislicheadh iad agus gu ’m briseadh iad an cnamhan. A dh-aindeoin an curam thuislich cuid diu. Cha b’ioghnadh e gun shleamhnaich iad, oir bha’n suilean lan de dheuraibh.

Rainig iad an traigh, ach, a chionn gu robh an soitheach na luidhe aig acair bha iad an ioma-chomhairle cia mar gheibheadh iad air bord.

Spion Peadar dheth a chota chum snamh. Labhair Tomas mu shlaod uisge; thog an Aithair suas a ghuth agus ghlaodh e, “Soitheach ’n ceann!” Nuair nach d-freagradh e, ghairn e rithisd.

Bha grian an anmoich a dearsadh air an t-soitheach, gus an robh i ’g amharc ni bu mho na bha i roimhe.

Rinn oiteig an anmoich an rinn nuallan air na h-uisgeachan; thuiteadh an dorchadas orra a thiotadh.

Bha eagal air Talamh Dearg, agus a Theaghlach, air dhoibh teachd an fhad so nach gabhte steach do’n t-soitheach iad; agus air dhoibh cromadh comhlath air an traigh, rinn e urnuigh: “O Thighearna greas chum ar cuideachadh.”

An sin thaisbean aon cosmhull ri Mac an Duine e fein air clar uachdar na Luinge. Shin e mach a lamhan agus thubhairt e, “Thigibh a m’ ionnsuidh-sa sibhse uile a ta ri saothair, agus fuidh throm uallaich, agus bheir mise suaimhneas dhiubh. “Tha e gar gairm” arsa Talamh Dearg, le gairdeachas, “Ach am bheil an guth air an son-ne?” dh-fhoighnich Tomas.

“O thus’ air bheag creidimh,” thubhairt athair, nach eil Leabhar na Beatha ag radh. “Ge b’e neach leis an aill, thigeadh e?” Agus tha mi faicinn le’m shuilean fein aon coltach ris a choigreach bheannaichte a dh-aithn duinn teicheadh o’n fheirg a ta ri teachd,” thubhairt an’ t-athair.

“Och nach robh agam sgiathan mar choluman! —” ghlaodh Peadar, agus thug e ionnsuidh mar gu’n coisicheadh e air an uisge. Chaidh Tomas air faontradh measg na’n creagan, agus air dha bhi fearr—sheallach, thubhairt os iosal,” ’Se bhi faicinn creidsinn.”

An sin bha bata beag air a leigeal sios bho’n t-soitheach, agus dh-iomaradh i dh-ionnsuidh a chladaich, le aon sgeadaichte ann a fionnadh chamhal, agus a ghuth a seirm thairis air na h-uisgeachan ag radh, “Gabhaibh aitheachas, oir a ta rioghachd neimh am fagus.” Nuair rainig e asdar bruidhne thubhairt e ri Talamh Dearg. “Co tha thu ’giarraidh?” Fhreagair Talamh Dearg. “Bu mhiann leinn dol air bord “Sgeul a mhoir aoibhneis.” “Na threig thu Babilon gu tur a’s gu brach?” Fhreagair Talamh Dearg, “Threig.” An sin thubhairt an Teachdaire. Se n soitheach tha thu faicinn da rireadh. Sgeul a Mhor Aoibhneis, chaidh a togail le Emmanuel, faodaidh na h-uille a chreideas tighinn air bord.

’N trath bha iad a labhairt thainig an Teachdaire nis dluithe agus nis dluithe na bhata aig an robh sgriobhta air a raimh na facail so. “Seadh” agus “Amen.” Be ainm a bhat aige, “An Gealladh.”

’M BHEIL CEANN-GOIRT ORT? Leighsidh B. B. B., ceann-goirt, oir tha e tighinn bho dhroch-stamag, ’s bho thiemeas a ghruain, agus tha B. B. B. a glanadh ’sa riaghileachadh na fala agus mar sin a deanamh feum do’n chorp uile.

“Mac-Talla ’s an“Scottish Canadian, ”fad bliadhna maille ri leabhar de dh’orain Albannach air son da dholair.

ThaMinard ’s Linimentri reic ’s gach aite.

Tha Dotairean ag radh nach dig Cholera ’nad choir ma bhios do stamag glan. Glanidh
K. D. C
do stamag ’s cumidh e air falbh an Cholera.
Sampull a nasgidh gu neach sam bith.
K . D. C. COMPANY, LTD.
New Glasgow, N. S., Canada.

Ainmich am paipear so.

DR . WOOD’S Norway Pine Syrup.

Lan de bhuadhan leighis a Ghiuthis maille ri nadar ciuineachidh agus reiteachidh luibhean us chairtean cliabhail eile.

