Gairm a’ Bhòcain
BHO chionn sia mìosan air ais, car mu ám a’ Mhòid, bha boireannach, glic, grunndail, ann an aon de bhailtean na Gàidhealtachd. Bha i an dùil a bhith aig a’ Mhòd, ach leig i sin dhith oir cha robh ach beagan mhìosan bhon a chaochail a céile—duine suairc, bàidheil, ciallach.
Bha i ’na suidhe ri taobh a’ ghealbhain beagan roimh mheadhoin oidhche, an déidh dhith bhith ag éisdeachd ri Cuirm na Cloinne, is i ag amharc air na caorain dhearga bha losgadh. Bha i a’ cuimhneachadh air na làithean a dh’fhalbh; air an teaghlach a bha a nis sgapte, agus air an fhear nach bu mhaireann. Mu dheireadh, dh’éirich i gu dhol a laighe. Ach an uair a thog i a ceann, có a shaoil leatha a chunnaic i a’ teachd g’a h-ionnsaigh ach a fear—esan a bha ’na shìneadh am measg sluagh tosdach na cille.
Cho luath ’s a dhearc a sùil air, thug i sgreuch aisde agus thuit i ’na paiseanadh air an ùrlar. Chual iad so an ceann eile an tighe, agus ghrad ruith iad a steach far an robh i. Ghabh iad rithe gu cùramach, coibhneil, agus an uair a thàinig i as a laigsinn chuir iad ’na sìneadh ’san leabaidh i. Ach cha do dh’innis i facal de na chunnaic i. Chuir i roimpe gun diog a ràdh ri duine beò mu dheighinn. Smaoinich i nach robh ann ach seòrsa de dh’aisling, eadar cadal is dùsgadh.
Cha robh an còrr air aig an ám, ach oidhche no dhà an déidh sin, is i air dol mu thàmh is an cadal ’ga tréigsinn, mhothaich i mar gum biodh rudeigin timcheall oirre. Ann am marbhan a’ mheadhoin oidhche, is an saoghal uile cho ciùin tosdach, có a chunnaic i ach am fear nach maireann a rithist, is e a’ tighinn gu taobh na leapa.
Bhrùchd am fallas fuar ’na bhraon a mach oirre, is bha a sùilean an impis leum as a ceann. Ghluais e na bu dlùithe. Tharruing e an cùirteir agus dhlùth bheachdaich e oirre. Thainig crith ’na feòil. Dh’fhairich i mar gun robh i ’ga tacadh. Bha fuil a cridhe mar gum biodh i rèota ’na cuislean.
Dh’amhairc i suas ’na aodann, is thug i fa-near gun robh a shùil bàidheil, aoidheil, gràdhach mar a b’àbhaist. Dh’fhiach i ri labhairt ris, ach briathran cha tigeadh. Mu dheireadh thàinig a cainnt agus ann an guth fann ospagach, labhair i. “Eóghain. Eóghain,” ars’ ise, ciod a ghràidh a tha a’ cur smuairein ort. Ciod a tha dhìth ort?”
Sheas e is dh’amhairc e oirre car tacain, agus ars’ esan . . . “A Sheònaid . . . . A Sheònaid, tha thu brònach, aonaranach as m’aonais. Tha thu ’gam chaoidh gu tùirseach muladach, leat fhéin. Ach a ghràidh, éisd thusa rium. Ceannaich thusa Gairm. Bi cinnteach gun cuidich thu leis. Bheir sìneadh math dha, is a luaidh, pàidh gu riaghailteach e. Ma nì thu sin, cha bhi thu gun deagh chuideachd a bhith agad!”
Nis, ma’s math leibh a leithid sin a sheachnadh, agus an deagh chuideachd a bhith agaibh, nach labhair aon fhacal ruibh a bheir rudha gruaidhe do mhaor no do mhinistear, chan eil agaibh ach earail Eòghain a ghabhail. Is ma ghabhas, cha bhith eagal nam bòcan no aithreachas oirbh gu bràth.
(Le aideachadh taingealachd do’n “Chuairtear. ”)
title | Gairm a’ Bhòcain |
internal date | 1953.0 |
display date | 1953 |
publication date | 1953 |
level | |
reference template | Gairm 3 %p |
parent text | Gairm 3 |