18

Diciadain – Catrìona

Aon rud cinnteach: às dèidh an lomaidh, cha mhothaicheadh duine san oifis nach i an aon Bel, darlinga bh’ aca an-diugh. Thuirt i gu robh e ‘annasach’, an diofar eadar a bhith coimhead d’ fhuilt ghoirid ann an sgàthan, agus ga fhaicinn air ceann eile. Cha robh a roghainn facail a’ toirt an t-uabhas misneachd dhomh, a dh’aindeoin Niall a ràdh gu robh e a’ còrdadh ris-san. Annasach dhòmhsa, fàs cleachdte ris an Auntie Marion ùr, a dh’aindeoin ’s na dh’inns Iseabail dhomh, ach a’ cur cùl rithe ann an ùine cho goirid. Cha robh agam a-nis ach ise a threòrachadh chun an àite cheart airson plèan Washington: sin an gnìomh mu dheireadh a bha duine ag iarraidh orm. Soraidh leat, Auntie Mòr, mach à seo leat, seo mise air an t-slighe dhachaigh gu mo bheatha fhèin, mo thaigh fhèin, fois is sàmhchair, is cùl ri gleadhraich, gun fuaim ri chluinntinn ach gràcail nan cearc agus corra sgiamh air oidhche chiùin a’ comharrachadh gu robh

Salome Sheòrais air cùl a’ chnuic le cuideigin. “Where to now, myte? ”Dè bha e minigeadh, chan eil mo ghruag cho goirid sin. “Terminal 3. ”Cha robh mi smaoineachadh gun toirinn oirre gu bràth aideachadh gum biodh i na b’ fheàrr ann an cathair-chuibhleach, is na trannsaichean cho fada is cho làn dhaoine, ach gu fortanach theab e a cur ann an laigse nuair a chual’ i prìs an tagsaidh is chaidh agam air an sèithear a sguabadh foidhpe, a baga a chur na h-uchd, is bha i na prìosanach agam.

“Nis, a Chatrìona, nach tuirt mi riut, chan eil nì a dh’fheum agam air an t-sèithear seo, ’s an làr fhèin a’ gluasad, seall thusa cho goireasach: cha bhiodh agam ri ceum a choiseachd.”

Ach bha i na b’ fhasa dhòmhsa far an robh i.

“Seall, tha daoin’ eile gan cleachdadh – shuas an siud, seall, fear a’ tighinn nar coinneamh.”

“Tha,” ars Auntie Marion, “ach ’s e tha sin ach leth-chiallach bochd air choreigin. Coimhead fhèin, am boireannach anns an t-sèithear, mar a tha i ag obrachadh a gàirdeanan. An truaghan, cha robh còir agam siud a ràdh, ’s dòch’ nach aithne dhi fiù ’s cò i … ”

Cha ghabhadh e bhith. Ach bha mo fhradharc riamh na b’ fheàrr airson rudan fada bhuam, fradharc mo mhàthar – agus bha, bha rudeigin mu smèideadh a’ bhoireannaich anns a’ chathair-chuibhleach a bha dèanamh oirnn –

“Duilich, Auntie Marion, ach tha mo dhileag gus m’ fhàgail – feumaidh mi faighinn dhan taigh-bheag mus tèid sinn nas fhaide,” agus siud soidhne os cionn dorais, nach robh ach troighean bhuainn: cha robh ach faighinn a-staigh ann cho luath ’s a ghabhadh. Ach bha sèithrichean-cuibhleach Heathrow air an togail airson sàbhailteachd, agus cha b’ ann airson luaths.

Agus airson meudachd an luchd-siubhail, a tha, a rèir coltais, a’ sìor fhàs nas leatha. Bhitheamaid air steigeadh anns an doras co-dhiù, saoilidh mi, ged nach biodh Auntie Marion air gabhail na ceann nach robh mòran aic’ idir mu dheidhinnwheelies ,air feuchainn ri èirigh na seasamh, air am baga a leigeil às, air facal beag (gu math ao-coltach ri Faclan Beaga an fhir eile) a leigeil a-mach mus do thuit i air ais na suidhe, agus dìreach nuair a bha i tarraing a h-anail airson tòiseachadh air mo chàineadh – chuala sinn na h-èigheannan …

“Iseabail! Stad! Fuirich mionaid! ISEABAIL!”

… ann an guthan a dh’aithnichinn na b’ fheàrr na gin eile. Cha robh dad air a shon ach bacadh a-mach dhan trannsa a-rithist.

“Iseabail! Dè idir a tha thu dèanamh an seo … ?” M’ athair ’s mo mhàthair, a’ coimhead paidhir nach robh dùil sam bith aca fhaicinn an seo, no gu h-àraid còmhla – “ … agus Marion – dè tha tachairt? Cà ’il sibh a’ dol? Bheil dad ceàrr?” Agus mo mhàthair: “Dè idir a thug ort d’ fhalt a ghearradh?”

