[hs][p.628](3). muiredhach albanach .
1. |
(4) Sáor do lennan a leamhain , Alún óg mac muiredhaigh (5) a chúl druimneach gan duibhe , ó luighdheach líathmhuine |
2. |
(6) Maith do bhró ghiolla ngeal , ó do charais do chéadfher (7) mac rígh bealaig do bhí a ndán , gurbh í leamhain a leannán |
3. |
(8){ Gearabhann } thainm eacht oile , a reimhios na ríograidhe (9) go riacht corc muimhneach tar muir , folt druimneach ós do dearcuidh |
4. |
(10) Dá ttáinic fearadhach fionn , mac rígh alban na nóirphioll (11) da ndearna ré corc cleamnas , ar ttocht ina thighearnas |
5. |
(12) Tug fearadhach feirde liom , a inghen do chorc chuilfhionn (13) lán dá tairm temhair mhidhe , leamhain ainm na hingine |
6. |
(14) Toirrchios ríoghna rug leamhain , maine mac cuirc chúilleabur (15) do thaisigh na hucht an tén , do churc caisil na choilén |
7. |
(16) Lá do laithibh do leamhain , máthair mhaine méarleabhair (17) cáoga inghen fa bán bonn , ag snámh inbher na habhann |
8. |
(18) Báittior ar bruach an chalaidh , leamhain inghen fhearaghaigh (19) baisttior leamhain ort da éis , meabhair nach olc { re } fháisnéis |
9. |
(20) Dob annamh gemh curacha gall , fá timlibh úaine a abhann (21) fa meince lat a leamhain , mac eillte fát inbearuibh |
10. |
(22) Do fhás chugud alún óg , mac muiredach na míonrod (23) aloinn snúadh a g[h]lac nglanúr , mac do chúan an chéad alún |
11. |
(24) Nocha letchommach leanna , alún óg mac oilealla (25) bídh an ghég dfine alúin , céad ag ibhe an éngalúin |
12. |
(26) Gen go bé acht én tonna dfion , [...] (27) ni sochmadh síol gcennghlan cuirc . da n [...] |
13. |
(28) Mormár lemhna leaca míon , dhegmhac [...] an airrig , [...] (29) saor do leanan a leamhain . |
. | Saor |
[p.726](1) Muiredhach albannach
1. |
(2) Tabhraidh chugam cruit mo ríogh , go ttreiginn uiri mhimshníomh (3) a bhrón gá bhuing do dhuine , lé glór an chruinn chubhraidhe |
2. |
(4) An té gá raibhe an crann cíuil , giolla sáor go seinm ttuighiúir (5) mór bfáthrann do ghabh go grinn , leis an mbláthcrann nglan nguithbhinn |
3. |
(6) Mór séad { álainn } do fhodhail , ar cúl an chroinn shlabhrathaigh (7) meinic do bronn cradh ó coinn , is a chorr ghlán ré a ghúalainn |
4. |
(8) Ionmhain an bhas do bhenadh , an clár tana táoibhleabhar (9) giolla sengnárach ag a seinm , go ndeaghlámhach go ndeighdheilbh |
5. |
(10) An tan do thaighligh a lamh , an adhbha chíuil go comhlán (11) a hosnadh leabhar mín mór , do bhenadh dhínn ar ndobrón |
6. |
(12) An úair do thigeadh isteach , fine chais na gcúl ndruimneach (13) cruit go ttédaibh trúagha istigh , ag géguibh cúanna caisil |
7. |
(14) Tugsat aithni ar an ingen tresan mbanbha mboigimligh (15) cruit donnchadha ó gach duine , an chomhthana chubraidhe |
8. |
(16) Cruit i bríain binn harghán , re hucht flatha fionn gabhran (17) do bheanadh sdúagh gabhran ghlain , arghán trúagh as na tédaibh |
9. |
(18) Binn leam do ghuth milis mín , a bhean do bhí gan airdrigh (19) do ghuth mear as milis leam , a bhen a hinis eireann |
10. |
(20) Mairg do smuain cor réd chuinghidh , a chruit flatha fionn luimnigh (21){ no } do smúain cor réd chennach , ar chrodh úainn a éirionnach |
11. |
(22) Ni fhuighi mac gáoidil ghil , cruit i bríain an bhaird druimnigh |
1. |
[p.799](17) Sgían mo charad ar mo chlíu , nírsum rolag mhían na mna (18) ni rach ar ngrádh dhí gach día , go ría slán an tí ga ttá |