LEIGHEAS CINNTEACH AIR
CASADICH US CNATAN

Tuchadh, Cuing, Amhach Ghoirt, Crup, agus uile THINNEASAN a MHUINNEAL a CHLEIBH ’s an SGAMHAIN. Bheir e buaidh gu h-ealamh air casadich leantallach nach geilleadh do chungidh-leighis sam bith eile.

A Phris 25c. us 50c. am botull.

A. J. PEUTAN,
FEAR-ADHLACIDH.
CISTEACHAN-LAIDHE BHO $2 .00 GU $90 .00.

Anart us Lion-aodach dhe gach seorsa, Deiseachan-Donna, Curraican, Lamhannan, Stocainnan, Gleus Airgid air son chisteachan &c ., &c .

Carbad-Mairbh aig laimh Daonnan.

TAGHAIL AIG
Donghas Domhnullach,
CEANNAICHE,
SIDNI, - - - C. B
Tha Flur, Min, Siucar, Ti, Tombaca, Coirce, Feur, agus iomadh ni eile aige.
RI’N REIC SAOR.

---

[39]

[Vol . 2. No. 5. p. 7]

Eadar-Theangachadh bho “Utopia.”

LE CABAR-FEIDH.

Nach eil an riaghlachadh sin an da chuid mi-cheart agus mi-thaingeil a tha cho struidheil le chuid baighean dhaibhsan ris an abrair daoine-uasal, no or-cheaird, no an leithid eile ’tha diomhain, no beo aon chuid le miodal no le bhi tionnsgain innleachdan airson toileachas-inntinn faoin, agus air an laimh eile nach eil a gabhail curam sam bith dhiubhsan a tha de sheorsa ni ’s diblidh, mar treabhaichean, guaillearan, agus goibhnean as engmhais nach b’urrainn dha cumail suas? Ach an deigh do ’n mhor-shluagh uile thairbhe an seirbheis a mhealtuinn agus a thig iadsan gu bhi air an claoidh le aois, euslainnte, agus gainne, tha an saothair uile agus am maith a rinn iad air an di-chuimhneachadh agus se ’n duais a tha iad a faotainn gu ’m beil iad air am fagail gu basachadh ann an amhghar mor. Tha an seorsa a’s beartaiche gu tric a feuchainn ri duais luchd-obair a lughdachadh, cha n-e mhain le ’n cleachdaidhean cuilbheartach ach leis na laghan a tha iad nam meadhon air a dheanamh chum na criche sin, air dhoigh ’s gu’n d’thug iad do na cruaidh-chasan so ainm agus dreach ceartais le bhi faotainn laghan air an deanamh gu bhi ga ’n riaghladh, ged a tha e na ni ro mhi-cheart ann fhein duaisean cho beag a thoirt dhaibhsan tha cho toilltinneach air nithe maith bho ’n t-sluagh.

Air an aobhar sin feumaidh mi radh, mar tha duil agam ri trocair, nach urrainn dhomh beachd sam bith eile bhi agam de gach riaghlachadh eile tha mi ’faicinn no is aithne dhomh, na gu’r e ’th’annta cealg chomhairle dhaoine saobhir nach eil ach an toir air an ruintean diomhair fein ged a tha iad a cumail a mach gu ’m beil iad a riaghladh an t-sluaigh, agus a tha ’dealbh gach doigh agus innleachd is urrainn dhaibh fhaotainn a mach chum, anns a cheud aite, gu ’m feud iad gun chunnart gach ni a fhuair iad air doigh cho eucorach a ghleidheadh agus an sin an sluagh bochd a thuarasdalachadh gu saothrachadh agus oibreachadh air an son air duais cho beag ’s a dh’fheudas a bhi, agus air sarachadh uibhir ’s a thogras iad; agus ma theid aca air na h-innleachdan so a steidheachadh le coslas ughdarras follaiseach, air am beilear ag amharc mar ni ’tha taisbeanadh toil an t-sluaigh gu leir, an sin tha iad air am meas nan laghan; gidheadh an deidh do na droch dhaoine so, le’n sannt do-shasuchaidh na nithe sin a roinn nam measg fein le’m feudadh cach uile ’bhi air an riarachadh gu cothromach, tha iad fada gearr air an t-sonas sin a th’ air a mhealtainn a measg nan Utopianach, oir air do mhiann, agus mar an ceudna gnathachadh airgeid a bhi air an cuir as, tha moran iomagain, agus fathan mora uilc air an gearradh as mailie riu; agus co nach eil a faicinn gu ’n sguireadh cealgaireachd meairle, reubainn, comh-stri, aimhreite, strith ceannairc, mort, foill agus buidseachd, nithe tha da rireadh air am peanasachadh agus cha ’n ann air an coisgeadh le cruadhas an lagh, mur robh luach air a chur air airgiod ni’ b’fhaide leis an t-saoghal? Rachadh as do uile eagalan, iomagainean, churaman, shaothraichean agus fhaireachan dhaoine aig a cheart am ri luach airgeid agus theirgeadh eadhon bochdain fhein ged a tha ’n t-airgiod cho feumail air son a bhi ga leasachadh.

