SGRIOB BHO’N TIGH—IX.

A DHUINE CHOIR,

Mar a thuirt mi ruibh cheana, fhuair mi an tigh-osda gus an do sheol Torcull mi agus bhuail mi clag buidhe a bha an ursann an doruis mhoir, agus thainig caileag chaol ard le aodann fluir ’n am choinneamh, agus dh’ innis mi dhith gu robh mi airson cuid na h-oidhche fhaighinn agus suipeir mu’n rachainn a laighe. Thug i mi gu uinneag anns an t-srannsa, coltach ris an uinneig thogalaich a tha anns an t-seomar òil ’s an Tigh-osda Rioghail againn fhein an Steornabhagh. Bha caileag ghreannach ruadh a stigh ’s an aite bheag sin agus moran leabhraichean aice, agus airgiod agus treallaich eile mu’n cuairt dhith. Thug i dhomh paipear odhar agus thuirt i rium gu feumainn m’ ainm agus mo shloinneadh agus ainm an aite as an d’ thainig mi a chur sios air mu ’m b’ urrainn iad aoidheachd a thoirt dhomh. “ ’S carson nach robh an riaghailt sin agaibh,” arsa mise, “an uair a bha mise an so aig an iasgach bho chionn dusan bliadhna ?” “O,” ars’ ise, “ ’s e ’n cogadh a rinn so. Feumaidh sinn a bhi mionaideach timchioll air coigrich a nise mu’n toir sinn aoidheachd do na Gearmailtich gun fhios duinn.” “Seadh direach,” arsa mise, “cha dean muc am poca an gnothuch a nise, ach thug neach eile aoidheachd do ainglean gu nfhios da.” Rinn i gaire, bronag.

Tha mi creidsinn gur h-ann a’ fanoid air a’ Bheurla agam a bha i, ach ma thogair. “Ma tha, mo nighean mhath,” arsa mise, “cha lair dhomh-sa dad a tha air a’ phaipear so, agus ’s e cion an radhairc a ghluais a Bearnaraidh mi, fiach a faighinn speuclaran leis an leughainn an Fhirinn le comhfhurtachd.” “O,” ars’ ise, “bi sin ceart gu leor. Sgriobhaidh mi-fhein sios na h-uile dad, direach mar a their sibh rium, agus cuiridh sibh ’ur lamh ris agus cumaidh sin ceart sinn.” “Mo bheannachd agad-sa,” arsa mise, “ ’s mise tha ’n dochas gur tu gheibh rogha nam fearaibh air do chluasaig.” Thainig an sin balach beag agus sreath de phutanan geala ’n a chota, agus thuirt e rium gu sealladh e an seomar-cadail dhomh. Thug e leis a’ mhaileid bheag a bh’ agam agus chaidh sinn a steach do chlosaid bhig agus geata iaruin n’n a dhorus rithe. Nach ann a ghabh mi an t-uamhas bu mhotha ghabh mi riamh gu’m b’e sud m’ aite taimh re na h-oidhche ach cha do leig mi dad orm. ’N uair a chaidh sinn a steach, dhuin am balach an geata iaruinn a bha sud, chuir e car no dha ann an laimh bhuidhe bha ann am bosca dubh a bha ’n oisean na cuil, agus am priobadh na sula chriothnaich an t-urlar fo mo chasan agus thoisich mi-fhein agus am balach agus a’ chuil gu leir air eirigh ’s air eirigh na b’ airde, agus theabmi direach a dhol a cochull mo chridhe, agus leis a’ bhriosgadh a ghabh mi cha b’ urrainn domh eigheach. Smaoinich mi air Pol coir air a thogail a dh’ ionnsuidh an treas neimh

ach—chuir am balach car gu tuath anns an laimh bhuidhe agus air ball stad a’ phlaigh bhocsa anns an robh sinn. Dh’ fhosgail e an geata agus chaidh sinn uile mach, agus aig sealbh mor fhein tha brath de’n t-asdar a rinn sinn suas gu mullach an tighe. Dh’ aithnich am balach gle mhath nach robh mi suas ris a’ ghnothuch, ach ma thogair ’s ma thogair eile. Chuir mi boiseag air m’ aodann ’s air mo lamhan, agus cha b’ urrainn dhomh gun a bhi briseadh air mo ghaire leam fhein an uair a smaoinichinn air a’ bhocsa aighearach ’s an tugadh mi suas an staidhre. “Fhearaibh,” arsa mise leam fhein, “na’m biodh Eilidh ’s Bantrach Chaluim shios an Roulinis comhla rium nach ann aca bhiodh a’ ghaoir ’s na sithichean ’g an togail beo slan bho thir an amhghair chumas daoine ’n am bruaillean an uair nach’eil iad eolach air a ghnaths. Fhuair mi ’n seomar dinneireach, agus sheol caileag dhubh mi a dh’ ionnsuidh a’ bhuird air an robh mo shuipeir. Cha robh gainne air sgianan agus forcaichean agus poitean tea is poitean siucair airgid, ach gu dearbh ’s ann spiocach spiocach a bha na bha dh’ aran air mo bhialamh, ach fhuair mi mach uaithe sin gu bheil aca ris gach mir arain a thomhas a nise, agus unnsa no dha chur mu choinneimh gach neach. Nach math nach d’ thuirt mi dad ged is ann acrach a chaidh mi laighe an oidhch’ ud. Cha robh moran aig an t-suipeir, ach dhearc mi air aon bhodach agus coltas gle stagach air cuideachd, agus bha botul mor uisge-

Feumaidh mi sgur.

Leis gach muirn,

ALASDAIR MOR.