2. |
(19) Ní holc í ní dáor a dáor a dealbh , gé cáomh a lí ní lí gharbh (20) an tí do sgeach an sgían ghorm , fíal um corn um each s um arm |
3. |
(21) Atá a sáith uirre don ór , agus buinni blaith ré [...] él [p.800](1) tug an ghég dhonnmhailghioch dhúnn , an séd úr gormfhaighnioch gear |
4. |
(2) Áith , agus leabhar a los , bláith , agus sleamhan a slios (3) dorad úaidh an cíabfhann cas , iarann glas crúaidh ar mo chrios |
5. |
(4) Faighin dhúalach ag á díon , go húallach , agus go húr (5) órchluidhe trom ina táobh , cráobh lom chrochbuidhi na cúl |
6. |
(6) Bean do mhnáibh an tíre theas , go gcnáimh sídhe mar an snas (7) banmhuimhnioch chaomh ar mo chrios , go slios cháomh ghlandruimnioch ghlas |
7. |
(8) Donnchad cairbrioch na gcon gcáomh , ní hairgthioch ar chrodh na gclíar (9) trilis roimhin fhionn mar ór , lór liom fám sgloimhin a sgían |
8. |
(10) Maol rúanaidh ruannaire an ríogh , go ndúalaigh cambuidhi a chíabh (11) gnúis cháidh mar fhuil nó mar fhíon , go díol cáigh ní sguir a sgían |
. |
(12) Sgian |
1. |
[p.820](1) Bi ad mhosgladh a mic aonghais . ionnsuigh fódla na bfonn sídh (2) dod dearc úaine ni tráth tathaimh . a shnath úaime achaidh ír |
2. |
(3) Cían le héirinn an féoir mhilis . a mic aonghuis adhnas goil (4) fad do chodail a gceann tíre . eng abaidh fán míne muir |
3. |
(5) Gabh do bhrosdadh , na bí ad chodladh , cabhair íle a earla nocht (6) tabhair thíarain do thoigh fhéilim . íarraidh soir ag eirinn ort |
4. |
(7) Na dena thoir tathamh súaimhneach . ar sén tturais tríall a [í]le (8) dúaim na ríghi gabh do gormlainn . sgur ré híle ttonnmhoillte tte |
5. |
(9) Mosgail thaigneadh . eirg ad luirech na léig codladh a chruith fíal (10) do ríograidh choirmthinn cláir íle . cóir oirchill na ríghi ríamh |
6. |
(11) Beir ar chraoisigh na gcáor neimhe . nocht do brataigh na bíasd sróill (12) menic sein a bfeidhm dá fégain . beir ar fheilm an enaigh óir |
7. |
(13) Toir ar deghuair a dhreach áilghin . eirg san iobraigh nár airg chill (14) cuir ar an ttuinn an mbáirc [hs] mbáirc [*][hs] mbréidghil . do druim an tráicht éignigh fhinn |
8. |
(15) Cuir siothbháirc ar sén úaire . a úa colla chorcras thír (16) ó chaladh a hucht an athar . tabhair ucht ar achadh ír |
9. |
(17) Bídh ar do choimhéd ar chath ndanar . do dháil chuice a chíabh na ndrong (18) do chúaladh críoch fhionncorr éirionn . bíoth ad thiomchall léibhionn long |
10. |
(19) Aithnidh d['] éirinn , giodh iúl fada . fionn mac cumhaill do chan súd (20) do bheith tar sál ar tí techta . clár dáthí ar an eachtra úd |
11. |
(21) Ar do leithéid lór dod mhaoídhemh . mac cumhaill na gcraoisioch ndonn (22) feacht náon do labhair a laighnibh . cráobh toraidh do thairrngir tonn |
12. |
[p.821](1) Laithi a nalmain na neas ttirmgheal . do tairrngir fionn , fíor an sdair (2) go ngébdhais danair clár criomhthain . glór folaigh ni hionchuir air |
13. |
(3) Beid gáoideal a nglasaibh danar . adubhairt fionn folt na gcorn (4) líonfuid saxain ar fhead néreann . gasruidh mear na ngéibionn ngorm |
14. |
(5) An bfuil choidhche do chan oisin . ar fhóir ndanar día do ghúais (6) fortacht a ndán d['] inis eachaidh . clár milis go gcéadaibh cnúais |
15. |
(7) Do ráidh fionn ag freagra dh['] oisín . dfurtacht gaoideal na ngléo mear (8) tiocfa cabhlach tar sál sreabrúaidh searbruaidh . go clár nabhlach mbeannbúan mbreagh |