Oran Gaoil.

(Do Chatriona Nic Aonghais ann a’ Muideart. Le Aonghas Ceanadach. Ma tha tuilleadh air an oran, cha chuala mis e. —Domhnull.)

’Chatriona bhoidheach gu’n tug mi speis dut;
Gu’r buidh’ an oigear gheibh coir da fhein ort;
Da chuailean boidheach mar or na h-Eipheit,
’Ga charadh suas ann an ordugh gle mhath.

Mo cheist a’ chaileag tha ’n tir a’ Choirneil;
Gu’r math thig siod agus pios de’n t-srol dhut;
Do chuailean riomhach mar shithean eorna;
Gu’n suibhlain fhin leat na’m bi tu deonach.

Mo cheist a chaileag a’s grinne nadur;
Gu’r buidh’ an oigear a gheibh do mhanran;
Mar faigh mi coir ort gu’n teid mo charadh
An ciste chaol,— ’s e do ghaol a chraidh mi!

Ged bhithinn trom, dh’ eiradh fonn le sunnd orm;
Ged bhithinn tinn, cha bhiodh m’ inntinn bruite,
Nuair chi mi chaileag a’s glaine giulain
Dha’n tug mi gaol thar gach aon ’san duthich.

Gad a shiubhlain fad ’s tha m’eolas,
Eadar Muideart agus Moror,
As a sin gu ruige Cnoideart,
Cha’n fhaic mi h-aon ann, a ghaoli dhe d’ sheorsa.

Air son bathar math agus bathar saor ruig an stor aig D. I. Domhnullach, air Sraid Wentworth. Tha ’chuid bathair cho math sa gheibh thu an aite sam bith, us tha na prisean gle iosal.

LeighsidhMinard ’s Linimentcannabhrist.

Chan eil air an taobh-sa dhe’n Atlantic ach aon phaipear Gailig. ’Se ’n aon phaipear sin am MAC-TALLA. Chan e sin a mhain, ach chan eil paipear seachdaineach Gailig air an t-saoghal ach e-fhein.

Nach coir, uime sin, do gach neach a leubhas Gailig a bhi gabhail a phaiphear so. Ma tha meas agad air cainnt do shinnsir, ’s ma tha thu deonach a cumail beo, cuiridh tu a dh’iarridh a MHAC-TALLA leis a cheud airgiod a gheibh thu.

Tha ’m MAC-TALLA tigh’nn a mach a h-uile Di-sathairne. Tha naigheachdan na ducha agus an t-saoghil gu leir air an innse ann gu pongail, ann am beagan fhacal, agus cho firinneach ’sa gheibh thu iad am paipear sam bith.

Chan eil am MAC-TALLA a gabhail taobh seach taobh ann am“Politics. ”Chan eil e ’g iarridh a bhi ’sparradh a bharailean fein air duine sam bith. Chan eil e ’dol a thoiseachadh air duine sam bith a chaineadh. Tha e fagail gach gliocas us goriche dhe’n t-seorsa sin aig na paipearan eile.

Ma tha toil agad am MAC-TALLA a ghabhail fad bliadhna, cuir thuginn do dholar, agus gheibh thu a cheud aireamh cho luath sa bheir am posta ’ga t-ionnsidh e, agus leanidh e air taghall agad a h-uile seachdain gu ceann bliadhna. Seol do litir gu

J . G. MACKINNON,
Mac-Talla, Sydney, C. B.

---

[40]

[Vol . 2. No. 5. p. 8]

Oran do Dh-Ailain Muidertach.

Chi mi, chi mi, chi mi thallad,
Chi mi na feidh air a bhealach.

Ho ri iru o hi-il o ro ho,
Ho ri iru o hi-il i ri iu,
Ho ri iru o hi-il o ro ho.

