MELCHISEDEC.

Cùm cleachdadh na h-Oir a ’d shùil,
Mar stiùramaiche mion nan tonn;
Air neo cha tuig thu ’dh’ aindeoin smaoin,
An leabhar naomha ’s nèamhaidh fonn.
MACTALLA.

A Theachdair’ ùiseil

Anns an 22d. àireamh de’n t-seann Teachdaire chuir fear d’ur luchd-leughaidh a’ cheist. “An urrainn sibhse a mhìneachadh dhuinn mu thimchioll Mhelchisedec?”

Nis cha mhinisteir agus cha’n fhoirfeach mise, ach ’s toigh leam am beagan eòlais a th’agam a phàirteachadh ri m’ luchd-dùthcha ionmhuinn; cha bu mhath leam gn’n rachadh ceist a chur leo nach fuasgladh an Teachdaire; uime sin, ge ladarna an oidheirp, bheir mi dhoibh, le’r cead-sa, mo bharail mu’n duine so, Melchisedec; ma tha mi’m mearachd, cuiribh ceart mi.

Is culaidh-smuain da rìreadh a bhi ’lenghadh ann an eachdraidh na fìrinn mu dhuine ^{[Eabh vii 4.]} a bha gun athair gun mhàthair, gun sìnnsireachd, gun toiseach làithean, gun deireadh beatha”^{[Eabh vii. 3.]} ach ma chumas sinn cleachdadh na dùthcha agus an àma ’nar beachd, chì sinn gu bheil a’ chuis so-thuigsinn; cha ’n e sin amhàin ach nach ’eil earrann anns an leabhar naomha, o thoiseach gu deireadh anns am bheil barrachd comh-fhurtachaidh agus eòlais do’n chridhe bhriste bhrùite.

Anns a’ cheud àite, matà. Bha Melchisedec ’na shagart agus bha Aaron ’na shagart, agus is e tha ’n t-abstol a’ dearbhadh gur h-i sagartachd ordugh Mhelchisedeic a b’ fhearr agus a b’ fhaide leanadh na sagartachd Aaroin. Bha aig na h-Iudhaich dà phrìomh-athair dhéug, b’ iad sin dà mhac dhéug Iacoib, dìreach mar tha cinn-fhine againn féin anns a’ Ghàidhealtachd. Cha robh mac màthar de’n t-sluagh roimhe so ré mhìltibh bliadhna nach robh ’ainm sgrìobhta, a’ nochdadh có ’n teaghlach d’am buineadh e; b’ e ’n ceann-teaghlaich so ’athair, agus an Eaglais Iudhach a mhàthair, dìreach mar gu’ n abrainn-se gu bheil mi ’mach á teaghlach Dhuaird agus gur h-i Eaglais na h-Alba mo mhàthair. Mar dhearbhadh air so thugamaid gu’r cuimhne gu’n do chonnsaich na h-Iudhaich ann au làithibh Chriosd, ag ràdh “Is e Abraham ar n-athair-ne”^{[Eoin viii. 39.]} agus a rithist, far am bheil an Spiorad le beul an fhàidhe a’ labhairt mu’n eaglais, ars’ esan, “Tagraibh ri ur màthair, tagraibh: oir cha ’n i mo bhean-sa i.^{[Hos. ii. 2.]}

A rithist. Mu thuaiream cóig-ceud-déug bliadhna roimh theachd Chriosd, thug Dia ’mach mar òrdugh no mar lagh àraidh, nach faigheadh neach dreuchd sagairt ach iarmad Aaroin de theaghlach Lebhi. Bha ’n lagh so co teann agus an déigh dhoibh tilleadh á braighdeannas Bhabiloin gu bheil sinn a’ leughadh mu fhear Telharsa agus iomada eile a bha “gun athair ann an Israel” a chionn nach b’ urrainn iad an teaghlach a dheanamh a mach; cha’n e sin amhàin ach clann nan sagart féin, ’nuair dh’iarr iad an ginealach agus nach d’

Nis cumamaid so ’nar beachd, agus cuimhnicheamaid san àm cheudna gu’n robh Melchisedec ann ceudan bliadhna mun deachaidh an lagh so ’chur air chois, agus tuigidh sinn gur e so an seadh anns an robh e “gun athair gun mhàthair,” ’s e sin gun cheann-teaghlaich gun cheann-eaglais.

’San dara h-aite—Tha’n fhìrinn ag ìnnseadh dhuinn gu’n robh Melchisedec “gun toiseach làithean gun chrìoch beatha.” Tha so gu dearbh iongantach, ’nuair tha’n fhìrinn cheudna ag ìnnseadh dhuinn gu’m bu duine e.^{[Esra 2. 62. Eabh. 7. 4.]} Ciod an creutair cruthaichte aig nach robh toiseach? Theagamh gu’m freagair cuid do na daoine glice ’dh’ ìnnseas air clàr aodainn neach co ac’ a bhios e caillte no sàbhailte, a’ cheist so.

Cumamaid fathast ’nar beachd gur h-ann tha’n t-abstol a’ labhairt mu dhreuchd an t-sagairt agus cha ’n ann m’a bheatha aimsireil, agus a rithist rannsaicheamaid agus faigheamaid a mach tùs agus crìoch làithean dreuchd an t-sagairt fo òrdugh no fo riaghailt Aaroin.

Tionndaidh gu leabhar nan Aireamh, 8. 24, 25. agus chì thu nach feudadh neach dreuchd na sagartachd a ghabhail air roimh aois chùig bliadhna fichead, agus gu’n feumadh e ’toirt suas aig aois leth-cheud. B’e tùs a bheatha, anns an t-seadh so, nuair ràinig e aois chóig bliadhna fichead, agus deireadh a làithean nuair a ràinig e aois leth-cheud.

So a nis a chriosduidh, far am bheil an comh-chur; so far am bheil a’ chomhfhurtachd; so far am bheil an sòlas; gabh chugad e. Tha’n t-abstol a’ dearbhadh agus mar gu’m b’ eadh a’ dinneadh anns na h-Iudhaich gu’m bu shagart no fear-tagraidh Criosd, cha’n ann de dh’òrdugh Aaroin, a chionn aig a shagartachd-san gu’n robh crìoch, ach “is sagart thu gu siorruidh” ars’esan, do réir òrdugh Mhelchisedeic.” Cha robh crìoch air sagartachd òrdugh Mhelchisedeic ach am bàs. ’S ann mar sin a ta ar sagart-ne, Criosd, agus, c’uine thig am bàs sin? Na gabh giorag a Chriosduidh—cha tig gu bràth, oir tha e beò gu siorruidh, a’ deanamh, mar a ni gach sagart, eadar-ghuidhe air ar son. Is mise le mór-irioslachd.

AN GAIDHEAL ANNS A’ BHAILE. Glascho 1835.