16. |
(9) Fóirfidh fódla ar fionn mac cumhail . ar chathuibh cniocht chleachtus gúas (10) maicne bhús orra re héachtuibh . aicme cholla éachtaigh úais |
17. |
(11) Cía da gcreidfid do chan oisín . an ealta churadh cholg sídh (12) anoirin a ttraigh mar tríallfuid . do shoighin chlair íathbhuig ír |
18. |
(13) Gég dib féin ar fionn mac cumail . creidfid dó ni damhna bróin (14) as fáoi chláonfus fine féilim . bile shaorfus éirinn oigh |
19. |
(15) Ar fionn , dfurtacht innsi banbha . bíaidh íar nuair nochan iúl claon (16) rí dhíbh féine ar chloinn na gcolla . croinn reidhe nach orra áor |
20. |
(17) Fionn mac cumaill nar char máoine . a mic aonghuis fhuilngios frais (18) do chlú nír úaisligh { gan } adhbhar . tú an úair sin do labradh lais |
21. |
(19) Cuir a gcrích ar chan an fáidh sin . fóir ar bhanbha na mbrogh bfionn (20) na dearg a ghrúaidh um ghort éimhir . ort do lúaigh an féinnidh fionn |
22. |
(21) A shémais a shúil le flaithius , fóir a halbain na neas mbinn (22) ar bhoinn ttrédghlain na ttragh sídhe . na bregnaigh glór fíre finn |
23. |
[p.822](1) Na bregnaidh bríatra na ndeighfer . ar do dearc bhós na bíoth sgís (2) nel ríogh ós do chionn do cítear . do chíodh fionn as fiteal fís |
24. |
(3) Na bregnaidh flaithri fúair creidemh , na { cathbhadh } dár chreidsiod rígh (4) na héiligh flann fíona an file . a chrann díona thighi an trír |
25. |
(5) A shémuis , a sheabhaic bóinne . na brégnaidh choidhche cúis tnúidh (6) diograis glóir chormaic ná chiothrúaidh . fá bhóinn norrdraic niothbhúain núir |
26. |
(7) Deacair thrá gé táim dod bhrosdagh . dod bhais leabhair lingius chrích (8) a mhúr clíachdha chláir logha . bríatra cáigh dochora a gcrích |
27. |
(9) Deacair trá ge táim dod bhrosdagh duit trá tabairt thaire . d['] éirinn uile a earla nocht (10) ós dá rádh lé frosmhagh bfhíachaidh . cosnamh dhá chlár dfíachaibh ort |
28. |
(11) Deacair duitsi a ndídion uile . imle banna ar bhúaidredh cáigh (12) is cenn tíre , is dlúthghort doire . íle , is úrphort mhoighi máil |
29. |
(13) Crioch bhanbha na mbuinne líggeal . is leath alban ní hiúl clé (14) do chairt ag labhra aráon ortha . a chráobh abhla tholcha té |
30. |
(15) Deacair duitsi dol dá maithimh . s as mór [']n dochar dod dhreich mhín (16) an dá íath dionnramh ré roile . a sgiath biodhbadh thighi an trír |
31. |
(17) A Shémuis , a shearc na náoidheadh . a eó duibhlinni a dearc mhall (18) a mhír cruadha dár fháomh íle . a cháor bhúadha an tíre thall |
32. |
(19) A chéim romhaith a rinn ghabaidh . a grádh einigh , a fhúath séad (20) a dhortadh crú , a omhan áoidheadh . a cnú toraidh gháoideal ngreag |
33. |
(21) A bhlath cumhra chloinne domhnaill . a dhamh dealbach innsi fáil (22) a láogh na hoighi ó íath muile , a grían sgoile mhoighi máil |
34. |
(23) A shémhuis mheardha mac aonghuis . fhóirfios banbha , bean dáthí (24) ar bhóinn gríanach na bféadh bfionnghlan . ag iarraidh cean bhiodhbadh bí . |
. | Bi . |
5. |
[p.859](1) Leat a oiriocht s a eich lúatha .[*] leat a bhíataigh gan bhúain díot (2) as tú an mac as ceann dár gcathuibh , as lat ar gheall hathair díoc |
6. |
(3) Adaimh go ndlighi díol mhéicsi . a onchú banna , a bharr nocht (4) gabh sgél eile mona admha . dobhér theire dagra ort |
7. |
(5) Tnúth leamsa édail na nollamh , úait a léomhain locha cé (6) gá fios an tnúth cóir a chara . do mhúch gráin an mhara mé |
