---

[22]

NA SGRIOBTUIREAN.

A CHARAID SHUAIRCE,

Tha mi-fhein ann an inntinn na ’s fhearr a thaobh a’ chogaidh air an t-seachduin so bho ’n chuala mi gu’n deachaidh America mhor an airgid a steach do ’n t-strith. Tha sinn an dochas

---

[23] gu’n toir gach ni a tha am Freasdal a’ toirt mu’n cuairt ’n a am math fhein, luathachadh air latha mor na sithe. Bha mo bhan-nabuidh, Mairi, a’ tighinn as a’ mhoine comhla rium an de agus bha i ’g radh rium gu robh an earrann iongantach so ann an Dan Sholaimh a’ bruidheann rithe bho chionn laithean, “Tha am seinn nan ian air teachd agus cluinnear guth an turtuir ’n ar tir,” agus bha i deanamh a mach bho sin nach biodh fada gus am biodh na h-eoin againne a’ seinn oran buadhmhor na sithe agus an t-sonais ’n ar duthaich. Cha robh sinn a’ tighinn a reir a cheile ann am mineachadh cuid de’n earrainn, ach ’s fhiach dhuibh fhein beachdachadh oirre agus rannsachadh a dheanamh air a cho-cheangal a dh’ fhaodadh a bhi aice ri staid ar rioghachd aig an latha ’n diugh. Tha fhios againn gu’n can moran anns a’ latha ’s a bheil sinn beo nach’eil co-cheangal sam bith aig earrannan mar so ri cuisean agus tachartasan ar latha, ach biodh sin mar a bhios e, chan’eil staid no cor no eigin anns am faod cinneach no rioghachd no anam sam bith air an talamh a bhi, nach-eil cuibhrionn anns an Fhirinn a tha freagairt gu ceart air an t-suidheachadh a tha ann an sin. Cha chreid an saoghal sin chionn gu’n do chuir an t-as-creidimh a leithid de sgleo air suilean dhaoine ’s gu bheil iad a’ faicinn gach ni ’n an solus mùgach fhein ’s chan ann an solus gloirmhor a’ Bhiobuill; ach ciamar a bhitheas eolas air a’ Bhiobull aig daoine

---

[24] mur bi ad ’g a mhin-rannsachadh ’s ’g a leughadh a ris agus a ris, agus a’ deanamh an cuid fhein dheth mar sin. Tha mi-fhein a’ creidsinn, ged is mor e ri radh, nach’eil eilean anns a’ Ghaidhealtachd anns a bheilear a’ deanamh a leithid de rannsachadh air na Sgriobtuirean ri eilean Leodhais, agus tha a’ bhuil—tha inntinnean spioradail agus tur eagnuidh air nithean naomha aig aireamh ro-mhor de ’n luchd-aiteachaidh. Tha sith agus samhchair aca gun teagamh, agus faodaidh iad a bhi meorachadh air teagasgan domhain Phoil ged a bhiodh iad a’ ruamhar, no buain na mònadh, no ’g iasgach a’ chudaige air sgeirean na mara—agus nach math sin.

Bha mi air cheilidh air mo charaid, Tomas nan Ioc-shlaintean, an oidhche roimhe. ’S math leam fhaicinn aon oidhche ’s an t-seachduin air a chuid is lugha, airson mo chur ceart ann an naidheachdan a’ chogaidh agus gach ni eile tha e toirt as na paipeirean-naidheachd gu doigheil. ’S docha ged a bheirinn-sa na nithean ceudna asda gu’n togainn cearr iad, agus le bhi ’g an aithris mar sin do na cailleachan troimh ’n bhaile, cha bhithinn ach a’ deanamh dorcha comhairle le briathran gun eolas. Bha e ’g radh rium gu feumamaid barrachd de’n sgadan shaillte ithe nise, a chionn gu robh ’n fheoil air fas cho gann agus cho daor, agus bha e ’g radh gu fac’ e cuideachd anns a’ phaipeir cuideigin a’ comhairleachadh dhuinn faoileagan agus sgairbh agus gugaichean ithe, ’s rud bu cheol-

---

[25] mhoire na sin, thuirt cuid-eigin ’s a’ Pharlamaid an latha roimhe nach robh sinn mar shluagh a’ deanamh feum de’n sgadan shaillte a chionn nach b’ aithne dhuinn a bhruich ceart. Cuireadh iad-san na daoine mora sin a nall air a’ chaolas againne fad seachduin, agus bheir sinn iomadh leasan dhoibh. ’S beag a tha dh’ fhios aca gu’n do thogadh iomadh laoch tapaidh ’s a’ Ghaidhealtachd air biadh ris an deanadh iad-san snòitean gu leor—ach tha chuibhle air tionndadh.

Mise, le meas mor,

ALASDAIR MOR.