---

[97]

AN TEACHDAIRE ÙR GÀIDHEALACH.

TREAS MÌOS AN EARRAICH.

V. AIREAMH.

ISMAEL ANN AM FÀSACH BHEER-SEBA.

Gin. xxi.

’S MOCH a thòisich deuchainn agus àmhghar Ismaeil. Chuireadh air falbh e o thigh ’athar le beagan arain agus searrag uisge Dh’ imich e féin agus a mhàthair, Hagar, agus chaidh iad air seacharan ann am fàsach Bheer-séba—chaith an t-uisge o’n t-searraig, agus thilg i an leanabh fo phreas—dh’ fhalbh i féin agus shuidh e f’a chomhair astar beag uaithe mu thuaiream urchuir saighde, oir thubhairt i, Na faiceam bàs an leinibh. Shuidh i mar so f’a chomhair agus thog i suas a guth agus ghuil i.

Có ’s urrainn an eachdraidh so a leughadh gun mhothachadh do chaomhalachd Hagair, a gràdh d’a mac, agus uamhas oillteil nan dùthchannan fàsail sin far am bheil uisge cho gann, agus an coisiche ’n cunnart bàsachadh le tart air a thurus. Tha sinne cho cleachdte ri taisealachd agus aimsir fhliuch, tha uisge co soirbh fhaotainn anns na cearna sona so ’s nach ’eil beachd againn air tiormachd nan dùthchannan seargte loisgeach sin. Tha na beanntan againne air an sgeadachach co àillidh le feur gorm, no leis an fhraoch bhadanach dhearg, an tìr uile co ùrar uaine lusrach fheurach ’s gu bheil e duilich a thoirt oirnn a thuigsinn an cor eagalach oillteil anns am bheil daoine air uairibh ’s na cearna sin air an càramh.

’S iomchuidh dhuinn fios a bhi againn air so, air neo cha tuig sinn seadh agus cha’n fhaic sinn maise na cainnt sin a tha air a cleachdadh ’s na Scriobtuire naomha mu ghoinne uisge, agus mu na samhluidhean tha air an tarruing o thobraichibh uisge tha Dia a’ gealltainn fhosgladh san fhàsach d’a phobull féin.

Tha fàsach Bheer-seba air taobh na h-airde tuath do’n Mhuir-Ruaidh—aona mhachair ghainmhich nach urrainnear a choiseachd o thaobh gu taobh ann an ùine ’s giorra na dà fhichead latha, agus tha a’ mhachair fharsuing so co fàsail, ànrach, chianail ’s gu’n saoileadh neach gu’n robh e air a dhìteadh le Dia fo mhallachd sònruichte. Troimh fhad agus troimh leud na machrach so cha ’n eil uiread aona bhileag fheòir—aona phreas no lus, ach theagamh corra phreas beag leth sheargte de’n Tamarind agus seorsa de shuth-craoibh àraidh ris an abair iad Acacia a chithear ann an còsan nan creag a’ tarruing a bheatha o dhrùchd na h-oidhche; agus guth aona chreutair beò cha’n

---

[98] eil r’a éisdeachd air feadh na tìre so uile—tha Nādur mar gu’m b’ ann marbh—tha ’m fear-turuis a’ gabhail air aghaidh o latha gu latha ’an dòchas gu’n coinnich aon tòm no tulach uain’ air, gu’n ruig e fasgadh no tobar, no baile-còmhnuidh, far an éisd e a rithist ri guth dhaoine—ach tha a dhòchas faoin—tha e ’siubhal ’s a’ siubhal, ach sealladh cha’n eil e a’ faicinn ach creagan fiadhaich agus gainmheach fhàsail gun deireadh gun chrìoch—a’ ghrian ’ga losgadh os a cheann agus a’ ghainmheach mar éibhle beò f’a chasan—gun taisealachd air a dheas laimh no air a laimh chlì, fodha no os a cheann, ach am boinne falluis tha ’sruthadh o mhalaibh. Cha’n eil na tobair uisge ach ainneamh anns an fhàsach so; ’am bitheantas tha iad mu thimchioll astar ochd làithean o chéile, agus a bharrachd air so tha e cho doirbh amas orra san dìthreabh oillteil so; agus gu tric ’nuair a ruigear iad gheibhear iad air an tacadh suas le gainmhich, agus air uairibh eile co lān de phronnusg ’s de shalunn ’s nach urrainnear an t-uisge òl. ’Nuair thachras so cha’n eil e comasach cor eagalach an luchd-turuis thruaigh a chur an céill—tha ’n tart do-fhulang—an craicionn a’ fàs tioram seargte—na sùilean mar mhìll theine sa’ cheann—an teanga air at—an duine ’fàs bodhar agus dall—comas labhairt ’ga fhàgail—a sgornan uile air iongrachadh ’s air at—gun chomas smugaid a shlugadh ged robh smugaid ann, gus mu dheireadh am bheil an duine truagh a’ tuiteam air an làr no a’ càradh a chinn mar rinn Ismael, fo fhasgadh pris gus an tilg e an deò. ’S minic a thug luchd-turuis cóig ceud dolar airgid do dh-Arab airson aon deoch uisge ’s iad mar so air an claoidh—ach am bitheantas cha’n eil deur r’a fhaotainn, agus uile òr nan Innsean cha cheannchadh aona bhoinne. ’S beag fios tha againne ’liughad beannachadh a tha sinn a’ sealbhachadh o Dhia anns na cearna sona so! Is suarach leinn uisge ’n fhuarain, nì co prìseil ’s a tha air aghaidh an t-saoghail. ’S ioma sgeul tùrsach cianail a dh’ fhaodamaid ìnnseadh mu luchd-turuis a bhàsaich san tìr thruagh so—fòghnaidh an t-aon a leanas—tha sinn ’ga thabhairt focal air an fhocal mar tha e air a chur a mach le fear-turuis ainmeil, anns am faodar làn chreideas a chàradh.