8. |
(7) Coire dhá rúadh a rí túama . ata eadroinn eagail linn (8) coire breacán , bladh dar gconair , do ghabh creatan omhain inn |
9. |
(9) Ní lugha as cás coire breacáin . do bheith romhainn a rí ceoil (10) a úabhar an tann as teasbhach , ag sdúaghadh crann seasmhach seoil |
10. |
(11) Canaim ar omhan an anfaidh , a fhir chola [ a ] charuid mná (12) tar an gcúan go háonghas íle . trúagh nach áonfras tíre atá |
11. |
(13) An dara cos gá cur romhum . a rí leóghais { isin } luing (14) an dara troigh thíar ré taca , ag tríall soir a dhata dhuinn |
12. |
(15) Do badh olc meisi ar mhuir ngáibhtigh , do ghabhail ráimhe a rosg gorm (16) bím ar abhainn chiúin ar crethaibh , mur ghabuim sdiúir eathar orm |
13. |
(17) Gá córugadh budh cóir orum , ní fheadar ré ttocht tar tuinn (18) ní fheadur an budh fhearr suidhe , egal leam luighi san luing |
14. |
(19) As é mo greim ghabhuim chugum , chongmhas a loing a fhlaith fáil (20) go nach brisi tolg na tuinne , misi is bord na luingi um láimh |
15. |
[p.860](1) Fiarfaighthior nar fearann dúthaigh , dénamh na loingi a fhlaith gall (2) ní mór as léir as don fhairrgi , don thsléibh chas as airde ann |
16. |
(3) Dámadh tír go turgbhail greini . gaibhtighi leam dar do láimh (4) a bfuil a áonghais go halbain , do mhuir bhraonghlais bhalgaigh bháin . |
17. |
(5) Targuibh hathair áobhdha an bregadh , mo bhreith um luighi na luing (6) peall fúm ó albain go héirinn , targuibh duinn ó céibhfhinn cuinn |
18. |
(7) Mo ghoid as gan a fhios agum , do fhóbair righ na rosg ngorm (8) cealg ro cogradh gon mór míolla , codladh íar nól fhíona orm |
19. |
(9) Miosguis leam na láoieng séolta , slat do luingi nochar lúb (10) a mheic domnaill a cheis chairgi . do ghéis tonndruim fairrgi fúd |
20. |
(11) Búaladh cladaidh , creacha minca , mían libhsi ar an luchtsa thall (12) meinic ón linnsi lán fala . lámh re hinnsibh glana gall |
21. |
(13) Tangadhuis a ttimchiol éirinn , úathadh tráigh nach ttugais bhú (14) séoltar lat longbhárca leabra . dobhránta a shlat teamhra thú |
22. |
(15) Do loch feabhail , d['] iorras domhnann . dírioch úaibh a hinnsibh gall (16) caladh iorruis . is fúar fíre . do fhionnais slúagh íle ann |
23. |
(17) Sluagh íle leat laimh lé hároinn . dfios a lámhaigh go loch con (18) bearar gon tslúagh fhinn sin íle , búar a hinnsibh míne mogh |
24. |
(19) Corcu mrúad ráinig bhar gcoblach , corca baisginn ar a brú (20) ó bhun gaillmhi go cúl cnámha . maighre ag súr gach trágha thú |
25. |
(21) Oighre manannain mac domhnaill . fá dún balair do bí a troid (22) ó ttánuic a shlat gheal ghabhra , an mac do bhean banbha a broid |
26. |
[p.861](1) As úaibh tainig colum cille . dár gcabhair thairis fó thrí (2) fir éirionn do dhíol an dúainsi , léighionn do shíol úaibhsi í |
27. |
(3) Bhar seanathair síol gcolla . coirbre lifiochair láoch mis (4) do bhás úi chuinn chatha gabhra . druim ratha banbha do bris |
28. |
(5) Turcuill íomhair , agus amhlaoimh . iomad a láoich locha ríach (6) tonn bhrátha an talman ar troimnimh . damhradh átha coillghil clíath |
29. |
(7) Clanna somhuirle síol ngofraidh . ór ghin tú nár thaisigh bhú (8) a lubhgort cuir , a chráobh abhla , sáor gach fuil o a ttarla thú |
30. |
(9) Síol gceallaigh iomad a héirinn , oirghiallaigh a hinnsibh líag (10) na cráobha coibhniusa adcluine , do thaighliosa uile íad |
