---

[162]

DRIP AN EARRAICH.

FHIR IONMHUINN,

Mar a tha mi-fhein agus Sine ag ionndrainn Mhic Neill chòir ged nach robh e comhla ruinn ach an tacan beag ud. Mar a thuirt mi ruibh iomadach uair cheana mu Shine, an taobh a

---

[163] theid i, theid i ann, agus mo lamh-sa gu’n do ghabh i tlachd do’n Bharrach. ’S beag a bha dhuil agam-sa gu’n deanadh i taobh sam bith ris a’ chiad latha thug mi steach do m’ fhardaich an duine agus e air aineol, ach ’s mise bha air mo mhealladh. Gun teagamh feumaidh mi aideachadh gur h-e boirionnach aig a bheil inntinn fharsuinn thomadach a tha an Sine, agus ’s e mo bheachd, ged is e mi-fhein a tha ’g a radh, na’n robh i air sgoil agus foghlum an latha ’n diugh fhaotainn, gu’m biodh i ’n a boirionnach soilleir anns an aite so; ach de math a bhi bruidheann air rud a dh’ fhaodadh a bhi ann, ach nach urrainn aite ghabhail a nise. Co dhiu no co dheth, ’s ann a thug mise ’n urram dhith ’n uair a bhiodh Mac Neill a’ cur phuingean sgriobtuireil air a bialamh a reir a bheachd fhein, mar a bha an inntinn aice a’ deanamh greim air an t-solus a bha aige-san air a’ chuspair, seadh ged nach do smaoinich ise riamh roimhe air a’ chiall a bha am Barrach a’ toirt as an earrainn. Gu dearbh ’s fhada bho nach robh a leithid de dhuine gasda air cheilidh oirnne an so agus chan e mhain sinne, ach gach neach ris an do thachair e, a chanas sin. Gu ma h-aidhe do’n bhodach chòir agus do Bharabal a tha’n a bana-chompanach aige.

Tha sinn an teas an àitich a nise agus chan e sin an sugradh, ach tha dh’ aona mhaitheas air a’ chuis gu bheil Sine saor agus an t-siataig am bliadhna, agus chan’eil an t-inneireadh a’ cur ite

---

[164] aisde. Tha i fhein sunndach an cois sin agus tha e ’n a shlainte dhomh-sa gun a bhi ’g a cluinntinn a’ gearan agus a’ guraman mar a bha i mu’n am so an uiridh. Tha mi gle ghann de shiol-cura buntata am bliadhna, agus bha duil agam gu faighinn greim air bolla no dha de’n bhuntata annasach a tha na daoine mora cur dhachaidh a Dun-eideann, ach, a dhuine, ghabhadh e sgoilear a b’ fhearr no mise airson nan iomadh riaghailt a tha timchioll air roinn a’ bhuntata ud a thuigsinn, agus cha chreid mi gu’m bi mi slachdadaich ris a’ chuis. Tha Calum Sheorais ag radh rium gu’n deachaidh na miltean mora a chruinneachadh airson teasairgin air gorta na Gaidhealtachd am bliadhna, ach gu dearbh ma chaidh, ’s fior bheag ar cuid-ne dheth. ’S e mo bheachd direach gu feum caraid no dha a bhi aig neach ’s a’ chuirt anns an latha ’n diugh, ma faigh e deiric sam bith de’n t-seorsa so, agus cha do thachair moran luchd-tagraidh a bhi againne ann agus le sin tha sinn air ar fagail air cul na comaith. Tha e ro thaitneach dhuinn mar Ghaidheil fhaicinn mar a chuir an saoghal uile an aghaidh oirnn le cobhair, an airgiod agus am bathar, am bliadhna an uair a chaidh glaodh na h-eigin agus an acrais a sheirm cho tiamhaidh a mach bho ar criochan, ach saoilidh mi fhein an deidh ’s gu leir gu’n deachaidh an glaodh a bh’ ann eigheach tuilleadh agus cruaidh, agus ged dh’ fhaodadh teanntachd a thaobh bidhe agus connaidh a bhi an iomadh fardach, nach robh cuisean idir cho teann an aitean

---

[165] eile de ’r tir, agus le sin gu robh sgial tuaileis air a thoirt air staid ar duthcha. ’S ann le carthannas agus bàidh ri ar luchd-muinntir, tha sinn a creidsinn, a thogadh caithreim na gorta ’n ar tir, agus do thaobh sin, bu chòir dhuinn buidheachas aon-sgialach a thoirt do’n mhuinntir a chaidh gu dragh agus cosguis ann a bhi tional airgid, agus tha ar beannachd aig gach neach, thall agus a bhos, a dh’ fhosgail iallan an sporain troimh dheagh dhurachd dhuinne anns na h-Innse-Gall.

Nach’eil Calum Sheorais ag radh rium gu bheil Mod Gaidhlig gu bhi air a chumail an Steornabhagh am bliadhna. Gu dearbh tha mi-fhein agus Sine ro-thoileach airson sin a chluinntinn, agus ma ni am fortan dhuinn idir e bithidh sinn ann aig an am. ’S fhada bho bha lionn-dubh orm fhein ann a bhi smaoineachadh cho beag agus a tha de Ghaidhlig am measg oigridh Steornabhaigh agus pailteas Gaidhlig aig a’ mhor-chuid de na parantan. Tha ni-eigin cearr air na Gaidheil an diugh an uair nach’eil iad a’ deanamh saoithreach sam bith airson na dileab a fhuair iad-fhein a nasgaidh, an canain, aiseag do’n gineal, ach ’s e ceist mhor a tha ’s a’ chuis, agus bithidh mi labhairt oirre anns an ath litir, ma leigeas drip an earraich dhomh.

Mise, le meas mor,

ALASDAIR MOR.