Chi mi na feidh air a bhealach,
’S an giomanach fhein gan leanailt,

Le ’ghunna caol ’s le mhiol-choin sheanga.
’Dhireadh bheann ’sa thearnadh bhealach.
Dh’fhagadh cu ’n damh donn gun anail.
Air an fhraoch a call na fala.
Bhiodh do mhiol-choin sgith gan leanailt.
Bhiodh do ghillean sgith gan tarruinn.
Ann san anmoch tigh’nn gu d’ bhaile.
Far am faighteadh feidh gun ghainne.
Ol is ceol is comhradh tairis.
’S beg an t-ionghnadh thu ’bhi smerail,
’S tu mac-oighre Mhic- ”Ic-Ailain.
Ogha ’s iar-ogh’ nam fear fearail.
’Dheanadh luchd an streup nan lannibh.
S car thu do Mhic-Leoid na Hearadh.
’S do Mhac-Dhomhnuill Duibh o ’n darich.
’S tha thu ’d bhrathair do na fearabh.
’Dheanadh eirigh leat gu h-elamh.
’N t-armunn treun b’ e-fhein an cennair.
’S an laoch gleust o Ghlen na-Garadh.
’Dheanadh reubadh air na Gallibh.
La Raon-Ruari fhuair sibh ’n ceannas.
Chuir sibh ruaig gu luath ’na dennibh.
Sgathadh ghualann, chluas, is cheannibh.

Oran a Mhaorach.

(Bidh muinntir Eilean Phrionns’ Iomhair air deigh nan ai’nichean ’sa gheamhradh, ag cladhach poll maoraich ’s ga tharruing gu tir le eich. Is tric leo bhi gabhail an dinnearach air an deigh)

AIR FONN, —Horo ’s ann again tha ’n gaol art.

LUINNEAG.

Horo ’s droch obair a maorach
Thug iomadach giobalan gaoid as
Horo ’s droch obair a maorach.

’S droch obair am poll ’ga tharruing a toll
Na bhoganach eiserach phlaosgach.
Horo &c .

Bi h-uile fear againn dol sios anns a mhaduinn,
Us fhiaclan a snagadich ’s craos air.

Nuair thig an t-am bidh ’sa ruigeas sinn tir
Bi pocannan bidh ’gan sgaoileadh.

Bi n ti gun deo ’san t-aran na sgodan
’S cluigeanan reota ri taobh sin.

Theabas Eirionnach mor a thachdadh le feoil
’Na shuidh air an tor ga caobadh.

Shuidh Tearlach Mac Laoid air boganach loid
Bha lathach ma thoin na laoplach.

Nuair thug e sin tomhadh mu thiomcheall a ghnothaich
’Sann bha air reothadh sa mhaorach.

Ach ’s ann a bha fuathas nuair chualas a steall
Rinn Neall ’dol ’san toll le daoraich.

Chaidh Aillean na bhreislich ag’ eubhach ’se teichadh
“Bi bathadh air eich agus daoin ann.”

Thuirt Alastair Garbh “mun gabhadh e teanchas
Dh’fheumta an fhairge thaomadh.”

Thu’airt Ruairi ’s e crom air bearradh an tuill
“Gun d’ fhuair mi greim air mhaoil air.”

Sin Thuirt Mac-a- Phearsain “Cum greim, na lig as e!
The botal ’na Achlais is taom ann.”

Tha’n t-am again togail de u deigh is mo-thogair
Oir s salach an obair an maorach.

D.

MA RUIGEAS TU STOR
D. J. DOMHNULLACH,
AIR STRAID WENTWORTH,

chi thu gu bheil gach seorsa bathair a th’aige cho math ’sa gheibh thu an stor sam bith sa bhaile, agus gu bheil e ga chreic
GLE SHAOR.

Nuair a thig thu do’n bhaile, ’s coir dhuit a dhol ’ga choimhead, gun fhios nach eil ni eigin aige a tha dhith ort, agus ma tha gheibh thu
DEAGH BHARGAN.

Ma tha dealbh mhath a dhith ort ruig
UILLEAM W. DILLON,
SIDNI, C. B.

Bi’dh e toileach feitheamh ort uair sam bith a thig thu. Dealbhan beaga air meudachadh agus air an deanamh cheart cho boidheach.

Sgathain agus gloine uinneag air a phris a’s isle.

Seallaidhean air Ceap Breatuinn air laimh an comhnuidh ’s air an reic gu saor.

Comunn Long-Smuid a Chuain a Tuath.

Cha chosd e ach coig dolair bho Hawkesbury, atr Caolas Chanso, gu baile mor Bhoston, sna Staitean, air an Long-Smuid “Carrol” no air an “Worcester,” a tha ’seoladh bho Hawkesbury a h-uile DI-HAOINE.

A. BAIN,
Fear-ionaid.

Mac Gillios & Mac achuin,
Comhairlichean agus Fir-Tagraidh aig Lagh,
Sidni & St. Peter’s, C. B.
Ioseph A. Mac Gillies. A. J. C. Mac Eachuin.