Bha marsanta mór Turcach a bha ri malairt ann an tràillean, ’s e sin a’ ceannach agus a’ creic a cho-chreutairean féin, agus leis a’ mhalairt mhì-nàdurra pheacaich so a’ càrnadh a suas stòrais d’ a féin. Cha ’n ioghnadh ge nach robh beannachd ’na chois. Dh’ fhàg e a dhùthaich féin le dà cheud òigh, caileagan àillidh mu thuaiream chóig-bliadhn deug a dh-aois, leis an robh e air a thurus do Bhagdad chum an reic. Cheannaich e iad so ’nuair bha iad òg, ’nam pàisdean, agus bheathaich agus thog e iad gus an robh iad deas airson a’ mhargaidh, ceart mar a nitear san dùthaich so air crodh a’s caoirich. Bha e nis air a thurus leotha tre ’n fhàsach, ceud càmhal aige ’g an giùlan agus dusan caillteanach aige mar òglaich a’ feitheamh orra. Thug e leis ni’s leòir uisge mar a shaoil e, do bhrìgh gu’n robh fiughair aige tuillidh fhaotainn aig tobar a bha roimhe, ach ’nuair a ràinig iad an tobar sin bha e tràighte tioram, gun aona bhoinne ann. ’Nuair a choinnich am fear-turuis tha ag ìnnseadh an sgeòil so iad, tha e ’g ràdh gu’m b’ e an t-aon sealladh a b’ eagalaiche chunnaie no chual’ e riamh. Bha ’m marsanta

---

[99] Turcach a’ ruith air ais ’s air aghart mar neach as a bheachd a’ gul ’s a’ glaodhaich; bha dà cheud òigh cho àillidh ’s a chunnaic e riamh ’nan sîneadh air an làr air an claoidh, gun chomas éiridh, agus a’ bàsachadh le tart. Chaochail cuid diubh, ach mhothuich e le plosgadh na h-analach agus le guidhe cianail na sùl ged nach robh comas labhairt aca, gu ’n robh cuid diubh fhathasd beò, ach bha iad co claoidhte, fhann, agus ged a bhiodh cuinneag uisge mar throidh dhoibh nach b’ urrainn doibh éiridh g’a ionnsuidh. Bha ’n t-aona ghearan bu tiamhaidh ’s bu mhuladaiche, an aona ghaoir a b’ eagalaiche chual ’e riamh ag éiridh o’n bhuidhinn thruaigh. Chunnaic e aona chreutair air a glùinibh—a sùilean ris an speur—a dà làimh paisgte air a h-uchd—a falt fada buidhe ’na chuaileanan dreachmhor m ’a muineal, agus i uile gu léir co àillidh, neo-chiontach ’na coltas ri aona chaileig a chunnaic e riamh. Ghuidh i aona bhoinne uisge—ghlac am fear-turuis an t-searrag uisge bha crochte r’a ghuaillibh agus bha e ’dol a dhórtadh aona bhraon beag air a teangaidh, ach an t-Arab a bha mar fhear-iùil aca, ruith e ’stigh gu dian eadar e ’s a’ chaileag thruagh agus spìon e ’n t-searrag á ’laimh! “Amadain gun tùr!” ars’ esan, “am b’ àill leat sinne bhi mar tha ise? ’s bàs ann am prioba na sùl dhuitse no do dh-aon eile ’dhealaicheas ri aona bhoinne de’n uisge th’ againn!” Cha robh comas air—b’ èiginn an òigh àillidh fhàgail—thug i aon sgriach fhann thùrsach agus thuit i air a h-aghaidh sa’ ghainmhich loisgich. Phill an t-Arab ’na dhéigh sin agus togar leis air a chàmhal a h-aon de na h-òighean truagha sin—thug e deoch dhi agus ghiùlain e dhachaidh i, agus thug e d’a mhnaoi i mar bhanòglaich.

Nach prìseil gealladh Dhé d’a phobull féin an àm teinn agus tart? O! ’s mòr a ta fillte steach ann.

“Seadh ni mi anns an fhàsach slighe, agus aimhnichean anns an dìthreabh.” Isa. 43. 19, 20.