31. |
(11) Ní fuil a nerinn ná a nalbain . aonghus mur thusa a thaobh seang (12) aongais fhóid bhráonghlais an bhrogha . láid a aonghais comha ad cheann |
. | ceannaigh |
[p.863](9) muiredach albanach
1. |
(10) Mairg thréigios inn a amhláoimh . an ghuirt [*] úaine uballmháoil (11) giodh mór do ghnáoi is do ghráin , ní lór mur táoi gum thógbhail |
2. |
(12) Fiche loilghioch badh dleacht damh , searraigh urlomha alban (13) rogha gach fóid challúir cháoimh , ód mhallshúil óig a amhláoim |
3. |
(14) A amhlaoibh a fhabhra donn , ní buidhioch inn dot fhearann (15) bheith aguibh ar aird na neach , mairg do chogair mo chuibhreach |
4. |
(16) Ní currach , ní críathrach bog , do dhleisinn dfaghail agad (17) cuid don chill do dhligh duine , a ghilfhinn dá almuire |
5. |
(18) Munab áil leat ar mo láoidh , crodh , is fearann a amhlaoimh (19) bean thfearann , is íoc an crodh , ní dhleagham dhíot do dhomhan |
6. |
(20) Cuir fiche loilghioch ar mo láimh . go ndearnoinn tfearann , dfagbáil (21) sirfiod ionadh a chíabh cham . ór siobhal ríamh dorónsum |
7. |
(22) Do thogrus imtheacht uile , úaibh a chneasbáin chúlbhuide (23) do bhoing ré héirinn nealaigh . go cloinn méirseing muireadaigh |
8. |
[p.864](1) Ni nech úaibh a fholt na ráon . do fhosd mé acht mórmhaor (2) tearc don tslúaigh nár fheall ormsa , acht an sdúagh sheang shúlmhallsa |
9. |
(3) Fiche bó ionnlaogh áloinn , dhamh ód ghnúis mur gheallámhoinn (4) baile sáor a Srath leamhna , rath táobh ris an tigearna |
10. |
(5) Búar is mean , is mál bracha , fúair meisi ó mac arbhlat[a] (6) maith an fer ag á bfoghar , mean , is braith , is bóthoradh |
11. |
(7) Maith an treas atáthar sonn , dá airghi dairghibh agum (8) a dhé do mheisnigh mheathaigh , dá sheisrigh do sheisreachaibh |
12. |
(9) Od chúaluis a chúl na sgath . mur fúair mé mórmháor leamhnach (10) fásaidh a chúl barrlag bog , tnúd is formad ionnad |
13. |
(11) Cuimhnigh clann chúlchas chongail , maith thaigneadh rét ollamhnaibh (12) clann ghofraidh cuimhnigh mad chuing , a mhuimnigh shochraigh shéghainn |
14. |
(13) Cuimhnigh osh cionn do leanna , lughaidh mór mac oilealla (14) cuimnigh oilill a athair , ós an mboirinn mbráonsgathaigh |
. |
(15) Cuimhnigh ósh cionn do leanna , lughaidh mór mac oilealla |
15. |
(16) Cuimhnigh corc mor mac leamhna , cathuide na claointemhra (17) einiodh cuirc chaisil cuimhnigh , an fhuilt mhaisigh mhíondruimnigh |
16. |
(18) Do iadsad mád taigidh ngil , na muimnigh is na mainigh (19) na mainigh is na muimnigh , airigh agus athchuinnghid |
17. |
(20) Da ttugtha uile dod aoídh . a dhuine oig a amhlaoimh (21) atád sáirfhir a bharr bhog , anall ré a nairimh iomad |
18. |
(22) Muinntior hathar aithnidh domh , is muinntior maith do mathar (23) re sloinneadh liomsa um láoidh , a choinniol . fionnsa a amhlaoimh |
19. |
[p.865](1) Ma thugas dúan na dúain bhinn , dhuid amhláoimh a héirinn (2) do láoidh a rí anos doním . ni bhí fros gan a froisín |
20. |
(3) Ní bhí bó álainn gan oig , ní bhí gamhnach gan ghamhain (4) dúan mholta linn gona láoidh , a chorcra fhinn a amhláoimh |
21. |
(5) A amhláoimh a chuis chorcra . a chara s a chomhalta (6) théigios baird as binn a láoidh , mairg tréigios inn a amhlaoimh . |
. | Mairg |
title | ?? |
internal date | |
display date | |
publication date | |
level | |
parent text | MSS Collection |