The Burning Tree,le Gwyn Williams.
Clo-bhuailte le Faber & Faber. 25/ -.

Chan eil cho fada bho thug sinn iomradh air leabhar eile le Gwyn Williams—An Introduction to Welsh Poetry—agus ’s ann mar thoradh air an t-saothar sin, faodaidh sinn a bhith cinnteach, a tha an leabhar ùr so againn. Tha e a’ toirt dhuinn a nise taghadh de’n bhàrdachd sin, agus eadar-theangachadh m’a coinneimh, agus bheir an leabhar so sealladh as ùr dhuinn air cho farsaing ’s a tha raon na bàrdachd anns a’ Chuimris. Chaidh earrann de’n bhàrdachd sin a chur ri chéile an ceann a deas na h-Albann, mar a tha bàrdachd Aneirin agus Taliesin, agus an so cuideachd gheibh sinn na tha air sgeul de’n bhàrdachd aig Hywel ab Owain Gwynedd, a bha ’na leth Eireannach. ’S e an dàn dìreach a tha anns a’ chuid as motha de’n chnuasachd, ged a tha seòrsan eile de rannaigheachd ann mar an ceudna.

’S ann ainneamh a tha an t-eadar-theangachadh aig Williams ann am meadarachd, ach tha e a’ toirt dhuinn sreath mu choinneimh na sreatha, is tha brìgh is blàth na bàrdachd air an aiseag thugainn ann an dòigh a tha anabarrach taitneach. Gun teagamh, tha cuid de’n bhlàth nach gabh a chur an rosg, agus gu h-àraidh an rosg Beurla, ach cha bhi duine a leughas an leabhar so nach fhaigh fiosrachadh as fhiach mu bhàrdachd na Cuimrigh bho’n t-siathamh linn gu ruig an t-siathamh linn deug. Gheibh e iomradh an so air cogadh is air caoidh, air gaol is air buaidh Nàduir, air caitheamh-beatha mhithean is mhaithean. Tha mòran de rudan annasach ann, mar a tha caob de’n dealbh-chluich air a’ chuspair ainmeil a ghluais mac-meanma Chaucer is Henryson is Shakespeare—Troelus a Chresyd; òran le Thomas Prys air a’ chuspair “Trioblaid aig Muir” a tha ’na leth Bheurla is ’na leth Chuimris(sownd ffein with the lein and led= “sound fine with the line and lead”! ) ;trì de na dàin aig Dafydd ap Gwilym, agus iomadach dàn prìseil eile. Chan ann a’ toirt breith air an obair a tha sinn an so, ach a’ cur an céill gun deach a cur ’nar tairgse.

Is math gu bheil càirdean aig na Cuimrich an Lunnainn, mar a tha Faber & Faber. Ann a bhith a’ cur na bàrdachd so an clò tha iad a’ nochdadh càirdeis do na Sasunnaich cuideachd, agus eadhon do na Gaidheil, ma tha ùidh aca am bàrdachd.

R. McT.

Pasgan de leabhraichean eile mu’n Chuimrigh a thainig am follais o chionn ghoirid:—

The Story of Wales,le Elisabeth Inglis-Jones. (Faber & Faber 15/- ).

Social Change in South-West Wales,le T. Brennan, E. W. Cooney agus H. Pollins. (Watts & Co., Lunnainn. 21/- ).

Welsh and Scottish Nationalism, A Study,leis an Ridire Reginald Coupland. (Collins. 25/- ).

South Wales,le H. L. V. Fletcher. (Hodder & Stoughton. 18/- ).

[Sanas]