“Tha mise,” arsa Auntie Marion, “air mo shlighe a-null thairis a choimhead seann charaid.” Agus dhùin a beul, mar thè a chanadh, ‘Agus chan fhaigh sibh an còrr bhuamsa.’

“Ceart.” Cha robh m’ athair fhèin dàna gu leòr airson ceasnachadh a bharrachd, agus a’ coimhead ormsa: “Agus, dè, an do ghabh thusa latha far d’ obair airson Auntie Marion a chuideachadh?”

Cha leigeadh e leas leigeil fhaicinn na ghuth gu robh seo cho doirbh a chreidsinn ’s ged a bhithinn a’ mionnachadh dha gu robh an saoghal cho còmhnard ri truinnsear. Ach nach e am falt goirid a bha dèanamh an diofair, nach do dh’aithnich iad fhathast mi! Dè cho fad’ ’s a mhaireas e –

“Uh … ach dè thachair dhuib’ fhèin? Carson … ?”

“Às dèidh dìreadh gu mullach Mount Etna agus tighinn às, thuit do mhàthair far steapaichean na plèan a-muigh ud is chuir i car na h-adhbrann.”

“Chan eil sìon ann – ach fuirich, Iseabail, bheil an latha air fad agad dheth? Chan eil sinne a’ dol dhachaigh gu màireach, bha dùil againn fuireach agad a-nochd – nis, cuiridh sinn Marion gu a plèan fhèin is thèid sinn uileag a-mach gu biadh.”

“O, tha cuimhn’ agaibh gu bheil mi an seo,” bhon chathair eile, “agus gu bheil a thìd’ agam cabhag a dhèanamh, gun a bhith godail an seo fad an latha.” Beagan searbhaig am measg na mìlseachd ùir fhathast. Ach rinn i a dìcheall: “Bha Ca-, bha cabhag air Iseabail, dìreach a’ dol gam chur chun a’ gheata cheart – plèan Washington.”

“Washington!” arsa na pàrantan còmhla, agus

“Chatrìona!” thàinig an èigh bho cheann shìos an trannsa.

Casan fada a’ ruith, logaidh air chrith, agus an t-sròn ud a’ sgoltadh tron luchd-siubhail. Nuas thugainn. Anail na uchd. “Chatrìona! Thuirt thu gum biodh tu fàgail slàn aig d’ antaidh,” choimhead e sìos: “Feumaidh gur sibhse Mrs MacPhail? Toilichte tachairt ribh. Tha mise a’ dol dhachaigh an-diugh cuideachd, plèan Ghlaschu aig a dhà – thusa cuideachd? – ach smaoinich mi cuairt a ghabhail an taobh sa … ”

Bha na pàrantan a’ coimhead bho dhuine gu duine.

“O,” arsa mise, “seo, uh, ùghdar a tha a’, a’ toirt a-mach leabhar a dh’aithghearr, seo m’ athair ’s mo mhàthair, Evander MacCrimmon.”

“Bill Smith,” ars esan. “Fhios agad, a Chatrìona, cha robh riamh ann an Evander ach alias.”

“Nom de plume,” ars Auntie Marion ris, “nach e tha thu ciallachadh?”

Choimhead na pàrantan air a chèile.

“ ’S e,” thuirt e, “uh, ’s e, Bill Smith, sin agaibh e.”

Choimhead na pàrantan, an dithis aca, gu dùrachdach, ormsa. Fada bhuam, bliadhnaichean mòra air falbh, bha Catrìona eile, a’ cromadh a cinn ro na dearbh shùilean ceasnachail agus mu dheireadh thall ag aideachadh gun ise a chunnaic iad a’ feuchainn ri snàmh ionnsachadh dhan chat, agus nach i Iseabail. Dh’ fhairich mi mi fhèin a’ fàs a cheart cho dearg is cho ciontach.

“Mise a th’ ann dha-rìribh. Catrìona.”

“S i,” aig Bill Smith. Ciamar a ghabhadh iad fhacal-san: cha robh diog o bha ainm eile air fhèin.

“S i,” ars Auntie Marion, “ach chan eil ùin’ agamsa an sgeul innse dhuibh. Lean ort, a Chatrìona, m’ eudail –” agus fhuair mi teiche, a’ chailleach a’ smèideadh gu rìoghail dha na càirdean a bha i a’ fàgail às a dèidh, is mo bhusan-sa a’ faighinn cothrom fuarachadh.

Bha fhios a’m gum biodh an triùir far an do dh’fhàg mi iad nuair a thillinn.

A’ feitheamh freagairt nan ceist.

Agus bha.